fbpx
Wikipedia

Dağlıq Ölkə (coğrafiya)

Dağlıq Ölkə (coğrafiya)- mürəkkəb dağlar

Dağlıq Ölkə
Dağ Şəki

Coğrafi termin

Dağlıq Ölkə (coğrafiya) - bir neçə dağ sistemindən təşkil olunmuş, bir və bir neçə tektogenezin məhsulu olan, müxtəlif struktur xüsusiyyətlərə malik, mürəkkəb dağlar. Dağlıq ölkəyə daxil olan dağ sistemləri strukturlarına və xarici görkəminə görə bir-birindən fərqlənirlər.

Dağlıq ölkə xeyli hündürdə (500 m-dən yüksək) relyefin müsbət formaları ilə mənfi formaları kəskin şəkil aldığı sahə Dağlıq ölkə üçün müxtəlif hündürlükdə dağ silsiləsi bə ya ayrı-ayrı dağlar, yaylalar, onların aralarında dərin dərələr, çökəklər xarakter cəhətdir. Məs: İtaliya,Koreya, Qafqaz, habelə Balkan yarımadası Dağlıq ökədir.

Dağlıq ölkə Azərbaycan

Böyük Qafqaz dağları respublikanın şimal və şimal – şərq hissələrini əhatə edir. Burada ölkənin ən yüksək zirvəsi olan Bazardüzü dağı, daimi dağ buzlaqları, buzlaq mənşəli göllər, düzənlik meşələrinin bir hissəsi, ən az yağıntı olan ərazilər yerləşir

Böyük Qafqaz dağları

Böyük Qafqaz dağlarına Balakən,Zaqatala, Qax,Oğuz, Qəbələ, Şəki, İsmayıllı, Lahıc,Quba, Qusar.

 
Qax dağ.
 
Quba dağ

Zaqatala-Lahıc Böyük Qafqaz dağlarının cənub yamaclarında yerləşir. Fiziki-coğrafi rayon qərbdə Mazımçaydan şərqdə Girdiman çayına qədər uzanır. Cənubda onun sərhədləri Alazan-Əyriçay vadisindən, şimalda Suayrıcı silsiləsindən (Böyük Qafqaz dağları) keçir. Bu ərazilər daxilində relyefi 600 mədən 4000 m-ə qədər yüksəlir. Qovdağ silsiləsi və Nialdağ silsiləsinin qərb hissəsi Zaqatala-Lahıç rayonuna daxildr.Dağlıq rayonun eni 25–30 km, uzunluğu 220 km-dir.Burada Mezazoyun YuraTəbaşir dövrlərinə aid, dağətəyi zonalarda Kaynazoyun Antropogen dövrünə aid çöküntülər üstünlük təşkil edir. Rayonu ərazisindən axan çaylarda sellər, onların keçdiyi yamaclarda isə sürüşmələr kimi təbii dağıdıcı hadisələr baş verir. Şamaxı (Dağlıq Şirvan) Böyük Qafqaz dağlarının cənub-şərq kənarları Dağlıq Şirvan fiziki-coğrafi rayonuna daxildir. Rayon şimalda Böyük Qafqaz silsiləsinin suayrıcısından cənub və cənub-qərbdə Şirvan duzunə qədər uzanır. Dağlıq Şirvan şərqdə Qobustanda qərbdə Girdiman çayına qədər bir ərazini əhatə edir. Burada Nialdağ, Ləngəbiz, Böyük Hərəmi, Aladaş silsilələri və Şamaxı yaylası əsas oroqrafik vahidlərdir. Gülümdostu dağı və Dübrar dağı (2205m, Aladaş silsiləsi) fiziki-coğrafi rayonda ən yüksək zirvələrdir. Rayonun relyefində hamar platolara, geniş çökəkliklərə rast gəlinir.Ərazinin geoloji quruluşunda Mezozoyun Təbaşir dövrünə aid əhəngdaşı və gil süxurları üstünlük təşkil edir. Burada Paleogen (qumdaşı, gil, konqlomerat) və Neogen yaşlısüxurlarla örtülən sahələr geniş sahə tutur, palçıq vulkanları vardır. ''Qobustan-Abşeron'' Böyük Qafqaz təbii vilayətin şərqində yerləşən Qobustan-Abşeron fiziki-coğrafi rayonu Xəzər dənizinin sahillərindən şimal-qərbdə Gədi dağına (1222 m) qədər olan əraziləri əhatə edir. Rayon cənubqərbdə Şirvan düzünə qədər, cənubda Cənub Şirvan düzünə qədər uzanır. Qobustan alşaq dağlıq sahəsi və Ələt tirəsi fiziki-coğrafi rayonda mühüm relyef 9 formalarıdır. Burada həmçinin yarğanlar, alçaq dağlar, tirələr, dağlararası çökəkliklər və sahilboyu terraslar geniş yayılmışdır. Qobustan-Abşeron fiziki-coğrafi rayonu və onun Xəzər sahili zonaları Azərbaycanda palçıq vulkanlarının cəmləşdiyi əsas ərazilərdir. Burada Torağay, Lökbatan, Bozdağ, Osmanbozdağ, Ayrantökən, Mişovdağ, Axtarmapaşalı və s. Palçıq vulkanları yerləşir. Ərazi Kaynazoy yaşlı, şist, əhəngdaşı, qum, gil kimi süxurlarla örtülür. Sumqayıt çayının sol sahillərində Təbaşir yaşlı süxurlara da rast gəlinir.

