fbpx
Wikipedia

Böyük Aral

Böyük Aral gölü — Göl Aral dənizinin quruması nəticəsində 1989-cu ildə meydana gəlmişdir. 2003-cü ildə Böyük Aral dənizi öz növbəsində iki hissəyə bölünmüşdür. Şərqi və qərbi adlandırılan hissələr Uzun-Aral boğazı ilə birləşirdi. Göl dəniz səviyyəsindən 29 metr yüksəklikdə yerləşirdi. Bu tip yerləşmə sayəsində hissələr arasında aktiv əlaqə mövcud idi. 2005-ci ildə isə Kiçik Aral gölü Böyük Araldan Kokoral bəndi inşa edilmişdir. Artıq isə 2009-cu ildə Şərqi Aral tamamən qurumuşdur. 2010-cu ildə göl Amudəryadan gələn suyun hesabına yenidən dolmuşdur. Bununla belə göl yenidən dörd il sonra tamamən quyumuşdur. Qərbi Aral isə qrunt suları ilə dolduğundan quruması gecikir.

Böyük Aral
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 3500—3800 km²
Dərin yeri 40 m
Orta dərinliyi 14-15 m
Duzluluğu 70-100 
Yerləşməsi
45°00′ şm. e. 58°30′ ş. u.
Ölkələr
Böyük Aral
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Aral dənizinin cənub hissəsi, may 2012 il.

Duzluğu

2007-ci il məlumatına görə Böyük Aral Gölünün qərb hissəsinin suyu hər litrinə 7 q duz düşürdüsə, şərq gölünün hər litrinə 100 q duz düşür. Bu isə göldən hansısa təsərrüfat təyinatı üzrə istifadəsini mümkünsüz edirdi.. Amudəryanın suyu əgər Qərbi Arala axaraq tökülə bilsə bu saman göldən təsərrüfat əhəmiyyətli istifadəsini mümkün edə bilər. Xüsusi ilə balıqçılığın inkişaf etdirilməsini mümkün edər.

Uzun-Aral

Uzun-Aral boğazı 1989-ci ildə Aral dənizinin səviyyəsinin enməsi ilə yaranmışdır. Boğaz Kulandı yarımadasını Vozrajdeniya adasından ayırırdı. 2000-ci ildə Böyük Aral dənizi şərqi və qərbi olmaqla iki yerə bölünmüşdür. 2008-ci ildən iki hissə yalnız kiçik boğazla birləşmişdir. Bu boğaz sayəsində hər iki göl əlaqə təmin edilirdi. Axın əsasən şərqdən qərbədir. 2009-cu ildə şərqi göl tamamən qurumuşdur. Bir il sonra isə göl Amudəryanın hesabına yenidən dolmuşdur. Bununla belə günümüzdə boğaz mövcudluğunu qorumur.

Hazırki vəziyyət

Harırda Böyük Aral dənizinin qərb hissəsi 3500–3800 km² əraziyə malikdir. Gölün orta dərinliyi 14-14 metr təşkil edir. Maksimal dərinliyi 37-40 metrdir. Yeraltı sular il ərzində gölə 2 km³ su verir. 2009-cu ilin mayında Şərqi Aral tamamən qurumuşdur. 2010 ildə isə göl yenidən bərpa olunur. 2014 ildə göl tamami ilə qurumuşdur. Bu gölün 8303 km² sahəsini təşkil edirdi. Böyük Aralın Şərq gölü qızmar yay ayları tamamən quruyur. Çayda gursululuq olarkən isə yenidən müəyyən ərazidə su yayılaraq gölün az bir hissəsi bərpa olunur. Qərbi Aralı isə ilibəil sahəsi azda olsa azalmağa doğru gedir. Gələcəkdə onunda yox olma ehtimalı yüksəkdir.

Həmcinin bax

İstinadlar

  1. "Материалы XI научного семинара "Чтения памяти К.М. Дерюгина"" (PDF). Санкт-Петербургский университет. 2009. 55. 2012-09-17 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-04-08.
  2. "Aralsee: Ostbecken ist jetzt Wüste" (alman). Scinexx. 2012-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-04-25.
  3. "Дренажи Аральского моря" (ingilis). FEOW. 2012-07-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-04-2.
  4. "Аральское море восстанавливается" (ingilis). Earth Observatory. İstifadə tarixi: 2011-04-25.
  5. "Грунтовые воды в Аральском море с 1960 года" (ingilis). SciVerce. İstifadə tarixi: 2011-04-25.
  6. Peter O. Zavialov, 2005, Physical oceanography of the dying Aral Sea, С. 112
  7. "Реабилитация экосистем и биопродуктивности Аральского моря в условиях дефицита воды" (PDF) (ingilis). 2012-07-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2011-04-25.
  8. World of Change: Shrinking Aral Sea : Feature Articles
  9. Карта динамики Аральского моря с 1960 по 2015 годы
  10. . 2020-01-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-15.

