Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ferdinan Viktor Ejen Delekrua (fr. Ferdinand Victor Eugène Delacroix; 26 aprel 1798[…], Sen-Moris, Birinci Fransa Respublikası – 13 avqust 1863[…], Paris, İkinci Fransa İmperiyası) — fransız rəssamı, təsviri sənətdə romantizm cərəyanının yaradıcılarından biri.
| Ejen Delakrua | |
|---|---|
| fr. Eugène Delacroix | |
 | |
| Doğum tarixi | 26 aprel 1798[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 avqust 1863[…](65 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | rəssam, gündəlik yazıçısı[d], litoqraf, fotoqraf, boyakar[d], memarlıq çertyojçusu[d], vizual incəsənət rəssamı |
| Təhsili |
|
| Janrlar | tarix rəssamlığı, peyzaj, natürmort |
| Stil | romantizm |
| Tanınmış işləri | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Ejen Delakrua Sen-Morisdə, 26 aprel 1798-ci ildə anadan olmuşdur.
Rəsmi olaraq Şarl Delakrua onun atası sayılsa da gəzən şaiyələrə görə o, 1814–1815-ci illərdə Vyana konqresində Fransa nümayəndə heyətinin başçısı olmuş xarici işlər naziri Şarl Taleyranın nikahdan kənar oğludur.
Ejen Delakruanın uşaqlıq dostu Aleksandr Düma onu belə xatırlayır: "üç yaşında Ejen asılmış, yanmış, batmış və zəhərlənmişdir". Əlavə etmək lazımdır ki, təsadüfən at yedirtmək üçün istifadə olunan arpa kisəsini boynuna dolayaraq az qalsın ki,özünü "boğmuşdur"; çarpayısı üzərindəki milçəkdən qorunmaq üçün istifadə olunan tor alovlanaraq "yanmış"; Bordoda çimərkən "boğulmuş", rəng içərək "zəhərlənmişdir".
Böyük Lüdoviq liseyində oxuyarkən Ejen rəssamlığa böyük maraq göstərmiş, klassik ədəbiyyat mövzusunda bilik və çəkmiş olduğu rəsmlərə görə mükafatlandırılmışdır. Ona bu istedadın anası Viktoriyadan keçmiş olması güman edilir. Rəssamlığa həvəsi onda dayısı oyatmışdır. O, hər dəfə dayısını Normandiyaya təbiət şəkilləri çəkmək üçün gedərkən müşayət edirdi.
Delakrua hələ gənc ikən valideynlərini itirdikdən sonra bacısının yanına gedir. Lakin bacısının pisləşən maddi durumu Ejeni oz taleyini özü düşünməsinə vader edir. O, Pyer Narsis Gerenin (1774–1833) emalatxanasında işləməyə başlayır. 1816-cı ildə Delakrua Gerenin dərs dediyi incəsənət məktəbində şagird olur və burada rəssamlığın sirlərinə, çəkmə texnikasına yiyələnir. Lakin onun üçün əsl ali məktəb Luvr və rəssam Teador Jeriko ilə tanışlıq olur.
Yaradıcılığı
Delakruanın ilk əsəri "Dante qayığı" (1822) olmuşdur. Həmin dövrdə əsər bir o qədər də əhəmiyyət kəsb etməmişdir. Ona ilk uğuru 1824-cü ildə Yunanıstanın müstəqilliyi uğrunda gedən müharibəyə çəkmiş olduğu "Xios qətliamı" gətirmiş olur. Bodler bu əsəri tale və əzabın tükürpədici himni adlandırmışdır. Ejenin sonrakı əsəri "Sardanapalın ölümü" dövrünün tənqidçilərinə görə haray salır, hədələyir və Allahın adından danışır. Delakrua 1830-cu ildə Burbonlar monarxiyasının bərpası rejiminə qarşı baş vermiş Böyük Fransa inqilabı motivləri əsasında "Azadlığa aparan xalq" əsərini yaratmışdır. Çoxlu hazırlıq eskizlərindən sonra bu tablonu üç ay ərzində ərsəyə gətirmişdir. Delakrua qardaşına yazmış olduğu 1830-cu il 12 oktyabr tarixli məktubda yazmışdır: "Əgər mən vətən uğrunda döyüşməmişəmsə, onda heç olmasa onun üçün çəkərəm". İlk dəfə bu əsər 1831-ci ilin mayında Paris salonunda təqdim olunmuş, dərhal dövlət tərəfindən satın alınmışdır.
Rəssam öz sənətinə böyük ruh yüksəkliyi ilə yanaşırdı. "Mənim ürəyim, – o, yazırdı – hər dəfə mən nəhəng divarla üz-üzə qalarkən, mənim fırçamın ona toxunacağını gözləyərkən ürəyim sürətlə döyünməyə başlayır". 1863-cü ildə rəssam boğaz xəstəliyindən əziyyət çəkərək vəfat edir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Eugène Delacroix (nid.).
- L'Humanité, l'humanité, لومانيتي (fr.). RF: 1998. ISSN 0242-6870; 2496-8617
- https://rkd.nl/explore/artists/21569.
- l'essentiel (fr.). // L'Humanité RF: 1998. ISSN 0242-6870; 2496-8617
- https://www.nga.gov/collection/artist-info.1221.html.
Ədəbiyyat
- Ausstellungskatalog: Géricault, Delacroix, Daumier und Zeitgenossen. Französische Lithographien und Zeichnungen, hg. von Michael Brunner u.a., bearb. von Karin Althaus, Michael Mohr und Götz J. Pfeiffer. Imhof-Verlag, Petersberg 2009,
- Ситник К. А. Э. Делакруа. М.-Л., 1947.
