Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Dilin ucunda hər hansı tanınmış sözü xatırlaya bilməməkdir unudulmuş söz haqqında müəyyən

Dilin ucunda

Dilin ucunda
TikTok Jeton Satışı
Vikipediya, azad ensiklopediya

"Dilin ucunda" — hər hansı tanınmış sözü xatırlaya bilməməkdir, unudulmuş söz haqqında müəyyən miqdarda məlumat yaddaşda yaranır. Unudulmuş sözün elə indi tapılacağı hissi var və onu xatırlamaq çox asandır, amma buna baxmayaraq xatırlanmır. Bu vəziyyət ağrılı və hətta obsesif ola bilər. Bu fenomen bir formasıdır və tanış sözü xatırlaya bilməməsi səbəbindən güclü frustrasiya hissi ilə müşayiət olunur.

İngilisdilli elmi ədəbiyyatda bu hal "TOT-phenomenon" və ya "TOT-state" terminləri ilə xatırlanır (ing. tip-of-the-tongue "dilin ucunda fırlanır").

Bu fenomen ilk dəfə 1890-cı ildə Vilyam Ceyms tərəfindən "Psixologiyanın prinsipləri " adlı fundamental əsərdə təsvir edilmişdir.

Fransız psixoterapevti bu problemi özünü hipnoz fenomeni və həddindən artıq iradi səyin bəzən məqsədə çatmaq yolunda əngəl törədə biləcəyi fikri ilə əlaqədar olduğunu qeyd etmişdir.

Bu fenomenin ilk eksperimental tədqiqi Harvard tədqiqatçıları Rocer Broun və David MakNeyl tərəfindən aparılmışdır. Tədqiqatın nəticələri 1966-cı ildə "Verbal Learning and Verbal Behavior" jurnalında dərc edilmişdir. Broun və MakNeyl unudulmuş sözün "hal-hazırda" xatırlanacağı hissinin illüziya, yoxsa reallıq olduğunu öyrənmək istəyirdilər. Təcrübə iştirakçılarına nadir sözlərin tərifləri oxundu, sonra onların hansı sözü nəzərdə tutduqları soruşuldu. Bu zaman iştirakçı cavabın "dilin ucunda fırlandığını" hiss etdiyi anlar barədə tədqiqatçılara hesabat verməli idi. Bu halda ondan unudulmuş sözlə bağlı xatırlaya biləcəyi hər şeyi sadalamağı xahiş etdilər. Broun və MakNeyl müəyyən etdilər ki, bir çox hallarda iştirakçılar unudulmuş sözün ilk hərfini, hecaların sayını, heca modelini və ya sözdəki bəzi hərflərin sıra nömrəsini düzgün adlandıra bilirlər. Bəzən eyni mənalı və ya oxşar səsli sözləri də xatırlayırdılar. Beləliklə, unudulmuş "dilin ucunda fırlanan" sözünün həqiqətən də reallığa uyğun gəldiyi sübut edilmişdir.

Fenomenin səbəbləri

| ]

Bu fenomenin tədqiqatçılarından biri Bennet Şvartz yazır: "Mənim kitabım müasir koqnitiv psixoloqların "dilin ucunda" fenomeni haqqında bildiklərindən bəhs edir, lakin onlar az şey bilirlər və buna görə də kitabım çox nazikdir". Bu fenomen olduqca nadirdir və süni şəkildə induksiya edilə bilməz, buna görə də eksperimental şəraitdə onu öyrənmək çətindir. Hazırda bu fenomenin yaddaş pozğunluğu və ya nitq pozğunluğu olduğu belə məlum deyil. Bu fenomenin ümumiyyətlə səbəbləri hazırda məlum deyil, lakin tanış sözləri unutma problemini izah etmək üçün istifadə edilə bilən bir neçə fərziyyə var, məsələn:

  1. Əgər əvvəllər ağlınıza gələn başqa bir söz istədiyiniz sözün yaddaşdan çıxarılmasına mane olarsa, bu cür unutmanın baş verdiyini nəzərdə tutan "bloklama fərziyyəsi".
  2. Sözün unudulmasını istədiyiniz sözün fonoloji ifadəsinin məna və ya səs baxımından oxşar olan digər sözlərə nisbətən daha az aktivləşmə alması ilə izah edən "natamam aktivləşmə fərziyyəsi".