böyük, aral, gölü, göl, aral, dənizinin, quruması, nəticəsində, 1989, ildə, meydana, gəlmişdir, 2003, ildə, dənizi, növbəsində, hissəyə, bölünmüşdür, şərqi, qərbi, adlandırılan, hissələr, uzun, aral, boğazı, ilə, birləşirdi, göl, dəniz, səviyyəsindən, metr, yü. Boyuk Aral golu Gol Aral denizinin qurumasi neticesinde 1989 cu ilde meydana gelmisdir 2003 cu ilde Boyuk Aral denizi oz novbesinde iki hisseye bolunmusdur Serqi ve qerbi adlandirilan hisseler Uzun Aral bogazi ile birlesirdi 1 Gol deniz seviyyesinden 29 metr yukseklikde yerlesirdi Bu tip yerlesme sayesinde hisseler arasinda aktiv elaqe movcud idi 2005 ci ilde ise Kicik Aral golu Boyuk Araldan Kokoral bendi insa edilmisdir Artiq ise 2009 cu ilde Serqi Aral tamamen qurumusdur 2 3 2010 cu ilde gol Amuderyadan gelen suyun hesabina yeniden dolmusdur 4 Bununla bele gol yeniden dord il sonra tamamen quyumusdur Qerbi Aral ise qrunt sulari ile doldugundan qurumasi gecikir 5 Boyuk AralUmumi melumatlarSahesi 3500 3800 km Derin yeri 40 mOrta derinliyi 14 15 mDuzlulugu 70 100 Yerlesmesi45 00 sm e 58 30 s u Olkeler Qazaxistan QazaxistanOzbekistan OzbekistanBoyuk Aral Vikianbarda elaqeli mediafayllarAral denizinin cenub hissesi may 2012 il Mundericat 1 Duzlugu 2 Uzun Aral 3 Hazirki veziyyet 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarDuzlugu Redakte2007 ci il melumatina gore Boyuk Aral Golunun qerb hissesinin suyu her litrine 7 q duz dusurduse serq golunun her litrine 100 q duz dusur Bu ise golden hansisa teserrufat teyinati uzre istifadesini mumkunsuz edirdi 6 Amuderyanin suyu eger Qerbi Arala axaraq tokule bilse bu saman golden teserrufat ehemiyyetli istifadesini mumkun ede biler Xususi ile baliqciligin inkisaf etdirilmesini mumkun eder 7 Uzun Aral RedakteUzun Aral bogazi 1989 ci ilde Aral denizinin seviyyesinin enmesi ile yaranmisdir Bogaz Kulandi yarimadasini Vozrajdeniya adasindan ayirirdi 2000 ci ilde Boyuk Aral denizi serqi ve qerbi olmaqla iki yere bolunmusdur 2008 ci ilden iki hisse yalniz kicik bogazla birlesmisdir Bu bogaz sayesinde her iki gol elaqe temin edilirdi Axin esasen serqden qerbedir 2009 cu ilde serqi gol tamamen qurumusdur Bir il sonra ise gol Amuderyanin hesabina yeniden dolmusdur Bununla bele gunumuzde bogaz movcudlugunu qorumur Hazirki veziyyet RedakteHarirda Boyuk Aral denizinin qerb hissesi 3500 3800 km eraziye malikdir Golun orta derinliyi 14 14 metr teskil edir Maksimal derinliyi 37 40 metrdir Yeralti sular il erzinde gole 2 km su verir 2009 cu ilin mayinda Serqi Aral tamamen qurumusdur 2010 ilde ise gol yeniden berpa olunur 2014 8 ilde gol tamami ile qurumusdur Bu golun 8303 km sahesini teskil edirdi 9 Boyuk Aralin Serq golu qizmar yay aylari tamamen quruyur Cayda gursululuq olarken ise yeniden mueyyen erazide su yayilaraq golun az bir hissesi berpa olunur Qerbi Arali ise ilibeil sahesi azda olsa azalmaga dogru gedir Gelecekde onunda yox olma ehtimali yuksekdir 10 2002 ci ilin iyulu 2003 ci ilin noyabri 2009 ci ilin avqustu Serqi Aral tamamen qurumusdur 2010 cu ilin avqustu Serqi Aral berpa olunur 2014 cu ilin avqustu Serqi Aral yeniden tamamen qurumusdur Hemcinin bax RedakteAralqum Aral denizi Kicik Aral Vozrajdeniya adasi Uzun AralIstinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Materialy XI nauchnogo seminara Chteniya pamyati K M Deryugina PDF Sankt Peterburgskij universitet 2009 55 2012 09 17 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 04 08 Aralsee Ostbecken ist jetzt Wuste alman Scinexx 2012 07 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 04 25 Drenazhi Aralskogo morya ingilis FEOW 2012 07 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 04 2 Aralskoe more vosstanavlivaetsya ingilis Earth Observatory Istifade tarixi 2011 04 25 Gruntovye vody v Aralskom more s 1960 goda ingilis SciVerce Istifade tarixi 2011 04 25 Peter O Zavialov 2005 Physical oceanography of the dying Aral Sea S 112 Reabilitaciya ekosistem i bioproduktivnosti Aralskogo morya v usloviyah deficita vody PDF ingilis 2012 07 29 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2011 04 25 World of Change Shrinking Aral Sea Feature Articles Karta dinamiki Aralskogo morya s 1960 po 2015 gody Snimki NASA na konkretnuyu datu 2020 01 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 15 Menbe https az wikipedia org w index php title Boyuk Aral amp oldid 5723387, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.