fbpx
Wikipedia

Elektron imza

Elektron imza (ing. Electronic signature) – elektron formada olan verilənlər yığımıdır, digər verilənlərlə (elektron sənəd, proqram faylları və s.) məntiqi əlaqəli olur və bu verilənlər yığımını yaradan (generasiya edən) şəxsi birqiymətli identifikasiya etməyə imkan verir.

Elektron rəqəm imzası (en. Digital signature, ru. Электронная цифровая подпись)

  1. Elektron imzanın növlərindən biridir, asimmetrik şifrələməyə əsaslanan texnologiyadan ibarətdir. Rəqəm imzası konkret məlumata (mətnə, fayla və ya ixtiyari uzunluqlu istənilən bitlər yığımına) əlavə olunan və xüsusi: məlumatın müəllifinin identifikasiyası və autentikasiyası; məlumatın bütövlüyünün təsdiqi (sanksiyasız dəyişilmələrin yoxluğu); məlumatın müəllifliyindən imtinanın qeyri-mümkünlüyünə zəmanət kimi şərtləri təmin etməyə imkan verən qeyd olunmuş (sabit) uzunluqlu informasiya blokudur.
  2. Fiziki şəxsin əllə yazılmış imzasının analoqu olub, bağlı ERİ açarından istifadə etməklə elektron verilənlərin kriptoqrafik dəyişmə nəticəsində simvollar ardıcıllığı kimi təsvir edilir. Bağlı ERİ açarı açıq ERİ açar istifadəçisinin informasiyanın tamlığını və dəyişməzliyini təyin etməyə şərait yaradır.

Elektron imza və elektron sənəd haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu

01.06.2004 Elektron imza və elektron sənəd haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu. Bu qanun elektron imzanın və elektron sənədin istifadəsinin, onların elektron sənəd dövriyyəsində tətbiqinin təşkilati, hüquqi əsaslarını və əlaqədar subyektlərin hüquqlarını müəyyən edir, aralarında yaranan münasibətləri tənzimləyir. I fəsil Ümumi müddəalar. Maddə 1. Əsas anlayışlar 1.1 Bu qanunda aşağıdakı əsas anlayışlardan istifadə edilmişdir:

1.1.1 Verilənlər - informasiya texnologiyaları vasitələri ilə emal edilməyə yararlı informasiya; 

1.1.2 Verilənlər daşıyıcısı - verilənlərin saxlanılması və istifadəsi üçün təyin edilmiş maddi obyekt;

1.1.3 Məlumat bildirişi - məlumatın verilənlər daşıyıcısında yazılmış forması; 

1.1.4 Elektron imza - digər verilənlərə əlavə edilən və ya onlarla məntiqi əlaqəli olan, imza sahibini identikləşdirməyə imkan verən verilənlər;

1.1.5 Gücləndirilmiş elektron imza (bundan sonra - gücləndirilmiş imza) - imza sahibinin nəzarəti altında olan elektron imza vasitələri ilə yaradılan və yalnız imza sahibinə məxsus olmaqla onu identikləşdirən, əlaqəli olduğu məlumat bildirişinin bütövlüyünü, dəyişməzliyini, təhrif olunmadığını və saxtalaşdırılmadığını müəyyən etməyə imkan verən elektron imza; 1.1.6 Elektron imza sahibi (bundan sonra - imza sahibi) öz adından və ya qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada ona səlahiyyət vermiş şəxs adından çıxış edən fiziki şəxs; 

1.1.7 Elektron imza vasitələri (bundan sonra - imza vasitələri) - elektron imza yaradılması və yoxlanılması, eləcə də imza yaratma və yoxlama məlumatları yaratmaq üçün istifadə edilən proqram və texniki vasitələr;

1.1.8 Elektron imza yaratma məlumatları - elektron imza yaratmaq üçün istifadə edilən və ancaq imza sahibinə bəlli olan kod və ya kriptoqrafik açardan ibarət təkrarolunmaz verilənlər;

1.1.9 Elektron imzanı yoxlama məlumatları - elektron imzanın həqiqiliyini yoxlamaq üçün istifadə edilən kod və ya kriptoqrafik açardan ibarət olan və elektron imza yaratma məlumatlarına uyğun təkrarolunmaz verilənlər;

1.1.10 Elektron imzanın həqiqiliyi - elektron imzanı yoxlama məlumatları vasitəsilə yoxlanılan elektron imzanın sahibinə məxsus olmasının, imzanın əlaqəli olduğu məlumat bildirişinin bütövlüyünün, dəyişdirilmədiyinin və təhrif edilmədiyinin təsdiqi;

1.1.11 Sertifikat - imza sahibini identikləşdirmək üçün nəzərdə tutulan və elektron imzanı yoxlama məlumatlarının imza sahibinə məxsus olması barədə sertifikat xidmətləri mərkəzinin verdiyi kağız və ya elektron sənəd;

1.1.12 Təkmil sertifikat - akkreditə edilmiş sertifikat xidmətləri mərkəzi tərəfindən gücləndirilmiş elektron imzanı yoxlama məlumatları barəsində verilən sertifikat;

1.1.13 Sertifikat xidmətləri mərkəzi (bundan sonra - mərkəz) - elektron imza üçün sertifikat verən və imzaların istifadəsi üzrə bu qanunla müəyyən edilmiş digər xidmətləri göstərən hüquqi şəxs və ya hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxs;

1.1.14 Akkreditə edilmiş sertifikat xidmətləri mərkəzi (bundan sonra - akkreditə edilmiş mərkəz) - təkmil sertifikat vermək hüququ müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən şəhadətnamə ilə təsdiqlənmiş sertifikat xidmətləri mərkəzi;

1.1.15 Elektron sənəd - informasiya sistemində istifadə üçün elektron formada təqdim edilən və elektron imza ilə təsdiq olunmuş sənəd;

1.1.16 Elektron sənəd dövriyyəsi - informasiya sistemində elektron sənədin nizamlanmış hərəkəti ilə bağlı informasiya prosesləri;

1.1.17 Elektron sənəd dövriyyəsi vasitələri - elektron sənəd dövriyyəsində istifadə olunan proqramlar, texniki vasitələr və texnologiyalar;

1.1.18 Sertifikatlaşdırılmış elektron imza vasitələri - müəyyən olunmuş tələblərə uyğunluğu sertifikatlaşdırma qaydaları əsasında təsdiq edilmiş elektron imza vasitələri;

1.1.19 Sertifikatlaşdırılmış elektron sənəd dövriyyəsi vasitələri - müəyyən olunmuş tələblərə uyğunluğu sertifikatlaşdırma qaydaları əsasında təsdiq edilmiş elektron sənəd dövriyyəsi vasitələri;

1.1.20 Elektron sənədi göndərən (bundan sonra - göndərən) elektron sənəd dövriyyəsi vasitəçisi istisna olmaqla, özü tərəfindən və ya adından elektron sənəd göndərilən fiziki və ya hüquqi şəxs;

1.1.21 Elektron sənədi alan (bundan sonra - alan) - elektron sənəd dövriyyəsi vasitəçisi istisna olmaqla, elektron sənədin ünvanlandığı fiziki və ya hüquqi şəxs;

1.1.22 Elektron sənəd dövriyyəsi vasitəçisi (bundan sonra - vasitəçi) - elektron sənədi göndərən və alan arasında elektron sənəd dövriyyəsi xidmətlərini göstərən fiziki və ya hüquqi şəxs;

1.1.23 Elektron sənədin həqiqiliyi - elektron imzanın həqiqiliyinin yoxlanılması yolu ilə elektron sənədin tamlığının (zəruri rekvizitlərə malik olması) və bütövlüyünün (ötürülmə zamanı texniki xətaların və təhriflərin olmaması) təsdiq edilməsi;

1.1.24 Korporativ informasiya sistemi - mülkiyyətçinin müəyyən etdiyi və ya iştirakçılar arasında müqavilə ilə razılaşdırılmış məhdud saylı istifadəçiləri olan informasiya sistemi;

1.1.25 İmza sahibi barəsində məlumatlar - sertifikat alarkən imza sahibinin bildirdiyi və sistemin işi zamanı onun barəsində toplanılan məlumatlar;

1.1.26 Vaxt göstəricisi - müəyyən vaxt anında məlumat bildirişinin ona təqdim edilməsi barədə akkreditə edilmiş mərkəzin elektron qeydi.

1.2 Bu qanunda bundan sonra istifadə edilən "mərkəzlər" anlayışı sertifikat xidmətləri mərkəzi və akkreditə edilmiş mərkəzi, "imzalar" isə elektron imza və gücləndirilmiş imzanı birlikdə ifadə edəcəkdir.

Maddə 2. Elektron imza və elektron sənədin istifadə sahələri Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, elektron imza və elekton sənəd müvafiq vasitələr tətbiq olunmuş bütün fəaliyyət sahələrində istifadə oluna bilər. Elektron sənəd vasitəsilə rəsmi və qeyri-rəsmi yazışmalar, hüquqi məsuliyyət və öhdəliklər doğuran sənəd və informasiya mübadiləsi aparıla bilər.

Maddə 3. Elektron imza və elektron sənədin hüquqi qüvvəsi

3.1 Elektron formada və ya sertifikatsız olduğuna, sertifikatlaşdırılmamış imza vasitələri ilə yaradıldığına görə elektron imza etibarsız sayıla bilməz.

3.2 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, sertifikatlaşdırılmış imza vasitələri ilə yaradılmış və qüvvədə olan təkmil sertifikatlı gücləndirilmiş imza əl imzası ilə bərabər hüquqi qüvvəyə malikdir.

3.3 Təkmil sertifikatda imza sahibinin səlahiyyətlərinə dair məlumatlar göstərildikdə bu qanunun 3.2-ci maddəsinə müvafiq olan gücləndirilmiş imza şəxsin kağız daşıyıcı üzərindəki və möhurlə təsdiq edilmiş əl imzasına bərabər tutulur.

3.4 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə sənədin yazılı şəkildə təqdim olunması tələb olunduqda bu qanunun 3.2-ci, 3.3-cü maddələrinə müvafiq qaydada imzalanmış elektron sənəd bu şərtlərə cavab verən hesab edilir.

3.5 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə sənədin notariat qaydasında təsdiqi və (və ya) dövlət qeydiyyatı tələb olunduğu hallar istisna olmaqla, elektron sənəd kağız daşıyıcıda olan sənədə bərabər tutulur və onunla eyni hüquqi qüvvəyə malikdir.

3.6 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə sənədin notariat qaydasında təsdiqi və ya dövlət qeydiyyatı tələb olunduqda elektron sənəd və ya onun bu qanunun 25.1-ci maddəsinin tələblərinə cavab verən surəti Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq qeydiyyata alınır və ya təsdiq edilir.

3.7 Məlumat bildirişinin və elektron sənədin istifadəsi bu qanunla və digər normativ hüquqi aktlarla tənzimlənir.

Maddə 4. Elektron imza və elektron sənəd haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi Elektron imza və elektron sənəd haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasından, Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdən, Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsindən, bu qanundan, "Dövlət sirri haqqında", "İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanunlarından və digər normativ hüquqi aktlardan ibarətdir. II fəsil Elektron imza

Maddə 5. Elektron imzanın istifadəsi

5.1 Elektron imza yaratma məlumatlarından istifadə etməklə imza vasitələri ilə yaradılan elektron imza yalnız öz sahibinə məxsusdur.

5.2 İmza sahibi bir neçə imza yaratma məlumatlarına malik ola bilər və onlar sertifikatlarında göstərilən münasibətlərdə istifadə edilir.

5.3 Elektron sənədin və elektron imzanın həqiqiliyini təsdiq etmək və imza sahibinin şəxsiyyətini identikləşdirmək məqsədilə imzanın yoxlanılması həyata keçirilir. Yoxlama imza vasitələrindən istifadə edilməklə elektron imzanı yoxlama məlumatları əsasında aparılır.

5.4 Elektron imzanın yoxlanılma qaydası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.

5.5 İmza sahibi sertifikatı olmayan elektron imzadan istifadə edərkən qarşı tərəfi xəbərdar etməlidir.

Maddə 6. Elektron imzanın dövlət idarəçiliyi sahəsində istifadəsi

6.1 Dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarəetmə orqanlarının informasiya sistemlərində elektron sənəd mübadiləsi üçün ancaq gücləndirilmiş imzadan və sertifikatlaşdırılmış imza vasitələrindən istifadə edilir.

6.2 Dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarəetmə orqanları sahə üzrə akkreditə edilmiş mərkəzinin xidmətlərindən istifadə etməlidir.

6.3 Dövlət hakimiyyəti və ya yerli özünüidarəetmə orqanlarına fiziki və ya hüquqi şəxsin göndərdiyi məlumat bildirişi onun gücləndirilmiş imzası ilə təsdiqlənməlidir.

6.4 Dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarəetmə orqanları tərəfindən elektron imzadan istifadə qaydası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilir.

Maddə 7. Elektron imzanın korporativ informasiya sistemində istifadəsi

7.1 Korporativ informasiya sistemində elektron imzanın istifadə edilməsi sistemin daxili normativ sənədləri və ya iştirakçılar arasındakı müqavilə ilə tənzimlənir.

7.2 Korporativ informasiya sisteminin daxili normativ sənədlərində və ya iştirakçıları arasındakı müqavilədə imzanı istifadə edən şəxslərin hüquq və vəzifələri, habelə imzanın istifadə qaydalarına riayət edilməməsi nəticəsində iştirakçılara vurulmuş zərərin tənzimlənməsi barədə müddəalar nəzərdə tutulmalıdır.

7.3 Korporativ informasiya sisteminə xidmət edən mərkəzlər sistemin mülkiyyətçisinin qərarı və ya iştirakçıların razılaşması əsasında formalaşdırılır.

