Osmanlının Gürcüstan vilayəti — Osmanlı dövlətinin XVI əsrdə gürcülərdən ələ keçirdiyi torpaqlara erkən dövrdə etdiyi təhrirlərdə verdiyi addır. 1574 və 1595-ci illər tarixli iki təhrir dəftəri Gürcüstan vilayətinin müfəssəl dəftəri anlamında "Dəftər-i Müfəssəl-i Vilayət-i Gürcistan" adını daşımaqdadır. Daha sonralar Gürcüstan vilayəti yerinə Çıldır əyaləti adından istifadə edilmişdir.
Haqqında
Osmanlı dövlətinin gürcülərdən ələ keçirdiyi torpaqlar erkən orta əsrlərdə geniş mənası ilə Məshəti adını daşıyırdı. Bu torpaqların bugün Türkiyə sərhədləri içində qalan qismi Tao-Klarceti olaraq adlandırılmaqdadır. tarixi Gürcüstanın cənub-qərb kəsimini formalaşdıran bu bölgə erkən orta əsrlərdə Gürcüstan krallığı sərhədləri daxilində qalırdı. 1071-ci ildə Malazgird döyüşündə Bizansı məğlub edən Səlcuqlular Kveli qalası döyüşündə gürcü kralı II Georgini də ağır məğlubiyyətə uğradıb Məshəti bölgəsini ələ keçirdilər. 1121-ci ildə Didqori döyüşü ilə bölgədən Səlcuqlular geri çəkilincə Məshəti bölgəsi yenidən gürcülərin hakimiyyəti altına düşdü. Bu bölgəyə daha sonra birləşmiş gürcü krallığının dağılmağa başlamasından sonra müstəqil dövlətə çevrilən Samtshe-Saatabaqo (1268-1625) hakim oldu. Osmanlılar XVI əsrdə Samtshe-Saatabaqo torpaqlarını mərhələli formada ələ keçirdilər vu bu torpaqların təhriririni (qeydiyyata alınmasını) Gürcüstan vilayəti adı altında gərçəkləşdirdilər.
Gürcüstan vilayəti adı altında 1574-cü ildə reallaşdırılan ilk təhrir Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adını daşımaqdadır. Bu təhrir dəftəri 2017-ci ildə 1574 Yılı Gürcistan Vilayeti Büyük Defteri adı ilə türkoloq Nodar Şengeliya tərəfindən osmanlıca və gürcücə nəşr edilmişdir. Gürcüstan vilayətinin ikinci təhriri isə təxminən 20 il sonra - 1595-ci ildə həyata keçirildi. Bu müfəssəl dəftər daha erkən tarixdə - 1941-1958-ci illər arasında türkoloq Sergi Cikia tərəfindən üç cild olaraq nəşr edildi. 1595-ci il tarixli dəftərə görə, Gürcüstan vilayəti Ahısqa (gürcücə: Ahaltsihe), Axalkələk (gürcücə:Ahalkalaki), Çıldır (gürcücə: Çrdili), Posho (gürcücə:Potshovi), Bedre (gürcücə:Petre), Penek (gürcücə:Panaki) və Ərdahan-i Büzürg (gürcücə:Didi Artaani) olmaqla, 8 livadan ibarət idi. Livalar isə nahiyyələrə və kəndlərə bölünürdü.
Buba Kudava ve Goça Saitidze. Tao-Klarceti: Tarih ve Kültür Araştırmaları. Tiflis. səh. 177-183. ISBN9789941963629.
Nodar Şengelia. "1574 Yılı Gürcistan Vilayeti Büyük Defteri (1574 წლის გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი)". 2017.
"Gürcistan'da Osmanlı Mufassal Defteri Yayımlandı". tiflis.yee.org.tr.
