Don deltası (antik dövrdə — Maeotis bataqlığı) — Azov dənizi sahillərində yerləşən iki deltadan biri. Delta Don çayının mənsəbində qərarlaşır. İnzibati cəhətdən RusiyanınRostov vilayəti ərazisində yerləşir. Don çayı deltasının sahəsi 538 km² təşkil edir. Ölçüsünə görə Kuban deltasından 12,5 % kiçik olsa da, gursululuğuna görə Kubandan 1,5—2 dəfə çoxdur. Delta Taqanroq körfəzinin şimal-şərq sərhədi ilə sərhəddir.
Don çayının deltası
Erik Laquntik
Xüsusiyyətləri
Hazırda Don çayının deltası 538 km² təşkil edir. Delta Rostov-na-Donu şəhərindən aşağı ərazidə yerləşir. Don çayı deltada çoxlu qollara ayrılır: Kalança çayı, Köhnə Don, Böyük Kuterma, Perevoloka, Mokraya Kalanka və s. Üztəlik buradan Azov magistral kanalı keçir. Bitki örtüyü baxımdan burada kol və ağaclara rast gəlinir. Çay deltada qıvrılaraq axır. Çayın dənizə birləşdiyi ərazidə çoxlu sayda ada və barlar mövcuddur. Deltada sahilə yaxın ərazilər dayazlığı ilə seçilir və dərinlik 0,5 m təşkil edir. Deltanın deltanın sahil boyu uzunluğu 32 metr təşkil edir. Bölgədə iqlim mülayim-kontinentaldır. Don deltası flora və fauna zənginliyi ilə seçilir. Don çayı ümumilildə götürdükdə Azov dənizinə tökülən n iri çaydır. Onun uzunluğu 1870 km təşkil edir. Sutoplayıcı sahəsi isə 422000 km²-dir. İl ərzində Taqanroq körfəzinə 20 km³ su tölülür. Dənizə axın 1951-ci ildə inşa edilən Simlyansk su anbarının tikintisindən sonra azalmışdır. Sahili dəniz səviyyəsi ilə eyni hündürlüyə malikdir.
Faktlar
4,5 min il ərzində Don çayı öz deltasının sahəsini böyüdür. Təkcə 1951-ci ildə dənizə 4,7 mln ton gum, lil və gil gətirmişdir. Hər il deltanın sahəsi 8 metr dənizin daxilinə hərəkət edir. Bəzi ərazilərfə isə bu irələyiş sürəti 10-75 metr təşkil etmişdir. Su anbarının tikintisindən sonra delanın kiçilməsi baş verirdi. Hazırda isə dəyişməz olaraq qalır. 1950-ci illərdə irəliləyiş 1 metr olmuşdur.
Antik dövr
Antik dövrlərdə delta "Maeotis bataqlığı" (Palus Maeotis) adlanırdı. Hətta burada Tanais şəhəri yerləşirdi.
Flora və Fauna
Delta əsasən tuqay bitkiləri ilə örtülüdür. İqlimi mülayim kontinental olması ilə əlaqədar qar örtüyü uzun zaman qalmır. XXI əsrin əvvəllərindən deltada çaqqallar müşahidə edilir.
İstinadlar
Симов В. Г. Гидрология устьев рек Азовского моря. 1989
Михайлов В. Н. Устья рек России и сопредельных стран: прошлое, настоящее и будущее. 1997
Rosyov vilayətində çaqqalları ovlamağa icazə verilmişdir
Canavarın kiçik qardaşını Rusiyanın çöllərində ovlamaq mümkündür
Mənbə
Azov dənizin sahilləri və çay deltaları 2018-01-24 at the Wayback Machine
Avqust 12, 2021
deltası, antik, dövrdə, maeotis, bataqlığı, azov, dənizi, sahillərində, yerləşən, deltadan, biri, delta, çayının, mənsəbində, qərarlaşır, inzibati, cəhətdən, rusiyanın, rostov, vilayəti, ərazisində, yerləşir, çayı, deltasının, sahəsi, təşkil, edir, ölçüsünə, g. Don deltasi antik dovrde Maeotis bataqligi Azov denizi sahillerinde yerlesen iki deltadan biri Delta Don cayinin mensebinde qerarlasir Inzibati cehetden Rusiyanin Rostov vilayeti erazisinde yerlesir Don cayi deltasinin sahesi 538 km teskil edir Olcusune gore Kuban deltasindan 12 5 kicik olsa da gursululuguna gore Kubandan 1 5 2 defe coxdur Delta Taqanroq korfezinin simal serq serhedi ile serheddir Don cayinin deltasi Erik Laquntik Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Faktlar 3 Antik dovr 4 Flora ve Fauna 5 Istinadlar 6 MenbeXususiyyetleri RedakteHazirda Don cayinin deltasi 538 km teskil edir Delta Rostov na Donu seherinden asagi erazide yerlesir Don cayi deltada coxlu qollara ayrilir Kalanca cayi Kohne Don Boyuk Kuterma Perevoloka Mokraya Kalanka ve s Uztelik buradan Azov magistral kanali kecir Bitki ortuyu baximdan burada kol ve agaclara rast gelinir Cay deltada qivrilaraq axir Cayin denize birlesdiyi erazide coxlu sayda ada ve barlar movcuddur Deltada sahile yaxin eraziler dayazligi ile secilir ve derinlik 0 5 m teskil edir Deltanin deltanin sahil boyu uzunlugu 32 metr teskil edir Bolgede iqlim mulayim kontinentaldir Don deltasi flora ve fauna zenginliyi ile secilir Don cayi umumililde goturdukde Azov denizine tokulen n iri caydir Onun uzunlugu 1870 km teskil edir Sutoplayici sahesi ise 422000 km dir Il erzinde Taqanroq korfezine 20 km su tolulur Denize axin 1951 ci ilde insa edilen Simlyansk su anbarinin tikintisinden sonra azalmisdir Sahili deniz seviyyesi ile eyni hundurluye malikdir 1 Faktlar Redakte4 5 min il erzinde Don cayi oz deltasinin sahesini boyudur Tekce 1951 ci ilde denize 4 7 mln ton gum lil ve gil getirmisdir Her il deltanin sahesi 8 metr denizin daxiline hereket edir 2 Bezi erazilerfe ise bu ireleyis sureti 10 75 metr teskil etmisdir 3 Su anbarinin tikintisinden sonra delanin kicilmesi bas verirdi Hazirda ise deyismez olaraq qalir 1950 ci illerde irelileyis 1 metr olmusdur Antik dovr RedakteAntik dovrlerde delta Maeotis bataqligi Palus Maeotis adlanirdi Hetta burada Tanais seheri yerlesirdi Flora ve Fauna RedakteDelta esasen tuqay bitkileri ile ortuludur Iqlimi mulayim kontinental olmasi ile elaqedar qar ortuyu uzun zaman qalmir XXI esrin evvellerinden deltada caqqallar musahide edilir 4 5 Istinadlar Redakte Simov V G Gidrologiya ustev rek Azovskogo morya 1989 Mihajlov V N Ustya rek Rossii i sopredelnyh stran proshloe nastoyashee i budushee 1997 http www izdatgeo ru pdf gipr 2012 3 47 pdf Rosyov vilayetinde caqqallari ovlamaga icaze verilmisdir Canavarin kicik qardasini Rusiyanin collerinde ovlamaq mumkundurMenbe RedakteAzov denizin sahilleri ve cay deltalari Arxivlesdirilib 2018 01 24 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Don deltasi amp oldid 5725897, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