7.4 Korporativ informasiya sisteminə xidmət edən mərkəzlərin fəaliyyəti, sertifikatların tərkibi, sertifikat xidmətlərinin göstərilməsi, sertifikat reyestrinin aparılması, sertifikatların saxlanılması qaydaları sistemin daxili normativ sənədləri ilə tənzimlənir.

7.5 Korporativ informasiya sisteminin sertifikat xidməti mərkəzi sistemdənkənar informasiya sisteminin istifadəçilərinə xidmət göstərdikdə mərkəz bu qanunda nəzərdə tutulmuş müddəalara uyğun olmalı və fəaliyyət göstərməlidir. III fəsil Sertifikat xidmətləri, sertifikatlaşdirma

Maddə 8. Elektron imza xidmətlərinin subyektləri Elektron imzadan istifadə zamanı imza sahibi, sertifikat xidmətləri mərkəzi və ya akkreditə edilmiş mərkəz və müvafiq icra hakimiyyəti orqanı arasında yaranmış hüquqi münasibətlər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə, bu qanuna və tərəflər arasında bağlanmış müqaviləyə uyğun olaraq tənzimlənir.

Maddə 9. Sertifikat xidmətləri mərkəzinin qeydiyyata alınması və akkreditə edilməsi

9.1 Mərkəz Azərbaycan Respublikasında fəaliyyətə başlamazdan 30 gün əvvəl müvafiq icra hakimiyyəti orqanına məlumat verməli və qeydiyyatdan keçməlidir.

9.2 Məlumatda mərkəz kimi fəaliyyət göstərməyə iddiaçı şəxsin ünvanı, hüquqi statusu, maliyyə, texniki, kadr imkanları və fəaliyyətinin xüsusiyyətləri göstərilməlidir. Hüquqi şəxs bu məlumatlara dövlət qeydiyyatı şəhadətnaməsi və nizamnaməsinin surətini, fiziki şəxs isə hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti barədə sənədləri əlavə etməlidir. Təqdim edilən sənədlərin siyahısı qeydiyyat qaydaları ilə müəyyən edilir.

9.3 Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı 30 gün müddətində mərkəzin təqdim etdiyi sənədləri yoxlayaraq mərkəzin qeydiyyatı barədə qərar qəbul edir.

9.4 Təkmil sertifikat xidmətləri göstərmək üçün mərkəz müvafiq icra hakimiyyəti orqanında akkreditədən keçir və ona təkmil sertifikat verilir.

9.5 Akkreditə edilmiş mərkəzlərin sayına məhdudiyyət qoyulmur.

9.6 Mərkəz fəaliyyətə yalnız müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən sertifikat xidmətləri mərkəzləri reyestrinə qeydiyyat məlumatlarının daxil edilməsindən sonra başlaya bilər. 9.7 Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı aşağıdakı hallarda mərkəzi qeydiyyata almaqdan imtina edə bilər:

9.7.1 iddiaçı şəxs bu qanunun tələblərinə uyğun olmadıqda;

9.7.2 təqdim edilmiş məlumat və sənədlər bu qanunun tələblərinə uyğun olmadıqda;

9.7.3 iddiaçı şəxs yanlış məlumatlar təqdim etdikdə;

9.7.4 informasiya sisteminin təhlükəsizliyinin auditinin nəticələrinə əsasən iddiaçı şəxsin mərkəz kimi fəaliyyət göstərməsi mümkün sayılmadıqda;

9.7.5 iddiaçı şəxsin sertifikatlaşdırma və ya vaxt göstəricilərinin qeydiyyatı barədə nəzərdə tutduğu fəaliyyətin bu qanunun və digər normativ hüquqi aktların tələblərinə uyğun olmadıqda;

9.7.6 iddiaçı şəxsin dövlətə vergi borcu olduqda;

9.7.7 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər hallarda.

9.8 Mərkəzin qeydiyyatı və akkreditə edilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilir.

Maddə 10. Sertifikat xidmətləri

10.1 Mərkəzlər imzanın istifadəsi ilə bağlı aşağıdakı xidmətləri göstərə bilər:

10.1.1 sertifikatın verilməsi;

10.1.2 sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması, bərpa edilməsi və sertifikatın ləğv edilməsi;

10.1.3 sorğulara əsasən sertifikatlar barədə bu qanunla və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən olunmuş məlumatların verilməsi;

10.1.4 vaxt göstəricilərinin qeyd edilməsi;

10.1.5 elektron imzanın yaradılması;

10.1.6 imzanın istifadəsı üzrə məsləhətlər verilməsi;

10.2 Sertifikat xidmətlərinin göstərilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilir.

Maddə 11. Sertifikatın verilməsi

11.1 Sertifikat müraciət etmiş şəxslə mərkəz arasında bağlanmış yazılı müqavilə əsasında verilir.

11.2 Sertifikat almaq istəyən fiziki şəxs mərkəzə onun şəxsiyyətini təsdiqləyən sənədi və qaydalarla müəyyən edilmiş digər sənədləri təqdim etməlidir.

11.3 Təkmil sertifikat almaq üçün akkreditə edilmiş mərkəzə müraciət olunmalıdır.

11.4 Sertifikat verildikdən sonra mərkəz bu qanuna müvafiq olaraq onun qüvvəsini dayandıra, bərpa və ləğv edə bilər.

11.5 Sertifikat qüvvəyə minənədək mərkəz onun barəsində məlumatları reyestrə daxil edir və reyestrdə sertifikatın vəziyyətindəki sonrakı dəyişikliklərin qeydiyyatını aparır.

11.6 Sertifikatın verilməsi və reyestrin aparılma qaydaları, ona daxil edilən məlumatların tərkibi müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilir.

Maddə 12. Sertifikatin tərkibi

12.1 Sertifikata əsasən aşağıdakı məlumatlar daxil edilir:

12.1.1 sertifikatı verən mərkəzin adı və ünvanı (ölkə);

12.1.2 sertifikatın seriya nömrəsi;

12.1.3 imza sahibinin adı, atasının adı, soyadı və ya istifadə üçün göstərdiyi təxəllüs;

12.1.4 sertifikatın qüvvədə olma müddəti (müddətin başlandığı və qurtardığı vaxt, tarix);

12.1.5 imza sahibinin imza yoxlama məlumatı;

12.1.6 imza yoxlama məlumatının istifadə ediləcəyi imza vasitələrinin adı.

12.2 Sertifikat kağız daşıyıcıda verildikdə mərkəzin rəsmi blankında tərtib edilir, səlahiyyətli şəxsin əl imzası və möhürlə təsdiq olunur. Sertifikat elektron formada verildikdə isə onu verən mərkəzin gücləndirilmiş imzası ilə təsdiq edilir.

12.3 Təqdim olunmuş məlumatlar imza sahibini dəqiq identikləşdirməyə imkan verdikdə şəxs göstəricisi kimi təxəllüsdən istifadə edilə bilər. Bu halda imza sahibinin təxəllüsdən istifadə etməsi sertifikatda aşkar qeyd olunur.

12.4 Fiziki şəxslərə verilən təkmil sertifikatda əlavə olaraq aşağıdakılar göstərilir:

12.4.1 sertifikatı verən akkreditə edilmiş mərkəzin adı və ünvanı (ölkə);

12.4.2 təkmil sertifikat olması barədə qeyd; 12.4.3 sertifikatın istifadə sahələri və məhdudiyyətləri;

12.5 Fiziki şəxslərə verilən təkmil sertifikat onu verən akkreditə edilmiş mərkəzin gücləndirilmiş imzası ilə təsdiq edilir.

12.6 Akkreditə edilmiş mərkəzə verilən təkmil sertifikatda aşağıdakılar göstərilməlidir:

12.6.1 sertifikatı verən orqanın adı və ünvanı (ölkə);

12.6.2 təkmil sertifikat olma barədə qeyd;

