Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Budapeşt tramvayı (mac. Budapest villamosvonal-hálózata) — Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə mövcud olan tramvay sistemi. Tramvay xətti sərnişin daşımada yalnız avtobus sistemindən geri qalır. Şəhərdə tramvayla hətta metrodan belə çox sərnişin daşınır.
| Budapeşt tramvayı | |
|---|---|
 | |
| Tramvay sistemi | |
| Ölkə |  Macarıstan |
| Şəhər | Budapeşt |
| Sistemin tipi | sərnişin |
| Açılış tarixi | 1866 |
| Marşrutların sayı | 35+2 |
| Tramvay parklarının sayı | 627 |
| Vaqonların sayı | 612 |
| Qida növü | hava əlaqə məftili ilə elektrik |
| Kontakt şəbəkəsinin gərginliyi | 600 V |
| Şirkətin saytı | bkv.hu |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tramvay şəbəkəsi 1866-cı ildə istifadəyə verilmişdir. Hazırda dünyanın ən böyük şəbəkələrindən biridir. Şəbəkənin ümumi uzunluğu 157 km təşkil edir. 2014-cü il məlumatına görə şəbəkə 33 xəttə sahibdir. Bunun 26 əsas, 7 isə yardımçı xətlərdir. Tramvay şəbəkəsini «Budapesti Közlekedési Központ» şirkəti yerli özünü idarə orqanlarının nəzarəti ilə idarə edir.
Tarixi
İlk illər
Budapeştdə konka tramvay xətti 30 iyul 1866-ci ildə açılmışdır. 22 may 1865-ci ildə qraf Şandor Karoyi «Pesti Közúti Vaspálya Társaság» (PKVT) şirkətini qurmuşdur. Bir müddət sonra isə Bude şəhərində də konka xətti açılmışdır. Bu xətt BKVT şirkəti tərəfindən çəkilmişdir.
1885-ci ildə Budapeştdə 15 xətli konka fəaliyyət göstərirdi. Ancaq elə həmin ildəcə texnologiyanın artıq köhnəlməsi təstiqlənməsidir. 1887-ci ildə ayrıca şəhər ətrafı buxar mühərriki ilə hərəkət edən vaqonların hərəkət etdiyi dəmir yolu çəkilmişdir. Bu xətt Kozvaqoqidadan Soroksara qədər uzanırdı. Sonradan belə analoji iki xətt çəkilir.
Elə bu zaman Mur Balaj Budapeştdə elektrikli tramvay xəttinin inşasına başlanması təklif edilmişdir. Kommunal təsərrüfat və nəqliyyat nazirliyi katibi Qabor Baros yeni təcrübə xəttinin inşasına başlasını qərara almışdır. Bu xəttinin inşasına 1 oktyabr 1887-ci ildə başlanılmışdır. Xəttin inşası 28 noyabr 1887-ci ildə başlanılmışdır.
İkinci addım isə eni 1435 mm olan iki xəttin istifadəyə verilməsi olmuşdur. Özünün ilk fəaliyyət illərində nömrələrdən istifadə edilməmişdi. Sadəcə rənglərdən istifadə edilirdi. Məsələn: qırmızı, yaşıl, mavi və ya qara rənglərdən isitafə edilirdi. 1900-ci ildə artıq 30 xətt vardı ki, onlar artıq nömrələnmişdi.
Tramvay xəttinin dinamik inkişafı ilə əlaqədar olaraq iki şirkət fəaliyyət göstərirdi. Bu şirkətlər 1923-cü ildə Budapest Székesfővárosi Közlekedési Rt. (BSZKRT) adı altında birləşmişdir. Tramvay xətlərinin sayı 1939—1944 illərdə özünün pik dönəminə çatmışdır. Bu zaman 66 xətt fəaliyyət göstərirdi.
İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı dövr
Budapeştin İkinci Dünya müharibəsi illərində əsas döyüş bölgələrindən biri olması ilə əlaqədar olaraq onun infrastrukturuna böyük ziyan dəymişdir. Nəticədə hətta körpülərin böyük qismi tamamən dağıdılmışdır. Nəqliyyat sisteminin bərpası əsas hədəflərdən biri olmuşdur. Müharibə dönəmində tramvay xətlərinin böyük hissəsi dağılmış, depolar isə yanaraq kül olmuşdur. Görünür bu səbəbdən şəhər rəhbərliyi köhnə tramvay xətlərinin bir qismini trolleybuslarla əvəz etməyi qərara almışdır. Trolleybuslar şəhər daxilində sərbəst hərəkət və manevr baxımından tramvayı üstələyirdi.
Trolleybus xəttinin genişləndirilməsi ilə əlaqədar bir çox tramvay yolları troleybus maşrutlarına dövr edilmişdir. Bununla belə tramvay xəttinin genişləndirilməsi dayandırılmamışdır. Nyoqati dəmir yolu stansiyası yaxınlığında yeni tramvay xətti çəkilmişdir. Bu xətt fəhlələri Anqialpolde və Uypeste zavodlarına aparırdı. № 4 həmdə 1960-cı ilə qədər genişləndirilmişdir. 1964-cü ildə Erjebet körpüsünün bərpasından sonra bu istiqamətdə yeni trambay xətləri açılmışdır. Artıq körpünün bəsından sonra ondan beş maşrut istifadə edirdi.
