Dərman dəfnəgilənarı (lat.Laurocerasus officinalis) — gülçiçəklilər fəsiləsi, dəfnəgilənar cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir. VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Həmişəyaşıl kol və ya ağacdır. Hündürlüyü 5-6 (10) m-dir. Yarpaqları dərivari, uzunsov- ellipsşəkilli, 5-20 sm uzunluğunda, tamkənarlı və ya az hallarda seyrəkdişlidir, üst tərəfdən parıldayan tünd-yaşıl, alt tərəfdən bir qədər solğundur. Çiçəkləri ikicinsli, beşüzvlüdür, ağırdır, sıx çiçək salxımları qrupuna toplanmışdır, kasayarpaqcıqları sivridir, ləçəkləri tərs-yumurtavaridir, 3mm-ə qədər uzunluqdadır; erkəkcikləri 20 ədəddir, yumurtalıq oturaqdır, sadə sütuncuqludur. Meyvələri dəyirmi-yumurtavari, çəyirdəklidir, yetişəndə qaradır, çəyirdəyi hamar, yumurtavaridir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Aprel-may aylarında çiçəkləyir. Sentyabr ayında meyvə verir. Tozlanması entomofildir. Toxumla və vegetativ üsulla çoxaldılır. Mezofitdir, xüsusən quraqlıq rayonlarda kölgəyə davamlı, işıqsevən, rütubətə və torpağa tələbkardır. Aşağı və orta dağ qurşaqlarında, sıldırım dağ yamaclarında, təpəciklərdə, bəzən isə dəniz səviyyəsindən 2200–2300 m yüksəkliyədək olan yerlərdə, əsasən palıd, vələs və digər tipli meşələrdə meşəaltı cins kimi bitir. Dekorativ bitkidir. Oduncağı bərk, rəngi açıq-sarı, mərkəz hissəsi tünd-çəhrayıdır, yaxşı cilalanır, gözəl rəngə və yüksək texniki xüsusiyyətə malikdir. Meyvəsi yeməlidir. Qabığı, tumurcuğu və toxumu zəhərlidir, tərkibində sianid turşusu vardır.
Ümumi yayılması
Balkan yarımadası, Kiçik Asiya və İranda təbii arealları vardır.
Azərbaycanda yayılması
Astara, Balakən rayonları ərazilərində təbii halda yayılmışdır.<ref>
Lənkəran ovalığı (Astara şəhərinin ətrafında), Böyük Qafqazın qərb hissəsi (Balakən rayonu Mazım çayının sol sahili). Hirkan Milli Parkının Aşağı Hıron kəndi yaxınlığında, dəniz səviyyəsindən 296 m yüksəklikdədir.
Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”. 1989; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
Azərbaycanın nadir və nəsli kəsilməkdə olan oduncaqlı bitkilərinin in situ və ex situ şəraitində bioekoloji xüsusiyyətlərinin reproduksiyasının, reproduksiyasının və repatriasiyasının elmi əsasları, b.e.d. alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya. Bakı.2011.
İstinadlar
Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
dərman, dəfnəgilənarı, laurocerasus, officinalis, gülçiçəklilər, fəsiləsi, dəfnəgilənar, cinsinə, bitki, növü, iucn, qırmızı, siyahısına, görə, növün, kateqoriyası, statusu, nəsli, kəsilməyə, həssas, olanlar, kateqoriyasına, aiddir, azərbaycanın, nadir, növüdü. Derman defnegilenari lat Laurocerasus officinalis gulcicekliler fesilesi defnegilenar cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Derman defnegilenariLaurocerasus officinalisElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira GulciceklilerFesile GulciceyikimilerCins DefnegilenarNov Derman defnegilenariElmi adiLaurocerasus officinalis L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 24786NCBI 32242GRIN 21643IPNI TPL Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 3 Umumi yayilmasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Sayi ve tendensiyasi 6 Mehdudlasdirici amiller 7 Muhafize tedbirleri 8 Zeruri qoruma tedbirleri 9 Sinonimler 10 Edebiyyat 11 IstinadlarQisa morfoloji tesviri RedakteHemiseyasil kol ve ya agacdir Hundurluyu 5 6 10 m dir Yarpaqlari derivari uzunsov ellipssekilli 5 20 sm uzunlugunda tamkenarli ve ya az hallarda seyrekdislidir ust terefden parildayan tund yasil alt terefden bir qeder solgundur Cicekleri ikicinsli besuzvludur agirdir six cicek salximlari qrupuna toplanmisdir kasayarpaqciqlari sivridir lecekleri ters yumurtavaridir 3mm e qeder uzunluqdadir erkekcikleri 20 ededdir yumurtaliq oturaqdir sade sutuncuqludur Meyveleri deyirmi yumurtavari ceyirdeklidir yetisende qaradir ceyirdeyi hamar yumurtavaridir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri RedakteAprel may aylarinda cicekleyir Sentyabr ayinda meyve verir Tozlanmasi entomofildir Toxumla ve vegetativ usulla coxaldilir Mezofitdir xususen quraqliq rayonlarda kolgeye davamli isiqseven rutubete ve torpaga telebkardir Asagi ve orta dag qursaqlarinda sildirim dag yamaclarinda tepeciklerde bezen ise deniz seviyyesinden 2200 2300 m yuksekliyedek olan yerlerde esasen palid veles ve diger tipli meselerde mesealti cins kimi bitir Dekorativ bitkidir Oduncagi berk rengi aciq sari merkez hissesi tund cehrayidir yaxsi cilalanir gozel renge ve yuksek texniki xususiyyete malikdir Meyvesi yemelidir Qabigi tumurcugu ve toxumu zeherlidir terkibinde sianid tursusu vardir Umumi yayilmasi RedakteBalkan yarimadasi Kicik Asiya ve Iranda tebii areallari vardir Azerbaycanda yayilmasi RedakteAstara Balaken rayonlari erazilerinde tebii halda yayilmisdir lt ref gt Lenkeran ovaligi Astara seherinin etrafinda Boyuk Qafqazin qerb hissesi Balaken rayonu Mazim cayinin sol sahili Hirkan Milli Parkinin Asagi Hiron kendi yaxinliginda deniz seviyyesinden 296 m yukseklikdedir Sayi ve tendensiyasi RedakteAntropogen amiller populyasiyanin azalmasini suretlendirir Mehdudlasdirici amiller RedaktePopulyasiyanin sayinin azligi ve antropogen amiller Muhafize tedbirleri RedakteZaqatala Dovlet Tebiet Qorugunda ve Hirkan Milli Parkinda muhafize olunur Zeruri qoruma tedbirleri RedakteYeni yasaqliqlarin yaradilmasi vacibdir Sinonimler RedakteCerasus laurocerasus Lois Laurocerasus vulgaris Carr Padus laurocerasus Mill Prunus laurocerasus L Edebiyyat RedakteDerevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Krasnaya Kniga SSSR 1984 Azerbaycanin Qirmizi Kitabi 1989 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Azerbaycanin nadir ve nesli kesilmekde olan oduncaqli bitkilerinin in situ ve ex situ seraitinde bioekoloji xususiyyetlerinin reproduksiyasinin reproduksiyasinin ve repatriasiyasinin elmi esaslari b e d alimlik derecesi almaq ucun dissertasiya Baki 2011 Istinadlar RedakteTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh http dendrologiya az page id 112 Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title Derman defnegilenari amp oldid 6020854, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
