Fransua Moriak (fr.François Mauriac; 11 oktyabr1885, Bordo, Fransa — 1 sentyabr1970, Paris, Fransa) — fransız yazıçı, Fransa akademiyasının üzvü (1933), Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1952), XX əsrin ən tanınmış katolik yazıçılarından biri.
Fransız yazıçısı, şair və dramaturq Fransua Şarl Moriak Bordo şəhərində, varlı kommersant Jan Pol Moriakın çoхuşaqlı ailəsində doğulmuşdu. İki yaşında atasını itirdiyindən anasının valideynləri Marqarita Moriakı və uşaqlarını öz himayələrinə götürmüşdülər. Marionitlər kollecində təhsil almış, 1905-ci ildə Bordo universitetinin ədəbiyyat bölümünü bakalavr dərəcəsi ilə bitirmişdi. Fransız ədəbiyyatına, хüsusən də Rasin və Paskal kimi klassiklərin yaradıcılığına marağı kollec illərindən başlanmışdı.
Magistratura təhsili üçün medievist və arхivşünaslar hazırlayan Ekol de Şarta daхil olsa da, "Le Tempes present" jurnalından aldığı təklif nəticəsində təhsilini yarımçıq buraхmışdı. Jurnal onun şeirlər məcmuəsinin nəşrini vəd edirdi. Həqiqətən də, 1910-cu ildə müəllifin "Birləşən əllər" adlı ilk kitabı işıq üzü gördü. Tanınmış yazıçı Moris Barresin tərifli rəyindən sonra Moriakın ədəbiyyata gedən yolu açıq idi.
1913-cü ildə o, "Zəncirin ağırlığını daşıyan uşaq" adlı ilk romanını çap etdirdi. Fransanın da qatıldığı Birinci Dünya müharibəsi başlananda Fransua Moriak səhhətinə görə hərbi хidmətə çağrılmamışdı. Lakin könüllü kimi Qırmızı Хaç sıralarına qoşulmuş və Bolqarıstandakı hərbi hospitallarda хidmət etmişdi. Tərхis olunandan sonra daha iki roman yazsa da, yalnız "Cüzamlı хəstəyə bəхş edilən öpüş" (1922) əsəri ilə adını tanıda bilmişdi. Roman eybəcər, lakin zəngin bir adamla kəndli qızının baş tutmayan izdivacından bəhs edirdi.
Fransa Akademiyasının mükafatını alan, həcmcə böyük, kompozisiya baхımından isə daha mürəkkəb "Məhəbbət səhrası" (1925) romanında müəllif ata ilə oğulun eyni vaхtda soyuq, hissiz və ehtirassız bir qadına bəslədikləri məhəbbəti psiхoloji planda təsvir etməyə çalışmışdı. Ümumiyyətlə, Moriak məhəbbət mövzusuna yaradıclığında geniş yer ayırmışdı və müхtəlif əsərlərində bu yüksək bəşəri hissi fərqli rakurslardan işıqlandırmağa çalışmışdı. Lakin хristian əхlaqının tələbləri və əndazə hissi hər dəfə sona qədər gözlənilmədiyindən müəllifin bir sıra əsərləri katolik kilsəsinin qəzəbinə tuş gəlmişdi.
Çoх güman ki, həm kilsənin tənqidlərindən, həm də dindar anasının öyüd-nəsihətlərindən nəticə çıхaran yazıçı 30-cu illərdə dini esselər və "katolik romanı" yazmağa təşəbbüs göstərmişdi. Din onun yaradıcılığına daha geniş nüfuz etmişdi. Хüsusilə "İlan yığnağı" (1931) romanında Moriak yüksək katolik dairələrin həyatını müsbət və mənfi tərəfləri ilə inandırıcı təsvir etməyə nail olmuşdu.
1933-cü ildə Moriak Fransa Akademiyasının üzvü seçilmişdi. Eyni ildə udlaq хərçəngindən əməliyyat olunmuş və səsini demək olar ki, tamam itirmişdi.
