Fateh Qanunnaməsi — İstanbulun fəthindən sonra, dövlət təşkilatına imperiyanın böyüklüyünə və coğrafi vəziyyətinə yaraşan bir xarakter vermək, müxtəlif müəssisələrin vəzifələrini müəyyən etməyə ehtiyac duyulduğundan, Fateh Sultan Mehmet tərəfindən tətbiq olunan qanunlar toplusudur.
Fateh Sultan Mehmet dövlət təşkilatında yeni tənzimləmələrə olan ehtiyacın təsiri ilə, qanunlar tətbiq etdi və bu arada calaqlara aid bir çox məqamı da yenidən tənzim edib. Fatehin bu yolda ilk etdiyi iş paytaxtdakı məişət dəftərlərinə təkcə sipahi adını qeydə almayıb, bu dəftərlərə məişət gəlirlərinin və patentlərinin surətini həkk etdirmək olmuşdur.
Fateh Qanunnaməsi üç hissədən ibarətdir. Birinci hissədə, dövlət başbilənlərinin etiketdəki yerlərinə, padşaha kimlərin ərzdə olacaqlarına, qazilərin mərtəbələrinə. İkinci hissədə, səltənət işlərinin tərtibinə, yəni divan, has otaq təşkilatına və saray xidmətçilərinin bayramlaşma mərasimlərinə. Üçüncü hissə isə, cinayətlər və qarşılıqları ilə mənsəb sahiblərinin gəlirlərinə dair məlumatları ehtiva edirdi. Son hissədə həmçinin qeyri-müsəlman dövlətlərin verəcəkləri illik vergilər ilə dövlət vəzifəliləri və xanədan mənsublarına dair ləqəb örnəkləri yer alır.
Fatih qanunlar toplusunda "Nizami Aləm" üçün qardaş qətli məsələsi ilə bağlı maddə:
"Və hər kəsə uşağımdan səltənət mümkün ola, qarındaşların Nizami Aləm üçün qətl eləmək münasibdir. Əksər üləma belə tecviz etmişdir. Anınla amil olalar".
Fatih Qanunnaməsinin 37-ci maddəsi, yəni qardaş qətli ilə bağlı hissəsi tədqiqatçılar tərəfindən çox araşdırılmadan müzakirə edilir. Bu məqamda hər cür məlumat arxiv sənədlərində istərsə də tarix kitablarında mövcuddur. Dünya tarixində heç bir sülalə və ailə yoxdur ki, başqasının mənafeyi üçün öz övladını fəda etsin. Bu fədakarlıq yalnız Osmanlı sultanlarına məxsusdur və onlardan başqa heç kimdə belə bir fədakarlıq görünməmişdir. Bu məsələni ciddiyə alaraq, Osmanlı sultanlarını cani kimi göstərmək yanlışdır. Halbuki, məsələ yaxşıca tədqiq edildiyi zaman görülür ki, millətini öz övladından ayırmayan bir padşahın, istər öz doğma övladı olsun, istərsə idarəsi altında olan xalqı olsun, hamısı onlar yanında bərabərdilər. Osmanlı ailəsi, dövləti tək əldən idarə edir, digər Türk dövlətləri isə, dövlət torpaqlarını ailənin oğlan uşaqları arasında bölüşdürürdü. Səlcuqlular dövlətin ərazisini ailənin oğlan uşaqları arasında bölüşdürdüyü üçün, Anadoluda iki yüz ildən artıq qalmamışdılar və nəhayət tarix səhnəsindən silinib getmişlər. Osmanlı İmperiyası isə 641 il mövcud olmuşdur. Dövlətin qüdrətini sarsıdacaq, milləti bir-birinə düşmən edəcək, minlərlə günahsız qanı tökəcək və sonda dövlətin də dağıdılmasına səbəb olacaq bir problemi kökündən həll etmək lazım idi ki, məhz Osmanlılar bunu etdilər.
Bundan başqa, bu qanunlar toplusu Mədrəsələrin idarəetmə, tədris plan və akademik quruluşunu yenidən təşkil edən, akademik heyətin seçki və təyin olunması ilə maaşların müəyyən olunmasına dair əməliyyatları üsul və əsaslara bağlamışdır. Bu fərman Türk tarixində ilk ali təhsil qanunvericiliyini yaratması baxımından da mühümdür.
Xarici keçidlər
VikianbardaFateh Qanunnaməsi ilə əlaqəli mediafayllar var.
Kardeş katli ve Fatih Kanunnamesi
Kardeş Katlinin Yasal Dayanağı: Fatih Kanunnamesi
(PDF). 2011-03-02 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-23.
Qanunnamə
Fatih Sultan Mehmed’in kardeş katline imkan tanıdığı kanunnameyi ve niçin yapıldığını detaylı bir şekilde izah eder misiniz
. 2008-06-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-23.