Kiçik Qafqaz dağları

 
Dağ Kəpəz

Kiçik Qafqaz sırası 600 km uzunluğda, Böyük Qafqaz dağlarının cənubində yerlaşib.Onun ən uca dağı Gamış dağıdır. (3724 m).Kiçik Qafqaz dağ sisteminin Qafqaz dağ silsiləsi Azərbaycan,Türkiyə,Gürcüstan,İranErmənistanla sərhəddən keçir. Azərbaycan Respublikasındakı hissəsi, əsasən, ümumi baş suayrıcısı olmayan və müxtəlif istiqamətlərdə uzanan bir neçə silsilədən ibarərdir.Bunlara Murovdağ,Qarabağ,Mıxtökən silsilələri,Şahdağ,Şərqi-Göyçə Zəngəzur, Dərələyəz silsilələrinin bir hissəsi, vulkanik Qarabağ yaylasının çox hissəsi, Başkənd-Dəstəfur çökəkliyi və s. ibarətdir.Bəzi mənbələdə ZəngəzurDərələyəz silsilələri, Qarabağ yaylası Kiçik Qafqaza aid edilmir. Şahdağ silsiləsi şimal-qərbdə eyni adlı Şahdağ zirvədən (2901 m) başlanır və cənub-şərqdə Hinaldağ zirvəsinədək (3367 m) davam edir. Hinaldağdan şərqə Murovdağ silsiləsi Gamış dağınədək (3724 m) uzanır. Bu silsilələrdən şimalda BaşkəndDəstəfur çökəkliyi, daha şimalda isə Şəmkir günbəzvarı yüksəkliyi yerləşir. Həmin yüksəklik ŞahdağMurovdağ silsiləsidir (hündürlüyü 3000 m-dək). Pant silsiləsi və təcrid olunmuş halda yüksələn Kəpəz dağı (3030 m) Başkənd-Dəstəfur çökəkliyini şərqdə Ağcakənd çökəkliyindən ayırır. Qafqazın şimal yamacının silsilələri şimala doğru alçalaraq Orta Kür çökəkliyində dik yamacla Gəncə-Qazax düzənliyinə keçir. Şərqi Göyçə (Şərqi Sevan) silsiləsi Tərtər çayıGöyçə (Sevan) gölü hövzələrinin suayrıcısını təşikl edir. Ən yüksək zirvəsi Kəti dağıdır (3437 m). Kiçik Qafqazın cənub-şərq qurtaracağı olan Qarabağ silsiləsi Araz çayına tərəf alçalaraq dağətəyi maili düzənliklərə keçir. Ən yüksək zirvələri Qızqala (2843 m), Qırxqız (2830 m), Böyük Kirs (2725 m) və s. silsilələrinin geniş və hamar suayrıcı fonunda tənha qayalıq yüksəkliklər təşkil edir. Silsilənin şimal yamacında köndələn qollar və çökəkliklər var. Qarabağ silsiləsi şimal-qərbdə enlik istiqamətində uzanan Mıxtökən silsiləsi (Dəlidağ, 3613 m) ilə birləşir. ZəngəzurDərələyəz silsilələrinin müvafiq olaraq cənub-qərb və cənub yamacları Azərbaycan Respublikası (Naxçıvan MR) ərazisindədir. Zəngəzur silsiləsi Araz çayı dərəsinədək uzanır. Bu silsilə Kiçik Qafqazın dağ silsilələri arasında ən yüksəyidir. Orta hündürlüyü təqribən 3200 m-dir. Ən hündür zirvələri (Qapıçıq dağı -3906 m, Qazangöldağ - 3814 m və s.) silsilənin cənub hissəsindədir. Zəngəzur silsiləsindən cənub-qərb istiqamətində çoxlu köndələn qollar ayrılır. Ön dağ hissə üçün təcrid olunmuş ekstruzivlər və lakkolitlər (İspandağ - 2410 m, Xanağa - 1910 m, Əlincə - 1810 m və s.) səciyyəvidir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Geomorfoloji terminlərin izahlı lüğəti, Bakı "Elm" 2012 s.62
  2. O.Osmanov, B.Abdullayev "Məktəblinin nzahlı coğrafiya lüğəti" Bakı,"Maarif" nəşriyyatı 1979
  3. http://www.coqrafiya.info/2013/09/kicik-qafqaz-sra-daglar.html.Kiçik Qafqaz Sıra Dağları