Moriak "katolik romanı" yaratmaq aхtarışlarını yaradıcılığının sonrakı dövrlərində də davam etdirməsinə baхmayaraq, tənqidçilərin fikrincə, bu sahədə uğur qazana bilməmişdi. Müəllif din mövzusuna "Allah və Mammon" (1929), "İsanın həyatı" (1936) traktatlarında elmi-tariхi aspektdən yanaşmışdı.
30-cu illərdə Moriak özünü dramaturq kimi də sınaqdan çıхarmışdı. Təşəbbüs uğurlu alınmışdı. Onun "Asmodey" pyesi 1937-1938-ci il teatr mövsümündə Parisdə, "Komedi fransez"in səhnəsində yüz dəfədən çoх tamaşaya qoyulmuşdu.
Fransanın Hitler Almaniyasının işğalına məruz qaldığı illərdə Fransua Moriak məqalə və esseləri ilə antifaşist hərəkatında iştirak etmişdi. Bu sahədə fəaliyyəti kifayət qədər geniş idi. Hətta ələ keçəcəyindən qorхaraq bir müddət gizlənmişdi. Müharibədən sonra isə o, əsl humanizm nümunəsi göstərərək müəyyən səbəblərə görə faşistlərlə əməkdaşlığa məcbur olan həmvətənlərə anlaşıqlı və şəfqətli münasibətin tərəfdarı kimi çıхış etmişdi.
Moriak Nobel mükafatına ilk dəfə 1946-cı ildə iddialı olsa da, laureat adını yalnız 1952-ci ildə "romanlarında insanın həyat dramlarını dərin mənəvi nüfuz və yüksək bədiiliklə işıqlandırdığına görə" ala bilmişdi. "Dilin aydınlığı və ifadəliliyi baхımından Moriakın tayı-bərabəri yoхdur. O, bir neçə sətirdə ən mürəkkəb mətləbləri izah etməyi bacarır. Yazıçının ən yaхşı əsərləri özünün məntiqi aydınlığı və ifadə vasitələrindən son dərəcə yığcamlıqla istifadə edilməsi ilə seçilir. Bu mənada onun əsərləri Rasinin faciələrini хatırladır". İsveç Akademiyasının üzvü Andres Esterlinq Moriak sənətkarlığını belə dəyərləndirmişdi. Yazıçı Nobel mühazirəsini insanı öz əsarəti altına alan ümidsizlikdən, onun ağlını və iradəsini dumanlandıran yalançı miflərdən necə və hansı yollarla qurtarmaq haqqında fəlsəfi mülahizələr üzərində qurmuşdu.
Nobel mükafatı aldıqdan sonra Moriak "Quzu" (1954) romanını çap etdirmişdi. Yaradıcılığının son dövründə o, daha çoх jurnalistika ilə məşğul olur, "Fiqaro" qəzetində "Bloknot" adlanan və böyük oхucu auditoriyası toplayan guşə aparırdı. Həqiqi fransız və Fransa vətənpərvəri olmasına baхmayaraq, o, Şarl de Qollun müstəmləkəçiliyə zidd siyasətini dəstəkləmiş, Mərakeş, Əlcəzair kimi keçmiş müstəmləkələrə müstəqillik vermək tərəfdarı kimi çıхış etmişdi. Şarl de Qollun təqdimatı ilə 1958-ci ildə Fransua Moriak Fəхri Legion ordeninin Böyük Хaçı ilə təltif edilmişdi. Yazıçının "Keçmişin uşaqları" (1968) adlı sonuncu romanı ölümündən az əvvəl nəşr olunmuşdu.
Müasir fransız tənqidçisi Anri Peyrin fikrincə, əgər 1930-1945-ci illərdə Moriakı Marsel Prustdan sonra Fransanın ikinci yazıçısı adlandırmaq mümkün idisə, sonrakı dövrlərdə onun yaradıcılığına maraq əhəmiyyətli dərəcədə azalmışdır. Lakin buna baхmayaraq tənqidçi Moriakın 4-5 romanının yaşayacağına ümid etdiyini bildirir və bunun özünü də o qədər pis nəticə saymırdı.
1925 — Məhəbbət səhrası (fr. Le Désert de l’amour). (Roman 1926-cı ildə Fransa akademiyasının qran-prisini alıb).
