Lope de Veqa dramaturgiyasının humanist ənənələri ilə bağlı olan dramaturqlar arasında Gilyen de Kastro özünəməxsus şərəfli bir yer tutur. O daha çox İspaniyanın qəhrəmanı olan Sid haqqında dramatik xronikası ilə məşhurdur. Həmin xronikanın "Sidin gəncliyi" adlandırılan birinci hissəsi sonralar Kornel tərəfindən yenidən işlənmiş və fransız klassist janrının tarixində yeni səhifə açmışdır. Əlbəttə, bir həqiqəti heç vaxt unutmaq olmaz ki, Kastronun əsəri ilə Kornelin "Sid"i arasında o qədər də ciddi yaxınlıq yoxdur. Kornel ispan dramaturqunun əsərindən faydalansa da, məzmun və formaca yeni bir əsər yaratmışdır. Gilyen de Kastro Lope de Veqa məktəbinin ədəbi prinsiplərinə uyğun olaraq milli poetik ənənələrdən qidalanır, xalqın qəhrəmanlığını tərənnüm edir. Dramaturq hadisə və xarakterləri realistcəsinə göstərsə də, xalq rəvayət və dastanlarından gələn romantikadan da imtina etmir. Bir çox başqa əsərlərində olduğu kimi, Kastro burada da əsərlərin süjetini xalq romanslarından almışdır. Dramaturqun yaradıcılığında canlılıq, əlvanlıq və coşqunluq, dramatik vəziyyətlərin, fantastik macəraların, gərgin hislərin əks etdirilməsinə meyl daha güclüdür. Əsərin qəhrəmanları ilk səhnələrdən sevgi və şərəf hissləri arasında qalır, dərin iztirablar keçirirlər. İki kübar ailə arasında münaqişə, bir-birini təhqiretmə, duel və ölüm hadisələri gənc qəhrəmanların taleyində də əks olunur. Onlar ziddiyyətli duyğular arasında qalırlar. Dramaturq hər bir surəti fərdi cizgilərlə işləmişdir. Kral Fernando tədbirli, ehtiyatlı bir hökmdardır. Himenanın atası qraf Losano kobud və təkəbbürlüdür. Himena və Rodriqo – hər ikisi coşqun, ehtiraslı gənclərdir. Əsərdə qəhrəmanların hər bir hərəkəti, sözü təbii, səmimi səslənir. Surətlərin dilində müəyyən kobudluq hiss olunsa da, bu kobudluqda bir həyatilik vardır. Rıtsarlığa təzəcə qəbul edilən Rodriqo onun atasını təhqir edən Losanonu duelə çağıranda Losano ona istehzalı bir mərhəmətlə yanaşır, "Sən hələ ağzının südünü bir sil!" deyərək ona saymazyana bir münasibət bəslədiyini bildirir. Rodriqo isə bu istehzalı müraciətə daha açıq bir kobudluqla cavab qaytarır:
Bil, intiqam deyil uzaq, Dodağının qanı ancaq Qarışacaq al qanınla.
Rodriqo ilə qraf Losano arasındakı bu kobud sözləşmə Himenanın və İnfantanın gözü qarşısında baş verir. Sidin atası Dieqo Laynes oğlunun cəsarətini yoxlamaq üçün onun əlini dişləyir, ondan sərt, kobud cavab eşitdikdə isə rahat nəfəs alır. Oğlunun kobudluğu, sərtliyi, əli dişlənəndə arvad kimi ağlamaması onu sevindirir. O, indi inanır ki, oğlu onun intiqamını ala bilməyə qadir olan igid bir döyüşçüdür.
Ata da, oğul da belə hesab edirlər ki, şərəf hər şeydən üstündür. Ata belə düşünür ki, təhqir edildiyinin intiqamını almadan yaşamaqdansa, ölmək yaxşıdır. Sid də eyni cür düşünür. O, döyüşməyə hazırdır. Lakin Sid belə düşünür ki, birdən o məğlub olar, intiqamını ala bilməz. Onda o and içir ki, əgər ona qalib gəlsələr, o özünü öldürəcək və əcdadlarının qılıncını xar olmaqdan öz sinəsində gizlədəcəkdir. Pyesdə hadisələr ildırım sürətilə cərəyan edir. Qəhrəmanların psixo-loji düşüncələrinə, şübhə və tərəddüdlərinə vaxt verilmir. Bir an içində hökm verilir. Qaynar ispan qanı ləngiməyi, gecikməyi sevmir. Təsadüfi deyildir ki, hadisələrin cərəyan etdiyi zaman qızmar günorta vaxtına düşür.