Dekabr 11, 2021
gürcistan, vilayeti, osmanlının, gürcüstan, vilayəti, osmanlı, dövlətinin, əsrdə, gürcülərdən, ələ, keçirdiyi, torpaqlara, erkən, dövrdə, etdiyi, təhrirlərdə, verdiyi, addır, 1574, 1595, illər, tarixli, təhrir, dəftəri, gürcüstan, vilayətinin, müfəssəl, dəftər. Osmanlinin Gurcustan vilayeti Osmanli dovletinin XVI esrde gurculerden ele kecirdiyi torpaqlara erken dovrde etdiyi tehrirlerde verdiyi addir 1574 ve 1595 ci iller tarixli iki tehrir defteri Gurcustan vilayetinin mufessel defteri anlaminda Defter i Mufessel i Vilayet i Gurcistan adini dasimaqdadir 1 Daha sonralar Gurcustan vilayeti yerine Cildir eyaleti adindan istifade edilmisdir Haqqinda RedakteOsmanli dovletinin gurculerden ele kecirdiyi torpaqlar erken orta esrlerde genis menasi ile Mesheti adini dasiyirdi Bu torpaqlarin bugun Turkiye serhedleri icinde qalan qismi Tao Klarceti olaraq adlandirilmaqdadir tarixi Gurcustanin cenub qerb kesimini formalasdiran bu bolge erken orta esrlerde Gurcustan kralligi serhedleri daxilinde qalirdi 1071 ci ilde Malazgird doyusunde Bizansi meglub eden Selcuqlular Kveli qalasi doyusunde gurcu krali II Georgini de agir meglubiyyete ugradib Mesheti bolgesini ele kecirdiler 1121 ci ilde Didqori doyusu ile bolgeden Selcuqlular geri cekilince Mesheti bolgesi yeniden gurculerin hakimiyyeti altina dusdu Bu bolgeye daha sonra birlesmis gurcu kralliginin dagilmaga baslamasindan sonra musteqil dovlete cevrilen Samtshe Saatabaqo 1268 1625 hakim oldu Osmanlilar XVI esrde Samtshe Saatabaqo torpaqlarini merheleli formada ele kecirdiler vu bu torpaqlarin tehriririni qeydiyyata alinmasini Gurcustan vilayeti adi altinda gerceklesdirdiler 2 Gurcustan vilayeti adi altinda 1574 cu ilde reallasdirilan ilk tehrir Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adini dasimaqdadir Bu tehrir defteri 2017 ci ilde 1574 Yili Gurcistan Vilayeti Buyuk Defteri adi ile turkoloq Nodar Sengeliya terefinden osmanlica ve gurcuce nesr edilmisdir 3 4 Gurcustan vilayetinin ikinci tehriri ise texminen 20 il sonra 1595 ci ilde heyata kecirildi Bu mufessel defter daha erken tarixde 1941 1958 ci iller arasinda turkoloq Sergi Cikia terefinden uc cild olaraq nesr edildi 1595 ci il tarixli deftere gore Gurcustan vilayeti Ahisqa gurcuce Ahaltsihe Axalkelek gurcuce Ahalkalaki Cildir gurcuce Crdili Posho gurcuce Potshovi Bedre gurcuce Petre Penek gurcuce Panaki ve Erdahan i Buzurg gurcuce Didi Artaani olmaqla 8 livadan ibaret idi Livalar ise nahiyyelere ve kendlere bolunurdu 1 Hemcinin bax RedakteDefter i Mufessel i Vilayet i Gurcustan Osmanlinin Quriyani ele kecirmesiIstinadlar Redakte 1 2 Sergi Cikia Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce 1947 1958 Buba Kudava ve Goca Saitidze Tao Klarceti Tarih ve Kultur Arastirmalari Tiflis seh 177 183 ISBN 9789941963629 Nodar Sengelia 1574 Yili Gurcistan Vilayeti Buyuk Defteri 1574 წლის გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი 2017 Gurcistan da Osmanli Mufassal Defteri Yayimlandi tiflis yee org tr Menbe https az wikipedia org w index php title Gurcistan Vilayeti amp oldid 5630387, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
