fbpx
Wikipedia

Butan iqtisadiyyatı

Butan aqrar ölkədir, ən az inkişaf etmiş dünya ölkələri sırasına aid edilir və Hindistan, Avropa ölkələri, beynəlxalq təşkilatların göstərdiyi xarici köməkdən çox asılıdır. ÜDM həcmi 5 milyard dollar, adambaşına – 7000 dollardır (alıcılıq qabiliyyəti paritetinə görə; 2013). ÜDM-in real artımı 5,8% (2013); insan inkişafı indeksi 0,538 (dünyanın 186 ölkəsi arasında 140-cı yer, 2012). ÜDM-in 13,8%-i kənd təsərrüfatı, 41,2%-i sənayetikinti, 45,0%-i xidmət sferasının payına düşür (2013). Turizmenergetikanın inkişafı hökumətin diqqət mərkəzindədir. Qəbul edilmiş iqtisadi proqramlar ətraf mühitin və əhalinin ənənəvi həyat tərzinin qorunub saxlanmasına yönəlmişdir. Marka ticarəti və xarici turizm valyuta gəlirinin əsas mənbəyidir və turist sayını tənzimləyən dövlətin tam nəzarəti altındadır.

Sənayesi

Beynəlxalq Valyuta Fondunun Butan üçün tərtib etdiyi ÜDM-un illər üzrə göstəriciləri

İl ÜDM (mln.dollar)
1985 175
1990 279
1995 294
2000 460
2005 828
2008 1280

Əhəngdaşı, gil, mərmər, dolomit, qrafit, şist və qiymətli daşlar hasil edilir, az miqdarda dəmir filizi və kömür çıxarılır. Hidroenergetika iqtisadiyyatın ən sürətlə inkişaf edən sahəsidir. İldə 2 mlrd. kVt.saat elektrik enerjisi istehsal olunur, onun 99,9%-i SES-lərin payına düşür; daxili tələbat azdır. Ən iri SES-lər Çhukha, Kuriçhu, TalaBasoçhudur. Butanda istehsal olunan elektrik enerjisinin böyük hissəsi (ildə 1,5 mlrd. kVt.saatdan çox), əsasən, Hindistana ixrac edilir. Kustar sənətkarlıq (parça, xalça, soyuq silah, bədii metal və ağac emalı) geniş yayılmışdır. Emal sənayesi zəif inkişaf etmişdir; əsas sahələri: sement, yeyinti, meşə. Kiçik müəssisələr üstünlük təşkil edir. İri istehsal yalnız 1960-cı illərdə – iki sement zavodu, sellüloz zavodu, meyvə emalı, faner, ağac-yonqarlı tavalar, kanifol və skipidar istehsalı müəssisələrinin açılışından sonra yaranmışdır. Əsas sənaye mərkəzi Phunçholinqdir (bütün sənaye məhsullarının təqr. 1/2-i). 1970–80-ci illərdə meşə tədarükünün (hər il 3,2 mln. m³) sürətli inkişafı meşələrin azalmasına gətirib çıxarmışdır. 

Kənd təsərrüfatı

 
Terras əkinçiliyi

Ölkə ərazisinin 7,7%-i əkin üçün yararlıdır. Ənənəvi olaraq terraslı və dincə qoyulmuş əkinçilik (hazırda qadağan olunmuşdur) inkişaf etmişdir. Əsas bitkilər: çəltik, qarğıdalı, kartof, sitrus, meyvələr. Qaramal (əsasən, ölkənin şərqində və cənubunda), at (şərqində), yakdonuz (qərbində), davar, ev quşları (cənubunda) saxlanılır. 1977-ci ildən dövlət fəal surətdə balıqçılığın inkişafını dəstəkləyir. Dağ çaylarında forel ovlanır; süni göllərdə karp yetişdirilir.

Nəqliyyatı

Dəmir yolu yoxdur. Avtomobil yollarının (62%-i bərk örtüklüdür) uzunluğu 8050 km-dir (2003). İki aeroport, Paroda beynəlxalq aeroport var (2012). 

Xarici ticarəti 

İxracatın dəyəri 721 min dollar, idxalatın 1,2 mlrd. dollar təşkil edir (2012). Əsas ixrac məhsulu elektrik enerjisidir; oduncaq, meyvə, toxuculuq malları, sement, ədviyyat, metal məmulatları, qiymətli daşlar da ixrac edilir. Əsas ticarət partnyorları Hindistan (83,8%) və Honkonq (10,8%). Hindistandan (72,3%), Cənubi Koreyadan (6%), YaponiyadanBöyük Britaniyadan yanacaq, dənli bitkilər, maşın və avadanlıq idxal olunur (2013). 

Həmçinin bax

  1. Butan
  2. Butan coğrafiyası

Mənbə

"Butan". Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 5-ci cild: Brüssel – Çimli-podzol torpaqlar (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2014. səh. 127–128. ISBN 978-9952-441-10-9.