İstinadlar

| ]
  1. Schwartz, 2001
  2. Корниевская, 2012
  3. Coué, 1926
  4. Brown, McNeill, 1966

Ədəbiyyat

| ]
  • Мокиенко В. М., Никитина Т. Г. В. М. Мокиенко, Т. Г. Никитина. Вертеться на кончике языка // Большой словарь русских поговорок. — М: Олма Медиа Групп. 2007.. Москва: Олма Медиа Групп. 2007.
  • Зинченко В. П., Мещеряков Б. Г. Большой психологический словарь. Москва: АСТ. 2008.
  • Tip of the Tongue Phenomenon. 1966. (#accessdate_missing_url)
  • Brown A. S. A review of the tip-of-the-tongue experience. 1991.
  • James W. The Principles of psychology.
  • Фрейд З. Психопатология обыденной жизни // Фрейд З. Психология бессознательного. — Москва: Просвещение, 1990. — ISBN 5-09-003787-6.
  • Coué É. La Maîtrise de soi-même par l’autosuggestion consciente (fr.). 1926.
  • Brown R. & McNeill D. The "tip of the tongue" phenomenon. 1966.
  • Корниевская С. И. Экспериментальные исследования стратегии лексического поиска при продуцировании речи в ситуации учебного двуязычия: результаты эксперимента. Тверь: Тверской государственный университет. 2012. (#accessdate_missing_url) (недоступная ссылка)
  • Schwartz B. L. Tip-of-the-tongue States: Phenomenology, Mechanism, and Lexical Retrieval. Psychology Press. 2001.
  • Abrams L. Tip-of-the-Tongue States Yield Language Insights / Lise Abrams. 2008. (#accessdate_missing_url)
  • Хильда Истбю, Ильва Истбю. Это мой конек. Наука запоминания и забывания. М.: Альпина нон-фикшн. 2020.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Dilin ucunda her hansi taninmis sozu xatirlaya bilmemekdir unudulmus soz haqqinda mueyyen miqdarda melumat yaddasda yaranir Unudulmus sozun ele indi tapilacagi hissi var ve onu xatirlamaq cox asandir amma buna baxmayaraq xatirlanmir Bu veziyyet agrili ve hetta obsesif ola biler Bu fenomen bir formasidir ve tanis sozu xatirlaya bilmemesi sebebinden guclu frustrasiya hissi ile musayiet olunur Ingilisdilli elmi edebiyyatda bu hal TOT phenomenon ve ya TOT state terminleri ile xatirlanir ing tip of the tongue dilin ucunda firlanir Bu fenomen ilk defe 1890 ci ilde Vilyam Ceyms terefinden Psixologiyanin prinsipleri adli fundamental eserde tesvir edilmisdir Fransiz psixoterapevti bu problemi ozunu hipnoz fenomeni ve heddinden artiq iradi seyin bezen meqsede catmaq yolunda engel torede bileceyi fikri ile elaqedar oldugunu qeyd etmisdir Bu fenomenin ilk eksperimental tedqiqi Harvard tedqiqatcilari Rocer Broun ve David MakNeyl terefinden aparilmisdir Tedqiqatin neticeleri 1966 ci ilde Verbal Learning and Verbal Behavior jurnalinda derc edilmisdir Broun ve MakNeyl unudulmus sozun hal hazirda xatirlanacagi hissinin illuziya yoxsa realliq oldugunu oyrenmek isteyirdiler Tecrube istirakcilarina nadir sozlerin terifleri oxundu sonra onlarin hansi sozu nezerde tutduqlari sorusuldu Bu zaman istirakci cavabin dilin ucunda firlandigini hiss etdiyi anlar