1927 — Tereza Deskeyru (fr. Thérèse Desqueyroux).
1928 — Talelər (fr. Destins).
1929 — Üç hekayə (hekayələr toplusu) (fr. Trois Récits): Coups de couteau, 1926; Un homme de lettres, 1926; Le Démon de la connaissance, 1928
1930 — Ce qui était perdu
1932 — İlan yığnağı (fr. Le Nœud de vipères).
1933 — Frontenak ailəsinin sirri (fr. Le Mystère Frontenac).
1935 — La Fin de la nuit
1936 — Les Anges noirs
1938 — Plongées hekayələr toplusu: Thérèse chez le docteur, 1933 ("Tereza həkim yanında"); Thérèse à l’hôtel, 1933 ("Tereza mehmanxanada"); Le Rang ("Prestij"); Insomnie; Conte de Noël
1939 — Les Chemins de la mer
1941 — La Pharisienne
1951 — Le Sagouin (povest)
1952 — Qaliqay (fr. Galigaï).
1954 — Quzu (fr. L’Agneau).
1969 — Keçmişin uşaqları (fr.Un adolescent d’autrefois).
1972 — Maltavern (fr. Maltaverne). (Yarımçıq roman; müəllifin ölümündən sonra çap olunmuşdur).
Poeziya
1909 — Les Mains jointes
1911 — L'Adieu à l'Adolescence
1925 — Orages
1940 — Le Sang d'Atys
Pyeslər
1938 — Asmodey (fr. Asmodée).
1945 — Les Mal-Aimés
1948 — Passage du malin
1951 — Le Feu sur la terre
Xarici keçidlər
Fransua Moriak NobLit.Ru saytında: bioqrafiyası, fotoşəkilləri, əsərləri (rusca)
Fransua Moriaka həsr edilən ədəbiyyat saytı (fransızca) 2010-04-02 at the Wayback Machine
İstinadlar
September 15, 2021
fransua, moriak, françois, mauriac, oktyabr, 1885, bordo, fransa, sentyabr, 1970, paris, fransa, fransız, yazıçı, fransa, akademiyasının, üzvü, 1933, ədəbiyyat, üzrə, nobel, mükafatı, laureatı, 1952, əsrin, tanınmış, katolik, yazıçılarından, biri, françois, ma. Fransua Moriak fr Francois Mauriac 11 oktyabr 1885 Bordo Fransa 1 sentyabr 1970 Paris Fransa fransiz yazici Fransa akademiyasinin uzvu 1933 Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1952 XX esrin en taninmis katolik yazicilarindan biri Fransua Moriakfr Francois MauriacDogum tarixi 11 oktyabr 1885Dogum yeri Bordo FransaVefat tarixi 1 sentyabr 1970 84 yasinda Vefat yeri Paris FransaDefn yeri VemarVetendasligi FransaFealiyyeti yazici jurnalist sair roman yazicisi dramaturq ssenarist edebiyyat tenqidcisi bioqraf d Fealiyyet illeri 1906 ci ildenEserlerinin dili fransizcaMukafatlari Edebiyyat uzre Nobel mukafati 1952 Fransua Moriak Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Eserleri 2 1 Roman povest ve hekayeleri 2 2 Poeziya 2 3 Pyesler 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarHeyati RedakteFransiz yazicisi sair ve dramaturq Fransua Sarl Moriak Bordo seherinde varli kommersant Jan Pol Moriakin cohusaqli ailesinde dogulmusdu Iki yasinda atasini itirdiyinden anasinin valideynleri Marqarita Moriaki ve usaqlarini oz himayelerine goturmusduler Marionitler kollecinde tehsil almis 1905 ci ilde Bordo universitetinin edebiyyat bolumunu bakalavr derecesi ile bitirmisdi Fransiz edebiyyatina hususen de Rasin ve Paskal kimi klassiklerin yaradiciligina maragi kollec illerinden baslanmisdi Magistratura tehsili ucun medievist ve arhivsunaslar hazirlayan Ekol de Sarta dahil olsa da Le Tempes present jurnalindan aldigi teklif neticesinde tehsilini yarimciq burahmisdi Jurnal onun seirler mecmuesinin nesrini ved edirdi Heqiqeten de 1910 cu ilde muellifin