12.6.3 sertifikatın istifadə sahələri və məhdudiyyətləri; 12.7 Akkreditə edilmiş mərkəzə verilən təkmil sertifikat onu verən orqanın gücləndirilmiş imzası ilə təsdiq edilir. 12.8 Sertifikata daxil edilən digər məlumatlar mərkəzlə imza sahibi arasında bağlanmış müqavilədə göstərilir. 12.9 Sertifikat aşağıdakı hallarda etibarsız sayılır: 12.9.1 qanunvericiliyə müvafiq qaydada verilmədikdə; 12.9.2 qüvvədə olma müddəti bitdikdə; 12.9.3 sertifikatı vermiş mərkəzin gücləndirilmiş imzası həqiqi olmadıqda; 12.9.4 sertifikatın qüvvəsi dayandırılmış və ya ləğv edilmiş olduqda; 12.9.5 onda qeyd olunmuş münasibətlərdə istifadə edilmədikdə. Maddə 13. Sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması və bərpa edilməsi 13.1 Sertifikatın qüvvəsi mərkəz tərəfindən aşağıdakı hallarda dayandırılır: 13.1.1 imza sahibi müraciət etdikdə; 13.1.2 qanunvericiliyə və ya müqaviləyə əsasən səlahiyyətli şəxsin (orqanın) müraciəti əsasında; 13.1.3 sertifikatın verilməsi üçün əsas olan məlumatların düzgünlüyünə və ya imza sahibinin imza yaratma məlumatlarının təhlükəsizliyinə mərkəzin əsaslı şübhələri olduqda. 13.2 Sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması barədə mərkəz dərhal imza sahibinə, müraciət etmiş səlahiyyətli şəxsə (orqana) məlumat verir və sertifikatlar reyestrində müvafiq qeydiyyat aparır. 13.3 Bu qanunun 13.1.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş halda sertifikatın qüvvəsi 48 saatdan artıq dayandırıla bilməz. 13.4 Sertifikatın hüquqi qüvvəsi aşağıdakı hallarda bərpa edilir: 13.4.1 sertifikatın qüvvəsinin dayandırılmasını tələb etmiş imza sahibinin müraciəti və ya müraciət etmiş səlahiyyətli şəxsin (orqanın) icazəsi olduqda; 13.4.2 mərkəz tərəfindən görülmüş tədbirlər nəticəsində əsaslı şübhələr aradan qaldırıldıqda; 13.4.3 sertifikatın qüvvəsinin dayandırıldığı müddət başa çatdıqda. 13.5 Sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması və ya bərpa edilməsi üçün müraciətlər yazılı şəkildə edilməli və müvafiq sənədlərlə əsaslandırılmalıdır. 13.6 Sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması, bərpa edilməsi ilə əlaqədar yaranan mübahisələr Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. Maddə 14. Sertifikatin ləğv edilməsi 14.1 Sertifikat aşağıdakı hallarda mərkəzlər tərəfindən ləğv edilə bilər: 14.1.1 imza sahibinin müraciəti əsasında; 14.1.2 sertifikatın qüvvədə olma müddəti başa çatdıqda; 14.1.3 qanunvericiliyə əsasən səlahiyyətli şəxsin (orqanın) qərarı və ya müraciəti əsasında; 14.1.4 imza sahibi vəfat etdikdə və ya qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada fəaliyyət qabiliyyətini itirmiş hesab edildikdə; 14.1.5 sertifikatın verilməsi üçün mərkəzə təqdim olunan sənəd və məlumatların saxta, səhv və ya qüvvədən düşmüş olması bəlli olduqda; 14.1.6 imza sahibinin imza yaratma məlumatları üzərində nəzarəti itirməsi mərkəzə bəlli olduqda; 14.1.7 onda qeyd olunmuş münasibətlərdə istifadə edilmədikdə; 14.1.8 imzanın istifadə olunmasını tənzimləyən hüquqi aktların və ya mərkəzlə bağlanmış müqavilənin tələbləri imza sahibi tərəfindən pozulduqda; 14.1.9 istifadə edilən imza vasitələrinin sertifikatı hüquqi qüvvəsini itirdikdə; 14.1.10 qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər hallarda. 14.2 Sertifikatın qüvvəsinin ləğv edilməsi barədə mərkəz imza sahibinə, müraciət etmiş səlahiyyətli şəxsə (orqana) məlumat verir və sertifikatlar reyestrində düzəlişlər barədə qeydiyyat aparır. 14.3 Sertifikatın ləğv edilməsi ilə əlaqədar yaranan mübahisələr məhkəmə qaydasında həll edilir. Maddə 15. Sertifikat xidmətləri üzrə sənədlərin saxlanılması 15.1 Sertifikatda göstərilmiş istifadə sahələri üzrə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş müddət ərzində hüquqi qüvvədə olan, qüvvəsi dayandırılmış və ya ləğv edilmiş sertifikatlar, həmçinin ona aid digər sənəd və məlumatlar mərkəzdə saxlanılır. 15.2 Mərkəz sertifikatın saxlanıldığı dövrdə informasiya sistemi iştifadəçilərinin sertifikata sərbəst və fasiləsiz müraciətini təmin edir, onunla bağlı sorğularına cavab verir. 15.3 Mərkəz aşağıdakı sənədlərin saxlanılmasını təmin edir: 15.3.1 sertifikat xidmətlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə aid sənədləri; 15.3.2 imza sahibləri ilə bağlanmış müqavilələri; 15.3.3 mərkəzin sertifikatı əsasında verilən sənədlərin surətlərini; 15.3.4 imza sahibinin təlimatlandırılmasını təsdiq edən sənədləri; 15.3.5 sertifikatın hüquqi qüvvəsinin dayandırılması, bərpa edilməsi və ləğv olunması haqqında sənədləri. 15.4 Mərkəzdə saxlama müddəti bitdikdən sonra sertifikat reyestrdən çıxarılır və arxivə verilir. Arxivdə saxlama müddəti, bu dövrdə sertifikatların surətlərinin və onlar barəsində digər məlumatların verilməsi qaydası Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. Maddə 16. Xarici ölkələrdə verilmiş sertifikatların tanınması 16.0 Xarici ölkələrdə verilmiş sertifikatlar Azərbaycan Respublikasında aşağıdakı hallarda hüquqi qüvvəyə malik olur: 16.0.1 sertifikatı vermiş mərkəz Azərbaycan Respublikasında akkreditədən keçmişdirsə; 16.0.2 sertifikat bu qanunla və Azərbaycan Respublikasının digər normativ hüquqi aktları ilə müəyyən edilmiş təhlükəsizlik tələblərinə uyğundursa; 16.0.3 sertifikata Azərbaycan Respublikasında akkreditə edilmiş mərkəz və ya müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təminat verilirsə; 16.0.4 Sertifikat Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı dövlətlərarası müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş xarici mərkəzlər tərəfindən verilmişdirsə. Maddə 17. Mərkəzlərin hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti 17.1 Mərkəzlər aşağıdakı hüquqlara malikdirlər: 17.1.1 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq öz fəaliyyətini təmin etmək və tənzimləmək; 17.1.2 bu qanunda nəzərdə tutulan sertifikat xidmətlərinı göstərmək; 17.1.3 təkmil sertifikatlarla bağlı xidmətlər göstərmək üçün müvafiq icra hakimiyyəti orqanında akkreditədən keçmək; 17.1.4 fəaliyyəti ilə əlaqədar müvafiq dövlət orqanlarına müraciət etmək; 17.1.5 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun qaydada fəaliyyətinə xitam vermək; 17.1.6 mərkəzin qeydiyyatının və ya akkreditəsının ləğv olunması, sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması və ya ləğv edilməsilə bağlı qərarlardan Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə uyğun olaraq məhkəməyə şikayət etmək; 17.1.7 ödənişli əsaslarla sertifikat xidmətləri göstərmək; 17.1.8 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq sertifikatların istifadə sahələrini və məhdudiyyətlərini müəyyən etmək. 17.2 Mərkəz sertifikatın verilməsi üçün imza sahibi ilə müqavilə bağlamazdan əvvəl onu sertifikatın və imza vasitələrinin istifadə qaydaları, mərkəzin hüquqi statusu və akkreditə vəziyyəti barədə məlumatlandırmalıdır. 17.3 Mərkəzlər aşağıdakı vəzifələrı yerinə yetirir: 17.3.1 fəaliyyətin təhlükəsizliyini və imza sahibi barəsində məlumatların mühafizəsini təmin edir; 17.3.2 imza sahibinin təqdim etdiyi sənədləri araşdırır və zəruri hallarda onların yoxlanılması məqsədilə aidiyyəti dövlət orqanına müraciət edir; 17.3.3 sertifikatların reyestrini aparır, onun aktuallığını və ona sərbəst, fasiləsiz müraciət edilməsi üçün lazımi şəraiti təmin edir; 17.3.4 sertifikatlar barədə məlumatlar verir; 17.3.5 sertifikat xidmətləri üzrə sənədləri və məlumatları saxlayır; 17.3.6 bu qanunun 13 və 14-cü maddələrində nəzərdə tutulan hallarda sertifikatların qüvvəsini dayandırır, bərpa və ya ləğv edir, bu barədə imza sahibini və müraciət edən səlahiyyətli şəxsi (orqanı) məlumatlandırır. 17.3.7 fəaliyyəti barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına məlumat təqdim edir və onun sorğularına cavab verir; 17.3.8 fəaliyyətə başladığı müddət nəzərə alınmaqla, hər il informasiya sisteminin təhlükəsizlik auditinin keçirilməsini təmin edir və nəticəsini 30 gün ərzində müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təqdim edir; 17.3.9 müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən fəaliyyətinə nəzarət edilməsinə şərait yaradır; 17.3.10 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində və ya tərəflər arasındakı müqavilədə nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri icra edir. 17.4 Mərkəzlər aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır: 17.4.1 fəaliyyətinin təhlükəsizliyinə, imza yaratma məlumatlarının və imza sahibi barəsində məlumatların mühafizəsinə; 17.4.2 sertifikatdakı məlumatların tamlığı və düzgünlüyünə; 17.4.3 sertifikat xidmətlərinin keyfiyyətinə və dəqiqliyinə; 17.4.4 sertifikatın qüvvəsinin qanunsuz dayandırılması və ya ləğv edilməsinə; 17.4.5 mərkəzin fəaliyyəti nəticəsində imza sahibinə maddi zərər vurulmasına; 17.4.6 sertifikatın istifadəsinə təsir edə bilməsi məlum olmuş məlumatların imza sahibinə vaxtında çatdırılmamasına. 17.5 Akkreditə edilmiş mərkəz təkmil sertifikatların verilməsini Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinin, bu qanunun və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi qaydalara uyğun olaraq həyata keçirir və sertifikatda onun istifadə sahələrini, məhdudiyyətlərini göstərir. 17.6 Təkmil sertifikat və xarici sertifikat xidmətləri mərkəzinın sertifikatına təminat vermiş akkreditə edilmiş mərkəz imza istifadəçisinə vurulmuş zərərə görə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq məsuliyyət daşıyır. 17.7 İmza sahibi tərəfindən müqavilə şərtlərinin pozulması, sertifikatın təyinatına riayət edilməməsi nəticəsində imza istifadəçısinə vurulmuş zərərə görə mərkəzlər məsuliyyət daşımır. Maddə 18. Sertifikat xidmətlərinə aid tələblər 18.1 Mərkəzlər fəaliyyəti dövründə texniki, kadr və maliyyə imkanlarına, o cümlədən istifadəçilərə vurula biləcək zərəri ödəmək üçün maliyyə imkanlarına malik olmalı, etibarlı və fasiləsiz xidmət göstərməlidir. 18.2 Mərkəzlər sertifikatların, elektron imza yaratma və yoxlama məlumatlarının verilməsi üçün sertifikatlaşdırılmış imza vasitələrindən istifadə etməlidir. 18.3 Mərkəzlər fəaliyyətə başlamazdan əvvəl və qeydiyyatdan keçdikdən sonra hər il informasiya sisteminin auditini keçirməlidir, sistemdən etibarlı istifadəni təmin edən texnika və texnologiyalar tətbiq etməlidir. 18.4 Mərkəzlər fəaliyyətin təmin edilməsi məqsədilə bilikli, təcrübəli və səriştəli işçi heyətə malik olmalıdır. Maddə 19. Sertifikat xidmətləri mərkəzinin fəaliyyətinə xitam verilməsi 19.1 Mərkəzin fəaliyyətinə xitam verilməsi Azərbaycan Respublikasının mülki qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyata keçirilir. 19.2 Mərkəz fəaliyyətinə xitam verilməsinə ən azı 30 gün qalmış kütləvi informasiya vasitələrində və digər vasitələrlə elan verir, qüvvədə olan sertifikatlara malik imza sahiblərini, sertifikatlarına təminat verdiyi, təminat müqavilələri bağladığı sertifikat xidmətləri mərkəzlərini və müvafiq icra hakimiyyəti orqanını xəbərdar edir. 19.3 Elanın verilməsindən 30 gün keçdikdən sonra mərkəz qüvvədə olan sertifikatların ləğv edilməsini həyata keçirir. 19.4 Akkreditə edilmiş mərkəz fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə elandan 30 gün keçdikdən sonra imza sahiblərinin razılığı ilə təkmil sertifikatları, onlarla və imza istifadəçilərinin sorğuları ilə bağlı məlumatları akkreditə edilmiş başqa mərkəzə və ya müvafiq icra hakimiyyəti orqanına təhvil verməlidir. Təhvil verilməmiş sertifikatlar ləğv edilir və bu qanunun 15-cı maddəsinə uyğun olaraq saxlanılmaq üçün müvafiq icra hakimiyyəti orqanına verilir. 19.5 Aşağıdakı hallarda müvafiq icra hakimiyyəti orqanı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq mərkəzlərin qeydiyyatını, akkreditəsını ləğv edə və fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə iddia qaldıra bilər: 19.5.1 qeydiyyat üçün təqdim edilmiş məlumatlar və sənədlər düzgün olmadıqda və ya qüvvəsini itirdikdə; 19.5.2 fəaliyyəti zamanı müntəzəm olaraq qanun pozuntularına yol verildikdə. 19.6 Korporativ informasiya sisteminə xidmət edən mərkəzin fəaliyyətinə sistemin mülkiyyətçisinin qərarı ilə və ya iştirakçılarının razılaşmasına uyğun olaraq xitam verilə bilər. Maddə 20. İmza sahibinin hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti 20.1 İmza sahibi aşağıdakı hüquqlara malikdir: 20.1.1 mərkəzlər, onların xidmətləri, imzalar, imza vasitələrinin istifadəsi və təhlükəsizlik qaydaları barədə ətraflı məlumat almaq; 20.1.2 barəsində mərkəzlərdə toplanmış məlumatlarla tanış olmaq; 20.1.3 sertifikatın qüvvəsinin dayandırılması, bərpa edilməsi və ya ləğvi barədə qərarlar, həmçinin mərkəzlərin fəaliyyəti ilə əlaqədar digər məsələlərlə bağlı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq şikayət etmək. 20.2 İmza sahibi imza yaratmaq və müvafiq vasitələrdən istifadə etmək qabiliyyətinə malik olmalıdır. 20.3 İmza sahibi elektron imza yaratma məlumatlarının və imza vasitələrinin qorunmasına cavabdehdir və onların digər şəxs tərəfindən istifadəsinə yol verməməlidir. Bunlar üzərində nəzarət itirildikdə və ya buna təhlükə yarandıqda imza sahibi müvafiq mərkəzə dərhal xəbər verməli və sertifikatın qüvvəsinin dayandırılmasını tələb etməlidir. 20.4 İmza sahibi gücləndirilmiş imzanın istifadəsi zamanı uyğun təkmil sertifikatda göstərilmiş istifadə münasibətlərinə riayət etməlidir. 20.5 İmza sahibi müqavilə bağlamaq üçün mərkəzlərə müraciət edərkən təqdim etdiyi məlumatların tamlığına və düzgünlüyünə görə məsuliyyət daşıyır. 20.6 Bu qanunun 20-ci maddəsində göstərilmiş şərtlərə riayət edilməməsi nəticəsində dəymiş zərərə görə imza sahibi Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə əsasən məsuliyyət daşıyır. IV fəsil Elektron sənəd Maddə 21. Elektron sənədə dair tələblər 21.1 Elektron sənəd aşağıdakı tələblərə cavab verməlidir: 21.1.1 texniki və proqram vasitələrinin köməyi ilə yaradılmalı, saxlanılmalı, emal edilməli, ötürülməli və qəbul edilməlidır; 21.1.2 bu qanunun 22-ci maddəsində müəyyən edilmiş quruluşa malik olmalıdır; 21.1.3 identikləşdirməyə imkan verən rekvizitlərə malik olmalıdır; 21.1.4 texniki və proqram vasitələrinin köməyi ilə əyani qavranılan (vizual) şəkildə təqdim olunmalıdır. 21.2 Elektron sənədin identikləşdirilməsi, həqiqiliyinin müəyyənləşdirilməsi üçün zəruri olan rekvizitlərin siyahısı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəyyən edilir. Maddə 22. Elektron sənədin quruluşu 22.1 Elektron sənəd ümumi və xüsusi hissələrdən ibarət quruluşa malikdir. 