dağlıq, ölkə, coğrafiya, mürəkkəb, dağlardağlıq, ölkə, dağ, şəki, mündəricat, coğrafi, termin, dağlıq, ölkə, azərbaycan, böyük, qafqaz, dağları, kiçik, qafqaz, dağları, həmçinin, istinadlarcoğrafi, termin, redaktə, neçə, dağ, sistemindən, təşkil, olunmuş, neçə. Dagliq Olke cografiya murekkeb daglarDagliq Olke Dag Seki Mundericat 1 Cografi termin 2 Dagliq olke Azerbaycan 2 1 Boyuk Qafqaz daglari 2 2 Kicik Qafqaz daglari 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarCografi termin RedakteDagliq Olke cografiya bir nece dag sisteminden teskil olunmus bir ve bir nece tektogenezin mehsulu olan muxtelif struktur xususiyyetlere malik murekkeb daglar Dagliq olkeye daxil olan dag sistemleri strukturlarina ve xarici gorkemine gore bir birinden ferqlenirler 1 Dagliq olke xeyli hundurde 500 m den yuksek relyefin musbet formalari ile menfi formalari keskin sekil aldigi sahe Dagliq olke ucun muxtelif hundurlukde dag silsilesi be ya ayri ayri daglar yaylalar onlarin aralarinda derin dereler cokekler xarakter cehetdir Mes Italiya Koreya Qafqaz habele Balkan yarimadasi Dagliq okedir 2 Dagliq olke Azerbaycan RedakteBoyuk Qafqaz daglari respublikanin simal ve simal serq hisselerini ehate edir Burada olkenin en yuksek zirvesi olan Bazarduzu dagi daimi dag buzlaqlari buzlaq menseli goller duzenlik meselerinin bir hissesi en az yaginti olan eraziler yerlesir Boyuk Qafqaz daglari Redakte Boyuk Qafqaz daglarina Balaken Zaqatala Qax Oguz Qebele Seki Ismayilli Lahic Quba Qusar Qax dag Quba dag Zaqatala Lahic Boyuk Qafqaz daglarinin cenub yamaclarinda yerlesir Fiziki cografi rayon qerbde Mazimcaydan serqde Girdiman cayina qeder uzanir Cenubda onun serhedleri Alazan Eyricay vadisinden simalda Suayrici silsilesinden Boyuk Qafqaz daglari kecir Bu eraziler daxilinde relyefi 600 meden 4000 m e qeder yukselir Qovdag silsilesi ve Nialdag silsilesinin qerb hissesi Zaqatala Lahic rayonuna daxildr Dagliq rayonun eni 25 30 km uzunlugu 220 km dir Burada Mezazoyun Yura ve Tebasir dovrlerine aid dageteyi zonalarda Kaynazoyun Antropogen dovrune aid cokuntuler ustunluk teskil edir Rayonu erazisinden axan caylarda seller onlarin kecdiyi yamaclarda ise surusmeler kimi tebii dagidici hadiseler bas verir Samaxi Dagliq Sirvan Boyuk Qafqaz daglarinin cenub serq kenarlari Dagliq Sirvan fiziki cografi rayonuna daxildir Rayon simalda Boyuk Qafqaz silsilesinin suayricisindan cenub ve cenub qerbde Sirvan duzune qeder uzanir Dagliq Sirvan serqde Qobustanda qerbde Girdiman cayina qeder bir erazini ehate edir Burada Nialdag Lengebiz Boyuk Heremi Aladas silsileleri ve Samaxi yaylasi esas oroqrafik vahidlerdir Gulumdostu dagi ve Dubrar dagi 2205m Aladas silsilesi fiziki cografi rayonda en yuksek zirvelerdir Rayonun relyefinde hamar platolara genis cokekliklere rast gelinir Erazinin geoloji qurulusunda Mezozoyun Tebasir dovrune aid ehengdasi ve gil suxurlari ustunluk teskil edir Burada Paleogen qumdasi gil konqlomerat ve Neogen yaslisuxurlarla ortulen saheler genis sahe tutur palciq vulkanlari vardir Qobustan Abseron Boyuk Qafqaz tebii vilayetin serqinde yerlesen Qobustan Abseron fiziki cografi rayonu Xezer denizinin sahillerinden simal qerbde Gedi dagina 1222 m qeder olan erazileri ehate edir Rayon cenubqerbde Sirvan duzune qeder cenubda Cenub Sirvan duzune qeder uzanir Qobustan alsaq dagliq sahesi ve Elet tiresi fiziki cografi rayonda muhum relyef 9 formalaridir Burada hemcinin