Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Dəllər Cırdaxan — Azərbaycan Respublikasının Şəmkir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Qeyri rəsmi olaraq Cəfər Cabbarlı kəndi kimi tanınır.
| Dəllər Cırdaxan | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Rayon | Şəmkir rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 3.882 (2014) nəfər |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | AZ5737 |
| Digər | |
| shamkir-ih.gov.az | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Dəllər Cırdaxan Şəmkir rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Cırdaxan kəndini keçmış Qazax qəzasında eyniadlı kəndlərdən fərqləndirmək məqsədilə yaxınlıqdakı Dəllər kəndinin adından istifadə olunmuşdur. Oykonim "Dəllər kəndi yaxınlığındakı Cırdaxan kəndi" mənasındadır.
Tarix
Dəllər Cırdaxan yaşayış məntəqəsi kimi hələ XVIII əsrin əvvələrindən mövcuddur. Yalnız XX əsrin 30-cu illərində bir neçə yaylaq və qışlaqların birləşməsi nəticəsində kənd kimi formalaşmışdır.Kəndin ərazisində yerləşən və XVIII–XIX əsrlərə aid olan qəbiristanlıq bunun əyani sübutudur. Kəndin əsasını Mayarlı,Qımırlı,Kosalı,Dəlləkli kimi yerli və qədim türk tayfalarının nümayəndələri qurmuşlar. Bu səbəbdən kəndin bəzi əraziləri "Qımırlı", "Hacıməmmədli" ("Hajımədli") və "Mollalı" adı ilə kənd əhalisin arasında tanınır. SSRİ dövründə kənddə Cəfər Cabbarlı adına sovxoz fəaliyyətə başlamışdır.Buna görə də el arasında bu kənd Cəfər Cabbarlı adlanır.
"Dəllər" oykonimin mənası haqqında müxtəlif mülahizələr mövcuddur.Oykonim özündə qədim türk tayfalarından olan telelərin adını əks etdirir. Telelər VII-VIII əsrlərdə tokuzoğuz adı ilə də adlanmışlar. Qıpçaqların və xəzərlərin tərkibində Azərbaycana gəlmiş telelər dəlilər/dəllər variantında bir cox coğrafi adlarda öz izlərini saxlamışlar. Gürcüstanda Dəllər, Telavi, Ermənistanda Dalar (Dəlilər) oykonimləri də bu tayfanın adı ilə bağlıdır.
"Cırdaxan" - Etnotoponimdir. Qızılbaş(Səfəvi) tayfalarından biri olan cırdaxanlıların adındandır. Toponimin arealı Azərbaycanda Tovuz, Bərdə, Xanlar,Yevlax Şəmkir, Qazax rayonlarını əhatə edir.
Dəllər Cırdaxan oykoniminin mənası Dəllər kəndinin (hal-hazırda qəsəbə) yaxınlığında yerləşən Cırdaxan kəndi deməkdir.
Mədəniyyət ,təhsil və səhiyyə
2001-ci ildə aşıq Yəhya bəy Dilqəmin şərəfinə kənddə abidə ucaldılaraq abidənin ətrafında park salınmışdır.2020-ci ildə Şəmkir rayonu Dəllər Cırdaxan bələdiyyəsi tərəfindən kəndin girişində Şəhidlər bulağı inşa olunmuşdur. Kənddə iki məktəb, bir uşaq bağçası, bir həkim məntəqəsi və bir kitabxana vardır. Şagirdlər Şahin Əmirov adına Dəllər Cırdaxan kənd orta məktəbində təhsil alırlar. Bundan başqa kəndin Qaranüy yaşayış massivində yerləşən Tahir Əliyev adına 9 illik orta məktəb kənd əhalisinin xidmətindədir.
İdman
Kəndi Şəmkir rayon birinciliyində həvəskar futbol klubu təmsil edir.
Coğrafiyası, turizm potensiyalı və iqlimi
Dəllər Cırdaxan kəndi rayon mərkəzi Şəmkir şəhərindən 10 km., Dəllər dəmiryolu stansiyasından 5 km. şimalda, dəniz səviyyəsindən 232 metr yüksəklidə yerləşir.Kür çayının sağ sahilindən 5 km aralı,Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Kəndin ərazisində "İstisu" adı ilə tanınan müalicəvi mineral bulaq vardır.Kəndin Kür çayı sahilində olan hissəsində meşə zolağı mövcuddur.
