fbpx
Wikipedia

Halitoz

Ağızda pis qoxu və ya halitoz — adətən ağız boşluğundan xoşagəlməz iyin gəlməsini təsvir edir.

Ağızda pis qoxunun olması daha çox insanın özü tərəfindən deyil ətrafdakılar tərəfindən təyin edilir və bəzən böyük psixoloji sarsıntılara gətirib çıxarır. Hətta bəzi insanlarda "Halifobiya" deyilən psixoloji hal da inkişaf edir. Bu insanların ağızlarından pis qoxu gəlməsə belə əksinin olmasına inanırlar.

85-90% hallarda ağızda pis qoxu ağız boşluğunda olan problemlərdən qaynaqlanır. Qoxunun intensivliyi gün ərzində fərqli ola bilir. Adətən, səhərlər ağızda iyi daha çox olur. Ağızda iyi bəzi qidalardan (soğan, sarımsaq, ət, balıq, pendir və s.), köklük, siqaret və ya alkoqol qəbulundan da qaynaqlana bilir. Bəzən isə ağızda iyi keçici olur və yeməkdən və ya diş fırçaladıqdan sonra əmələ gəlir və tez də itir. İyinin xarakteri əsas səbəbdən aslı olaraq fərqli ola bilir.

Son zamanlar aparılan tədqiqatlar sübut ediblər ki, dil üzərində qoxu törədən bakteriyaların çoxalması və metilmerkaptan və hidrogen sulfit (ingiliscə, methylmercaptan və hydrogen sulfite) buxarının formalaşması ağızda iyin əsas səbəblərindəndir.

Yaşlı əhalinin 2,4%-ində (ABŞ-da) ağızda pis qoxunun olmasından şikayətlənir. 25% hallarda ağızda pis qoxunun olması davamlı xarakter ala bilər. Bu isə həmin insanların həm şəxsi, həm də iş həyatlarında ciddi problemlər yaradır. Ağızda davamlı olaraq pis qoxunun olması insanlarda daimi stress yaradır və onlarda özünə güvənin azalması ilə nəticələnə bilər.

Səbəblər

Ağızda qoxunun fərqli səbəbləri mövcuddur: - Qida. Qida hissəciklərinin ağız boşluğunda və dişlərin ətrafında qalması və parçalanması pis iyi yaradır. Efir yağına malik qidaların qəbulu ağızda pis iyin digər səbəbidir. Efir yağları müxtəlif bitkilərdən alınır və bunları aşağıdakıları nümunə göstərmək olar: dəfnə, evkalipt, şam, zeytun, qızılgülü, jasmin, kərəviz, sidr ağacı və s. Soğan və sarımsağın ağızda iyi yaratması hamıya bəlli olan bir fakdır. İyi yalnız qida qalıqlarının ağız boşlüğunda qalmasından deyil, həm də qeyd edilən yağların qana sovrulması və ağciyərlərə daşınması ilə bağlıdır. Bu yağlar ucucu olduğu üçün ağciyərlərdən xaric olur və tənəffüs zamanı ətrafa yayılır. Soğan və sarımsaq onların qəbulundan 72 saat sonra belə ağızda qoxu yaradır. - Diş problemləri. Dişə düzgün gigyenik xidmətin göstərilməməsi və dişətrafı toxumalarda xroniki iltihabın olması ağızda pis qoxunun əsas səbəblərindəndir. Əgər dişinizi hər gün yumur və fırçalamırsınızsa qida hissəcikləri ağız boşluğunda qalır və qoxu törədən bakteriyaların çoxalmasına və metilmerkaptan və hidrogen sulfit (ingiliscə, methylmercaptan və hydrogen sulfite) buxarının formalaşmasına gətirib çıxarır. Zaman keçdikcə bakteriyalar diş üzərində rəngsiz təbəqə əmələ gətirir. Əgər bu bakterial təbəqə qalmaqda davam edirsə damaqlarınızı qıcıqlandıraraq iltihab yaradır (qinqivit) və hətta irinliyin əmlə gəlməsi ilə nəticələnə bilir. Bakterial təbəqə diş və damaq arasında cibciklər də yarada bilir ki, bu periodontit adlanan xəstəlyin yaranmasını şərtləndirir. Diş sırasının düzülüşündə problemin olması da qoxu törədən bakteriyalar və qida hissəciklərinin toplanmasına şərait yaradır. - Ağızda quruluq. Ağız suyu ağız boşluğunun islanması və təmizlənməsində əsaslı rol oynayır. Ağızın quru olması ölmüş hüceyrələrin dil, damaq və yanaqda toplanıb qalmasına səbəb olur ki, bu da sonradan onların parçalanaraq iyi törətməsinə səbəb olur. Ağızda quruluq normal fizioloji hallarda yatan zaman qeyd olunur. Məhz bu səbəbdən də bəzən səhərlər ağızda qoxu olur. Bəzi dərmanlar və siqaret çəkmə ağızda xroniki quruma yaradan səbəblərdəndir. - Xəstəliklər. Xroniki ağciyər xəstəlikləri və ağciyər absesi ağızda çox dözülməz qoxuya səbəb ola bilir. Xərçəng və metobolik pozğunuqlar ağızdan spesifik iyin gəlməsinə səbəb ola bilər. Məsələn, böyrək çatışmazlığı sidik qoxulu nəfəs yarada bilir. Qraaciyər çatışmazlığı zamanı “balıq qoxulu” nəfəs qeyd olunur. Nəzarət edilməyən şəkərli diabet meyvə iyisini xatırladan iyi verə bilər. Qastroezofageal Reflüks Xəstəliyi (QERX) zamanı da ağızdan iyi qeyd edilir. - Ağız, burun və boğaz xəstəlikləri. Burunətrafı ciblərin infeksiyaları ilə əlaqədar olaraq burun axıntısı geri qırtlağa da keçə bilir və ağızda iyi törədə bilir. Uşağın ağızından pis qoxunun gəlməsi onun burunun da yad cismin qalması üzündən yarana bilər. Qırtlaq infeksiyaları da tam təmizlənənə qədər nəfəsin qoxulu olmasına səbəb ola bilir. Bronxitlər və digər yuxarı tənəffüs yolu infeksiyaları da ağızdan pis qoxunun əmələ gəlməsinin digər səbəblərindəndir. - Tütün məmulatları. Siqaret çəkmə ağız boşluğunu qurudur və ağızda qoxunun yaranmasına səbəb olur. Tütün məmulatlarını istifadə edənlər də periodontal diş xəstəliklərinin əmələ gəlmə ehtimalı yüksəkdir. - Ciddi pəhriz. Ciddi pəhriz saxlayan insanlarda ketoasidoz üzündən ağızda meyvə iyili qoxu yarana bilər.

