Naxçıvanın tərkibində inzibati ərazi vahidi kimi bu dövrdən başlayaraq adı tez-tez mənbələrdə çəkilən Dərələyəz nahiyəsi şimalda Basarkeçər yaylası, şərqdə Zəngəzur silsiləsi, cənubda Ələyəz dağları, qərbdə isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdu. Bu sərhədlər daxilində hesablanan zaman məlum olur ki, bəhs etdiyimiz dövrdə Naxçıvan ölkəsinin Dərələyəz nahiyəsinin ərazisi, təqribən, 1607 kvadratkilometr olmuşdur.
Toponimin mənası
Bu dövrdən sonra mənbələrdə adı tez-tez çəkilən “Dərələyəz” və ya “Dərə-alagöz” toponimin mənası ilə bağlı məsələni aydınlaşdırmaqda fikrimizcə fayda vardır. K.N.Smirnov topladığı müxtəlif yerli materiallar və tarixi əsərlərə əsaslanmaqla toponimin mənasını izah edərkən onun “dərə” və “ələyəz” sözlərinin birləşməsindən yarandığını qeyd etmiş və mənasının “ələyəz adlanan bitkinin bitdiyi dərə” mənasında olduğunu yazmışdır
Lakin ərazinin adını sadəcə bir bitkidən alması o qədər də inandırıcı fakt deyildir. AMEA-nın müxbir üzvü A.Bağırov sözün sadəcə iki komponentdən ibarət olduğunu qeyd etmiş, lakin “ələyəz” və yaxud “alagöz” kimi qeyd olunan ikinci komponent barədə məlumat verməmişdir. Professor H.Mirzəyev “Ələyəz” sözünün oğuzlarla bağlı etnonim olduğunu qeyd etmişdir . Tədqiqatçı İ.Bayramov da bu sözün alagöz türk tayfası ilə bağlı etnonim olduğu qənaətinə gəlmişdir. Alagöz tayfasının türkmənşəli tayfalardan biri olması barədə qeydlər türk tədqiqatçısı Necdet Sevinçin əsərlərində də qeyd edilmişdir. Tarix üzrə fəlsəfə doktoru Elnur Kəlbizadənin fikrincə də Dərələyəz sözünün tarixən bu ərazidə məskunlaşmış türk tayfalarından biri olan alagözlərlə bağlı olması ehtimalı daha güclüdür.
XVIII əsrin əvvəlində Osmanlı dövlətinin idarəsialtında olmuş Naxçıvan sancağının 14 nahiyəsindən biri dəDərələyəz idi. Bu dövrdə Dərələyəz nahiyəsi 102 kəndi əhatəedirdi
dərələyəz, nahiyəsi, dərələyəz, nahiyəsi, əsrdə, səfəvilər, dövlətinin, azərbaycan, bəylərbəyliyinin, tərkibinə, daxil, olduğu, dövrdə, naxçıvan, ölkəsinin, tərkibinə, daxil, olan, nahiyələrdən, biri, qədim, nahiyəazərbaycan, bəylərbəyliyinin, naxçıvan, ölkəsi. Dereleyez nahiyesI XVI esrde Sefeviler dovletinin Azerbaycan beylerbeyliyinin terkibine daxil oldugu dovrde Naxcivan olkesinin terkibine daxil olan nahiyelerden biri Qedim nahiyeDereleyez nahiyesiAzerbaycan beylerbeyliyinin Naxcivan olkesi XVI XVII esrin evvelleri Olke AzerbaycanVilayet Naxcivan olkesi Sefevi Salinma tarixi XVI esrBanisi Sefevi ImperiyasiMilli terkibi Azerbaycan turkleriNaxcivanin terkibinde inzibati erazi vahidi kimi bu dovrden baslayaraq adi tez tez menbelerde cekilen Dereleyez nahiyesi simalda Basarkecer yaylasi serqde Zengezur silsilesi cenubda Eleyez daglari qerbde ise Selim asirimi yerlesen hundur daglarla ehate olunmusdu Bu serhedler daxilinde hesablanan zaman melum olur ki behs etdiyimiz dovrde Naxcivan olkesinin Dereleyez nahiyesinin erazisi teqriben 1607 kvadratkilometr olmusdur 1 Toponimin menasi RedakteBu dovrden sonra menbelerde adi tez tez cekilen Dereleyez ve ya Dere alagoz toponimin menasi ile bagli meseleni aydinlasdirmaqda fikrimizce fayda vardir K N Smirnov topladigi muxtelif yerli materiallar ve tarixi eserlere esaslanmaqla toponimin menasini izah ederken onun dere ve eleyez sozlerinin birlesmesinden yarandigini qeyd etmis ve menasinin eleyez adlanan bitkinin bitdiyi dere menasinda oldugunu yazmisdir 2 Lakin erazinin adini sadece bir bitkiden almasi o qeder de inandirici fakt deyildir 3 AMEA nin muxbir uzvu A Bagirov sozun sadece iki komponentden ibaret oldugunu qeyd etmis lakin eleyez ve yaxud alagoz kimi qeyd olunan ikinci komponent barede melumat vermemisdir 4 Professor H Mirzeyev Eleyez sozunun oguzlarla bagli etnonim oldugunu qeyd etmisdir 5 Tedqiqatci I Bayramov da bu sozun alagoz turk tayfasi ile bagli etnonim oldugu qenaetine gelmisdir 6 Alagoz tayfasinin turkmenseli tayfalardan biri olmasi barede qeydler turk tedqiqatcisi Necdet Sevincin eserlerinde de qeyd edilmisdir 7 Tarix uzre felsefe doktoru Elnur Kelbizadenin fikrince de Dereleyez sozunun tarixen bu erazide meskunlasmis turk tayfalarindan biri olan alagozlerle bagli olmasi ehtimali daha gucludur 8 XVIII esrin evvelinde Osmanli dovletinin idaresialtinda olmus Naxcivan sancaginin 14 nahiyesinden biri deDereleyez idi Bu dovrde Dereleyez nahiyesi 102 kendi ehateedirdi 9 GabudMenbe RedakteKelbizade E Naxcivanin tarixi cografiyasi XII XVIII esrin I yarisi Naxcivan Ecemi 2016 200 s s 85 Arxivlesdirilib 2017 07 31 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte Kelbizade E Naxcivanin tarixi cografiyasi XII XVIII esrin I yarisi Naxcivan Ecemi 2016 200 s s 85 Smirnov K Materialy po istorii i etnografii Nahichevanskogo kraya Baku Ozan 1999 156 c s 114 Kelbizade E Naxcivanin tarixi cografiyasi XII XVIII esrin I yarisi Naxcivan Ecemi 2016 200 s s 85 Bagirov A Naxcivanin oykonimleri 1590 2007 ci illerin melumatlari esasinda Baki Nurlan 2008 336 s s 127 Mirzeyev H Qerbi Azerbaycanin Dereleyez mahali Baki Elm 2004 856 s s 191 Bayramov I Qerbi Azerbaycanin toponimler sistemi Baki Elm 2005 432 s s 155 Sevinc N Gaziantep te yer adlari ve turk boylan asiretleri turk oymaklari Turk dunyasi arastirmalari 1983 26 180 s s 120 Kelbizade E Naxcivanin tarixi cografiyasi XII XVIII esrin I yarisi Naxcivan Ecemi 2016 200 s s 86 1 Menbe https az wikipedia org w index php title Dereleyez nahiyesi amp oldid 5726237, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.png.html){kind=link}