Dizenteriyalı pulikariya (lat.Pulicaria dysenterica) və ya Batalıq pulikarıyası -
Botaniki təsviri
Çoxillik, hündürlüyü 25-60 (80) sm, gövdəsi düz, adətən qalxanvari, bəzən isə süpürgəvari budaqlı, bozumtul-yaşıl, qısa yumşaq tüklü bitkidir. Yarpaqları oturaq, yumşaq, uzunsovlansetvari, ucu biz, üstdən kələkötür tüklü, altdan bozumtul keçəvari tüklü, qıraqları bütöv və ya xırda diş-dişlidir. Səbətləri yarımkürəvari oval, 7-10 mm enində, adətən, yarpaqlı uzun ayaqcıq üstündə yerləşir. Sarğısı keçəvari tüklü, yarpaqcıqları dar lansetvarixəttvari, ucubizdir. Kənar çiçəklərinin dilcikləri sarı, dar xəttvari, əyilmişdir. Toxumcaları 1 mm uzunluqda, uzunsov zəif tüklüdür, kəkili ağ, toxumcadan 3-4 dəfə uzundur. İyul-oktyabr aylarında çiçəkləyir, avqust-noyabr aylarında meyvə verir.
Mənşəyi və yayılması
Dizenteriyalı pulikariya kserofil coğrafi tipinin aralıq dənizi sinfinin aralıq dənizi qrupuna aiddir. Orta və Cənubi Avropa, Şimali Afrika, İran, Əfqanıstan, Rusiya, Ukrayna və Qafqazda yayılmışdır. Azərbaycanda dizenteriyalı pulikariya arandan orta dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 1800 m qədər) Samur-Dəvəçi, Kür-Araz və Lənkəran ovalıqları, Kür düzənliyi, Alazan-Əyriçay vadisi, Böyük Qafqazın Quba massivi və şərq rayonları, Naxçıvanın dağlığ hissəsində bitir.
Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər
Hiqromezofitdir, çal-çəmən və alaq bitkilik tiplərində rast gəlir. Nəmli yerlərdə, bataqlıqların, çay, arxların və digər su tutarlarının kənarlarında bitir, qrup və zolaqlar əmələ gətirir.
Kimyəvi tərkibi
Efir yağı, flavonoid, alkaloid, steroid, C vitamini, kumarin, kauçuk, üzvü turşular, karbohidratlar, di-, tri- və seskviterpenoidlərlə zəngindir.
Təsiri və tətbiqi
Eksperimental və xalq təbabətində tətbiq edilir. Dizenteriya zamanı istifadə olunur. Büzüşdürücü və işlədici təsirə malikdir.
Əkstəsirləri
Zəhərli olduğuna görə, həkim məsləhəti ilə qəbul edilməlıdır.
İstifadə olunan hissələri
Müalıcə məqsədi ilə bitkinin yerüstü hissəsi, yarpaqları və çiçəkləri istifadə edilir.
İstifadə formaları
Cövhər və dəmləmələr.
Digər faydalı xüsusiyyətləri və istifadəsi
Dekorativ bitkidir. İnsektisid təsirə malikdir, həşəratlara qarşı istifadə oluna bilər.
İstinadlar
Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva,Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi»Bakı,2011
Флора Азербайджана. Баку: Изд. АН Азерб.ССР, 1950-1961, Т. I-VIII.
September 25, 2021
dizenteriyalı, pulikariya, məqalə, qaralama, halındadır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, pulicaria, dysenterica, batalıq, pulikarıyası, mündəricat,. Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Dizenteriyali pulikariya lat Pulicaria dysenterica ve ya Bataliq pulikariyasi Mundericat 1 Botaniki tesviri 2 Menseyi ve yayilmasi 3 Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler 4 Kimyevi terkibi 5 Tesiri ve tetbiqi 6 Ekstesirleri 7 Istifade olunan hisseleri 8 Istifade formalari 9 Diger faydali xususiyyetleri ve istifadesi 10 IstinadlarBotaniki tesviri RedakteCoxillik hundurluyu 25 60 80 sm govdesi duz adeten qalxanvari bezen ise supurgevari budaqli bozumtul yasil qisa yumsaq tuklu bitkidir Yarpaqlari oturaq yumsaq uzunsovlansetvari ucu biz ustden kelekotur tuklu altdan bozumtul kecevari tuklu qiraqlari butov ve ya xirda dis dislidir Sebetleri yarimkurevari oval 7 10 mm eninde adeten yarpaqli uzun ayaqciq ustunde yerlesir Sargisi kecevari tuklu yarpaqciqlari dar lansetvarixettvari ucubizdir Kenar ciceklerinin dilcikleri sari dar xettvari eyilmisdir Toxumcalari 1 mm uzunluqda uzunsov zeif tukludur kekili ag toxumcadan 3 4 defe uzundur 1 Iyul oktyabr aylarinda cicekleyir avqust noyabr aylarinda meyve verir 2 Menseyi ve yayilmasi RedakteDizenteriyali pulikariya kserofil cografi tipinin araliq denizi sinfinin araliq denizi qrupuna aiddir Orta ve Cenubi Avropa Simali Afrika Iran Efqanistan Rusiya Ukrayna ve Qafqazda yayilmisdir Azerbaycanda dizenteriyali pulikariya arandan orta dag qursagina kimi deniz seviyyesinden 1800 m qeder Samur Deveci Kur Araz ve Lenkeran ovaliqlari Kur duzenliyi Alazan Eyricay vadisi Boyuk Qafqazin Quba massivi ve serq rayonlari Naxcivanin daglig hissesinde bitir 3 Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler RedakteHiqromezofitdir cal cemen ve alaq bitkilik tiplerinde rast gelir Nemli yerlerde bataqliqlarin cay arxlarin ve diger su tutarlarinin kenarlarinda bitir qrup ve zolaqlar emele getirir Kimyevi terkibi RedakteEfir yagi flavonoid alkaloid steroid C vitamini kumarin kaucuk uzvu tursular karbohidratlar di tri ve seskviterpenoidlerle zengindir Tesiri ve tetbiqi RedakteEksperimental ve xalq tebabetinde tetbiq edilir Dizenteriya zamani istifade olunur Buzusdurucu ve isledici tesire malikdir Ekstesirleri RedakteZeherli olduguna gore hekim mesleheti ile qebul edilmelidir Istifade olunan hisseleri RedakteMualice meqsedi ile bitkinin yerustu hissesi yarpaqlari ve cicekleri istifade edilir Istifade formalari RedakteCovher ve demlemeler Diger faydali xususiyyetleri ve istifadesi RedakteDekorativ bitkidir Insektisid tesire malikdir heseratlara qarsi istifade oluna biler Istinadlar Redakte Valide M Elizade Naibe P Mehdiyeva Vuqar N Kerimov Aide Q Ibrahimova BOYUK QAFQAZIN BITKILERI Azerbaycan Baki 2019 Mehdiyeva N P Azerbaycanin derman florasinin biomuxtelifliyi Baki 2011 Flora Azerbajdzhana Baku Izd AN Azerb SSR 1950 1961 T I VIII Menbe https az wikipedia org w index php title Dizenteriyali pulikariya amp oldid 5719132, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