İqtisadiyyatı
Əsas təsərrüfatı taxılçılıq,heyvandarlıq və əkinçilikdir.Kənd əhalisinin bir qismi Rusiya və digər MDB ölkələrində çalışır.
Əhalisi
Kəndin əhalisi 3882 nəfərdir.
Görkəmli şəxsləri
Aşıq Həmayıl - təxminən XIX əsrin birinci yarısında Şəmkir mahalının Dəllər-Cırdaxan kəndində anadan olmuş və həmin əsrdə yaşamış aşıq.
Aşıq Yəhya bəy Dilqəm - XIX əsrdə yaşamış azərbaycanlı aşıq.
Məmmədsadıq Hacı Ələsgər oğlu Axundzadə -XX əsrin əvvəllərində yaşamış xeyriyyəçi, sovet repressiyasının qurbanı.
Məmmədyusif Hacı Ələsgər oğlu Axundzadə -görkəmli riyaziyyatçı, mexanik, texnika elmləri doktoru, professor.Məmmədsadıq Axundzadənin qardaşı.
Məhəmmədnəbi Hacı Ələsgər oğlu Axundzadə - filologiya elmləri namizədi. Məmmədsadıq Axundzadənin qardaşı.
Oruc Musayev -ingilis dili mütəxəssisi, filologiya elmləri doktoru, professor.
Edison İmran oğlu Hacıyev - Azərbaycan Dillər Universitetinin İngilis dilinin qrammatikası kafedrasının dosenti, professor.
Mikayıl Qarayev -Azərbaycanın tanınmış teatr və televiziya aktyoru, ikinci rejissor, Azərbaycanın xalq artisti (2006), "Qızıl Dərviş" mükafatı laureatı, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdüçüsü Yasin Qarayevin atası.
Şəkilləri
-
![image]()
Rayon mərkəzindən kəndə gedən yol -
![image]()
Kəndin girişi -
![image]()
şəhidlər bulağı -
![image]()
Dəllər Cırdaxanın girişi -
![image]()
Kəndin şimal hissəsi -
![image]()
Qaranüy yaşayış massivinə gedən yol -
![image]()
Kənddə Cəfər Cabbarlının büstü -
![image]()
Kəndin mərkəzi -
![image]()
Dəllər Cırdaxan kənd poçtu -
![image]()
Dəllər Cırdaxan həvəskar futbol klubu
Mənbə
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, Bakı, 1977, III cild, səh. 399. (az.)
İstinadlar
- "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
 | Şəmkir rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Deller Cirdaxan Azerbaycan Respublikasinin Semkir rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qeyri resmi olaraq Cefer Cabbarli kendi kimi taninir Deller Cirdaxan40 53 52 sm e 46 04 51 s u Olke AzerbaycanRayon Semkir rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 3 882 2014 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ5737Digershamkir ih gov azXeriteni goster gizle Deller Cirdaxan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Deller Cirdaxan Semkir rayonunun eyniadli inzibati erazi vahidinde kend Gence Qazax duzenliyindedir Cirdaxan kendini kecmis Qazax qezasinda eyniadli kendlerden ferqlendirmek meqsedile yaxinliqdaki Deller kendinin adindan istifade olunmusdur Oykonim Deller kendi yaxinligindaki Cirdaxan kendi menasindadir TarixDeller Cirdaxan yasayis menteqesi kimi hele XVIII esrin evvelerinden movcuddur Yalniz XX esrin 30 cu illerinde bir nece yaylaq ve qislaqlarin birlesmesi neticesinde kend kimi formalasmisdir Kendin erazisinde yerlesen ve XVIII XIX esrlere aid olan qebiristanliq bunun eyani subutudur Kendin esasini Mayarli Qimirli Kosali Dellekli kimi yerli ve qedim turk tayfalarinin numayendeleri qurmuslar Bu sebebden kendin bezi erazileri Qimirli Hacimemmedli Hajimedli ve Mollali adi ile kend ehalisin arasinda taninir SSRI dovrunde kendde Cefer Cabbarli adina sovxoz fealiyyete baslamisdir Buna gore de el arasinda bu kend Cefer Cabbarli adlanir Deller oykonimin menasi haqqinda muxtelif mulahizeler movcuddur Oykonim ozunde qedim turk tayfalarindan olan telelerin adini eks etdirir Teleler