İstinadlar

  1. Report for Selected Country Groups and Subjects
  2. The World Factbook

butan, iqtisadiyyatı, butan, aqrar, ölkədir, inkişaf, etmiş, dünya, ölkələri, sırasına, edilir, hindistan, avropa, ölkələri, beynəlxalq, təşkilatların, göstərdiyi, xarici, köməkdən, çox, asılıdır, üdm, həcmi, milyard, dollar, adambaşına, 7000, dollardır, alıcı. Butan aqrar olkedir en az inkisaf etmis dunya olkeleri sirasina aid edilir ve Hindistan Avropa olkeleri beynelxalq teskilatlarin gosterdiyi xarici komekden cox asilidir UDM hecmi 5 milyard dollar adambasina 7000 dollardir aliciliq qabiliyyeti paritetine gore 2013 UDM in real artimi 5 8 2013 insan inkisafi indeksi 0 538 dunyanin 186 olkesi arasinda 140 ci yer 2012 UDM in 13 8 i kend teserrufati 41 2 i senaye ve tikinti 45 0 i xidmet sferasinin payina dusur 2013 Turizm ve energetikanin inkisafi hokumetin diqqet merkezindedir Qebul edilmis iqtisadi proqramlar etraf muhitin ve ehalinin enenevi heyat terzinin qorunub saxlanmasina yonelmisdir Marka ticareti ve xarici turizm valyuta gelirinin esas menbeyidir ve turist sayini tenzimleyen dovletin tam nezareti altindadir Mundericat 1 Senayesi 2 Kend teserrufati 3 Neqliyyati 4 Xarici ticareti 5 Hemcinin bax 6 Menbe 7 IstinadlarSenayesi RedakteBeynelxalq Valyuta Fondunun Butan ucun tertib etdiyi UDM un iller uzre gostericileri 1 Il UDM mln dollar 1985 1751990 2791995 2942000 4602005 8282008 1280Ehengdasi gil mermer dolomit qrafit sist ve qiymetli daslar hasil edilir az miqdarda demir filizi ve komur cixarilir Hidroenergetika iqtisadiyyatin en suretle inkisaf eden sahesidir Ilde 2 mlrd kVt saat elektrik enerjisi istehsal olunur onun 99 9 i SES lerin payina dusur daxili telebat azdir En iri SES ler Chukha Kurichu Tala ve Basochudur Butanda istehsal olunan elektrik enerjisinin boyuk hissesi ilde 1 5 mlrd kVt saatdan cox esasen Hindistana ixrac edilir Kustar senetkarliq parca xalca soyuq silah bedii metal ve agac emali genis yayilmisdir Emal senayesi zeif inkisaf etmisdir esas saheleri sement yeyinti mese Kicik muessiseler ustunluk teskil edir Iri istehsal yalniz 1960 ci illerde iki sement zavodu selluloz zavodu meyve emali faner agac yonqarli tavalar kanifol ve skipidar istehsali muessiselerinin acilisindan sonra yaranmisdir Esas senaye merkezi Phuncholinqdir butun senaye mehsullarinin teqr 1 2 i 1970 80 ci illerde mese tedarukunun her il 3 2 mln m suretli inkisafi meselerin azalmasina getirib cixarmisdir Kend teserrufati Redakte Terras ekinciliyi Olke erazisinin 7 7 i ekin ucun yararlidir Enenevi olaraq terrasli ve dince qoyulmus ekincilik hazirda qadagan olunmusdur inkisaf etmisdir Esas bitkiler celtik qargidali kartof sitrus meyveler Qaramal esasen olkenin serqinde ve cenubunda at serqinde yak ve donuz qerbinde davar ev quslari cenubunda saxlanilir 1977 ci ilden dovlet feal suretde baliqciligin inkisafini destekleyir Dag caylarinda forel ovlanir suni gollerde karp yetisdirilir Neqliyyati RedakteDemir yolu yoxdur Avtomobil yollarinin 62 i berk ortukludur uzunlugu 8050 km dir 2003 Iki aeroport Paroda beynelxalq aeroport var 2012 Xarici ticareti RedakteIxracatin deyeri 721 min dollar idxalatin 1 2 mlrd dollar teskil edir 2012 Esas ixrac mehsulu elektrik enerjisidir oduncaq meyve toxuculuq mallari sement edviyyat metal memulatlari qiymetli daslar da ixrac edilir Esas ticaret partnyorlari Hindistan 83 8 2 ve Honkonq 10 8 Hindistandan 72 3 Cenubi Koreyadan 6 Yaponiyadan ve Boyuk Britaniyadan yanacaq denli bitkiler masin ve avadanliq idxal olunur 2013 Hemcinin bax RedakteButan Butan cografiyasiMenbe Redakte Butan Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 5 ci cild Brussel Cimli podzol torpaqlar 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2014 seh 127 128 ISBN 978 9952 441 10 9 Istinadlar Redakte Report for Selected Country Groups and Subjects The World FactbookMenbe https az wikipedia org w index php title Butan iqtisadiyyati amp oldid 5749535, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.