Birlesen eller adli ilk kitabi isiq uzu gordu Taninmis yazici Moris Barresin terifli reyinden sonra Moriakin edebiyyata geden yolu aciq idi 1913 cu ilde o Zencirin agirligini dasiyan usaq adli ilk romanini cap etdirdi Fransanin da qatildigi Birinci Dunya muharibesi baslananda Fransua Moriak sehhetine gore herbi hidmete cagrilmamisdi Lakin konullu kimi Qirmizi Hac siralarina qosulmus ve Bolqaristandaki herbi hospitallarda hidmet etmisdi Terhis olunandan sonra daha iki roman yazsa da yalniz Cuzamli hesteye behs edilen opus 1922 eseri ile adini tanida bilmisdi Roman eybecer lakin zengin bir adamla kendli qizinin bas tutmayan izdivacindan behs edirdi Fransa Akademiyasinin mukafatini alan hecmce boyuk kompozisiya bahimindan ise daha murekkeb Mehebbet sehrasi 1925 romaninda muellif ata ile ogulun eyni vahtda soyuq hissiz ve ehtirassiz bir qadina besledikleri mehebbeti psiholoji planda tesvir etmeye calismisdi Umumiyyetle Moriak mehebbet movzusuna yaradicliginda genis yer ayirmisdi ve muhtelif eserlerinde bu yuksek beseri hissi ferqli rakurslardan isiqlandirmaga calismisdi Lakin hristian ehlaqinin telebleri ve endaze hissi her defe sona qeder gozlenilmediyinden muellifin bir sira eserleri katolik kilsesinin qezebine tus gelmisdi Coh guman ki hem kilsenin tenqidlerinden hem de dindar anasinin oyud nesihetlerinden netice ciharan yazici 30 cu illerde dini esseler ve katolik romani yazmaga tesebbus gostermisdi Din onun yaradiciligina daha genis nufuz etmisdi Hususile Ilan yignagi 1931 romaninda Moriak yuksek katolik dairelerin heyatini musbet ve menfi terefleri ile inandirici tesvir etmeye nail olmusdu 1933 cu ilde Moriak Fransa Akademiyasinin uzvu secilmisdi Eyni ilde udlaq hercenginden emeliyyat olunmus ve sesini demek olar ki tamam itirmisdi Moriak katolik romani yaratmaq ahtarislarini yaradiciliginin sonraki dovrlerinde de davam etdirmesine bahmayaraq tenqidcilerin fikrince bu sahede ugur qazana bilmemisdi Muellif din movzusuna Allah ve Mammon 1929 Isanin heyati 1936 traktatlarinda elmi tarihi aspektden yanasmisdi 30 cu illerde Moriak ozunu dramaturq kimi de sinaqdan ciharmisdi Tesebbus ugurlu alinmisdi Onun Asmodey pyesi 1937 1938 ci il teatr movsumunde Parisde Komedi fransez in sehnesinde yuz defeden coh tamasaya qoyulmusdu Fransanin Hitler Almaniyasinin isgalina meruz qaldigi illerde Fransua Moriak meqale ve esseleri ile antifasist herekatinda istirak etmisdi Bu sahede fealiyyeti kifayet qeder genis idi Hetta ele kececeyinden qorharaq bir muddet gizlenmisdi Muharibeden sonra ise o esl humanizm numunesi gostererek mueyyen sebeblere gore fasistlerle emekdasliga mecbur olan hemvetenlere anlasiqli ve sefqetli munasibetin terefdari kimi cihis etmisdi Moriak Nobel mukafatina ilk defe 1946 ci ilde iddiali olsa da laureat adini yalniz 1952 ci ilde romanlarinda insanin heyat dramlarini derin menevi nufuz ve yuksek bediilikle isiqlandirdigina gore ala bilmisdi Dilin aydinligi ve ifadeliliyi bahimindan Moriakin tayi beraberi yohdur O bir nece setirde en murekkeb metlebleri izah etmeyi bacarir Yazicinin en yahsi eserleri ozunun mentiqi aydinligi ve ifade vasitelerinden son derece yigcamliqla istifade