barede tedqiqatcilara hesabat vermeli idi Bu halda ondan unudulmus sozle bagli xatirlaya bileceyi her seyi sadalamagi xahis etdiler Broun ve MakNeyl mueyyen etdiler ki bir cox hallarda istirakcilar unudulmus sozun ilk herfini hecalarin sayini heca modelini ve ya sozdeki bezi herflerin sira nomresini duzgun adlandira bilirler Bezen eyni menali ve ya oxsar sesli sozleri de xatirlayirdilar Belelikle unudulmus dilin ucunda firlanan sozunun heqiqeten de realliga uygun geldiyi subut edilmisdir Fenomenin sebebleri span Bu fenomenin tedqiqatcilarindan biri Bennet Svartz yazir Menim kitabim muasir koqnitiv psixoloqlarin dilin ucunda fenomeni haqqinda bildiklerinden behs edir lakin onlar az sey bilirler ve buna gore de kitabim cox nazikdir Bu fenomen olduqca nadirdir ve suni sekilde induksiya edile bilmez buna gore de eksperimental seraitde onu oyrenmek cetindir Hazirda bu fenomenin yaddas pozgunlugu ve ya nitq pozgunlugu oldugu bele melum deyil Bu fenomenin umumiyyetle sebebleri hazirda melum deyil lakin tanis sozleri unutma problemini izah etmek ucun istifade edile bilen bir nece ferziyye var meselen Eger evveller agliniza gelen basqa bir soz istediyiniz sozun yaddasdan cixarilmasina mane olarsa bu cur unutmanin bas verdiyini nezerde tutan bloklama ferziyyesi Sozun unudulmasini istediyiniz sozun fonoloji ifadesinin mena ve ya ses baximindan oxsar olan diger sozlere nisbeten daha az aktivlesme almasi ile izah eden natamam aktivlesme ferziyyesi Istinadlar span Schwartz 2001 Kornievskaya 2012 Coue 1926 Brown McNeill 1966 Edebiyyat span Mokienko V M Nikitina T G V M Mokienko T G Nikitina Vertetsya na konchike yazyka Bolshoj slovar russkih pogovorok M Olma Media Grupp 2007 Moskva Olma Media Grupp 2007 Zinchenko V P Mesheryakov B G Bolshoj psihologicheskij slovar Moskva AST 2008 Tip of the Tongue Phenomenon 1966 accessdate missing url Brown A S A review of the tip of the tongue experience 1991 James W The Principles of psychology Frejd Z Psihopatologiya obydennoj zhizni Frejd Z Psihologiya bessoznatelnogo Moskva Prosveshenie 1990 ISBN 5 09 003787 6 Coue E La Maitrise de soi meme par l autosuggestion consciente fr 1926 Brown R amp McNeill D The tip of the tongue phenomenon 1966 Kornievskaya S I Eksperimentalnye issledovaniya strategii leksicheskogo poiska pri producirovanii rechi v situacii uchebnogo dvuyazychiya rezultaty eksperimenta Tver Tverskoj gosudarstvennyj universitet 2012 accessdate missing url nedostupnaya ssylka Schwartz B L Tip of the tongue States Phenomenology Mechanism and Lexical Retrieval Psychology Press 2001 Abrams L Tip of the Tongue States Yield Language Insights Lise Abrams 2008 accessdate missing url Hilda Istbyu Ilva Istbyu Eto moj konek Nauka zapominaniya i zabyvaniya M Alpina non fikshn 2020 Normativ yoxlamaMicrosoft 2779663884 Kateqoriyalar PsixolinqvistikaYaddas pozuntulariYaddas

Nəşr tarixi:
Yuxarı