XVII əsrin sonlarının mühüm sənətkarlarından biri Fransua de Salinyak de Lamot Fenelondur /1651-1715/. Yoxsullaşmış zadəgan ailəsində anadan olan Fenelon XIV Lüdovikin nəvəsi və taxtın varisinin tərbiyəçisi olmuşdur. "Qızların tərbiyəsi haqqında" adlı ilk traktatında Fenelon pedaqogikanın incəliklərini anlayan azad fikirli bir ziyalı kimi çıxış edir. Madam de Mentenon tərəfindən açılan Sen-Sir pansionunun tərbiyə sistemi bu traktat əsasında qurulmuş, Peterburq Smolnı institutu yaradılanda isə Sen-Sir pansionu nümunə götürülmüşdür.
1689-cu ildən Bossüenin vasitəçiliyi ilə kralın varisinin tərbiyəçisi olur, altı il bu vəzifədə çalışaraq pedaqoji məqsədlər izləyən əsərlər yaradır, ləyaqətli kral yetişdirməyə çalışır, dövləti idarə işinin ideal prinsiplərini irəli sürür. Təmsillərində Fenelon ehtiyatla davranır. "Ölülərin dialoqları" əsərində isə dövləti idarə prinsipləri haqqında düşüncələrini əks etdirir.
Fenelon maraqlı və incə formada krallara siyasət dərsi öyrədir. Yazıçının fikrincə, "Kim ki, hökmdarlıq edir, dövlətin qanunlarına hamıdan daha artıq tabe olmalıdır, qanunların xaricində onun şəxsiyyətinin heç bir qiyməti yoxdur... Kral təbəələr üçün yaradılmışdır, təbəələr kral üçün yox." Bu sonuncu fikir XIV Lüdovikin məşhur "Dövlət mən özüməm" fikrinin büsbütün əksi idi.
"Telemaxın macəraları" romanında Fenelon özünün ağıllı hökmdar haqqındakı düşüncələrini daha artıq bir ardıcıllıqla irəli sürür. Romanda Odisseyin oğlu Telemaxın atasını axtarmaq məqsədilə səfərə çıxması və başına gələn əhvalatlar qələmə alınmışdır. Səfərləri zamanı Telemax müxtəlif şəkillərdə idarə olunan ölkələrə düşür. Müəllimi Mentor onu ayrı-ayrı ölkələrin idarə üsulları və formaları ilə, nəcib və xoşagəlməz hökmdarlarla tanış edir. Mentorun fikrincə, bu söhbətlər, səyahətlər İtakinin gələcək hökmdarı üçün faydalı ola bilər. Mentorun dili ilə Fenelon sanki üzünü dövrünün kralına, onun varisinə tutaraq deyir: "Ağıllı hökmdar tərəfindən idarə olunan xalq xoşbəxtdir. O, bolluq içində yaşayır, o, xoşbəxtdir, o, səadəti üçün borclu olduğu adamı sevir. Ey Telemax, əgər tanrılar nə vaxtsa səni atanın dövlətinə hakim etsə, məhz siz ölkəni bu cür idarə etməli və xalqın xoşbəxtliyini təmin etməlisiniz. Öz xalqınızı öz uşaqlarınız kimi sevin, onların sevgisindən şad olmağı bacarın... Təbəələrini özünə daha çox tabe etmək üçün onları qorxutmaq və istismar etmək haqqında düşünən krallar bəşər nəslinin əsl bəlasıdır. Onlar istədikləri kimi qorxuncdurlar, ancaq eyni zamanda rəzil və mənfurdurlar. Təbəələri onlardan qorxduqlarından daha çox onlar öz təbəələrindən qorxurlar."
Fenelon əmin-amanlığın, maarifin, dini dözümün alovlu tərəfdarı, israfçı şənliklərin, işğalçı müharibələrin, həddən artıq vergilərin düşmənidir. O, xalqın rifahının yaxşılaşmasını, əkinçiliyin və ticarətin çiçəklənməsini tələb edir. Romanda XIV Lüdovik mütləqiyyətinin güclü tənqidi özünü göstərir.
Müəllif "Telemax" əsərini çap etmək fikrində olma-mışdır. Təsadüfən, onun üzünü köçürənlərdən biri onu nəşr edir. Əsər böyük müvəffəqiyyət qazanır, təkcə 1699-cu ildə iyirmi dəfə nəşr olunur. Onsuz da Fenelondan narazı olan, nəvəsinin tərbiyəsi işindən onu kənarlaşdıran kral XIV Lüdovik əsəri oxuyarkən bərk qəzəblənir. Romanda real şəxslərə, hadisələrə, hətta kralın özünə üstüörtülü eyhamlar aydın nəzərə çarpırdı. Fenelon Parisdən sürgün edilir. O, ömrünün qalan illərini Kambr yeparxiyasında yepiskop rütbəsində keçirir.
Klassisist estetikanın süqutunun başlandığını qədim və yeni müəlliflərlə bağlı mübahisələr bir daha təsdiq edirdi. Klassisizmin bir çox qabaqcıl nümayəndələri artıq çoxdan antik yazıçıların müasir müəlliflərdən üstün olması fikrinə şübhə ilə yanaşırdılar.