edilmesi ile secilir Bu menada onun eserleri Rasinin facielerini hatirladir Isvec Akademiyasinin uzvu Andres Esterlinq Moriak senetkarligini bele deyerlendirmisdi Yazici Nobel muhaziresini insani oz esareti altina alan umidsizlikden onun aglini ve iradesini dumanlandiran yalanci miflerden nece ve hansi yollarla qurtarmaq haqqinda felsefi mulahizeler uzerinde qurmusdu Nobel mukafati aldiqdan sonra Moriak Quzu 1954 romanini cap etdirmisdi Yaradiciliginin son dovrunde o daha coh jurnalistika ile mesgul olur Fiqaro qezetinde Bloknot adlanan ve boyuk ohucu auditoriyasi toplayan guse aparirdi Heqiqi fransiz ve Fransa vetenperveri olmasina bahmayaraq o Sarl de Qollun mustemlekeciliye zidd siyasetini desteklemis Merakes Elcezair kimi kecmis mustemlekelere musteqillik vermek terefdari kimi cihis etmisdi Sarl de Qollun teqdimati ile 1958 ci ilde Fransua Moriak Fehri Legion ordeninin Boyuk Haci ile teltif edilmisdi Yazicinin Kecmisin usaqlari 1968 adli sonuncu romani olumunden az evvel nesr olunmusdu Muasir fransiz tenqidcisi Anri Peyrin fikrince eger 1930 1945 ci illerde Moriaki Marsel Prustdan sonra Fransanin ikinci yazicisi adlandirmaq mumkun idise sonraki dovrlerde onun yaradiciligina maraq ehemiyyetli derecede azalmisdir Lakin buna bahmayaraq tenqidci Moriakin 4 5 romaninin yasayacagina umid etdiyini bildirir ve bunun ozunu de o qeder pis netice saymirdi Eserleri RedakteNesr ili Orijinal adi Azerbaycanca adi Janri1913 fr L Enfant charge de chaines Zencirin agirligini dasiyan usaq roman1914 fr La Robe pretexte1920 fr La Chair et le Sang1921 fr Preseances1922 fr Le Baiser au lepreux Cuzamli hesteye behs edilen opus roman1923 fr Le Fleuve de feuRoman povest ve hekayeleri Redakte 1923 Genitrix 1923 Le Mal 1925 Mehebbet sehrasi fr Le Desert de l amour Roman 1926 ci ilde Fransa akademiyasinin qran prisini alib 1927 Tereza Deskeyru fr Therese Desqueyroux 1928 Taleler fr Destins 1929 Uc hekaye hekayeler toplusu fr Trois Recits Coups de couteau 1926 Un homme de lettres 1926 Le Demon de la connaissance 1928 1930 Ce qui etait perdu 1932 Ilan yignagi fr Le Nœud de viperes 1933 Frontenak ailesinin sirri fr Le Mystere Frontenac 1935 La Fin de la nuit 1936 Les Anges noirs 1938 Plongees hekayeler toplusu Therese chez le docteur 1933 Tereza hekim yaninda Therese a l hotel 1933 Tereza mehmanxanada Le Rang Prestij Insomnie Conte de Noel 1939 Les Chemins de la mer 1941 La Pharisienne 1951 Le Sagouin povest 1952 Qaliqay fr Galigai 1954 Quzu fr L Agneau 1969 Kecmisin usaqlari fr Un adolescent d autrefois 1972 Maltavern fr Maltaverne Yarimciq roman muellifin olumunden sonra cap olunmusdur Poeziya Redakte 1909 Les Mains jointes 1911 L Adieu a l Adolescence 1925 Orages 1940 Le Sang d AtysPyesler Redakte 1938 Asmodey fr Asmodee 1945 Les Mal Aimes 1948 Passage du malin 1951 Le Feu sur la terreXarici kecidler RedakteFransua Moriak NobLit Ru saytinda bioqrafiyasi fotosekilleri eserleri rusca Fransua Moriaka hesr edilen edebiyyat sayti fransizca Arxivlesdirilib 2010 04 02 at the Wayback MachineIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Fransua Moriak amp oldid 5965376, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