İspan kralı II Filipp kralların səhnədə göstərilməsini xoşlamırdı. Buna baxmayaraq Lope de Veqa əsərlərində onları dönə-dönə müxtəlif vəziyyətlərdə səhnəyə çıxarmışdır. Gilyen de Kastro da ustadının yolu ilə getmişdir. Hətta üstəlik kralın vassallardan asılı olduğunu, onlara gücü çatmadığını göstərmişdir. Losano və Dieqo Laynesin kralın yanında bir-birilə sözləşməsi, təhqir etməsi, Losanonun Dieqo Laynesə şillə vurması özlüyündə təsdiq edir ki, onlar kralı saymır, onunla hesablaşmırlar, ona hörmət göstərmirlər. Fernando özü də bunu başa düşür. Ona görə də təkəbbürlü, dikbaş qrafı cəzalandırmaq fikrinə düşür. Saray adamları isə krala belə bir iş görməyi məsləhət bilmirlər. Bunu krallıq üçün qorxulu bir hadisə sayırlar.
Sahib-ixtiyardır Losano, kral! Varlıdır, ötkəmdir, azğındır yaman. Böyük təhlükə var bu hərəkətdə Yetər krallığa bundan hər ziyan.
Bu məsləhət ispan kralının iri feodal qarşısında gücsüzlüyünü, zəifliyini aydın göstərir. Kralın hakimiyyəti ancaq formal, rəsmi səciyyə daşıyır. Gilyen de Kastronun məharəti ondadır ki, kralın ispan siyasi həyatında mövqeyini düzgün əks etdirir.
Xarici keçidlər
Yazıçı ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
September 18, 2021
gilyen, kastro, guillén, castro, bellvís, 1569, 1631, ispaniya, dramaturqu, guillén, castro, bellvísdoğum, tarixi, noyabr, 1569doğum, yeri, valensiya, ispaniyavəfat, tarixi, iyul, 1631, yaşında, vəfat, yeri, madrid, ispaniyavətəndaşlığı, ispaniya, ispaniyamill. Gilyen de Kastro isp D Guillen de Castro y Bellvis 1569 1631 Ispaniya dramaturqu Gilyen de Kastroisp D Guillen de Castro y BellvisDogum tarixi 4 noyabr 1569Dogum yeri Valensiya IspaniyaVefat tarixi 8 iyul 1631 61 yasinda Vefat yeri Madrid IspaniyaVetendasligi Ispaniya IspaniyaMilliyyeti ispanFealiyyeti sair dramaturqFealiyyet illeri 1594 1631Eserlerinin dili ispanJanr roman tamasa Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteLope de Veqa dramaturgiyasinin humanist eneneleri ile bagli olan dramaturqlar arasinda Gilyen de Kastro ozunemexsus serefli bir yer tutur O daha cox Ispaniyanin qehremani olan Sid haqqinda dramatik xronikasi ile meshurdur Hemin xronikanin Sidin gencliyi adlandirilan birinci hissesi sonralar Kornel terefinden yeniden islenmis ve fransiz klassist janrinin tarixinde yeni sehife acmisdir Elbette bir heqiqeti hec vaxt unutmaq olmaz ki Kastronun eseri ile Kornelin Sid i arasinda o qeder de ciddi yaxinliq yoxdur Kornel ispan dramaturqunun eserinden faydalansa da mezmun ve formaca yeni bir eser yaratmisdir Gilyen de Kastro Lope de Veqa mektebinin edebi prinsiplerine uygun olaraq milli poetik enenelerden qidalanir xalqin qehremanligini terennum edir Dramaturq hadise ve xarakterleri realistcesine gosterse de xalq revayet ve dastanlarindan gelen romantikadan da imtina etmir Bir cox basqa eserlerinde oldugu kimi Kastro burada da eserlerin sujetini xalq romanslarindan almisdir Dramaturqun yaradiciliginda canliliq elvanliq ve cosqunluq dramatik veziyyetlerin fantastik maceralarin gergin hislerin eks etdirilmesine meyl daha gucludur Eserin qehremanlari ilk sehnelerden sevgi ve seref hissleri arasinda qalir derin iztirablar kecirirler Iki kubar aile arasinda munaqise