Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqaləni lazımdır. |
Cəfər ibn Yəhya Bərməki və ya Cəfər əl-Bərməki (fars. جعفر بن يحيى, ərəb. جعفر بن يحيى; 767–803) Abbasilər ərəb sülaləsinin beşinci xəlifəsi Harun ər-Rəşidin dövründə vəzir vəzifəsini yerinə yetirirdi. Atası fars vəziri Yəhya ibn Xalid idi, hansı ki nüfuzlu Barmakidlər nəslindən gəlirdi. 786-cı ildə Cəfər ibn Yəhya atasının vəzifəsini miras almışdı. Cəfər ibn Yəhya çalışırdı ki elmi inkişaf etdirsin və Bağdadı hind elmi ilə tanış etmək üçün çoxlu işlər görmüşdü. Qeyd edilir ki, Cəfər ibn Yəhya xəlifəni inandırmışdı ki, Bağdadda kağız fabriki açılsın. Kağız hazırlanma sirrini onlar 751-ci ildə baş vermiş Talas döyüşündən sonra götürülən çinli məhbuslardan öyrənmişdilər.
| Cəfər ibn Yəhya | |
|---|---|
| ərəb. جعفر | |
| Doğum tarixi | 760 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 27 yanvar 803 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | baş kəsmə |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Müxtəlif əsərlərdə təsviri
Cəfər ibn Yəhya Harun ər-Rəşidlə yanaşı Min bir gecənin bir neçə nağıllarında peydə olur, tez-tez baş qəhrəman rolunda çıxış edir. Məsələn, "Üç Alma" nağılında qətlin sirrini açmaq və günahkarı tapmağa çalışan xəfiyyədi, halbuki "Attafın nağılı"nda daha çox fırıldaqçı şəklində göstərilib.
Lakin daha sonraki əsərlərdə Cəfər ibn Yəhya həm cani, həm də sehrbaz kimi təsvir olunub:
- 1940-cı ildə çəkilən Bağdad oğrusu filmində Konrad Feydt böyük vəzir Cəfərin rolunu oynayır, hansı ki kralı devirir və şahzadəni yoldan çıxartmaq istəyir.
- Prince of Persia oynunda taxtı ələ keçirmək və şahzadəni özünə zorla evləndirmək istəyən Cəfər adlı hiyləgər sehrbaz təsvir olunub. Cəfər 1993-cü ildə çıxan oyunun davamında da iştirak edir.
- 1992-ci ildə Disney şirkətinin istehsal etdiyi Ələddin cizgi filmində Cəfər adlı qəddar vəzir və cadugər təsvir olunub. Onun xarakterində Ələddinin orijinal nağıldaki naməlum vəzir və qəddar sehrbazın əlamətləri cəmləşib.
- Prince Of Persia oynunun sonraki versiyalarında adssız "Vəzir" əsas düşməndi, onun xarkateri oyunun birinci hissələrindəki Cəfərin xarakteri əsasında qurulub.
- Fransa istehsalı Iznogoud multserialında Cəfər bacarıqsız qəsbkar şəklində göstərilib, hansının ki Harun əl-Puppsu devirmək istəyi həyata keçmir.
- animesinda Sindbadın müşaviridir. Keçmişdə isə amansız qatil olub.
- Calal Bərgüşadn Sıyrılmş Qılınc tarixi romanında baş vəzir Cəfəri Xürrəmilərin qəhrəmanı kimi göstərir.
İstinadlar
- van Bladel, Kevin (2011). "The Bactrian Background of the Barmakids". In A. Akasoy, C. Burnett and R. Yoeli-Tlalim. Islam and Tibet: Interactions along the Musk Routes. London: Ashgate. pp. 43–88.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Cefer ibn Yehya Bermeki ve ya Cefer el Bermeki fars جعفر بن يحيى ereb جعفر بن يحيى 767 803 Abbasiler ereb sulalesinin besinci xelifesi Harun er Residin dovrunde vezir vezifesini yerine yetirirdi Atasi fars veziri Yehya ibn Xalid idi hansi ki nufuzlu Barmakidler neslinden gelirdi 786 ci ilde Cefer ibn Yehya atasinin vezifesini miras almisdi Cefer ibn Yehya calisirdi ki elmi inkisaf etdirsin ve Bagdadi hind elmi ile tanis etmek ucun coxlu isler gormusdu Qeyd edilir ki Cefer ibn Yehya xelifeni inandirmisdi ki Bagdadda kagiz fabriki acilsin Kagiz hazirlanma sirrini onlar 751 ci ilde bas vermis Talas doyusunden sonra goturulen cinli mehbuslardan oyrenmisdiler Cefer ibn Yehyaereb جعفر Dogum tarixi 760Dogum yeri Bagdad Sasaniler dovletiVefat tarixi 27 yanvar 803Vefat yeri BagdadVefat sebebi bas kesmeFealiyyeti siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllarMuxtelif eserlerde tesviriCefer ibn Yehya Harun er Residle yanasi Min bir gecenin bir nece nagillarinda peyde olur tez tez bas qehreman rolunda cixis edir Meselen Uc Alma nagilinda qetlin sirrini acmaq ve gunahkari tapmaga calisan xefiyyedi halbuki Attafin nagili nda daha cox firildaqci seklinde gosterilib Lakin daha sonraki eserlerde Cefer ibn Yehya hem cani hem de sehrbaz kimi tesvir olunub 1940 ci ilde cekilen Bagdad ogrusu filminde Konrad Feydt boyuk vezir Ceferin rolunu oynayir hansi ki krali devirir ve sahzadeni yoldan cixartmaq isteyir Prince of Persia oynunda taxti ele kecirmek ve sahzadeni ozune zorla evlendirmek isteyen Cefer adli hiyleger sehrbaz tesvir olunub Cefer 1993 cu ilde cixan oyunun davaminda da istirak edir 1992 ci ilde Disney sirketinin istehsal etdiyi Eleddin cizgi filminde Cefer adli qeddar vezir ve caduger tesvir olunub Onun xarakterinde Eleddinin orijinal nagildaki namelum vezir ve qeddar sehrbazin elametleri cemlesib Prince Of Persia oynunun sonraki versiyalarinda adssiz Vezir esas dusmendi onun xarkateri oyunun birinci hisselerindeki Ceferin xarakteri esasinda qurulub Fransa istehsali Iznogoud multserialinda Cefer bacariqsiz qesbkar seklinde gosterilib hansinin ki Harun el Puppsu devirmek isteyi heyata kecmir animesinda Sindbadin musaviridir Kecmisde ise amansiz qatil olub Calal Bergusadn Siyrilms Qilinc tarixi romaninda bas vezir Ceferi Xurremilerin qehremani kimi gosterir Istinadlarvan Bladel Kevin 2011 The Bactrian Background of the Barmakids In A Akasoy C Burnett and R Yoeli Tlalim Islam and Tibet Interactions along the Musk Routes London Ashgate pp 43 88