İstinadlar
- "Annual Report 2011" (PDF). BKV Zrt. 2011. səh. 4. 2013-10-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2013-10-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Budapest tramvayi mac Budapest villamosvonal halozata Macaristanin paytaxti Budapestde movcud olan tramvay sistemi Tramvay xetti sernisin dasimada yalniz avtobus sisteminden geri qalir Seherde tramvayla hetta metrodan bele cox sernisin dasinir Budapest tramvayiTramvay sistemiOlke MacaristanSeher BudapestSistemin tipi sernisinAcilis tarixi 1866Marsrutlarin sayi 35 2Tramvay parklarinin sayi 627Vaqonlarin sayi 612Qida novu hava elaqe meftili ile elektrikKontakt sebekesinin gerginliyi 600 VSirketin sayti bkv hu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Tramvay sebekesi 1866 ci ilde istifadeye verilmisdir Hazirda dunyanin en boyuk sebekelerinden biridir Sebekenin umumi uzunlugu 157 km teskil edir 2014 cu il melumatina gore sebeke 33 xette sahibdir Bunun 26 esas 7 ise yardimci xetlerdir Tramvay sebekesini Budapesti Kozlekedesi Kozpont sirketi yerli ozunu idare orqanlarinin nezareti ile idare edir TarixiIlk iller Budapestde konka tramvay xetti 30 iyul 1866 ci ilde acilmisdir 22 may 1865 ci ilde qraf Sandor Karoyi Pesti Kozuti Vaspalya Tarsasag PKVT sirketini qurmusdur Bir muddet sonra ise Bude seherinde de konka xetti acilmisdir Bu xett BKVT sirketi terefinden cekilmisdir 1885 ci ilde Budapestde 15 xetli konka fealiyyet gosterirdi Ancaq ele hemin ildece texnologiyanin artiq kohnelmesi testiqlenmesidir 1887 ci ilde ayrica seher etrafi buxar muherriki ile hereket eden vaqonlarin hereket etdiyi demir yolu cekilmisdir Bu xett Kozvaqoqidadan Soroksara qeder uzanirdi Sonradan bele analoji iki xett cekilir Ele bu zaman Mur Balaj Budapestde elektrikli tramvay xettinin insasina baslanmasi teklif edilmisdir Kommunal teserrufat ve neqliyyat nazirliyi katibi Qabor Baros yeni tecrube xettinin insasina baslasini qerara almisdir Bu xettinin insasina 1 oktyabr 1887 ci ilde baslanilmisdir Xettin insasi 28 noyabr 1887 ci ilde baslanilmisdir Ikinci addim ise eni 1435 mm olan iki xettin istifadeye verilmesi olmusdur Ozunun ilk fealiyyet illerinde nomrelerden istifade edilmemisdi Sadece renglerden istifade edilirdi Meselen qirmizi yasil mavi ve ya qara renglerden isitafe edilirdi 1900 ci ilde artiq 30 xett vardi ki onlar artiq nomrelenmisdi Tramvay xettinin dinamik inkisafi ile elaqedar olaraq iki sirket fealiyyet gosterirdi Bu sirketler 1923 cu ilde Budapest Szekesfovarosi Kozlekedesi Rt BSZKRT adi altinda birlesmisdir Tramvay xetlerinin sayi 1939 1944 illerde ozunun pik donemine catmisdir Bu zaman 66 xett fealiyyet gosterirdi Ikinci Dunya muharibesinden sonraki dovr Budapestin Ikinci Dunya muharibesi illerinde esas doyus bolgelerinden biri olmasi ile elaqedar olaraq onun infrastrukturuna boyuk ziyan deymisdir Neticede hetta korpulerin boyuk qismi tamamen dagidilmisdir Neqliyyat sisteminin berpasi esas hedeflerden biri olmusdur Muharibe doneminde tramvay xetlerinin boyuk hissesi dagilmis depolar ise yanaraq kul olmusdur Gorunur bu sebebden seher rehberliyi kohne tramvay xetlerinin bir qismini trolleybuslarla evez etmeyi qerara almisdir Trolleybuslar seher daxilinde serbest hereket ve manevr baximindan tramvayi usteleyirdi Trolleybus xettinin genislendirilmesi ile elaqedar bir cox tramvay yollari troleybus masrutlarina dovr edilmisdir Bununla bele tramvay xettinin genislendirilmesi dayandirilmamisdir Nyoqati demir yolu stansiyasi yaxinliginda yeni tramvay xetti cekilmisdir Bu xett fehleleri Anqialpolde ve Uypeste zavodlarina aparirdi 4 hemde 1960 ci ile qeder genislendirilmisdir 1964 cu ilde Erjebet korpusunun berpasindan sonra bu istiqametde yeni trambay xetleri acilmisdir Artiq korpunun besindan sonra ondan bes masrut istifade edirdi Istinadlar Annual Report 2011 PDF BKV Zrt 2011 seh 4 2013 10 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2013 10 06