22.2 Elektron sənədin məzmunu və ünvanlandığı şəxs barədə məlumatlar onun ümumi hissəsində qeyd edilir. 22.3 Elektron sənədə əlavə edilən elektron imza (imzalar) və vaxt göstəricisi (göstəriciləri) elektron sənədin xüsusi hissəsində qeyd olunur. Maddə 23. Elektron sənədin təqdimat formaları 23.1 Elektron sənəd daxili və xarici təqdimat formalarına malikdir. 23.2 Elektron sənədin verilənlər daşıyıcısında yazılmış şəkli onun daxili təqdimat formasıdir. 23.3 Elektron sənədin verilənlər daşıyıcısından fərqli digər maddi obyektdə (displeydə, kağızda və s.) əyani qavranılan (vizual) şəkildə əks etdirilməsi onun xarici təqdimat formasıdir. Maddə 24. Elektron sənədin əsli 24.1 Elektron sənədin əsli yalnız daxili təqdimat formasında ola bilər. 24.2 Elektron sənədin daxili təqdimat formasında bir-biri ilə eyni olan bütün nüsxələri əsl hesab edilir və bərabər hüquqi qüvvəyə malikdir. 24.3 Elektron sənədin elektron formada surəti ola bilməz. 24.4 Eyni şəxs tərəfindən kağız daşıyıcıda və elektron formada tərtib edilmiş eyni məzmunlu sənədin hər biri müstəqildir və bərabər hüquqi qüvvəyə malikdir. Bu halda kağız daşıyıcıdakı sənəd elektron sənədin surəti sayılmır. Maddə 25. Elektron sənədin surəti və onun təsdiq edilmə qaydası 25.1 Elektron sənədin surəti onun kağız daşıyıcıda əks edilmiş xarici təqdimat formasının Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində müəyyən olunmuş qaydada təsdiq edilməsi ilə hazırlanır. 25.2 Elektron sənədin kağız daşıyıcıdakı nüsxəsində onun müvafiq elektron sənədin surəti olmasi qeyd edilməlidir. 25.3 Elektron sənədin kağız daşıyıcıdan başqa digər maddi obyektdəki və ya kağız daşıyıcıdakı, lakin müvafiq qaydada təsdiq edilməmiş nüsxəsi onun surəti sayılmır. 25.4 Elektron sənədin əsli və bu qanunun 25.1-ci maddəsinin tələblərinə cavab verən kağız daşıyıcı üzərindəki surəti eyni hüquqi qüvvəyə malikdir. V fəsil Elektron sənəd dövriyyəsi Maddə 26. Elektron sənəd dövriyyəsinin təşkilinin əsasları 26.1 Elektron sənədin istifadəsi və dövriyyəsi Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi və ya elektron sənəd dövriyyəsi subyektləri arasında bağlanmış müqavilələr əsasında həyata keçirilir. 26.2 Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində və baglanmış müqavilədə elektron sənədlərin mübadiləsi qaydası və onunla bağlı olan texniki-təşkilati tələblər (sənədlərin mübadilə forması, onların yoxlanılma proseduru, sənədin alınmasının təsdiqlənməsi üçün məqbul hesab edilən müddət, forma və sairə) müəyyən edilir. 26.3 Elektron sənəd dövriyyəsinin sənədləşdirilməsi Azərbaycan Respublikasının qanunvericilyi ilə müəyyən edilmiş kargüzarlıq standartları və qaydaları əsasında həyata keçirilir. 26.4 Korporativ informasiya sistemində elektron sənədin istifadəsi və dövriyyəsi sistemin daxili normativ sənədləri ilə tənzimlənir. Maddə 27. Elektron sənədin göndərilməsi və alınması 27.1 Şəxsən, habelə başqasının adından çıxış etmək səlahiyyəti olan şəxs tərəfindən göndərilmiş və ya özünün proqramlaşdırdığı qaydada fəaliyyət göstərən informasiya sisteminin avtomatik ötürdüyü elektron sənəd. Göndərən tərəfindən göndərilmiş hesab edilir. 27.2 Tərəflər arasındakı müqavilədə başqa hallar müəyyən edilməmişdirsə, alan qəbul etdiyi elektron sənədin həqiqiliyinin təsdiqlənməsi nəticəsində onu göndərənin yolladığına əmin olur və istənilən, o cümlədən avtomatik vasitələrlə alınmanı birmənalı təsdiq edən qaydada göndərəni məlumatlandırır. 27.3 Alan aşağıdakı hallarda elektron sənədi göndərən tərəfindən göndərilməmiş hesab etməlidir: 27.3.1 elektron sənədin göndərilməməsi barədə bildiriş almışdırsa; 27.3.2 elektron sənədin həqiqiliyi təsdiqlənməmişdirsə; 27.3.3 elektron sənədin həqiqiliyinin yoxlanması nəticəsində alana bəlli olmuşdur və ya bəlli olmalı idi ki, qəbul edilmiş elektron sənəd başqa sənədin avtomatik təkrarıdır. 27.4 Tərəflər arasındakı müqavilədə başqa hallar müəyyən edilməmişdirsə, alandan göndərənə təsdiqləmə çatanadək elektron sənəd alınmamış hesab olunur. Təsdiqləmədə elektron sənədin tərəflər arasında razılaşdırılmış texniki tələblərə uyğun olması qeyd edilməlidir. 27.5 Göndərənin göstərdiyi və ya tərəflər arasında bağlanmış müqavilədə müəyyən edilmiş müddət ərzində təsdiqləmə alınmamışdırsa, göndərən bu barədə alanı məlumatlandırır və təsdiqləmənin göndərilməsi müddətini təyin edir. 27.6 Bu qanunun 27-ci maddəsi elektron sənədlərin göndərilməsi və ya alınması ilə bağlı münasibətlər istisna olmaqla, elektron sənədlərin məzmunundan və alınmanın təsdiqlənməsindən irəli gələn digər münasibətləri tənzimləmir. Maddə 28. Elektron sənədin göndərilmə və alınma vaxtı 28.1 Tərəflər arasında bağlanmış müqavilədə başqa hallar müəyyən edilməmişdirsə, elektron sənədin göndərənin və ya onun adından çıxış edən şəxsin nəzarətində olmayan informasiya sisteminə daxil olduğu an elektron sənədin göndərilmə vaxtı (tarix və vaxt) hesab edilir. 28.2 Tərəflər arasında müqavilədə başqa hallar müəyyən edilməmişdirsə, elektron sənədin alanın göstərdiyi informasiya sisteminə daxil olduğu an elektron sənədin alınma vaxtı (tarix və vaxt) hesab edilir. 28.3 Göndərilmə və alınma vaxtlarının mübahisəyə səbəb olacağı hallarda vaxt göstəricilərinin qeydiyyatı xidmətlərindən istifadə edilə bilər. Maddə 29. Elektron sənədin saxlanılması 29.1 Elektron sənədin saxlanılma qaydası aşağıdakı şərtlər nəzərə alınmaqla, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir: 29.1.1 elektron sənəd yaradıldığı, ötürüldüyü və ya qəbul edildiyi quruluşu saxlasın; 29.1.2 elektron sənəd onu göndərəni, alanı, göndərilmə və alınma vaxtını müəyyən etməyə imkan versin; 29.1.3 elektron sənəddə olan informasiya növbəti istinad üçün istifadə edilə bilsin; 29.1.4 elektron sənədin saxlanılma müddəti kağız sənəd üçün nəzərdə tutulmuş müddətdən az olmasın; 29.1.5 qanunvericiliklə və tərəflərin razılığı ilə müəyyən edilən digər şərtlərə uyğun gəlsin. 29.2 Bu qanunun 29.1-ci maddəsi saxlanılması zəruri olmayan elektron sənədlərə şamil edilmir. 29.3 Elektron sənədlərin saxlanılması üçün Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq digər hüquqi və fiziki şəxslərin xidmətlərindən istifadə edilə bilər. Maddə 30. Elektron sənədin mühafizəsi 30.1 Elektron sənəd dövriyyəsi zamanı elektron sənədin mühafizəsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olan proqram və texniki vasitələrdən istifadə edilməlidir. 30.2 Elektron sənəd dövriyyəsində istifadə edilən informasiya sistem və şəbəkələrində mühafizə tədbirlərinin lazımi səviyyəsi bu sistem və şəbəkələrin mülkiyyətçisi tərəfindən təmin edilir. 30.3 Korporativ informasiya sistemlərində elektron sənəd dövriyyəsinin mühafizə tədbirlərinin lazımi səviyyəsi Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin tələblərinə müvafiq olaraq bu sistemin mülkiyyətçisi tərəfindən və ya iştirakçıların razılaşmasına uyğun təmin edilir. Maddə 31. Vasitəçinin hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti 31.1 Elektron sənədlərin saxlanması, ötürülməsi və qəbulu zamanı vasitəçi xidmətlərindən istifadə edilə bilər. 31.2 Vasitəçi fəaliyyətini təmin etmək üçün aşağıdakılara malik olmalıdır: 31.2.1 sistemdən etibarlı istifadəni təmin edən texnika və texnologiyalara; 31.2.2 bilikli, təcrübəli və səriştəli işçi heyətə; 31.2.3 xidmət göstərilmiş elektron sənədlərin vaxtını və mənbəyini təyin etməyə imkan verən şəraitə; 31.2.4 bu qanunun 31.2.3-cü maddəsində qeyd olunan informasiyanın saxlanılması üçün etibarlı sistemə. 31.3 Vasitəçi bu qanunun 31.2.3-cü maddəsində qeyd olunan informasiyanın 6 ay müddətində saxlanılmasını təmin etməlidir. 31.4 Vasitəçi fəaliyyət göstərmək üçün müvafiq icra hakimiyyəti orqanında qeydiyyatdan keçməlidir. 31.5 Vasitəçi istifadəçilərə müqavilə əsasında xidmət göstərir. 31.6 Bu qanunun 31.2-ci maddəsində göstərilmiş tələbləri pozan vasitəçi Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində müəyyən olunmuş qaydada məsuliyyət daşıyır. 31.7 Vasitəçi fəaliyyətinin təhlükəsizliyini təmin edir və saxlanılan, ötürülən və qəbul edilən elektron sənədlərin məzmununa görə məsuliyyət daşımır. Maddə 32. Məzmununu konfidensial informasiya təşkil edən elektron sənədlər 32.1 Tərkibində dövlət, kommersiya, bank sirləri təşkil edən məlumatlar və digər konfidensial informasiyalar olan elektron sənədlərin istifadə qaydası və mühafizə tədbirləri Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir. 32.2 Tərkibində dövlət sirri təşkil edən məlumatlar olan elektron sənədlərin mübadiləsi üçün yalnız sertifikatlaşdırılmış elektron imza və elektron sənəd dövriyyəsi vasitələrindən istifadə olunmalıdır. 32.3 Tərkibində dövlət sirri təşkil edən məlumatlar olan elektron sənədlərin tərtibi, emalı və mübadiləsi üçün istifadə olunan informasiya sistemlərinin ekspertizası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir. 32.4 Bu qanunun 32.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan elektron sənədlərlə işləməyə buraxılan şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq bu sənədlərin mühafizəsi üçün zəruri tədbirlərin görülməsini təmin etməlidirlər. 32.5 Tərəflər arasında bağlanılmış müqaviləyə əsasən elektron sənəd dövriyyəsi həyata keçirən sübyektlər konfidensial informasiya məzmunlu elektron sənədlərə müraciət və onların mühafizə üsullarını Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq özləri müəyyən edirlər. VI fəsil Xüsusi müddəalar Maddə 33. Dövlət tənzimləməsinin həyata keçirilməsi 33.1 Elektron imzanın tətbiqi və istifadəsi proseslərinin, sertifikat xidmətləri mərkəzlərinin fəaliyyətinin tənzimlənməsi və ona nəzarət edilməsi müvafiq icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən həyata keçirilir. 33.2 Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları elektron imzanın istifadəsinin tənzimlənməsi sahəsində aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirirlər: 33.2.1 imzanın yaradılma və yoxlanılma qaydalarını müəyyən edir; 33.2.2 elektron imza və elektron sənəddən istifadə qaydalarını hazırlayır; 33.2.3 sertifikatın verilməsi və reyestrin aparılma qaydalarını hazırlayır, ona daxil edilən məlumatların tərkibinı və digər məlumatların siyahısını müəyyən edir; 33.2.4 elektron imza, imza vasitələri və elektron sənəd dövriyyəsi vasitələrinə aid tələbləri və standartları hazırlayır; 33.2.5 mərkəzlərin, vasitəçilərin qeydə alınması və fəaliyyətinin təşkili ilə əlaqədar tələbləri və qaydaları müəyyən edir; 33.2.6 mərkəzləri, vasitəçiləri qeydiyyatdan keçirir və qeydiyyatı ləğv edir; 33.2.7 mərkəzin akkreditə edilməsi qaydasını müəyyənləşdirir; 33.2.8 mərkəzlərin, o cümlədən xarici sertifikat xidmətləri mərkəzlərinin Azərbaycan Respublikasında akkreditəsını və akkreditənin ləğv edilməsini həyata keçirir; 33.2.9 qeydiyyatdan keçmiş mərkəzlərin və onlara verilmiş təkmil sertifikatların reyestrini aparır; 33.2.10 mərkəzlərin, o cümlədən Azərbaycan Respublikasında qeydiyyatdan keçmiş xarici mərkəzlərin siyahısının ictimaiyyətə çatdırılmasını təmin edir; 33.2.11 sertifikat xidmətlərinin göstərilməsi üzrə ümumi qayda və tələbləri, tövsiyələri hazırlayır, məsləhətlər verir; 33.2.12 imzaların istifadəsi ilə əlaqədar məsələlər üzrə xarici təşkilatlarla əlaqələri Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun qaydada həyata keçirir; 33.2.13 qeydiyyatdan keçmiş mərkəzlərə verilmiş sertifikatlar barədə sorğulara cavab verir; 33.2.14 informasiya sistemlərinin ekspertizası qaydasını müəyyən edir. 33.3 Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları sertifikat xidmətləri mərkəzlərinin fəaliyyətinə nəzarət sahəsində aşağıdakı hüquqlara malikdir: 33.3.1 mərkəzlərdən fəaliyyətləri barədə məlumat almaq; 33.3.2 mərkəzlər barədə məlumatları dəqiqləşdirmək, zəruri hallarda onların fəaliyyəti ilə bilavasitə tanış olmaq; 33.3.3 mərkəzlərin texniki təhlükəsizlik və sertifikatlaşdırma qaydalarına əməl etməsinın monitorinqini keçirmək; 33.3.4 mərkəzlərin fəaliyyətində qanun pozuntuları aşkar edildikdə onların barəsində bu qanunda nəzərdə tutulmuş inzibati tədbirlər görmək, onların fəaliyyətinə xitam vermək barədə iddia qaldırmaq. Maddə 34. Elektron imza və elektron sənəd dövriyyəsi vasitələrinə aid tələblər 34.1 Dövlət orqanlarının mülkiyyətində olan və ya istifadə etdikləri informasiya sistemləri vasitəsilə təhlükəsiz elektron sənəd dövriyyəsinin aparılması məqsədilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydaya əsasən bu sistemlərin ekspertizası həyata keçirilməlidir. 34.2 Tərkibində dövlət sirri təşkil edən məlumatlar olan və digər konfidensial informasiyaların sertifikatlaşdırılmış mühafizə vasitələri elektron sənəd dövriyyəsində müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada istifadə edilir. 34.3 İstifadə edilən elektron imza və elektron sənəd dövriyyəsi vasitələri sertifikatlaşdırma haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq qaydada sertifikatlaşdırılır. Maddə 35. İmza sahibi barəsində məlumatların mühafizəsi 35.1 Mərkəzlər, vasitəçilər fəaliyyəti zamanı malik olduğu informasiyalardan, o cümlədən imza sahibi barəsində məlumatlardan vəzifələrinin icrası ilə əlaqəsi olmayan məqsədlər üçün istifadə edə bilməzlər. 35.2 Mərkəzlər istifadəçilərə yalnız sertifikata daxil edilmiş və ona aid olan məlumatları verə bilərlər. 35.3 Mərkəzlərin, vasitəçilərin əməkdaşları və ya digər əlaqəli şəxslər fəaliyyətləri zamanı imza sahibi barəsində onlara bəlli olan məlumatları və imza yaratma məlumatlarını qorumağa borcludurlar. VII fəsil Yekun müddəalar Maddə 36. Elektron imza və sənəd haqqında qanunvericiliyin pozulmasına görə məsuliyyət 36.1 Bu qanunun pozulmasında təqsirli olan şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar. 36.2 Sertifikatlaşdırılmamış elektron imza və elektron sənəd dövriyyəsi vasitələrindən istifadəyə görə istifadəçilər fərdi məsuliyyət daşıyırlar. 36.3 İnformasiya sisteminin fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə, müəyyən edilmiş qaydada ekspertiza keçirilməsinə bu sistemin mülkiyyətçisi məsuliyyət daşıyır. Maddə 37. Qanunun qüvvəyə minməsi Bu qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir. İlham ƏLİYEV, Azərbaycan Respublikasının prezidenti Bakı şəhəri, 9 mart 2004-cü il