Həkimə nə zaman müraciət etməli

Bir çox hallarda ağızda iyi adi gigyenik qaydalara əməl etməklə aradan qaldırıla bilər. Əgər ağızda iyi gigyenik tədbirlərlə aradan qalxmırsa, bu zaman həkimə müraciət etməniz tövsiyə olunur.

Evdə nə etməli

Bir çox hallarda qidalanma və həyat tərzini dəyişməklə həkimə müraciət etmədən belə ağızda pis qoxudan qurtula bilərsiniz. Aşağıdakıları tövsiyə edilir: - Hər yeməkdən sonra dişlərinizi yuyun. Diş fırçanızı işdə də saxlayin və günorta yeməyindən sonra dişinizi qisaca fırçalayın. Çalışın gün ərzində heç olmasa iki dəfə 2-3 dəqiqəlik dişlərinizi fırçalayın. - Dişarasından qida qalıqlarını təmizləyin. Çalışın gün ərzində heç olmazsa bir dəfə dişlər arasında qalan qida qalıqlarını təmizləyin. Protez istifadə edirsinizsə buna daha çox diqqət yetirməniz gərəkdir. - Dilin üzərini təmizləyin. Dilin üzərini tez-tez təmizləyin. Bununla ölmüş hüceyrələr, bakteriya və qida qalıqları təmizlənmiş olur. Dilin üzərini təmizləmək üçün xüsusi fırçalar satılır. Bakteriyalar daha çox dilin arxa hissəsində toplanmağı xoşladığı üçün bu hissənin təmizlənməsinə xüsusilə doqqət verin. - Çoxlu su için. Çoxlu su qəbulu ağız boşluğunun nəm saxlanmasına və dil üzərində qalan qida qalıqları və bakteryiların yuyulub aparılmasına kömək edir. Saqqız çeynəmə ağız suyu vəzilərini qıcıqlandırır və ifraz edilmiş ağız suyu qida qalıqları bə bakteriyaları yuyur. - Diş fırçanızı tez-tez dəyişin. Bir diş fırçasından uzun müddət istifadə etdikdə onn keyfiyyəti düşür və təmizləmə qabiliyyəti azalır. Odur ki, tövsiyə olunur ki, 3 aydan bir dəyişməklə yumşaq fırçalardan istifadə edin. - Mütəmadi diş həkimində profilaktik yoxlama. Ən azı ildə iki dəfə diş həkimində profilaktik müayinədə olun. Müayinə zamanı lazım gələrsə həkiminiz dişlərin dibini təmizləyə bilər. - Gün ərzində nanəli konfetlərdən istifadə edin. Nanəli konfetlərin sovrulması ağızdan pis iyin gəlməsinin qarşısını alır.

