Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Gədəbəy xalçaları — Gəncə xalçaçılıq məktəbinin Gəncə qrupuna daxil olan xovlu Azərbaycan xalçalarıdır. Xalçalar adını Gəncə şəhərindən 50 km qərbdə yerləşən Gədəbəy rayonunun adından almışdır. Bəzi xalçaçılar bu xalçanı "Çaykən", "Gölkənd" və ya "Qaraqoyunlu" xalçaları da adlandırırlar. Gədəbəy xalçaları Gəncə xalçalarının orta keyfiyyətli xalçalar kateqoriyasına aiddir.
| Xalça | |
| Gədəbəy xalçaları | |
|---|---|
    | |
 Azərbaycan Xalça Muzeyi | |
| Xalça haqqında məlumatlar | |
| Məktəbi | Gəncə xalçaçılıq məktəbi |
| Növü | Xovlu |
| Ölkə | Azərbaycan |
| Şəhər | Gəncə/Gədəbəy |
| Toxunması haqqında məlumatlar | |
| Üslubu | Gəncə xalçaçılıq məktəbi |
| Digər məlumatlar | |
| Material | qoyun yunu |
İstehsalı
Gədəbəy xalçaları Gəncədən 50 km qərbdə yerləşən Gədəbəy rayonunda istehsal olunur. Yaxın keçmişə qədər Gədəbəy xalçaçılıq məktəbinin istehsal mərkəzləri həm də Çaykənd və Gölkənd (müasir Ermənistan ərazisində yerləşən kənd orada "Qaraqoyunlu" adlanırdı) kəndləri idi.Gədəbəydə həm də "Şamxor", "Çıraqlı", "Fəxralı" tipli xalçalar (onları Gəncənin müxtəlif rayonlarında toxuyurdular) və "Qazax" xalçaları istehsal olunurdu.
Qədim dövrlərdən Gədəbəy Gəncə tipli xalçaların toxunduğu ən böyük xalçaçılıq mərkəzlərindən biri olmuşdur. Gədəbəy rayonu heyvandarlığı (xüsusilə qoyunculuğun) inkişafı və yun alınması üçün çox əlverişli təbii şəraitə malikdir. Xalçaçılığı bu ərazilərdə yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmasına da bu təbii şərait imkan yaratmışdır.
Bədii xüsusiyyətləri
Xalçanın ara sahəsi şaquli istiqamətdə uzanmış ulduzşəkilli medalyonlarla bəzədilmişdir. Onların arasında uzunsov düzducaqlılar yerləşdirilib. Bu düzbucaqlıların daxilinə hörülmüş şaquli formaların sonlarında buynuzvari burumlar (qıvrımlar) var. Kontur xətli bütün mərkəzi hissə haşiyə naxışı şəklindədir. "Qaragöz" haşiyəsi ön planı arxa plandan ayırmaqla yanaşı onu həm də formalaşdırır.
Ön planda yerləşən gətəbə şəkilli göy rəngli göllər və göllərin arasında yerləşən sarı rəngli düzbucaqlı elementlər Gədəbəy xalçalarının dekorunda əsas xarakterik elementlərdir. Ara sahənin arxa planı, adətən, naxışsız və hamar olsa da rəngi birincidən tünd olur. Ara sahəsi düzbucaqlılara və ya kvadratlara bölünən Gədəbəy xalçalarına da rast gəlinir. Gədəbəy xalçalarının köbə zolağı Gəncə-Qazax tipli xalçalara məxsus sadə naxışlı zolaqlardan ibarətdir.
Texniki xüsusiyyətləri
Adətən, Gədəbəy xalçaları 150x240sm ölçüdə və ya daha uzunsov formada istehsal olunur. İlmələrin sıxlığı: hər kvadrat desimetrdə 32x32 ilmədən 38x38 ilməyə qədər yerləşir (hər bir kvadrat metrdə 102 min ilmədən 144 min ilməyə qədər). Xovun hündürlüyü 6–8 mm-dir.