İstinadlar

  1. AzScienceCERT - Elektron imza

Həmçinin bax

elektron, imza, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Elektron imza ing Electronic signature elektron formada olan verilenler yigimidir diger verilenlerle elektron sened proqram fayllari ve s mentiqi elaqeli olur ve bu verilenler yigimini yaradan generasiya eden sexsi birqiymetli identifikasiya etmeye imkan verir 1 Elektron reqem imzasi en Digital signature ru Elektronnaya cifrovaya podpis Elektron imzanin novlerinden biridir asimmetrik sifrelemeye esaslanan texnologiyadan ibaretdir Reqem imzasi konkret melumata metne fayla ve ya ixtiyari uzunluqlu istenilen bitler yigimina elave olunan ve xususi melumatin muellifinin identifikasiyasi ve autentikasiyasi melumatin butovluyunun tesdiqi sanksiyasiz deyisilmelerin yoxlugu melumatin muellifliyinden imtinanin qeyri mumkunluyune zemanet kimi sertleri temin etmeye imkan veren qeyd olunmus sabit uzunluqlu informasiya blokudur Fiziki sexsin elle yazilmis imzasinin analoqu olub bagli ERI acarindan istifade etmekle elektron verilenlerin kriptoqrafik deyisme neticesinde simvollar ardicilligi kimi tesvir edilir Bagli ERI acari aciq ERI acar istifadecisinin informasiyanin tamligini ve deyismezliyini teyin etmeye serait yaradir Elektron imza ve elektron sened haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Redakte01 06 2004 Elektron imza ve elektron sened haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Bu qanun elektron imzanin ve elektron senedin istifadesinin onlarin elektron sened dovriyyesinde tetbiqinin teskilati huquqi esaslarini ve elaqedar subyektlerin huquqlarini mueyyen edir aralarinda yaranan munasibetleri tenzimleyir I fesil Umumi muddealar Madde 1 Esas anlayislar 1 1 Bu qanunda asagidaki esas anlayislardan istifade edilmisdir 1 1 1 Verilenler informasiya texnologiyalari vasiteleri ile emal edilmeye yararli informasiya 1 1 2 Verilenler dasiyicisi verilenlerin saxlanilmasi ve istifadesi ucun teyin edilmis maddi obyekt 1 1 3 Melumat bildirisi melumatin verilenler dasiyicisinda yazilmis formasi 1 1 4 Elektron imza diger verilenlere elave edilen ve ya onlarla mentiqi elaqeli olan imza sahibini identiklesdirmeye imkan veren verilenler 1 1 5 Guclendirilmis elektron imza bundan sonra guclendirilmis imza imza sahibinin nezareti altinda olan elektron imza vasiteleri ile yaradilan ve yalniz imza sahibine mexsus olmaqla onu identiklesdiren elaqeli oldugu melumat bildirisinin butovluyunu deyismezliyini tehrif olunmadigini ve saxtalasdirilmadigini mueyyen etmeye imkan veren elektron imza 1 1 6 Elektron imza sahibi bundan sonra imza sahibi oz adindan ve ya qanunvericilikde nezerde tutulmus qaydada ona selahiyyet vermis sexs adindan cixis eden fiziki sexs 1 1 7 Elektron imza vasiteleri bundan sonra imza vasiteleri elektron imza yaradilmasi ve yoxlanilmasi elece de imza yaratma ve yoxlama melumatlari yaratmaq ucun istifade edilen proqram ve texniki vasiteler 1 1 8 Elektron imza yaratma melumatlari elektron imza yaratmaq ucun istifade edilen ve ancaq imza sahibine belli olan kod ve ya kriptoqrafik acardan ibaret tekrarolunmaz verilenler 1 1 9 Elektron imzani yoxlama melumatlari elektron imzanin heqiqiliyini yoxlamaq ucun istifade edilen kod ve ya kriptoqrafik acardan ibaret olan ve elektron imza yaratma melumatlarina uygun tekrarolunmaz verilenler 1 1 10 Elektron imzanin heqiqiliyi elektron imzani yoxlama melumatlari vasitesile yoxlanilan elektron imzanin sahibine mexsus olmasinin imzanin elaqeli oldugu melumat bildirisinin butovluyunun deyisdirilmediyinin ve tehrif edilmediyinin tesdiqi 1 1 11 Sertifikat imza sahibini identiklesdirmek ucun nezerde tutulan ve elektron imzani yoxlama melumatlarinin imza sahibine mexsus olmasi barede sertifikat xidmetleri merkezinin verdiyi kagiz ve ya elektron sened 1 1 12 Tekmil sertifikat akkredite edilmis sertifikat xidmetleri merkezi terefinden guclendirilmis elektron imzani yoxlama melumatlari baresinde verilen sertifikat 1 1 13 Sertifikat xidmetleri merkezi bundan sonra merkez elektron imza ucun sertifikat veren ve imzalarin istifadesi uzre bu qanunla mueyyen edilmis diger xidmetleri gosteren huquqi sexs ve ya huquqi sexs yaratmadan sahibkarliq fealiyyeti ile mesgul olan fiziki sexs 1 1 14 Akkredite edilmis sertifikat xidmetleri merkezi bundan sonra akkredite edilmis merkez tekmil sertifikat vermek huququ muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden sehadetname ile tesdiqlenmis sertifikat xidmetleri merkezi 1 1 15 Elektron sened informasiya sisteminde istifade ucun elektron formada teqdim edilen ve elektron imza ile tesdiq olunmus sened 1 1 16 Elektron sened dovriyyesi informasiya sisteminde elektron senedin nizamlanmis hereketi ile bagli informasiya prosesleri 1 1 17 Elektron sened dovriyyesi vasiteleri elektron sened dovriyyesinde istifade olunan proqramlar texniki vasiteler ve texnologiyalar 1 1 18 Sertifikatlasdirilmis elektron imza vasiteleri mueyyen olunmus teleblere uygunlugu sertifikatlasdirma qaydalari esasinda tesdiq edilmis elektron imza vasiteleri 1 1 19 Sertifikatlasdirilmis elektron sened dovriyyesi vasiteleri mueyyen olunmus teleblere uygunlugu sertifikatlasdirma qaydalari esasinda tesdiq edilmis elektron sened dovriyyesi vasiteleri 1 1 20 Elektron senedi gonderen bundan sonra gonderen elektron sened dovriyyesi vasitecisi istisna olmaqla ozu terefinden ve ya adindan elektron sened gonderilen fiziki ve ya huquqi sexs 1 1 21 Elektron senedi alan bundan sonra alan elektron sened dovriyyesi vasitecisi istisna olmaqla elektron senedin unvanlandigi fiziki ve ya huquqi sexs 1 1 22 Elektron sened dovriyyesi vasitecisi bundan sonra vasiteci elektron senedi gonderen ve alan arasinda elektron sened dovriyyesi xidmetlerini gosteren fiziki ve ya huquqi sexs 1 1 23 Elektron senedin heqiqiliyi elektron imzanin heqiqiliyinin yoxlanilmasi yolu ile elektron senedin tamliginin zeruri rekvizitlere malik olmasi ve butovluyunun oturulme zamani texniki xetalarin ve tehriflerin olmamasi tesdiq edilmesi 1 1 24 Korporativ informasiya sistemi mulkiyyetcinin mueyyen etdiyi ve ya istirakcilar arasinda muqavile ile razilasdirilmis mehdud sayli istifadecileri olan informasiya sistemi 1 1 25 Imza sahibi baresinde melumatlar sertifikat alarken imza sahibinin bildirdiyi ve sistemin isi zamani onun baresinde toplanilan melumatlar 1 1 26 Vaxt gostericisi mueyyen vaxt aninda melumat bildirisinin ona teqdim edilmesi barede akkredite edilmis merkezin elektron qeydi 1 2 Bu qanunda bundan sonra istifade edilen merkezler anlayisi sertifikat xidmetleri merkezi ve akkredite edilmis merkezi imzalar ise elektron imza ve guclendirilmis imzani birlikde ifade edecekdir Madde 2 Elektron imza ve elektron senedin istifade saheleri Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde nezerde tutulmus hallar istisna olmaqla elektron imza ve elekton sened muvafiq vasiteler tetbiq olunmus butun fealiyyet sahelerinde istifade oluna biler Elektron sened vasitesile resmi ve qeyri resmi yazismalar huquqi mesuliyyet ve ohdelikler doguran sened ve informasiya mubadilesi aparila biler Madde 3 Elektron imza ve elektron senedin huquqi quvvesi3 1 Elektron formada ve ya sertifikatsiz olduguna sertifikatlasdirilmamis imza vasiteleri ile yaradildigina gore elektron imza etibarsiz sayila bilmez 3 2 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde nezerde tutulmus hallar istisna olmaqla sertifikatlasdirilmis imza vasiteleri ile yaradilmis ve quvvede olan tekmil sertifikatli guclendirilmis imza el imzasi ile beraber huquqi quvveye malikdir 3 3 Tekmil sertifikatda imza sahibinin selahiyyetlerine dair melumatlar gosterildikde bu qanunun 3 2 ci maddesine muvafiq olan guclendirilmis imza sexsin kagiz dasiyici uzerindeki ve mohurle tesdiq edilmis el imzasina beraber tutulur 3 4 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile senedin yazili sekilde teqdim olunmasi teleb olunduqda bu qanunun 3 2 ci 3 3 cu maddelerine muvafiq qaydada imzalanmis elektron sened bu sertlere cavab veren hesab edilir 3 5 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile senedin notariat qaydasinda tesdiqi ve ve ya dovlet qeydiyyati teleb olundugu hallar istisna olmaqla elektron sened kagiz dasiyicida olan senede beraber tutulur ve onunla eyni huquqi quvveye malikdir 3 6 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile senedin notariat qaydasinda tesdiqi ve ya dovlet qeydiyyati teleb olunduqda elektron sened ve ya onun bu qanunun 25 1 ci maddesinin teleblerine cavab veren sureti Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq qeydiyyata alinir ve ya tesdiq edilir 3 7 Melumat bildirisinin ve elektron senedin istifadesi bu qanunla ve diger normativ huquqi aktlarla tenzimlenir Madde 4 Elektron imza ve elektron sened haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi Elektron imza ve elektron sened haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasindan Azerbaycan Respublikasinin terefdar cixdigi beynelxalq muqavilelerden Azerbaycan Respublikasinin Mulki Mecellesinden bu qanundan Dovlet sirri haqqinda Informasiya informasiyalasdirma ve informasiyanin muhafizesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunlarindan ve diger normativ huquqi aktlardan ibaretdir II fesil Elektron imzaMadde 5 Elektron imzanin istifadesi5 1 Elektron imza yaratma melumatlarindan istifade etmekle imza vasiteleri ile yaradilan elektron imza yalniz oz sahibine mexsusdur 5 2 Imza sahibi bir nece imza yaratma melumatlarina malik ola biler ve onlar sertifikatlarinda gosterilen munasibetlerde istifade edilir 5 3 Elektron senedin ve elektron imzanin heqiqiliyini tesdiq etmek ve imza sahibinin sexsiyyetini identiklesdirmek meqsedile imzanin yoxlanilmasi heyata kecirilir Yoxlama imza vasitelerinden istifade edilmekle elektron imzani yoxlama melumatlari esasinda aparilir 5 4 Elektron imzanin yoxlanilma qaydasi muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyen edilir 5 5 Imza sahibi sertifikati olmayan elektron imzadan istifade ederken qarsi terefi xeberdar etmelidir Madde 6 Elektron imzanin dovlet idareciliyi sahesinde istifadesi6 1 Dovlet hakimiyyeti ve yerli ozunuidareetme orqanlarinin informasiya sistemlerinde elektron sened mubadilesi ucun ancaq guclendirilmis imzadan ve sertifikatlasdirilmis imza vasitelerinden istifade edilir 6 2 Dovlet hakimiyyeti ve yerli ozunuidareetme orqanlari sahe uzre akkredite edilmis merkezinin xidmetlerinden istifade etmelidir 6 3 Dovlet hakimiyyeti ve ya yerli ozunuidareetme orqanlarina fiziki ve ya huquqi sexsin gonderdiyi melumat bildirisi onun guclendirilmis imzasi ile tesdiqlenmelidir 6 4 Dovlet hakimiyyeti ve yerli ozunuidareetme orqanlari terefinden elektron imzadan istifade qaydasi muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyenlesdirilir Madde 7 Elektron imzanin korporativ informasiya sisteminde istifadesi7 1 Korporativ informasiya sisteminde elektron imzanin istifade edilmesi sistemin daxili normativ senedleri ve ya istirakcilar arasindaki muqavile ile tenzimlenir 7 2 Korporativ informasiya sisteminin daxili normativ senedlerinde ve ya istirakcilari arasindaki muqavilede imzani istifade eden sexslerin huquq ve vezifeleri habele imzanin istifade qaydalarina riayet edilmemesi neticesinde istirakcilara vurulmus zererin tenzimlenmesi barede muddealar nezerde tutulmalidir 7 3 Korporativ informasiya sistemine xidmet