VII VIII esrlerde tokuzoguz adi ile de adlanmislar Qipcaqlarin ve xezerlerin terkibinde Azerbaycana gelmis teleler deliler deller variantinda bir cox cografi adlarda oz izlerini saxlamislar Gurcustanda Deller Telavi Ermenistanda Dalar Deliler oykonimleri de bu tayfanin adi ile baglidir Cirdaxan Etnotoponimdir Qizilbas Sefevi tayfalarindan biri olan cirdaxanlilarin adindandir Toponimin areali Azerbaycanda Tovuz Berde Xanlar Yevlax Semkir Qazax rayonlarini ehate edir Deller Cirdaxan oykoniminin menasi Deller kendinin hal hazirda qesebe yaxinliginda yerlesen Cirdaxan kendi demekdir Medeniyyet tehsil ve sehiyyeAsiq Dilqemin bustuSahin Emirov adina Deller Cirdaxan kend orta mektebi 2001 ci ilde asiq Yehya bey Dilqemin serefine kendde abide ucaldilaraq abidenin etrafinda park salinmisdir 2020 ci ilde Semkir rayonu Deller Cirdaxan belediyyesi terefinden kendin girisinde Sehidler bulagi insa olunmusdur Kendde iki mekteb bir usaq bagcasi bir hekim menteqesi ve bir kitabxana vardir Sagirdler Sahin Emirov adina Deller Cirdaxan kend orta mektebinde tehsil alirlar Bundan basqa kendin Qaranuy yasayis massivinde yerlesen Tahir Eliyev adina 9 illik orta mekteb kend ehalisinin xidmetindedir IdmanKendi Semkir rayon birinciliyinde heveskar futbol klubu temsil edir Cografiyasi turizm potensiyali ve iqlimiDeller Cirdaxan kendi rayon merkezi Semkir seherinden 10 km Deller demiryolu stansiyasindan 5 km simalda deniz seviyyesinden 232 metr yukseklide yerlesir Kur cayinin sag sahilinden 5 km arali Gence Qazax duzenliyindedir Kendin erazisinde Istisu adi ile taninan mualicevi mineral bulaq vardir Kendin Kur cayi sahilinde olan hissesinde mese zolagi movcuddur IqtisadiyyatiEsas teserrufati taxilciliq heyvandarliq ve ekincilikdir Kend ehalisinin bir qismi Rusiya ve diger MDB olkelerinde calisir EhalisiKendin ehalisi 3882 neferdir Gorkemli sexsleriAsiq Hemayil texminen XIX esrin birinci yarisinda Semkir mahalinin Deller Cirdaxan kendinde anadan olmus ve hemin esrde yasamis asiq Asiq Yehya bey Dilqem XIX esrde yasamis azerbaycanli asiq Memmedsadiq Haci Elesger oglu Axundzade XX esrin evvellerinde yasamis xeyriyyeci sovet repressiyasinin qurbani Memmedyusif Haci Elesger oglu Axundzade gorkemli riyaziyyatci mexanik texnika elmleri doktoru professor Memmedsadiq Axundzadenin qardasi Mehemmednebi Haci Elesger oglu Axundzade filologiya elmleri namizedi Memmedsadiq Axundzadenin qardasi Oruc Musayev ingilis dili mutexessisi filologiya elmleri doktoru professor Edison Imran oglu Haciyev Azerbaycan Diller Universitetinin Ingilis dilinin qrammatikasi kafedrasinin dosenti professor Mikayil Qarayev Azerbaycanin taninmis teatr ve televiziya aktyoru ikinci rejissor Azerbaycanin xalq artisti 2006 Qizil Dervis mukafati laureati Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin ferdi teqauducusu Yasin Qarayevin atasi SekilleriRayon merkezinden kende geden yol Kendin girisi sehidler bulagi Deller Cirdaxanin girisi Kendin simal hissesi Qaranuy yasayis massivine geden yol Kendde Cefer Cabbarlinin bustu Kendin merkezi Deller Cirdaxan kend poctu Deller Cirdaxan heveskar futbol klubuMenbeAzerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Baki 1977 III cild seh 399 az Istinadlar Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 Vikianbarda Deller Cirdaxan ile elaqeli mediafayllar var Semkir rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin