Heydərbaba dağı — İranda, Təbriz yaxınlığında Qaraçəmən yolu ilə Şəngülava kəndləri arasında yerləşir.
Flora
Yerləşməsi
Heydərbaba dağı Qayışqurşaq kəndi ilə üz-üzədir; onun ətəyində Xoşginab və Güllücə kəndləri yerləşir. Bunlardan başqa bu dağın ətəyində MəhəmmədHüseyn Şəhriyarın uşaqlıq illərinin keçdiyi eyniadlı – Heydərbaba kəndi də var. Həmin kənd adını elə bu dağdan almışdır. M. Şəhriyar bu dağa aid şeir də yazıb.
Əfsanələr
Heydərbaba dağı ilə bağlı bir sıra əfsanələr mövcuddur. Sərhədlərində yerləşən, dəniz səviyyəsindən 2334 metr yüksəklikdə yerləşən Sarıbaba dağı ilə Heydərbaba dağı qardaş olmuşlar.
Onlar bir-biri ilə uzaqdan-uzağa, zirvədən-zirvəyə görüşür, salamlaşırlar. Hansı qardaş tez yuxudan oyanarsa, o birisini salamlayaraq oyadarmış. Hər il Bahar fəslində, yazın ilk günü qədəmlərini torpağa qoyanda, səhər sübh tezdən Heydərbaba dağının ən yüksək zirvəsindən Sarıbaba dağına tərəf boylananda həmin dağın əzəməti, qaməti aydın görünürdü.
"Heydərbabaya Salam" şeiri
Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın Azərbaycan dilində yazdığı "Heydərbabaya salam" şeiri bu dağa aiddir. MəhəmmədHüseyn Heydərbaba dağının ətrafındakı ərazilərdən birində olub. O, Heydərbaba dağından bir tribuna kimi istifadə edərək öz arzu və istəklərini bütün dünyaya bəyan etmiş, bu dağ onun Vətəninin simvollarından birinə çevrilmişdir. Onun yazdığı "Heydərbabaya salam" şeiri o taylı-bu taylı həyat sürməyə məhkum edilmiş Azərbaycan xalqının bir-birinə mənən-ruhən yaxınlaşması üçün olduqca əhəmiyyətli mənəvi körpü rolunu oynamışdır.
Əsərdə bu dağın hündürlüyündən, sıralanmasından söhbət açılmasa da oxucular Şəhriyar təqdimatında bu dağı ən əzəmətli, sıra dağlar şəklində qəbul edir. Əslində isə Heydərbaba dağı о qədər də hündür dağ deyil və Şəhriyar "Dərya eylədim" şerində buna işarə də vurur:
- Bax ki, Heydərbaba əfsanə tək olmuş bir qaf,
- Mən kiçik bir dağı sər mənzili ünğa eylədim.
Poemanın Təbrizdə çapdan çıxan ilk nəşrində görkəmli alim-doktor yazdığı müqəddimədə belə bildirir ki,
"Heydərbaba dağı bir gün yerlə-yeksan ola bilər, yer üzündən silinə bilər. Ancaq nə qədər ki, Azərbaycan xalqının həssas qəlbi döyünür, Şəhriyarın da şeiri nəsildən-nəslə ötürüləcək və yaddaşlarda qalacaq."
İstinadlar
- "Füyuzat" jurnalından, 2012-ci il [ölü keçid]. e-derslik.edu.az (az.)
- Şəhriyar. Yalan dünya, Bakı, "Azərbaycan Ensiklopediyası" Nəşriyyat Poliqrafiya Birliyi, 1993, səh.164. (az.)
- Elman Quliyev. "Şəhriyar poeziyası və milli təkamül" 2022-02-07 at the Wayback Machine. Bakı, 2014, səh.162. (az.)
- Şehriyar-Haydar Babaya Selam [ölü keçid]. gundogan.com (türk.)
- Nemət Bəxtiyar. Yurd yerlərimiz… 2019-04-02 at the Wayback Machine tezadlar.az, 11. dekabr 2014 (az.)
- Nemət Bəxtiyar, Tarixi abidələrimiz: O YERLƏR BİZİ GÖZLƏYİR… [ölü keçid] 8. noyabr 2016 (az.)
- ŞƏHRİYAR — MİLLİ BİRLİK VƏ HƏMRƏYLİK ŞAİRİ KİMİ 2019-04-02 at the Wayback Machine. ethnoglobus.az, 12. yanvar 2018 (az.)
- Professor Maarifə Hacıyeva. Ana dilinə, Vətən torpağına sonsuz sevgi 2019-04-02 at the Wayback Machine. "Xalq Cəbhəsi", 18 avqust 2016, səh.13, anl.az
- Elman Quliyev. "Şəhriyar poeziyası və milli təkamül" 2022-02-07 at the Wayback Machine. Bakı, 2014 (az.)
- Şəhriyar. Yalan dünya, Bakı, "Azərbaycan Ensiklopediyası" Nəşriyyat Poliqrafiya Birliyi, 1993. səh.22. (az.)
- Şəhriyar. Heydərbabaya salam. Təbriz, çalxaniya "Ziba", 1332, səh.12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sengulabad deqiqlesdirme Heyderbaba dagi Iranda Tebriz yaxinliginda Qaracemen yolu ile Sengulava kendleri arasinda yerlesir FloraDagin erazisinde dovsan keklik goyercin var YerlesmesiHeyderbaba dagi Qayisqursaq kendi ile uz uzedir onun eteyinde Xosginab ve Gulluce kendleri yerlesir Bunlardan basqa bu dagin eteyinde MehemmedHuseyn Sehriyarin usaqliq illerinin kecdiyi eyniadli Heyderbaba kendi de var Hemin kend adini ele bu dagdan almisdir M Sehriyar bu daga aid seir de yazib EfsanelerHeyderbaba dagi ile bagli bir sira efsaneler movcuddur Serhedlerinde yerlesen deniz seviyyesinden 2334 metr yukseklikde yerlesen Saribaba dagi ile Heyderbaba dagi qardas olmuslar Onlar bir biri ile uzaqdan uzaga zirveden zirveye gorusur salamlasirlar Hansi qardas tez yuxudan oyanarsa o birisini salamlayaraq oyadarmis Her il Bahar feslinde yazin ilk gunu qedemlerini torpaga qoyanda seher subh tezden Heyderbaba daginin en yuksek zirvesinden Saribaba dagina teref boylananda hemin dagin ezemeti qameti aydin gorunurdu Heyderbabaya Salam seiriEsas meqale Heyderbabaya salam Mehemmedhuseyn Sehriyarin Azerbaycan dilinde yazdigi Heyderbabaya salam seiri bu daga aiddir MehemmedHuseyn Heyderbaba daginin etrafindaki erazilerden birinde olub O Heyderbaba dagindan bir tribuna kimi istifade ederek oz arzu ve isteklerini butun dunyaya beyan etmis bu dag onun Veteninin simvollarindan birine cevrilmisdir Onun yazdigi Heyderbabaya salam seiri o tayli bu tayli heyat surmeye mehkum edilmis Azerbaycan xalqinin bir birine menen ruhen yaxinlasmasi ucun olduqca ehemiyyetli menevi korpu rolunu oynamisdir Eserde bu dagin hundurluyunden siralanmasindan sohbet acilmasa da oxucular Sehriyar teqdimatinda bu dagi en ezemetli sira daglar seklinde qebul edir Eslinde ise Heyderbaba dagi o qeder de hundur dag deyil ve Sehriyar Derya eyledim serinde buna isare de vurur Bax ki Heyderbaba efsane tek olmus bir qaf Men kicik bir dagi ser menzili unga eyledim Poemanin Tebrizde capdan cixan ilk nesrinde gorkemli alim doktor yazdigi muqeddimede bele bildirir ki Heyderbaba dagi bir gun yerle yeksan ola biler yer uzunden siline biler Ancaq ne qeder ki Azerbaycan xalqinin hessas qelbi doyunur Sehriyarin da seiri nesilden nesle oturulecek ve yaddaslarda qalacaq Istinadlar Fuyuzat jurnalindan 2012 ci il olu kecid e derslik edu az az Sehriyar Yalan dunya Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi 1993 seh 164 az Elman Quliyev Sehriyar poeziyasi ve milli tekamul 2022 02 07 at the Wayback Machine Baki 2014 seh 162 az Sehriyar Haydar Babaya Selam olu kecid gundogan com turk Nemet Bextiyar Yurd yerlerimiz 2019 04 02 at the Wayback Machine tezadlar az 11 dekabr 2014 az Nemet Bextiyar Tarixi abidelerimiz O YERLER BIZI GOZLEYIR olu kecid 8 noyabr 2016 az SEHRIYAR MILLI BIRLIK VE HEMREYLIK SAIRI KIMI 2019 04 02 at the Wayback Machine ethnoglobus az 12 yanvar 2018 az Professor Maarife Haciyeva Ana diline Veten torpagina sonsuz sevgi 2019 04 02 at the Wayback Machine Xalq Cebhesi 18 avqust 2016 seh 13 anl az Elman Quliyev Sehriyar poeziyasi ve milli tekamul 2022 02 07 at the Wayback Machine Baki 2014 az Sehriyar Yalan dunya Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi 1993 seh 22 az Sehriyar Heyderbabaya salam Tebriz calxaniya Ziba 1332 seh 12