Yazıçı ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 08, 2021
fransua, fenelon, avqust, 1651, 1651, sainte, mondane, yanvar, 1715, 1715, cambrai, fransız, yazıçısı, filosofu, fénelondoğum, tarixi, avqust, 1651, 1651, doğum, yeri, sainte, mondane, vəfat, tarixi, yanvar, 1715, 1715, yaşında, vəfat, yeri, cambrai, vətəndaşl. Fransua Fenelon 6 avqust 1651 1651 08 06 1 2 3 Sainte Mondane d 7 yanvar 1715 1715 01 07 1 2 3 Cambrai d fransiz yazicisi filosofu Fransua Fenelonfr FenelonDogum tarixi 6 avqust 1651 1651 08 06 1 2 3 Dogum yeri Sainte Mondane d Vefat tarixi 7 yanvar 1715 1715 01 07 1 2 3 63 yasinda Vefat yeri Cambrai d Vetendasligi FransaTehsili Paris UniversitetiFealiyyeti filosof ilahiyyatci yazici sair klirik katolik kesisi d Fealiyyet illeri 1679 cu ildenEserlerinin dili fransizcaJanr TraktatFransua Fenelon Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteXVII esrin sonlarinin muhum senetkarlarindan biri Fransua de Salinyak de Lamot Fenelondur 1651 1715 Yoxsullasmis zadegan ailesinde anadan olan Fenelon XIV Ludovikin nevesi ve taxtin varisinin terbiyecisi olmusdur Qizlarin terbiyesi haqqinda adli ilk traktatinda Fenelon pedaqogikanin inceliklerini anlayan azad fikirli bir ziyali kimi cixis edir Madam de Mentenon terefinden acilan Sen Sir pansionunun terbiye sistemi bu traktat esasinda qurulmus Peterburq Smolni institutu yaradilanda ise Sen Sir pansionu numune goturulmusdur 1689 cu ilden Bossuenin vasiteciliyi ile kralin varisinin terbiyecisi olur alti il bu vezifede calisaraq pedaqoji meqsedler izleyen eserler yaradir leyaqetli kral yetisdirmeye calisir dovleti idare isinin ideal prinsiplerini ireli surur Temsillerinde Fenelon ehtiyatla davranir Olulerin dialoqlari eserinde ise dovleti idare prinsipleri haqqinda dusuncelerini eks etdirir Fenelon maraqli ve ince formada krallara siyaset dersi oyredir Yazicinin fikrince Kim ki hokmdarliq edir dovletin qanunlarina hamidan daha artiq tabe olmalidir qanunlarin xaricinde onun sexsiyyetinin hec bir qiymeti yoxdur Kral tebeeler ucun yaradilmisdir tebeeler kral ucun yox Bu sonuncu fikir XIV Ludovikin meshur Dovlet men ozumem fikrinin busbutun eksi idi Telemaxin maceralari romaninda Fenelon ozunun agilli hokmdar haqqindaki dusuncelerini daha artiq bir ardicilliqla ireli surur Romanda Odisseyin oglu Telemaxin atasini axtarmaq meqsedile sefere cixmasi ve basina gelen ehvalatlar qeleme alinmisdir Seferleri zamani Telemax muxtelif sekillerde idare olunan olkelere dusur Muellimi Mentor onu ayri ayri olkelerin idare usullari ve formalari ile necib ve xosagelmez hokmdarlarla tanis edir Mentorun fikrince bu sohbetler seyahetler Itakinin gelecek hokmdari ucun faydali ola biler Mentorun dili ile Fenelon sanki uzunu dovrunun kralina onun varisine tutaraq deyir Agilli hokmdar terefinden idare olunan xalq xosbextdir O bolluq icinde yasayir o xosbextdir o seadeti ucun borclu oldugu adami sevir Ey Telemax eger tanrilar ne vaxtsa seni atanin dovletine hakim etse mehz siz olkeni bu cur idare etmeli ve xalqin xosbextliyini temin etmelisiniz Oz xalqinizi oz usaqlariniz kimi sevin onlarin sevgisinden sad olmagi bacarin Tebeelerini ozune daha cox tabe etmek ucun onlari qorxutmaq ve istismar etmek haqqinda dusunen krallar beser neslinin esl belasidir Onlar istedikleri kimi qorxuncdurlar ancaq eyni zamanda rezil ve menfurdurlar Tebeeleri onlardan qorxduqlarindan daha cox onlar oz tebeelerinden qorxurlar Fenelon emin amanligin maarifin dini dozumun alovlu terefdari israfci senliklerin isgalci muharibelerin hedden artiq vergilerin dusmenidir O xalqin rifahinin yaxsilasmasini ekinciliyin ve ticaretin ciceklenmesini teleb edir Romanda XIV Ludovik mutleqiyyetinin guclu tenqidi ozunu gosterir Muellif Telemax eserini cap etmek fikrinde olma misdir Tesadufen onun uzunu kocurenlerden biri onu nesr edir Eser boyuk muveffeqiyyet qazanir tekce 1699 cu ilde iyirmi defe nesr olunur Onsuz da Fenelondan narazi olan nevesinin terbiyesi isinden onu kenarlasdiran kral XIV Ludovik eseri oxuyarken berk qezeblenir Romanda real sexslere hadiselere hetta kralin ozune ustuortulu eyhamlar aydin nezere carpirdi Fenelon Parisden surgun edilir O omrunun qalan illerini Kambr yeparxiyasinda yepiskop rutbesinde kecirir Klassisist estetikanin suqutunun baslandigini qedim ve yeni muelliflerle bagli mubahiseler bir daha tesdiq edirdi Klassisizmin bir cox qabaqcil numayendeleri artiq coxdan antik yazicilarin muasir muelliflerden ustun olmasi fikrine subhe ile yanasirdilar Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1417 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2450 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Internet Speculative Fiction Database 1995 lt a href https wikidata org wiki Track P1233 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2629164 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1235 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1234 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1274 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1239 gt lt a gt Xarici kecidler Redakte Yazici ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Fransua Fenelon amp oldid 5112507, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