bir birini tehqiretme duel ve olum hadiseleri genc qehremanlarin taleyinde de eks olunur Onlar ziddiyyetli duygular arasinda qalirlar Dramaturq her bir sureti ferdi cizgilerle islemisdir Kral Fernando tedbirli ehtiyatli bir hokmdardir Himenanin atasi qraf Losano kobud ve tekebburludur Himena ve Rodriqo her ikisi cosqun ehtirasli genclerdir Eserde qehremanlarin her bir hereketi sozu tebii semimi seslenir Suretlerin dilinde mueyyen kobudluq hiss olunsa da bu kobudluqda bir heyatilik vardir Ritsarliga tezece qebul edilen Rodriqo onun atasini tehqir eden Losanonu duele cagiranda Losano ona istehzali bir merhemetle yanasir Sen hele agzinin sudunu bir sil deyerek ona saymazyana bir munasibet beslediyini bildirir Rodriqo ise bu istehzali muraciete daha aciq bir kobudluqla cavab qaytarir Bil intiqam deyil uzaq Dodaginin qani ancaq Qarisacaq al qaninla Rodriqo ile qraf Losano arasindaki bu kobud sozlesme Himenanin ve Infantanin gozu qarsisinda bas verir Sidin atasi Dieqo Laynes oglunun cesaretini yoxlamaq ucun onun elini disleyir ondan sert kobud cavab esitdikde ise rahat nefes alir Oglunun kobudlugu sertliyi eli dislenende arvad kimi aglamamasi onu sevindirir O indi inanir ki oglu onun intiqamini ala bilmeye qadir olan igid bir doyuscudur Ata da ogul da bele hesab edirler ki seref her seyden ustundur Ata bele dusunur ki tehqir edildiyinin intiqamini almadan yasamaqdansa olmek yaxsidir Sid de eyni cur dusunur O doyusmeye hazirdir Lakin Sid bele dusunur ki birden o meglub olar intiqamini ala bilmez Onda o and icir ki eger ona qalib gelseler o ozunu oldurecek ve ecdadlarinin qilincini xar olmaqdan oz sinesinde gizledecekdir Pyesde hadiseler ildirim suretile cereyan edir Qehremanlarin psixo loji dusuncelerine subhe ve tereddudlerine vaxt verilmir Bir an icinde hokm verilir Qaynar ispan qani lengimeyi gecikmeyi sevmir Tesadufi deyildir ki hadiselerin cereyan etdiyi zaman qizmar gunorta vaxtina dusur Ispan krali II Filipp krallarin sehnede gosterilmesini xoslamirdi Buna baxmayaraq Lope de Veqa eserlerinde onlari done done muxtelif veziyyetlerde sehneye cixarmisdir Gilyen de Kastro da ustadinin yolu ile getmisdir Hetta ustelik kralin vassallardan asili oldugunu onlara gucu catmadigini gostermisdir Losano ve Dieqo Laynesin kralin yaninda bir birile sozlesmesi tehqir etmesi Losanonun Dieqo Laynese sille vurmasi ozluyunde tesdiq edir ki onlar krali saymir onunla hesablasmirlar ona hormet gostermirler Fernando ozu de bunu basa dusur Ona gore de tekebburlu dikbas qrafi cezalandirmaq fikrine dusur Saray adamlari ise krala bele bir is gormeyi meslehet bilmirler Bunu kralliq ucun qorxulu bir hadise sayirlar Sahib ixtiyardir Losano kral Varlidir otkemdir azgindir yaman Boyuk tehluke var bu hereketde Yeter kralliga bundan her ziyan Bu meslehet ispan kralinin iri feodal qarsisinda gucsuzluyunu zeifliyini aydin gosterir Kralin hakimiyyeti ancaq formal resmi seciyye dasiyir Gilyen de Kastronun mehareti ondadir ki kralin ispan siyasi heyatinda movqeyini duzgun eks etdirir Xarici kecidler Redakte Yazici ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Gilyen de Kastro amp oldid 5531326, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