eden merkezler sistemin mulkiyyetcisinin qerari ve ya istirakcilarin razilasmasi esasinda formalasdirilir 7 4 Korporativ informasiya sistemine xidmet eden merkezlerin fealiyyeti sertifikatlarin terkibi sertifikat xidmetlerinin gosterilmesi sertifikat reyestrinin aparilmasi sertifikatlarin saxlanilmasi qaydalari sistemin daxili normativ senedleri ile tenzimlenir 7 5 Korporativ informasiya sisteminin sertifikat xidmeti merkezi sistemdenkenar informasiya sisteminin istifadecilerine xidmet gosterdikde merkez bu qanunda nezerde tutulmus muddealara uygun olmali ve fealiyyet gostermelidir III fesil Sertifikat xidmetleri sertifikatlasdirmaMadde 8 Elektron imza xidmetlerinin subyektleri Elektron imzadan istifade zamani imza sahibi sertifikat xidmetleri merkezi ve ya akkredite edilmis merkez ve muvafiq icra hakimiyyeti orqani arasinda yaranmis huquqi munasibetler Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine bu qanuna ve terefler arasinda baglanmis muqavileye uygun olaraq tenzimlenir Madde 9 Sertifikat xidmetleri merkezinin qeydiyyata alinmasi ve akkredite edilmesi9 1 Merkez Azerbaycan Respublikasinda fealiyyete baslamazdan 30 gun evvel muvafiq icra hakimiyyeti orqanina melumat vermeli ve qeydiyyatdan kecmelidir 9 2 Melumatda merkez kimi fealiyyet gostermeye iddiaci sexsin unvani huquqi statusu maliyye texniki kadr imkanlari ve fealiyyetinin xususiyyetleri gosterilmelidir Huquqi sexs bu melumatlara dovlet qeydiyyati sehadetnamesi ve nizamnamesinin suretini fiziki sexs ise huquqi sexs yaratmadan sahibkarliq fealiyyeti barede senedleri elave etmelidir Teqdim edilen senedlerin siyahisi qeydiyyat qaydalari ile mueyyen edilir 9 3 Muvafiq icra hakimiyyeti orqani 30 gun muddetinde merkezin teqdim etdiyi senedleri yoxlayaraq merkezin qeydiyyati barede qerar qebul edir 9 4 Tekmil sertifikat xidmetleri gostermek ucun merkez muvafiq icra hakimiyyeti orqaninda akkrediteden kecir ve ona tekmil sertifikat verilir 9 5 Akkredite edilmis merkezlerin sayina mehdudiyyet qoyulmur 9 6 Merkez fealiyyete yalniz muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden sertifikat xidmetleri merkezleri reyestrine qeydiyyat melumatlarinin daxil edilmesinden sonra baslaya biler 9 7 Muvafiq icra hakimiyyeti orqani asagidaki hallarda merkezi qeydiyyata almaqdan imtina ede biler 9 7 1 iddiaci sexs bu qanunun teleblerine uygun olmadiqda 9 7 2 teqdim edilmis melumat ve senedler bu qanunun teleblerine uygun olmadiqda 9 7 3 iddiaci sexs yanlis melumatlar teqdim etdikde 9 7 4 informasiya sisteminin tehlukesizliyinin auditinin neticelerine esasen iddiaci sexsin merkez kimi fealiyyet gostermesi mumkun sayilmadiqda 9 7 5 iddiaci sexsin sertifikatlasdirma ve ya vaxt gostericilerinin qeydiyyati barede nezerde tutdugu fealiyyetin bu qanunun ve diger normativ huquqi aktlarin teleblerine uygun olmadiqda 9 7 6 iddiaci sexsin dovlete vergi borcu olduqda 9 7 7 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde nezerde tutulmus diger hallarda 9 8 Merkezin qeydiyyati ve akkredite edilmesi qaydalari muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyenlesdirilir Madde 10 Sertifikat xidmetleri10 1 Merkezler imzanin istifadesi ile bagli asagidaki xidmetleri gostere biler 10 1 1 sertifikatin verilmesi 10 1 2 sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi berpa edilmesi ve sertifikatin legv edilmesi 10 1 3 sorgulara esasen sertifikatlar barede bu qanunla ve Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen olunmus melumatlarin verilmesi 10 1 4 vaxt gostericilerinin qeyd edilmesi 10 1 5 elektron imzanin yaradilmasi 10 1 6 imzanin istifadesi uzre meslehetler verilmesi 10 2 Sertifikat xidmetlerinin gosterilmesi qaydalari muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyenlesdirilir Madde 11 Sertifikatin verilmesi11 1 Sertifikat muraciet etmis sexsle merkez arasinda baglanmis yazili muqavile esasinda verilir 11 2 Sertifikat almaq isteyen fiziki sexs merkeze onun sexsiyyetini tesdiqleyen senedi ve qaydalarla mueyyen edilmis diger senedleri teqdim etmelidir 11 3 Tekmil sertifikat almaq ucun akkredite edilmis merkeze muraciet olunmalidir 11 4 Sertifikat verildikden sonra merkez bu qanuna muvafiq olaraq onun quvvesini dayandira berpa ve legv ede biler 11 5 Sertifikat quvveye minenedek merkez onun baresinde melumatlari reyestre daxil edir ve reyestrde sertifikatin veziyyetindeki sonraki deyisikliklerin qeydiyyatini aparir 11 6 Sertifikatin verilmesi ve reyestrin aparilma qaydalari ona daxil edilen melumatlarin terkibi muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyenlesdirilir Madde 12 Sertifikatin terkibi12 1 Sertifikata esasen asagidaki melumatlar daxil edilir 12 1 1 sertifikati veren merkezin adi ve unvani olke 12 1 2 sertifikatin seriya nomresi 12 1 3 imza sahibinin adi atasinin adi soyadi ve ya istifade ucun gosterdiyi texellus 12 1 4 sertifikatin quvvede olma muddeti muddetin baslandigi ve qurtardigi vaxt tarix 12 1 5 imza sahibinin imza yoxlama melumati 12 1 6 imza yoxlama melumatinin istifade edileceyi imza vasitelerinin adi 12 2 Sertifikat kagiz dasiyicida verildikde merkezin resmi blankinda tertib edilir selahiyyetli sexsin el imzasi ve mohurle tesdiq olunur Sertifikat elektron formada verildikde ise onu veren merkezin guclendirilmis imzasi ile tesdiq edilir 12 3 Teqdim olunmus melumatlar imza sahibini deqiq identiklesdirmeye imkan verdikde sexs gostericisi kimi texellusden istifade edile biler Bu halda imza sahibinin texellusden istifade etmesi sertifikatda askar qeyd olunur 12 4 Fiziki sexslere verilen tekmil sertifikatda elave olaraq asagidakilar gosterilir 12 4 1 sertifikati veren akkredite edilmis merkezin adi ve unvani olke 12 4 2 tekmil sertifikat olmasi barede qeyd 12 4 3 sertifikatin istifade saheleri ve mehdudiyyetleri 12 5 Fiziki sexslere verilen tekmil sertifikat onu veren akkredite edilmis merkezin guclendirilmis imzasi ile tesdiq edilir 12 6 Akkredite edilmis merkeze verilen tekmil sertifikatda asagidakilar gosterilmelidir 12 6 1 sertifikati veren orqanin adi ve unvani olke 12 6 2 tekmil sertifikat olma barede qeyd 12 6 3 sertifikatin istifade saheleri ve mehdudiyyetleri 12 7 Akkredite edilmis merkeze verilen tekmil sertifikat onu veren orqanin guclendirilmis imzasi ile tesdiq edilir 12 8 Sertifikata daxil edilen diger melumatlar merkezle imza sahibi arasinda baglanmis muqavilede gosterilir 12 9 Sertifikat asagidaki hallarda etibarsiz sayilir 12 9 1 qanunvericiliye muvafiq qaydada verilmedikde 12 9 2 quvvede olma muddeti bitdikde 12 9 3 sertifikati vermis merkezin guclendirilmis imzasi heqiqi olmadiqda 12 9 4 sertifikatin quvvesi dayandirilmis ve ya legv edilmis olduqda 12 9 5 onda qeyd olunmus munasibetlerde istifade edilmedikde Madde 13 Sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi ve berpa edilmesi 13 1 Sertifikatin quvvesi merkez terefinden asagidaki hallarda dayandirilir 13 1 1 imza sahibi muraciet etdikde 13 1 2 qanunvericiliye ve ya muqavileye esasen selahiyyetli sexsin orqanin muracieti esasinda 13 1 3 sertifikatin verilmesi ucun esas olan melumatlarin duzgunluyune ve ya imza sahibinin imza yaratma melumatlarinin tehlukesizliyine merkezin esasli subheleri olduqda 13 2 Sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi barede merkez derhal imza sahibine muraciet etmis selahiyyetli sexse orqana melumat verir ve sertifikatlar reyestrinde muvafiq qeydiyyat aparir 13 3 Bu qanunun 13 1 3 cu maddesinde nezerde tutulmus halda sertifikatin quvvesi 48 saatdan artiq dayandirila bilmez 13 4 Sertifikatin huquqi quvvesi asagidaki hallarda berpa edilir 13 4 1 sertifikatin quvvesinin dayandirilmasini teleb etmis imza sahibinin muracieti ve ya muraciet etmis selahiyyetli sexsin orqanin icazesi olduqda 13 4 2 merkez terefinden gorulmus tedbirler neticesinde esasli subheler aradan qaldirildiqda 13 4 3 sertifikatin quvvesinin dayandirildigi muddet basa catdiqda 13 5 Sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi ve ya berpa edilmesi ucun muracietler yazili sekilde edilmeli ve muvafiq senedlerle esaslandirilmalidir 13 6 Sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi berpa edilmesi ile elaqedar yaranan mubahiseler Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile tenzimlenir Madde 14 Sertifikatin legv edilmesi 14 1 Sertifikat asagidaki hallarda merkezler terefinden legv edile biler 14 1 1 imza sahibinin muracieti esasinda 14 1 2 sertifikatin quvvede olma muddeti basa catdiqda 14 1 3 qanunvericiliye esasen selahiyyetli sexsin orqanin qerari ve ya muracieti esasinda 14 1 4 imza sahibi vefat etdikde ve ya qanunvericilikle mueyyen edilmis qaydada fealiyyet qabiliyyetini itirmis hesab edildikde 14 1 5 sertifikatin verilmesi ucun merkeze teqdim olunan sened ve melumatlarin saxta sehv ve ya quvveden dusmus olmasi belli olduqda 14 1 6 imza sahibinin imza yaratma melumatlari uzerinde nezareti itirmesi merkeze belli olduqda 14 1 7 onda qeyd olunmus munasibetlerde istifade edilmedikde 14 1 8 imzanin istifade olunmasini tenzimleyen huquqi aktlarin ve ya merkezle baglanmis muqavilenin telebleri imza sahibi terefinden pozulduqda 14 1 9 istifade edilen imza vasitelerinin sertifikati huquqi quvvesini itirdikde 14 1 10 qanunvericilikle mueyyen edilmis diger hallarda 14 2 Sertifikatin quvvesinin legv edilmesi barede merkez imza sahibine muraciet etmis selahiyyetli sexse orqana melumat verir ve sertifikatlar reyestrinde duzelisler barede qeydiyyat aparir 14 3 Sertifikatin legv edilmesi ile elaqedar yaranan mubahiseler mehkeme qaydasinda hell edilir Madde 15 Sertifikat xidmetleri uzre senedlerin saxlanilmasi 15 1 Sertifikatda gosterilmis istifade saheleri uzre Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen edilmis muddet erzinde huquqi quvvede olan quvvesi dayandirilmis ve ya legv edilmis sertifikatlar hemcinin ona aid diger sened ve melumatlar merkezde saxlanilir 15 2 Merkez sertifikatin saxlanildigi dovrde informasiya sistemi istifadecilerinin sertifikata serbest ve fasilesiz muracietini temin edir onunla bagli sorgularina cavab verir 15 3 Merkez asagidaki senedlerin saxlanilmasini temin edir 15 3 1 sertifikat xidmetlerinin tehlukesizliyinin temin edilmesine aid senedleri 15 3 2 imza sahibleri ile baglanmis muqavileleri 15 3 3 merkezin sertifikati esasinda verilen senedlerin suretlerini 15 3 4 imza sahibinin telimatlandirilmasini tesdiq eden senedleri 15 3 5 sertifikatin huquqi quvvesinin dayandirilmasi berpa edilmesi ve legv olunmasi haqqinda senedleri 15 4 Merkezde saxlama muddeti bitdikden sonra sertifikat reyestrden cixarilir ve arxive verilir Arxivde saxlama muddeti bu dovrde sertifikatlarin suretlerinin ve onlar baresinde diger melumatlarin verilmesi qaydasi Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile tenzimlenir Madde 16 Xarici olkelerde verilmis sertifikatlarin taninmasi 16 0 Xarici olkelerde verilmis sertifikatlar Azerbaycan Respublikasinda asagidaki hallarda huquqi quvveye malik olur 16 0 1 sertifikati vermis merkez Azerbaycan Respublikasinda akkrediteden kecmisdirse 16 0 2 sertifikat bu qanunla ve Azerbaycan Respublikasinin diger normativ huquqi aktlari ile mueyyen edilmis tehlukesizlik teleblerine uygundursa 16 0 3 sertifikata Azerbaycan Respublikasinda akkredite edilmis merkez ve ya muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden teminat verilirse 16 0 4 Sertifikat Azerbaycan Respublikasinin terefdar cixdigi dovletlerarasi