Evren - türk ve altay mifologiyasında əjdaha. "Ebren" olaraq da ifadə edilər. Əfsanəvi nəhəng sürünəndir. Qanatlıdır, qorxunc bir görünüşü vardır. Bəzən nəhəng bir ilandır. Yeraltındakı mağarada yaşar və orada olan xəzinəni qoruyur. Sularda və ya meşədə yaşadığı da izah edilər. Bəzən atəşin içində sığınar. Ağzından atəş saçar. Quraqlığın və ölümün simvoludur. Nağıllarda suyun önünü kəsər və buraxmaq üçün qarşılığında qurban istər. Su həyat deməkdir, onu öz nəzarətinə alaraq həyata sahib olacaq. Bir başqa baxımdan baxıldığında susuz buraxdığı yer üzünə ölüm və xaos gətirir. O biri tərəfdən bunları əlində saxladığı üçün eyni zamanda bərəkət, rifah və güc simvoludur. Altay inanclarında Bükrek (Bukra) adlı yaxşı bir əjdaha ilə Sangal adlı kpis bir ejderin bir-birləriylə etdikləri döyüşlər izah edilər.
Anadoluda "kainat, var olan hər şeyin bütünü" kimi mənalarda istifadə "evren" sözünün də etimoloji olaraq mənşəyini əjdaha fiqurudur. Türk mifologiyasında dünyanın bir və ya bir çox əjdaha tərəfindən çevirildiyi yəni "evrildiği" düşünülərdi. Bu ejderhaya da "eviren" deyilərdi.
Evren sözü, "evrilmek" ilə əlaqəlidir. Çevirmək, döndərmək, qıvranmaq, qıvrıq kimi mənalar ehtiva edər. Evren (kainat) əslində bir əjdahadır, eynilə əjdaha kimi kainat da böyükdür. İnsan ağlıyla bütün xüsusiyyətlərini anlamaq mümkün deyildir. Eynilə kainat kimi evrilmekte (çevrilmə keçirməkdə) və böyüyüb genişlətməkdədir. Monqolcada Ever, (köhnə monqolcada Ebher) buynuz deməkdir və əjdahaların boynuzlarının olduğu məşhur bir inancdır. Tungus dilində Üre sözcüyü ilan və ya əjdaha mənası daşıyır. Tunguzcanın Ulça ləhcəsində isə Vere sözcüyü eyni mənanı verər.
Mənbə
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
September 28, 2021
evren, türk, altay, mifologiyasında, əjdaha, ebren, olaraq, ifadə, edilər, əfsanəvi, nəhəng, sürünəndir, qanatlıdır, qorxunc, görünüşü, vardır, bəzən, nəhəng, ilandır, yeraltındakı, mağarada, yaşar, orada, olan, xəzinəni, qoruyur, sularda, meşədə, yaşadığı, iz. Evren turk ve altay mifologiyasinda ejdaha Ebren olaraq da ifade ediler Efsanevi neheng surunendir Qanatlidir qorxunc bir gorunusu vardir Bezen neheng bir ilandir Yeraltindaki magarada yasar ve orada olan xezineni qoruyur Sularda ve ya mesede yasadigi da izah ediler Bezen atesin icinde siginar Agzindan ates sacar Quraqligin ve olumun simvoludur Nagillarda suyun onunu keser ve buraxmaq ucun qarsiliginda qurban ister Su heyat demekdir onu oz nezaretine alaraq heyata sahib olacaq Bir basqa baximdan baxildiginda susuz buraxdigi yer uzune olum ve xaos getirir O biri terefden bunlari elinde saxladigi ucun eyni zamanda bereket rifah ve guc simvoludur Altay inanclarinda Bukrek Bukra adli yaxsi bir ejdaha ile Sangal adli kpis bir ejderin bir birleriyle etdikleri doyusler izah ediler Anadoluda kainat var olan her seyin butunu kimi menalarda istifade evren sozunun de etimoloji olaraq menseyini ejdaha fiqurudur Turk mifologiyasinda dunyanin bir ve ya bir cox ejdaha terefinden cevirildiyi yeni evrildigi dusunulerdi Bu ejderhaya da eviren deyilerdi Evren sozu evrilmek ile elaqelidir Cevirmek dondermek qivranmaq qivriq kimi menalar ehtiva eder Evren kainat eslinde bir ejdahadir eynile ejdaha kimi kainat da boyukdur Insan agliyla butun xususiyyetlerini anlamaq mumkun deyildir Eynile kainat kimi evrilmekte cevrilme kecirmekde ve boyuyub genisletmekdedir Monqolcada Ever kohne monqolcada Ebher buynuz demekdir ve ejdahalarin boynuzlarinin oldugu meshur bir inancdir Tungus dilinde Ure sozcuyu ilan ve ya ejdaha menasi dasiyir Tunguzcanin Ulca lehcesinde ise Vere sozcuyu eyni menani verer Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Menbe https az wikipedia org w index php title Evren amp oldid 2841619, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
