fbpx
Wikipedia

Gərginlik (elektrik)

Elektrik gərginliyi — elektrik sahәsinin bir nöqtәsindәn digәrinә vahid müsbәt yükün yerdәyişmәsi zamanı әdәdi qiymәtcә görülәn işә bәrabәr olan kәmiyyәt. Aşağıdakı düsturla hesablanır:

Elektrik gərginliyi
Ölçüsü M L2 T−3 I−1
Ölçü vahidi
BS V
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Burada - elektrik yükü, - elektrik yükünü dövrənin ixtiyari iki nöqtəsi arasında hərəkət etdirmək üçün elektrik qüvvəsinin gördüyü işdir.

Potensiallı elektrik sahәsindә (elektrostatik sahәdә) bu iş yükün getdiyi yolun formasından asılı deyil. Bu halda iki nöqtә arasındakı elektrik gərginliyi (vә ya sadәcә gәrginlik) onların arasındakı potensiallar fәrqi ilә üst-üstә düşür. Әgәr sahә qeyri-potensiallı olarsa, onda gərginlik yükün nöqtәlәr arasında getdiyi yolun  formasından asılı olur. Kәnar qüvvәlәr adlanan qeyri-potensiallı qüvvәlәr istәnilәn sabit cәrәyan mәnbәyinin daxilindә tәsir göstәrmәk imkanına malikdir. Cәrәyan mәnbәyinin sıxaclarındakı gәrginlik vahid müsbәt yükün mәnbәdәn kәnarda yerlәşәn yol boyunca yerdәyişmәsi zamanı elektrik cәrәyanının gördüyü işlә ölçülür; bu halda gərginlik mәnbәnin sıxaclarındakı potensiallar fәrqinә bәrabәr olub Om qanunu ilә tәyin edilir:

burada – cәrәyan şiddәti, – naqilin daxili müqavimәti, – dövrәnin xarici müqavimәti, isә mәnbәnin elektrik hәrәkәt qüvvәsidir (e.h.q). Açıq dövrәdә () gәrginlik mәnbәnin e.h.q.-nә bәrabәrdir. Ona görә dә dövrә açıq olduğu zaman mәnbәnin e.h.q.-ni çox vaxt onun sıxaclarındakı gərginlik kimi tәyin edirlәr.

Dәyişәn cәrәyan halında gərginlik adәtәn tәsiredici (effektiv), yәni dövr әrzindәki orta kvadratik qiymәtlә tәyin olunur.

Elektrik gərginliyinin vahidi BS-də voltdur. Bir volt (1V) - elektrik sahəsinin elə iki nöqtəsi arasındakı gərginliyə deyilir ki, 1Kl yük bu nöqtələr arasında yerini dəyişdikdə elektrik qüvvələri 1C iş görsün.

Ölçülməsi

Gərginlik adətən voltmetrlə ölçülür.

Bəzi gərginliklərin qiymətləri

  • Əl fənərlərində istifadə olunan batareyalar: 1,5 V (sabit cərəyan)
  • Avtomobil akkumulyatoru 12 V (sabit cərəyan)
  • Məişətdə istifadə olunan gərginlik: 220 V (bəzi ölkələrdə 110 V) (dəyişən cərəyan)
  • Qatar xətlərində istifadə olunan gərginlik: 12 kV ilə 50 kV arası (dəyişən cərəyan)

İstinadlar

http://ensiklopediya.gov.az/az/terms/17449/cild/19


gərginlik, elektrik, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, gərginlik, elektrik, gərginliyi, elektrik, sahәsinin, nöqtәsindәn, digәrinә, vahid, müsbәt, yükün, yerdәyişmәsi, zamanı, әdәdi, qiymәtcә, görülәn, işә, bәrabәr, olan, kәmiyyәt, aşağıdakı, düsturla, h. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Gerginlik Elektrik gerginliyi elektrik sahәsinin bir noqtәsindәn digәrinә vahid musbәt yukun yerdәyismәsi zamani әdәdi qiymәtcә gorulәn isә bәrabәr olan kәmiyyәt Asagidaki dusturla hesablanir Elektrik gerginliyi U displaystyle U Olcusu M L2 T 3 I 1Olcu vahidiBS V Vikianbarda elaqeli mediafayllarU A q displaystyle U A over q Burada q displaystyle q elektrik yuku A displaystyle A elektrik yukunu dovrenin ixtiyari iki noqtesi arasinda hereket etdirmek ucun elektrik quvvesinin gorduyu isdir Potensialli elektrik sahәsindә elektrostatik sahәdә bu is yukun getdiyi yolun formasindan asili deyil Bu halda iki noqtә arasindaki elektrik gerginliyi vә ya sadәcә gәrginlik onlarin arasindaki potensiallar fәrqi ilә ust ustә dusur Әgәr sahә qeyri potensialli olarsa onda gerginlik yukun noqtәlәr arasinda getdiyi yolun formasindan asili olur Kәnar quvvәlәr adlanan qeyri potensialli quvvәlәr istәnilәn sabit cәrәyan mәnbәyinin daxilindә tәsir gostәrmәk imkanina malikdir Cәrәyan mәnbәyinin sixaclarindaki gәrginlik vahid musbәt yukun mәnbәdәn kәnarda yerlәsәn yol boyunca yerdәyismәsi zamani elektrik cәrәyaninin gorduyu islә olculur bu halda gerginlik mәnbәnin sixaclarindaki potensiallar fәrqinә bәrabәr olub Om qanunu ilә tәyin edilir U e I r displaystyle U varepsilon Ir burada I displaystyle I cәrәyan siddәti r displaystyle r naqilin daxili muqavimәti R displaystyle R dovrәnin xarici muqavimәti e displaystyle varepsilon isә mәnbәnin elektrik hәrәkәt quvvәsidir e h q Aciq dovrәdә I displaystyle I 0 displaystyle 0 gәrginlik mәnbәnin e h q nә bәrabәrdir Ona gorә dә dovrә aciq oldugu zaman mәnbәnin e h q ni cox vaxt onun sixaclarindaki gerginlik kimi tәyin edirlәr Dәyisәn cәrәyan halinda gerginlik adәtәn tәsiredici effektiv yәni dovr әrzindәki orta kvadratik qiymәtlә tәyin olunur Elektrik gerginliyinin vahidi BS de voltdur Bir volt 1V elektrik sahesinin ele iki noqtesi arasindaki gerginliye deyilir ki 1Kl yuk bu noqteler arasinda yerini deyisdikde elektrik quvveleri 1C is gorsun Olculmesi RedakteGerginlik adeten voltmetrle olculur Analoq voltmetrBezi gerginliklerin qiymetleri RedakteEl fenerlerinde istifade olunan batareyalar 1 5 V sabit cereyan Avtomobil akkumulyatoru 12 V sabit cereyan Meisetde istifade olunan gerginlik 220 V bezi olkelerde 110 V deyisen cereyan Qatar xetlerinde istifade olunan gerginlik 12 kV ile 50 kV arasi deyisen cereyan Istinadlar Redaktehttp ensiklopediya gov az az terms 17449 cild 19Menbe https az wikipedia org w index php title Gerginlik elektrik amp oldid 5703539, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.