muqavilelerde nezerde tutulmus xarici merkezler terefinden verilmisdirse Madde 17 Merkezlerin huquqlari vezifeleri ve mesuliyyeti 17 1 Merkezler asagidaki huquqlara malikdirler 17 1 1 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq oz fealiyyetini temin etmek ve tenzimlemek 17 1 2 bu qanunda nezerde tutulan sertifikat xidmetlerini gostermek 17 1 3 tekmil sertifikatlarla bagli xidmetler gostermek ucun muvafiq icra hakimiyyeti orqaninda akkrediteden kecmek 17 1 4 fealiyyeti ile elaqedar muvafiq dovlet orqanlarina muraciet etmek 17 1 5 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun qaydada fealiyyetine xitam vermek 17 1 6 merkezin qeydiyyatinin ve ya akkreditesinin legv olunmasi sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi ve ya legv edilmesile bagli qerarlardan Azerbaycan Respublikasi qanunvericiliyine uygun olaraq mehkemeye sikayet etmek 17 1 7 odenisli esaslarla sertifikat xidmetleri gostermek 17 1 8 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq sertifikatlarin istifade sahelerini ve mehdudiyyetlerini mueyyen etmek 17 2 Merkez sertifikatin verilmesi ucun imza sahibi ile muqavile baglamazdan evvel onu sertifikatin ve imza vasitelerinin istifade qaydalari merkezin huquqi statusu ve akkredite veziyyeti barede melumatlandirmalidir 17 3 Merkezler asagidaki vezifeleri yerine yetirir 17 3 1 fealiyyetin tehlukesizliyini ve imza sahibi baresinde melumatlarin muhafizesini temin edir 17 3 2 imza sahibinin teqdim etdiyi senedleri arasdirir ve zeruri hallarda onlarin yoxlanilmasi meqsedile aidiyyeti dovlet orqanina muraciet edir 17 3 3 sertifikatlarin reyestrini aparir onun aktualligini ve ona serbest fasilesiz muraciet edilmesi ucun lazimi seraiti temin edir 17 3 4 sertifikatlar barede melumatlar verir 17 3 5 sertifikat xidmetleri uzre senedleri ve melumatlari saxlayir 17 3 6 bu qanunun 13 ve 14 cu maddelerinde nezerde tutulan hallarda sertifikatlarin quvvesini dayandirir berpa ve ya legv edir bu barede imza sahibini ve muraciet eden selahiyyetli sexsi orqani melumatlandirir 17 3 7 fealiyyeti barede muvafiq icra hakimiyyeti orqanina melumat teqdim edir ve onun sorgularina cavab verir 17 3 8 fealiyyete basladigi muddet nezere alinmaqla her il informasiya sisteminin tehlukesizlik auditinin kecirilmesini temin edir ve neticesini 30 gun erzinde muvafiq icra hakimiyyeti orqanina teqdim edir 17 3 9 muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden fealiyyetine nezaret edilmesine serait yaradir 17 3 10 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde ve ya terefler arasindaki muqavilede nezerde tutulmus diger vezifeleri icra edir 17 4 Merkezler asagidakilara gore mesuliyyet dasiyir 17 4 1 fealiyyetinin tehlukesizliyine imza yaratma melumatlarinin ve imza sahibi baresinde melumatlarin muhafizesine 17 4 2 sertifikatdaki melumatlarin tamligi ve duzgunluyune 17 4 3 sertifikat xidmetlerinin keyfiyyetine ve deqiqliyine 17 4 4 sertifikatin quvvesinin qanunsuz dayandirilmasi ve ya legv edilmesine 17 4 5 merkezin fealiyyeti neticesinde imza sahibine maddi zerer vurulmasina 17 4 6 sertifikatin istifadesine tesir ede bilmesi melum olmus melumatlarin imza sahibine vaxtinda catdirilmamasina 17 5 Akkredite edilmis merkez tekmil sertifikatlarin verilmesini Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinin bu qanunun ve muvafiq icra hakimiyyeti orqaninin mueyyen etdiyi qaydalara uygun olaraq heyata kecirir ve sertifikatda onun istifade sahelerini mehdudiyyetlerini gosterir 17 6 Tekmil sertifikat ve xarici sertifikat xidmetleri merkezinin sertifikatina teminat vermis akkredite edilmis merkez imza istifadecisine vurulmus zerere gore Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq mesuliyyet dasiyir 17 7 Imza sahibi terefinden muqavile sertlerinin pozulmasi sertifikatin teyinatina riayet edilmemesi neticesinde imza istifadecisine vurulmus zerere gore merkezler mesuliyyet dasimir Madde 18 Sertifikat xidmetlerine aid telebler 18 1 Merkezler fealiyyeti dovrunde texniki kadr ve maliyye imkanlarina o cumleden istifadecilere vurula bilecek zereri odemek ucun maliyye imkanlarina malik olmali etibarli ve fasilesiz xidmet gostermelidir 18 2 Merkezler sertifikatlarin elektron imza yaratma ve yoxlama melumatlarinin verilmesi ucun sertifikatlasdirilmis imza vasitelerinden istifade etmelidir 18 3 Merkezler fealiyyete baslamazdan evvel ve qeydiyyatdan kecdikden sonra her il informasiya sisteminin auditini kecirmelidir sistemden etibarli istifadeni temin eden texnika ve texnologiyalar tetbiq etmelidir 18 4 Merkezler fealiyyetin temin edilmesi meqsedile bilikli tecrubeli ve seristeli isci heyete malik olmalidir Madde 19 Sertifikat xidmetleri merkezinin fealiyyetine xitam verilmesi 19 1 Merkezin fealiyyetine xitam verilmesi Azerbaycan Respublikasinin mulki qanunvericiliyine uygun olaraq heyata kecirilir 19 2 Merkez fealiyyetine xitam verilmesine en azi 30 gun qalmis kutlevi informasiya vasitelerinde ve diger vasitelerle elan verir quvvede olan sertifikatlara malik imza sahiblerini sertifikatlarina teminat verdiyi teminat muqavileleri bagladigi sertifikat xidmetleri merkezlerini ve muvafiq icra hakimiyyeti orqanini xeberdar edir 19 3 Elanin verilmesinden 30 gun kecdikden sonra merkez quvvede olan sertifikatlarin legv edilmesini heyata kecirir 19 4 Akkredite edilmis merkez fealiyyetine xitam verilmesi barede elandan 30 gun kecdikden sonra imza sahiblerinin raziligi ile tekmil sertifikatlari onlarla ve imza istifadecilerinin sorgulari ile bagli melumatlari akkredite edilmis basqa merkeze ve ya muvafiq icra hakimiyyeti orqanina tehvil vermelidir Tehvil verilmemis sertifikatlar legv edilir ve bu qanunun 15 ci maddesine uygun olaraq saxlanilmaq ucun muvafiq icra hakimiyyeti orqanina verilir 19 5 Asagidaki hallarda muvafiq icra hakimiyyeti orqani Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun olaraq merkezlerin qeydiyyatini akkreditesini legv ede ve fealiyyetine xitam verilmesi barede iddia qaldira biler 19 5 1 qeydiyyat ucun teqdim edilmis melumatlar ve senedler duzgun olmadiqda ve ya quvvesini itirdikde 19 5 2 fealiyyeti zamani muntezem olaraq qanun pozuntularina yol verildikde 19 6 Korporativ informasiya sistemine xidmet eden merkezin fealiyyetine sistemin mulkiyyetcisinin qerari ile ve ya istirakcilarinin razilasmasina uygun olaraq xitam verile biler Madde 20 Imza sahibinin huquqlari vezifeleri ve mesuliyyeti 20 1 Imza sahibi asagidaki huquqlara malikdir 20 1 1 merkezler onlarin xidmetleri imzalar imza vasitelerinin istifadesi ve tehlukesizlik qaydalari barede etrafli melumat almaq 20 1 2 baresinde merkezlerde toplanmis melumatlarla tanis olmaq 20 1 3 sertifikatin quvvesinin dayandirilmasi berpa edilmesi ve ya legvi barede qerarlar hemcinin merkezlerin fealiyyeti ile elaqedar diger meselelerle bagli Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun olaraq sikayet etmek 20 2 Imza sahibi imza yaratmaq ve muvafiq vasitelerden istifade etmek qabiliyyetine malik olmalidir 20 3 Imza sahibi elektron imza yaratma melumatlarinin ve imza vasitelerinin qorunmasina cavabdehdir ve onlarin diger sexs terefinden istifadesine yol vermemelidir Bunlar uzerinde nezaret itirildikde ve ya buna tehluke yarandiqda imza sahibi muvafiq merkeze derhal xeber vermeli ve sertifikatin quvvesinin dayandirilmasini teleb etmelidir 20 4 Imza sahibi guclendirilmis imzanin istifadesi zamani uygun tekmil sertifikatda gosterilmis istifade munasibetlerine riayet etmelidir 20 5 Imza sahibi muqavile baglamaq ucun merkezlere muraciet ederken teqdim etdiyi melumatlarin tamligina ve duzgunluyune gore mesuliyyet dasiyir 20 6 Bu qanunun 20 ci maddesinde gosterilmis sertlere riayet edilmemesi neticesinde deymis zerere gore imza sahibi Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine esasen mesuliyyet dasiyir IV fesil Elektron sened Madde 21 Elektron senede dair telebler 21 1 Elektron sened asagidaki teleblere cavab vermelidir 21 1 1 texniki ve proqram vasitelerinin komeyi ile yaradilmali saxlanilmali emal edilmeli oturulmeli ve qebul edilmelidir 21 1 2 bu qanunun 22 ci maddesinde mueyyen edilmis qurulusa malik olmalidir 21 1 3 identiklesdirmeye imkan veren rekvizitlere malik olmalidir 21 1 4 texniki ve proqram vasitelerinin komeyi ile eyani qavranilan vizual sekilde teqdim olunmalidir 21 2 Elektron senedin identiklesdirilmesi heqiqiliyinin mueyyenlesdirilmesi ucun zeruri olan rekvizitlerin siyahisi Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun olaraq mueyyen edilir Madde 22 Elektron senedin qurulusu 22 1 Elektron sened umumi ve xususi hisselerden ibaret qurulusa malikdir 22 2 Elektron senedin mezmunu ve unvanlandigi sexs barede melumatlar onun umumi hissesinde qeyd edilir 22 3 Elektron senede elave edilen elektron imza imzalar ve vaxt gostericisi gostericileri elektron senedin xususi hissesinde qeyd olunur Madde 23 Elektron senedin teqdimat formalari 23 1 Elektron sened daxili ve xarici teqdimat formalarina malikdir 23 2 Elektron senedin verilenler dasiyicisinda yazilmis sekli onun daxili teqdimat formasidir 23 3 Elektron senedin verilenler dasiyicisindan ferqli diger maddi obyektde displeyde kagizda ve s eyani qavranilan vizual sekilde eks etdirilmesi onun xarici teqdimat formasidir Madde 24 Elektron senedin esli 24 1 Elektron senedin esli yalniz daxili teqdimat formasinda ola biler 24 2 Elektron senedin daxili teqdimat formasinda bir biri ile eyni olan butun nusxeleri esl hesab edilir ve beraber huquqi quvveye malikdir 24 3 Elektron senedin elektron formada sureti ola bilmez 24 4 Eyni sexs terefinden kagiz dasiyicida ve elektron formada tertib edilmis eyni mezmunlu senedin her biri musteqildir ve beraber huquqi quvveye malikdir Bu halda kagiz dasiyicidaki sened elektron senedin sureti sayilmir Madde 25 Elektron senedin sureti ve onun tesdiq edilme qaydasi 25 1 Elektron senedin sureti onun kagiz dasiyicida eks edilmis xarici teqdimat formasinin Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde mueyyen olunmus qaydada tesdiq edilmesi ile hazirlanir 25 2 Elektron senedin kagiz dasiyicidaki nusxesinde onun muvafiq elektron senedin sureti olmasi qeyd edilmelidir 25 3 Elektron senedin kagiz dasiyicidan basqa diger maddi obyektdeki ve ya kagiz dasiyicidaki lakin muvafiq qaydada tesdiq edilmemis nusxesi onun sureti sayilmir 25 4 Elektron senedin esli ve bu qanunun 25 1 ci maddesinin teleblerine cavab veren kagiz dasiyici uzerindeki sureti eyni huquqi quvveye malikdir V fesil Elektron sened dovriyyesi Madde 26 Elektron sened dovriyyesinin teskilinin esaslari 26 1 Elektron senedin istifadesi ve dovriyyesi Azerbaycan Respublikasi qanunvericiliyi ve ya elektron sened dovriyyesi subyektleri arasinda baglanmis muqavileler esasinda heyata kecirilir 26 2 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde ve baglanmis muqavilede elektron senedlerin mubadilesi qaydasi ve onunla bagli olan texniki teskilati telebler senedlerin mubadile formasi onlarin yoxlanilma proseduru senedin alinmasinin tesdiqlenmesi ucun meqbul hesab edilen muddet forma ve saire mueyyen edilir 26 3 Elektron sened dovriyyesinin senedlesdirilmesi Azerbaycan Respublikasinin qanunvericilyi ile mueyyen edilmis karguzarliq standartlari ve qaydalari esasinda heyata kecirilir 26 4 Korporativ informasiya sisteminde elektron senedin istifadesi ve dovriyyesi sistemin daxili normativ senedleri ile tenzimlenir Madde 27 Elektron