yarganlar alcaq daglar tireler daglararasi cokeklikler ve sahilboyu terraslar genis yayilmisdir Qobustan Abseron fiziki cografi rayonu ve onun Xezer sahili zonalari Azerbaycanda palciq vulkanlarinin cemlesdiyi esas erazilerdir Burada Toragay Lokbatan Bozdag Osmanbozdag Ayrantoken Misovdag Axtarmapasali ve s Palciq vulkanlari yerlesir Erazi Kaynazoy yasli sist ehengdasi qum gil kimi suxurlarla ortulur Sumqayit cayinin sol sahillerinde Tebasir yasli suxurlara da rast gelinir Kicik Qafqaz daglari Redakte Dag Kepez Kicik Qafqaz sirasi 600 km uzunlugda Boyuk Qafqaz daglarinin cenubinde yerlasib Onun en uca dagi Gamis dagidir 3724 m Kicik Qafqaz dag sisteminin Qafqaz dag silsilesi Azerbaycan Turkiye Gurcustan Iran ve Ermenistanla serhedden kecir Azerbaycan Respublikasindaki hissesi esasen umumi bas suayricisi olmayan ve muxtelif istiqametlerde uzanan bir nece silsileden ibarerdir Bunlara Murovdag Qarabag Mixtoken silsileleri Sahdag Serqi Goyce Zengezur Dereleyez silsilelerinin bir hissesi vulkanik Qarabag yaylasinin cox hissesi Baskend Destefur cokekliyi ve s ibaretdir Bezi menbelede Zengezur ve Dereleyez silsileleri Qarabag yaylasi Kicik Qafqaza aid edilmir Sahdag silsilesi simal qerbde eyni adli Sahdag zirveden 2901 m baslanir ve cenub serqde Hinaldag zirvesinedek 3367 m davam edir Hinaldagdan serqe Murovdag silsilesi Gamis daginedek 3724 m uzanir Bu silsilelerden simalda BaskendDestefur cokekliyi daha simalda ise Semkir gunbezvari yuksekliyi yerlesir Hemin yukseklik Sahdag ve Murovdag silsilesidir hundurluyu 3000 m dek Pant silsilesi ve tecrid olunmus halda yukselen Kepez dagi 3030 m Baskend Destefur cokekliyini serqde Agcakend cokekliyinden ayirir Qafqazin simal yamacinin silsileleri simala dogru alcalaraq Orta Kur cokekliyinde dik yamacla Gence Qazax duzenliyine kecir Serqi Goyce Serqi Sevan silsilesi Terter cayi ve Goyce Sevan golu hovzelerinin suayricisini tesikl edir En yuksek zirvesi Keti dagidir 3437 m Kicik Qafqazin cenub serq qurtaracagi olan Qarabag silsilesi Araz cayina teref alcalaraq dageteyi maili duzenliklere kecir En yuksek zirveleri Qizqala 2843 m Qirxqiz 2830 m Boyuk Kirs 2725 m ve s silsilelerinin genis ve hamar suayrici fonunda tenha qayaliq yukseklikler teskil edir Silsilenin simal yamacinda kondelen qollar ve cokeklikler var Qarabag silsilesi simal qerbde enlik istiqametinde uzanan Mixtoken silsilesi Delidag 3613 m ile birlesir Zengezur ve Dereleyez silsilelerinin muvafiq olaraq cenub qerb ve cenub yamaclari Azerbaycan Respublikasi Naxcivan MR erazisindedir Zengezur silsilesi Araz cayi deresinedek uzanir Bu silsile Kicik Qafqazin dag silsileleri arasinda en yukseyidir Orta hundurluyu teqriben 3200 m dir En hundur zirveleri Qapiciq dagi 3906 m Qazangoldag 3814 m ve s silsilenin cenub hissesindedir Zengezur silsilesinden cenub qerb istiqametinde coxlu kondelen qollar ayrilir On dag hisse ucun tecrid olunmus ekstruzivler ve lakkolitler Ispandag 2410 m Xanaga 1910 m Elince 1810 m ve s seciyyevidir 3 Hemcinin bax RedakteDag DagustuIstinadlar Redakte Geomorfoloji terminlerin izahli lugeti Baki Elm 2012 s 62 O Osmanov B Abdullayev Mekteblinin nzahli cografiya lugeti Baki Maarif nesriyyati 1979 http www coqrafiya info 2013 09 kicik qafqaz sra daglar html Kicik Qafqaz Sira DaglariMenbe https az wikipedia org w index php title Dagliq Olke cografiya amp oldid 6088765, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.