- Кожина Е. Ф. Эжен Делакруа. Альбом. М., 1961.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ferdinan Viktor Ejen Delekrua fr Ferdinand Victor Eugene Delacroix 26 aprel 1798 Sen Moris Birinci Fransa Respublikasi 13 avqust 1863 Paris Ikinci Fransa Imperiyasi fransiz ressami tesviri senetde romantizm cereyaninin yaradicilarindan biri Ejen Delakruafr Eugene DelacroixDogum tarixi 26 aprel 1798 1798 04 26 Dogum yeri Sen Moris Birinci Fransa RespublikasiVefat tarixi 13 avqust 1863 1863 08 13 65 yasinda Vefat yeri Paris Ikinci Fransa ImperiyasiVefat sebebi veremDefn yeri Per Lasez qebiristanligiFealiyyeti ressam gundelik yazicisi d litoqraf fotoqraf boyakar d memarliq certyojcusu d vizual incesenet ressamiTehsili Milli Gozel Senetler Mektebi Boyuk Ludovik Liseyi d Janrlar tarix ressamligi peyzaj naturmortStil romantizmTaninmis isleri Azadliga aparan xalqUzvluyu Tesviri Senet AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEjen Delakrua Sen Morisde 26 aprel 1798 ci ilde anadan olmusdur Resmi olaraq Sarl Delakrua onun atasi sayilsa da gezen saiyelere gore o 1814 1815 ci illerde Vyana konqresinde Fransa numayende heyetinin bascisi olmus xarici isler naziri Sarl Taleyranin nikahdan kenar ogludur Ejen Delakruanin usaqliq dostu Aleksandr Duma onu bele xatirlayir uc yasinda Ejen asilmis yanmis batmis ve zeherlenmisdir Elave etmek lazimdir ki tesadufen at yedirtmek ucun istifade olunan arpa kisesini boynuna dolayaraq az qalsin ki ozunu bogmusdur carpayisi uzerindeki milcekden qorunmaq ucun istifade olunan tor alovlanaraq yanmis Bordoda cimerken bogulmus reng icerek zeherlenmisdir Boyuk Ludoviq liseyinde oxuyarken Ejen ressamliga boyuk maraq gostermis klassik edebiyyat movzusunda bilik ve cekmis oldugu resmlere gore mukafatlandirilmisdir Ona bu istedadin anasi Viktoriyadan kecmis olmasi guman edilir Ressamliga hevesi onda dayisi oyatmisdir O her defe dayisini Normandiyaya tebiet sekilleri cekmek ucun gederken musayet edirdi Delakrua hele genc iken valideynlerini itirdikden sonra bacisinin yanina gedir Lakin bacisinin pislesen maddi durumu Ejeni oz taleyini ozu dusunmesine vader edir O Pyer Narsis Gerenin 1774 1833 emalatxanasinda islemeye baslayir 1816 ci ilde Delakrua Gerenin ders dediyi incesenet mektebinde sagird olur ve burada ressamligin sirlerine cekme texnikasina yiyelenir Lakin onun ucun esl ali mekteb Luvr ve ressam Teador Jeriko ile tanisliq olur YaradiciligiDelakruanin ilk eseri Dante qayigi 1822 olmusdur Hemin dovrde eser bir o qeder de ehemiyyet kesb etmemisdir Ona ilk uguru 1824 cu ilde Yunanistanin musteqilliyi ugrunda geden muharibeye cekmis oldugu Xios qetliami getirmis olur Bodler bu eseri tale ve ezabin tukurpedici himni adlandirmisdir Ejenin sonraki eseri Sardanapalin olumu dovrunun tenqidcilerine gore haray salir hedeleyir ve Allahin adindan danisir Delakrua 1830 cu ilde Burbonlar monarxiyasinin berpasi rejimine qarsi bas vermis Boyuk Fransa inqilabi motivleri esasinda Azadliga aparan xalq eserini yaratmisdir Coxlu hazirliq eskizlerinden sonra bu tablonu uc ay erzinde erseye getirmisdir Delakrua qardasina yazmis oldugu 1830 cu il 12 oktyabr tarixli mektubda yazmisdir Eger men veten ugrunda doyusmemisemse onda hec olmasa onun ucun cekerem Ilk defe bu eser 1831 ci ilin mayinda Paris salonunda teqdim olunmus derhal dovlet terefinden satin alinmisdir Ressam oz senetine boyuk ruh yuksekliyi ile yanasirdi Menim ureyim o yazirdi her defe men neheng divarla uz uze qalarken menim fircamin ona toxunacagini gozleyerken ureyim suretle doyunmeye baslayir 1863 cu ilde ressam bogaz xesteliyinden eziyyet cekerek vefat edir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Eugene Delacroix nid L Humanite l humanite لومانيتي fr RF 1998 ISSN 0242 6870 2496 8617 https rkd nl explore artists 21569 l essentiel fr L HumaniteRF 1998 ISSN 0242 6870 2496 8617 https www nga gov collection artist info 1221 html EdebiyyatAusstellungskatalog Gericault Delacroix Daumier und Zeitgenossen Franzosische Lithographien und Zeichnungen hg von Michael Brunner u a bearb von Karin Althaus Michael Mohr und Gotz J Pfeiffer Imhof Verlag Petersberg 2009 ISBN 978 3 86568 403 5 Sitnik K A E Delakrua M L 1947 Kozhina E F Ezhen Delakrua Albom M 1961