İstinadlar

  1. . 2015-11-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-02.

halitoz, ağızda, qoxu, halitoz, adətən, ağız, boşluğundan, xoşagəlməz, iyin, gəlməsini, təsvir, edir, ağızda, qoxunun, olması, daha, çox, insanın, özü, tərəfindən, deyil, ətrafdakılar, tərəfindən, təyin, edilir, bəzən, böyük, psixoloji, sarsıntılara, gətirib, . Agizda pis qoxu ve ya halitoz adeten agiz boslugundan xosagelmez iyin gelmesini tesvir edir Agizda pis qoxunun olmasi daha cox insanin ozu terefinden deyil etrafdakilar terefinden teyin edilir ve bezen boyuk psixoloji sarsintilara getirib cixarir Hetta bezi insanlarda Halifobiya deyilen psixoloji hal da inkisaf edir Bu insanlarin agizlarindan pis qoxu gelmese bele eksinin olmasina inanirlar 85 90 hallarda agizda pis qoxu agiz boslugunda olan problemlerden qaynaqlanir Qoxunun intensivliyi gun erzinde ferqli ola bilir Adeten seherler agizda iyi daha cox olur Agizda iyi bezi qidalardan sogan sarimsaq et baliq pendir ve s kokluk siqaret ve ya alkoqol qebulundan da qaynaqlana bilir Bezen ise agizda iyi kecici olur ve yemekden ve ya dis fircaladiqdan sonra emele gelir ve tez de itir Iyinin xarakteri esas sebebden asli olaraq ferqli ola bilir Son zamanlar aparilan tedqiqatlar subut edibler ki dil uzerinde qoxu toreden bakteriyalarin coxalmasi ve metilmerkaptan ve hidrogen sulfit ingilisce methylmercaptan ve hydrogen sulfite buxarinin formalasmasi agizda iyin esas sebeblerindendir Yasli ehalinin 2 4 inde ABS da agizda pis qoxunun olmasindan sikayetlenir 25 hallarda agizda pis qoxunun olmasi davamli xarakter ala biler Bu ise hemin insanlarin hem sexsi hem de is heyatlarinda ciddi problemler yaradir Agizda davamli olaraq pis qoxunun olmasi insanlarda daimi stress yaradir ve onlarda ozune guvenin azalmasi ile neticelene biler Sebebler RedakteAgizda qoxunun ferqli sebebleri movcuddur Qida Qida hisseciklerinin agiz boslugunda ve dislerin etrafinda qalmasi ve parcalanmasi pis iyi yaradir Efir yagina malik qidalarin qebulu agizda pis iyin diger sebebidir Efir yaglari muxtelif bitkilerden alinir ve bunlari asagidakilari numune gostermek olar defne evkalipt sam zeytun qizilgulu jasmin kereviz sidr agaci ve s Sogan ve sarimsagin agizda iyi yaratmasi hamiya belli olan bir fakdir Iyi yalniz qida qaliqlarinin agiz boslugunda qalmasindan deyil hem de qeyd edilen yaglarin qana sovrulmasi ve agciyerlere dasinmasi ile baglidir Bu yaglar ucucu oldugu ucun agciyerlerden xaric olur ve teneffus zamani etrafa yayilir Sogan ve sarimsaq onlarin qebulundan 72 saat sonra bele agizda qoxu yaradir Dis problemleri Dise duzgun gigyenik xidmetin gosterilmemesi ve disetrafi toxumalarda xroniki iltihabin olmasi agizda pis qoxunun esas sebeblerindendir Eger disinizi her gun yumur ve fircalamirsinizsa qida hissecikleri agiz boslugunda qalir ve qoxu toreden bakteriyalarin coxalmasina ve metilmerkaptan ve hidrogen sulfit ingilisce methylmercaptan ve hydrogen sulfite buxarinin formalasmasina getirib cixarir Zaman kecdikce bakteriyalar dis uzerinde rengsiz tebeqe emele getirir Eger bu bakterial tebeqe qalmaqda davam edirse damaqlarinizi qiciqlandiraraq iltihab yaradir qinqivit ve hetta irinliyin emle gelmesi ile neticelene bilir Bakterial tebeqe dis ve damaq arasinda cibcikler de yarada bilir ki bu periodontit adlanan xestelyin yaranmasini sertlendirir Dis sirasinin duzulusunde problemin olmasi da qoxu toreden bakteriyalar ve qida hisseciklerinin toplanmasina serait yaradir Agizda quruluq Agiz suyu agiz boslugunun islanmasi ve temizlenmesinde esasli rol oynayir Agizin quru olmasi olmus huceyrelerin dil damaq ve yanaqda