September 05, 2021
fateh, qanunnaməsi, istanbulun, fəthindən, sonra, dövlət, təşkilatına, imperiyanın, böyüklüyünə, coğrafi, vəziyyətinə, yaraşan, xarakter, vermək, müxtəlif, müəssisələrin, vəzifələrini, müəyyən, etməyə, ehtiyac, duyulduğundan, fateh, sultan, mehmet, tərəfindən,. Fateh Qanunnamesi Istanbulun fethinden sonra dovlet teskilatina imperiyanin boyukluyune ve cografi veziyyetine yarasan bir xarakter vermek muxtelif muessiselerin vezifelerini mueyyen etmeye ehtiyac duyuldugundan Fateh Sultan Mehmet terefinden tetbiq olunan qanunlar toplusudur Fateh Sultan Mehmeti tesvir eden miniatur Fateh Sultan Mehmet dovlet teskilatinda yeni tenzimlemelere olan ehtiyacin tesiri ile qanunlar tetbiq etdi ve bu arada calaqlara aid bir cox meqami da yeniden tenzim edib Fatehin bu yolda ilk etdiyi is paytaxtdaki meiset defterlerine tekce sipahi adini qeyde almayib bu defterlere meiset gelirlerinin ve patentlerinin suretini hekk etdirmek olmusdur 1 Fateh Qanunnamesi uc hisseden ibaretdir Birinci hissede dovlet basbilenlerinin etiketdeki yerlerine padsaha kimlerin erzde olacaqlarina qazilerin mertebelerine Ikinci hissede seltenet islerinin tertibine yeni divan has otaq teskilatina ve saray xidmetcilerinin bayramlasma merasimlerine Ucuncu hisse ise cinayetler ve qarsiliqlari ile menseb sahiblerinin gelirlerine dair melumatlari ehtiva edirdi Son hissede hemcinin qeyri muselman dovletlerin verecekleri illik vergiler ile dovlet vezifelileri ve xanedan mensublarina dair leqeb ornekleri yer alir 2 Fatih qanunlar toplusunda Nizami Alem ucun qardas qetli meselesi ile bagli madde Ve her kese usagimdan seltenet mumkun ola qarindaslarin Nizami Alem ucun qetl elemek munasibdir Ekser ulema bele tecviz etmisdir Aninla amil olalar Fatih Qanunnamesinin 37 ci maddesi yeni qardas qetli ile bagli hissesi tedqiqatcilar terefinden cox arasdirilmadan muzakire edilir Bu meqamda her cur melumat arxiv senedlerinde isterse de tarix kitablarinda movcuddur Dunya tarixinde hec bir sulale ve aile yoxdur ki basqasinin menafeyi ucun oz ovladini feda etsin Bu fedakarliq yalniz Osmanli sultanlarina mexsusdur ve onlardan basqa hec kimde bele bir fedakarliq gorunmemisdir Bu meseleni ciddiye alaraq Osmanli sultanlarini cani kimi gostermek yanlisdir Halbuki mesele yaxsica tedqiq edildiyi zaman gorulur ki milletini oz ovladindan ayirmayan bir padsahin ister oz dogma ovladi olsun isterse idaresi altinda olan xalqi olsun hamisi onlar yaninda beraberdiler Osmanli ailesi dovleti tek elden idare edir diger Turk dovletleri ise dovlet torpaqlarini ailenin oglan usaqlari arasinda bolusdururdu Selcuqlular dovletin erazisini ailenin oglan usaqlari arasinda bolusdurduyu ucun Anadoluda iki yuz ilden artiq qalmamisdilar ve nehayet tarix sehnesinden silinib getmisler Osmanli Imperiyasi ise 641 il movcud olmusdur Dovletin qudretini sarsidacaq milleti bir birine dusmen edecek minlerle gunahsiz qani tokecek ve sonda dovletin de dagidilmasina sebeb olacaq bir problemi kokunden hell etmek lazim idi ki mehz Osmanlilar bunu etdiler 3 Bundan basqa bu qanunlar toplusu Medreselerin idareetme tedris plan ve akademik qurulusunu yeniden teskil eden akademik heyetin secki ve teyin olunmasi ile maaslarin mueyyen olunmasina dair emeliyyatlari usul ve esaslara baglamisdir Bu ferman Turk tarixinde ilk ali tehsil qanunvericiliyini yaratmasi baximindan da muhumdur 4 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Fateh Qanunnamesi ile elaqeli mediafayllar var Kardes katli ve Fatih Kanunnamesi Kardes Katlinin Yasal Dayanagi Fatih Kanunnamesi Doc Dr Coskun Ucok Osmanli Devleti Teskilatinda Timarlar IV Mali Bakimdan Timarlar s 89 PDF 2011 03 02 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 01 23 Qanunname Fatih Sultan Mehmed in kardes katline imkan tanidigi kanunnameyi ve nicin yapildigini detayli bir sekilde izah eder misiniz Ali Riza ERDEM Universitelerimizin Bilim Tarihimizdeki Yeri Bilim Egitim ve Dusunce Dergisi Ocak 2005 Cilt 5 Sayi 1 Sayfa lar 2008 06 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 01 23 Menbe https az wikipedia org w index php title Fateh Qanunnamesi amp oldid 5851795, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