İstinadlar
- Nasirova S. Gəncə-Qazax xalçaları (ing.). 2002. P. 6–7.
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. II. Б.: "Гянджлик", 1983. səh. 118
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. II., Б.: "Гянджлик", 1983. səh. 120
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. II., Б.: "Гянджлик", 1983. səh. 119
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gedebey xalcalari Gence xalcaciliq mektebinin Gence qrupuna daxil olan xovlu Azerbaycan xalcalaridir Xalcalar adini Gence seherinden 50 km qerbde yerlesen Gedebey rayonunun adindan almisdir Bezi xalcacilar bu xalcani Cayken Golkend ve ya Qaraqoyunlu xalcalari da adlandirirlar Gedebey xalcalari Gence xalcalarinin orta keyfiyyetli xalcalar kateqoriyasina aiddir XalcaGedebey xalcalariGedebey xalcasi Azerbaycan Xalca MuzeyiXalca haqqinda melumatlarMektebi Gence xalcaciliq mektebiNovu XovluOlke AzerbaycanSeher Gence GedebeyToxunmasi haqqinda melumatlarUslubu Gence xalcaciliq mektebiDiger melumatlarMaterial qoyun yunuIstehsaliGedebey xalcalari Genceden 50 km qerbde yerlesen Gedebey rayonunda istehsal olunur Yaxin kecmise qeder Gedebey xalcaciliq mektebinin istehsal merkezleri hem de Caykend ve Golkend muasir Ermenistan erazisinde yerlesen kend orada Qaraqoyunlu adlanirdi kendleri idi Gedebeyde hem de Samxor Ciraqli Fexrali tipli xalcalar onlari Gencenin muxtelif rayonlarinda toxuyurdular ve Qazax xalcalari istehsal olunurdu Qedim dovrlerden Gedebey Gence tipli xalcalarin toxundugu en boyuk xalcaciliq merkezlerinden biri olmusdur Gedebey rayonu heyvandarligi xususile qoyunculugun inkisafi ve yun alinmasi ucun cox elverisli tebii seraite malikdir Xalcaciligi bu erazilerde yuksek inkisaf seviyyesine catmasina da bu tebii serait imkan yaratmisdir Bedii xususiyyetleriXalcanin ara sahesi saquli istiqametde uzanmis ulduzsekilli medalyonlarla bezedilmisdir Onlarin arasinda uzunsov duzducaqlilar yerlesdirilib Bu duzbucaqlilarin daxiline horulmus saquli formalarin sonlarinda buynuzvari burumlar qivrimlar var Kontur xetli butun merkezi hisse hasiye naxisi seklindedir Qaragoz hasiyesi on plani arxa plandan ayirmaqla yanasi onu hem de formalasdirir On planda yerlesen getebe sekilli goy rengli goller ve gollerin arasinda yerlesen sari rengli duzbucaqli elementler Gedebey xalcalarinin dekorunda esas xarakterik elementlerdir Ara sahenin arxa plani adeten naxissiz ve hamar olsa da rengi birinciden tund olur Ara sahesi duzbucaqlilara ve ya kvadratlara bolunen Gedebey xalcalarina da rast gelinir Gedebey xalcalarinin kobe zolagi Gence Qazax tipli xalcalara mexsus sade naxisli zolaqlardan ibaretdir Texniki xususiyyetleriAdeten Gedebey xalcalari 150x240sm olcude ve ya daha uzunsov formada istehsal olunur Ilmelerin sixligi her kvadrat desimetrde 32x32 ilmeden 38x38 ilmeye qeder yerlesir her bir kvadrat metrde 102 min ilmeden 144 min ilmeye qeder Xovun hundurluyu 6 8 mm dir IstinadlarNasirova S Gence Qazax xalcalari ing 2002 P 6 7 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III II B Gyandzhlik 1983 seh 118 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III II B Gyandzhlik 1983 seh 120 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III II B Gyandzhlik 1983 seh 119