toplanib qalmasina sebeb olur ki bu da sonradan onlarin parcalanaraq iyi toretmesine sebeb olur Agizda quruluq normal fizioloji hallarda yatan zaman qeyd olunur Mehz bu sebebden de bezen seherler agizda qoxu olur Bezi dermanlar ve siqaret cekme agizda xroniki quruma yaradan sebeblerdendir Xestelikler Xroniki agciyer xestelikleri ve agciyer absesi agizda cox dozulmez qoxuya sebeb ola bilir Xerceng ve metobolik pozgunuqlar agizdan spesifik iyin gelmesine sebeb ola biler Meselen boyrek catismazligi sidik qoxulu nefes yarada bilir Qraaciyer catismazligi zamani baliq qoxulu nefes qeyd olunur Nezaret edilmeyen sekerli diabet meyve iyisini xatirladan iyi vere biler Qastroezofageal Refluks Xesteliyi QERX zamani da agizdan iyi qeyd edilir Agiz burun ve bogaz xestelikleri Burunetrafi ciblerin infeksiyalari ile elaqedar olaraq burun axintisi geri qirtlaga da kece bilir ve agizda iyi torede bilir Usagin agizindan pis qoxunun gelmesi onun burunun da yad cismin qalmasi uzunden yarana biler Qirtlaq infeksiyalari da tam temizlenene qeder nefesin qoxulu olmasina sebeb ola bilir Bronxitler ve diger yuxari teneffus yolu infeksiyalari da agizdan pis qoxunun emele gelmesinin diger sebeblerindendir Tutun memulatlari Siqaret cekme agiz boslugunu qurudur ve agizda qoxunun yaranmasina sebeb olur Tutun memulatlarini istifade edenler de periodontal dis xesteliklerinin emele gelme ehtimali yuksekdir Ciddi pehriz Ciddi pehriz saxlayan insanlarda ketoasidoz uzunden agizda meyve iyili qoxu yarana biler Hekime ne zaman muraciet etmeliBir cox hallarda agizda iyi adi gigyenik qaydalara emel etmekle aradan qaldirila biler Eger agizda iyi gigyenik tedbirlerle aradan qalxmirsa bu zaman hekime muraciet etmeniz tovsiye olunur Evde ne etmeliBir cox hallarda qidalanma ve heyat terzini deyismekle hekime muraciet etmeden bele agizda pis qoxudan qurtula bilersiniz Asagidakilari tovsiye edilir Her yemekden sonra dislerinizi yuyun Dis fircanizi isde de saxlayin ve gunorta yemeyinden sonra disinizi qisaca fircalayin Calisin gun erzinde hec olmasa iki defe 2 3 deqiqelik dislerinizi fircalayin Disarasindan qida qaliqlarini temizleyin Calisin gun erzinde hec olmazsa bir defe disler arasinda qalan qida qaliqlarini temizleyin Protez istifade edirsinizse buna daha cox diqqet yetirmeniz gerekdir Dilin uzerini temizleyin Dilin uzerini tez tez temizleyin Bununla olmus huceyreler bakteriya ve qida qaliqlari temizlenmis olur Dilin uzerini temizlemek ucun xususi fircalar satilir Bakteriyalar daha cox dilin arxa hissesinde toplanmagi xosladigi ucun bu hissenin temizlenmesine xususile doqqet verin Coxlu su icin Coxlu su qebulu agiz boslugunun nem saxlanmasina ve dil uzerinde qalan qida qaliqlari ve bakteryilarin yuyulub aparilmasina komek edir Saqqiz ceyneme agiz suyu vezilerini qiciqlandirir ve ifraz edilmis agiz suyu qida qaliqlari be bakteriyalari yuyur Dis fircanizi tez tez deyisin Bir dis fircasindan uzun muddet istifade etdikde onn keyfiyyeti dusur ve temizleme qabiliyyeti azalir Odur ki tovsiye olunur ki 3 aydan bir deyismekle yumsaq fircalardan istifade edin Mutemadi dis hekiminde profilaktik yoxlama En azi ilde iki defe dis hekiminde profilaktik muayinede olun Muayine zamani lazim gelerse hekiminiz dislerin dibini temizleye biler Gun erzinde naneli konfetlerden istifade edin Naneli konfetlerin sovrulmasi agizdan pis iyin gelmesinin qarsisini alir 1 Istinadlar Redakte Agizda pis qoxu 2015 11 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 12 02 Menbe https az wikipedia org w index php title Halitoz amp oldid 6093521, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.