senedin gonderilmesi ve alinmasi 27 1 Sexsen habele basqasinin adindan cixis etmek selahiyyeti olan sexs terefinden gonderilmis ve ya ozunun proqramlasdirdigi qaydada fealiyyet gosteren informasiya sisteminin avtomatik oturduyu elektron sened Gonderen terefinden gonderilmis hesab edilir 27 2 Terefler arasindaki muqavilede basqa hallar mueyyen edilmemisdirse alan qebul etdiyi elektron senedin heqiqiliyinin tesdiqlenmesi neticesinde onu gonderenin yolladigina emin olur ve istenilen o cumleden avtomatik vasitelerle alinmani birmenali tesdiq eden qaydada gondereni melumatlandirir 27 3 Alan asagidaki hallarda elektron senedi gonderen terefinden gonderilmemis hesab etmelidir 27 3 1 elektron senedin gonderilmemesi barede bildiris almisdirsa 27 3 2 elektron senedin heqiqiliyi tesdiqlenmemisdirse 27 3 3 elektron senedin heqiqiliyinin yoxlanmasi neticesinde alana belli olmusdur ve ya belli olmali idi ki qebul edilmis elektron sened basqa senedin avtomatik tekraridir 27 4 Terefler arasindaki muqavilede basqa hallar mueyyen edilmemisdirse alandan gonderene tesdiqleme catanadek elektron sened alinmamis hesab olunur Tesdiqlemede elektron senedin terefler arasinda razilasdirilmis texniki teleblere uygun olmasi qeyd edilmelidir 27 5 Gonderenin gosterdiyi ve ya terefler arasinda baglanmis muqavilede mueyyen edilmis muddet erzinde tesdiqleme alinmamisdirsa gonderen bu barede alani melumatlandirir ve tesdiqlemenin gonderilmesi muddetini teyin edir 27 6 Bu qanunun 27 ci maddesi elektron senedlerin gonderilmesi ve ya alinmasi ile bagli munasibetler istisna olmaqla elektron senedlerin mezmunundan ve alinmanin tesdiqlenmesinden ireli gelen diger munasibetleri tenzimlemir Madde 28 Elektron senedin gonderilme ve alinma vaxti 28 1 Terefler arasinda baglanmis muqavilede basqa hallar mueyyen edilmemisdirse elektron senedin gonderenin ve ya onun adindan cixis eden sexsin nezaretinde olmayan informasiya sistemine daxil oldugu an elektron senedin gonderilme vaxti tarix ve vaxt hesab edilir 28 2 Terefler arasinda muqavilede basqa hallar mueyyen edilmemisdirse elektron senedin alanin gosterdiyi informasiya sistemine daxil oldugu an elektron senedin alinma vaxti tarix ve vaxt hesab edilir 28 3 Gonderilme ve alinma vaxtlarinin mubahiseye sebeb olacagi hallarda vaxt gostericilerinin qeydiyyati xidmetlerinden istifade edile biler Madde 29 Elektron senedin saxlanilmasi 29 1 Elektron senedin saxlanilma qaydasi asagidaki sertler nezere alinmaqla Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen edilir 29 1 1 elektron sened yaradildigi oturulduyu ve ya qebul edildiyi qurulusu saxlasin 29 1 2 elektron sened onu gondereni alani gonderilme ve alinma vaxtini mueyyen etmeye imkan versin 29 1 3 elektron senedde olan informasiya novbeti istinad ucun istifade edile bilsin 29 1 4 elektron senedin saxlanilma muddeti kagiz sened ucun nezerde tutulmus muddetden az olmasin 29 1 5 qanunvericilikle ve tereflerin raziligi ile mueyyen edilen diger sertlere uygun gelsin 29 2 Bu qanunun 29 1 ci maddesi saxlanilmasi zeruri olmayan elektron senedlere samil edilmir 29 3 Elektron senedlerin saxlanilmasi ucun Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq diger huquqi ve fiziki sexslerin xidmetlerinden istifade edile biler Madde 30 Elektron senedin muhafizesi 30 1 Elektron sened dovriyyesi zamani elektron senedin muhafizesi meqsedile Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olan proqram ve texniki vasitelerden istifade edilmelidir 30 2 Elektron sened dovriyyesinde istifade edilen informasiya sistem ve sebekelerinde muhafize tedbirlerinin lazimi seviyyesi bu sistem ve sebekelerin mulkiyyetcisi terefinden temin edilir 30 3 Korporativ informasiya sistemlerinde elektron sened dovriyyesinin muhafize tedbirlerinin lazimi seviyyesi Azerbaycan Respublikasi qanunvericiliyinin teleblerine muvafiq olaraq bu sistemin mulkiyyetcisi terefinden ve ya istirakcilarin razilasmasina uygun temin edilir Madde 31 Vasitecinin huquqlari vezifeleri ve mesuliyyeti 31 1 Elektron senedlerin saxlanmasi oturulmesi ve qebulu zamani vasiteci xidmetlerinden istifade edile biler 31 2 Vasiteci fealiyyetini temin etmek ucun asagidakilara malik olmalidir 31 2 1 sistemden etibarli istifadeni temin eden texnika ve texnologiyalara 31 2 2 bilikli tecrubeli ve seristeli isci heyete 31 2 3 xidmet gosterilmis elektron senedlerin vaxtini ve menbeyini teyin etmeye imkan veren seraite 31 2 4 bu qanunun 31 2 3 cu maddesinde qeyd olunan informasiyanin saxlanilmasi ucun etibarli sisteme 31 3 Vasiteci bu qanunun 31 2 3 cu maddesinde qeyd olunan informasiyanin 6 ay muddetinde saxlanilmasini temin etmelidir 31 4 Vasiteci fealiyyet gostermek ucun muvafiq icra hakimiyyeti orqaninda qeydiyyatdan kecmelidir 31 5 Vasiteci istifadecilere muqavile esasinda xidmet gosterir 31 6 Bu qanunun 31 2 ci maddesinde gosterilmis telebleri pozan vasiteci Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde mueyyen olunmus qaydada mesuliyyet dasiyir 31 7 Vasiteci fealiyyetinin tehlukesizliyini temin edir ve saxlanilan oturulen ve qebul edilen elektron senedlerin mezmununa gore mesuliyyet dasimir Madde 32 Mezmununu konfidensial informasiya teskil eden elektron senedler 32 1 Terkibinde dovlet kommersiya bank sirleri teskil eden melumatlar ve diger konfidensial informasiyalar olan elektron senedlerin istifade qaydasi ve muhafize tedbirleri Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen edilir 32 2 Terkibinde dovlet sirri teskil eden melumatlar olan elektron senedlerin mubadilesi ucun yalniz sertifikatlasdirilmis elektron imza ve elektron sened dovriyyesi vasitelerinden istifade olunmalidir 32 3 Terkibinde dovlet sirri teskil eden melumatlar olan elektron senedlerin tertibi emali ve mubadilesi ucun istifade olunan informasiya sistemlerinin ekspertizasi muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyen edilmis qaydada heyata kecirilir 32 4 Bu qanunun 32 1 ci maddesinde nezerde tutulan elektron senedlerle islemeye buraxilan sexsler Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq olaraq bu senedlerin muhafizesi ucun zeruri tedbirlerin gorulmesini temin etmelidirler 32 5 Terefler arasinda baglanilmis muqavileye esasen elektron sened dovriyyesi heyata keciren subyektler konfidensial informasiya mezmunlu elektron senedlere muraciet ve onlarin muhafize usullarini Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun olaraq ozleri mueyyen edirler VI fesil Xususi muddealar Madde 33 Dovlet tenzimlemesinin heyata kecirilmesi 33 1 Elektron imzanin tetbiqi ve istifadesi proseslerinin sertifikat xidmetleri merkezlerinin fealiyyetinin tenzimlenmesi ve ona nezaret edilmesi muvafiq icra hakimiyyeti orqanlari terefinden heyata kecirilir 33 2 Muvafiq icra hakimiyyeti orqanlari elektron imzanin istifadesinin tenzimlenmesi sahesinde asagidaki vezifeleri yerine yetirirler 33 2 1 imzanin yaradilma ve yoxlanilma qaydalarini mueyyen edir 33 2 2 elektron imza ve elektron senedden istifade qaydalarini hazirlayir 33 2 3 sertifikatin verilmesi ve reyestrin aparilma qaydalarini hazirlayir ona daxil edilen melumatlarin terkibini ve diger melumatlarin siyahisini mueyyen edir 33 2 4 elektron imza imza vasiteleri ve elektron sened dovriyyesi vasitelerine aid telebleri ve standartlari hazirlayir 33 2 5 merkezlerin vasitecilerin qeyde alinmasi ve fealiyyetinin teskili ile elaqedar telebleri ve qaydalari mueyyen edir 33 2 6 merkezleri vasitecileri qeydiyyatdan kecirir ve qeydiyyati legv edir 33 2 7 merkezin akkredite edilmesi qaydasini mueyyenlesdirir 33 2 8 merkezlerin o cumleden xarici sertifikat xidmetleri merkezlerinin Azerbaycan Respublikasinda akkreditesini ve akkreditenin legv edilmesini heyata kecirir 33 2 9 qeydiyyatdan kecmis merkezlerin ve onlara verilmis tekmil sertifikatlarin reyestrini aparir 33 2 10 merkezlerin o cumleden Azerbaycan Respublikasinda qeydiyyatdan kecmis xarici merkezlerin siyahisinin ictimaiyyete catdirilmasini temin edir 33 2 11 sertifikat xidmetlerinin gosterilmesi uzre umumi qayda ve telebleri tovsiyeleri hazirlayir meslehetler verir 33 2 12 imzalarin istifadesi ile elaqedar meseleler uzre xarici teskilatlarla elaqeleri Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine uygun qaydada heyata kecirir 33 2 13 qeydiyyatdan kecmis merkezlere verilmis sertifikatlar barede sorgulara cavab verir 33 2 14 informasiya sistemlerinin ekspertizasi qaydasini mueyyen edir 33 3 Muvafiq icra hakimiyyeti orqanlari sertifikat xidmetleri merkezlerinin fealiyyetine nezaret sahesinde asagidaki huquqlara malikdir 33 3 1 merkezlerden fealiyyetleri barede melumat almaq 33 3 2 merkezler barede melumatlari deqiqlesdirmek zeruri hallarda onlarin fealiyyeti ile bilavasite tanis olmaq 33 3 3 merkezlerin texniki tehlukesizlik ve sertifikatlasdirma qaydalarina emel etmesinin monitorinqini kecirmek 33 3 4 merkezlerin fealiyyetinde qanun pozuntulari askar edildikde onlarin baresinde bu qanunda nezerde tutulmus inzibati tedbirler gormek onlarin fealiyyetine xitam vermek barede iddia qaldirmaq Madde 34 Elektron imza ve elektron sened dovriyyesi vasitelerine aid telebler 34 1 Dovlet orqanlarinin mulkiyyetinde olan ve ya istifade etdikleri informasiya sistemleri vasitesile tehlukesiz elektron sened dovriyyesinin aparilmasi meqsedile muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyen edilmis qaydaya esasen bu sistemlerin ekspertizasi heyata kecirilmelidir 34 2 Terkibinde dovlet sirri teskil eden melumatlar olan ve diger konfidensial informasiyalarin sertifikatlasdirilmis muhafize vasiteleri elektron sened dovriyyesinde muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyen olunmus qaydada istifade edilir 34 3 Istifade edilen elektron imza ve elektron sened dovriyyesi vasiteleri sertifikatlasdirma haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq qaydada sertifikatlasdirilir Madde 35 Imza sahibi baresinde melumatlarin muhafizesi 35 1 Merkezler vasiteciler fealiyyeti zamani malik oldugu informasiyalardan o cumleden imza sahibi baresinde melumatlardan vezifelerinin icrasi ile elaqesi olmayan meqsedler ucun istifade ede bilmezler 35 2 Merkezler istifadecilere yalniz sertifikata daxil edilmis ve ona aid olan melumatlari vere bilerler 35 3 Merkezlerin vasitecilerin emekdaslari ve ya diger elaqeli sexsler fealiyyetleri zamani imza sahibi baresinde onlara belli olan melumatlari ve imza yaratma melumatlarini qorumaga borcludurlar VII fesil Yekun muddealar Madde 36 Elektron imza ve sened haqqinda qanunvericiliyin pozulmasina gore mesuliyyet 36 1 Bu qanunun pozulmasinda teqsirli olan sexsler Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyinde nezerde tutulmus qaydada mesuliyyet dasiyirlar 36 2 Sertifikatlasdirilmamis elektron imza ve elektron sened dovriyyesi vasitelerinden istifadeye gore istifadeciler ferdi mesuliyyet dasiyirlar 36 3 Informasiya sisteminin fealiyyetinin tehlukesizliyinin temin edilmesine mueyyen edilmis qaydada ekspertiza kecirilmesine bu sistemin mulkiyyetcisi mesuliyyet dasiyir Madde 37 Qanunun quvveye minmesi Bu qanun derc edildiyi gunden quvveye minir Ilham ELIYEV Azerbaycan Respublikasinin prezidenti Baki seheri 9 mart 2004 cu ilIstinadlar Redakte AzScienceCERT Elektron imzaHemcinin bax RedakteReqemsal imza Informasiya tehlukesizliyiMenbe https az wikipedia org w index php title Elektron imza amp oldid 4630958, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.