| Gəvəni tıs-tıs | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Gəvəni tıs-tıs | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Gəvəni tıs-tıs (lat. Acantholimon tragacanthinum) — plumbaqokimilər fəsiləsinin tıs-tıs cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
| ]Cənubi Qafqaz, Anadolunun şimal-şərqi, İranın şimal-qərbində geniş yayılmışdır. İranın qərbindən təsvir olunmuşdur.
Botaniki təsviri
| ]10 sm-dək hündürlüyü olub, budaqlanmamış və ya bir-iki budaqlı kolcuqdur. Yarpaqları boz-göyümtül, 1-3 (4) sm uzunluqda, yuxarı yarpaqlardan fərqli olaraq üfüqi yerləşib və ya aşağı yönəlmişlər. Sünbülcükləri 10 mm uzunluqdadır. Kasacığı 8 mm uzunluqda olub, aydın seçilən, qıfşəkillidir. Daxili çiçəkaltlıqları demək olar ki, bir-birinə bərabər olub, kasacıq borusunun 2/3-4/5 hissəsini təşkil edir, neştərşəkilli və ya uzunsov kürəşəkillidir. Xarici çiçəkaltlığı geniş yumurtavari olub, iti və daxili çiçəkaltlıqlarının 1/2-4/5 hissəsini təşkil edir. May-iyun ayında çiçəkləyir, iyulda toxumları yetişir.
Ekologiyası
| ]Kserofitdir. Dəniz səviyyəsindən 700–1100 m hündürlükdə, quru, daşlı, çınqıllı ərazilərdə, quru, əhəngli torpaqlarda bitir. Torpağa tələbkar olmayan, işıqsevən, quraqlığa, istiyə dözümlü, həmçinin şaxtaya davamlı bitkidir. İran-Turan coğrafi elementinə daxildir.
Azərbaycanda yayılması
| ]Ordubad rayonunun ətraf ərazilərində rast gəlinir. Endemik və nadir növ kimi Azərbaycanın "Qırmızı kitab"ına daxil edilməlidir.
İstifadəsi
| ]Dağlıq sahələrin bərkidilməsində və quraq ərazilərin yaşıllaşdırılmasında istifadə edilə bilər.
Ədəbiyyat
| ]- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Geveni tis tisElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperasteridlerDeste QerenfilciceklilerFesile PlumbaqokimilerCins Tis tis Geveni tis tisBeynelxalq elmi adiAcantholimon tragacanthinum Boiss 1846Seklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 1526277EOL 5490582 Geveni tis tis lat Acantholimon tragacanthinum plumbaqokimiler fesilesinin tis tis cinsine aid bitki novu Tebii yayilmasi span Cenubi Qafqaz Anadolunun simal serqi Iranin simal qerbinde genis yayilmisdir Iranin qerbinden tesvir olunmusdur Botaniki tesviri span 10 sm dek hundurluyu olub budaqlanmamis ve ya bir iki budaqli kolcuqdur Yarpaqlari boz goyumtul 1 3 4 sm uzunluqda yuxari yarpaqlardan ferqli olaraq ufuqi yerlesib ve ya asagi yonelmisler Sunbulcukleri 10 mm uzunluqdadir Kasacigi 8 mm uzunluqda olub aydin secilen qifsekillidir Daxili cicekaltliqlari demek olar ki bir birine beraber olub kasaciq borusunun 2 3 4 5 hissesini teskil edir nestersekilli ve ya uzunsov kuresekillidir Xarici cicekaltligi genis yumurtavari olub iti ve daxili cicekaltliqlarinin 1 2 4 5 hissesini teskil edir May iyun ayinda cicekleyir iyulda toxumlari yetisir Ekologiyasi span Kserofitdir Deniz seviyyesinden 700 1100 m hundurlukde quru dasli cinqilli erazilerde quru ehengli torpaqlarda bitir Torpaga telebkar olmayan isiqseven quraqliga istiye dozumlu hemcinin saxtaya davamli bitkidir Iran Turan cografi elementine daxildir Azerbaycanda yayilmasi span Ordubad rayonunun etraf erazilerinde rast gelinir Endemik ve nadir nov kimi Azerbaycanin Qirmizi kitab ina daxil edilmelidir Istifadesi span Dagliq sahelerin berkidilmesinde ve quraq erazilerin yasillasdirilmasinda istifade edile biler Edebiyyat span Tofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh Takson eynilesdirmeleriWikidata Q17234038 Wikispecies Acantholimon tragacanthinum EoL 5490582 GBIF 4089979 iNaturalist 831131 IPNI 686171 1 NCBI 1526277 Plant List kew 2614959 POWO urn lsid ipni org names 686171 1 WFO wfo 0000513553 Kateqoriya Tis tisGizli kateqoriyalar Vikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikipediya Sekilleri olmayan meqaleler tip takson Vikipediya Sekli olmayan orqanizmler haqqinda meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerUTMX siz biologiya meqaleleriTaksonun latinca adindan istiqametlendirme olmayan biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqalelerTaksonbarda from parametri daxil edilmemis meqaleler
