| Borazol | |
|---|---|
| |
| |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | B3H6N3 |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0,81 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | −58 °C |
| Qaynama nöqtəsi | 55 °C, 53 °C |
| Əmələgəlmə entalpiyası | −548 kC/mol |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 6569-51-3 |
| PubChem | 138768 |
| 641-426-2 | |
| SMILES |
|
| |
| ChEBI | 33119 |
| ChemSpider | 122374 |
| Məlumatlar (25 °C, 100 kPa) üçün verilmişdir. | |
Borazol(heksahidro-1,3,5,2,4,6-triazotribor(borazin, triborin triimid)) - Kimyəvi formulu B3 H6N3, digər adları borazol, borazin, triborin triimidi, rəngsiz maye haldadır.
İzahı
| ]Molekul bor və azot atomlarının bir-birini əvəz etdiyi, hər biri bir hidrogen atomuna bağlı olan altı üzvlü hamar halqadır. Borazol azot atomunun bor ilə əvəz olunduğu piridinin analoqu olan borabenzol ilə qarışdırılmamalıdır.
Borazol molekulu benzol molekuluna izoelektrondur və oxşar quruluşa malikdir. Borazolda nüvələrarası məsafənin azalması (d(B-N) = 0,144 nm tək rabitə ilə müqayisədə d(B-N) = 0,154 nm) π-elektronların delokalizasiyası ilə əlaqədardır. Elektron sıxlığının paylanması effektiv yüklərə uyğundur. Borazolunreaksiya qabiliyyəti benzoldan daha yüksəkdir, çünki rabitələrin polyarlaşması (üç azot atomu öz tək elektron cütlərini bor atomlarının sərbəst orbitallarına verir). Beləliklə, o, havada oksidləşir, suda həll olunur, onunla tədricən reaksiyaya girərək B(OH)3, NH3 və H2 əmələ gətirir və benzoldan daha az istiliyə davamlıdır. Borazol yanar maddədir, hava ilə partlayıcı qarışıqlar əmələ gətirir.
Kimyəvi xassələri
| ]Borazol fiziki xassələrinə görə benzola bənzəyir (məcmu vəziyyət, qaynama diapazonu, sıxlıq və s.); eyni zamanda, borazol və benzolun kimyəvi xassələri kəskin şəkildə fərqlənir. B atomlarına bağlı olan H atomları tsikli pozmadan dəyişdirilə bilər. Beləliklə, BCl3 və ya BBr3-ün borazola təsiri altında qızdırıldıqda bərk sabit birləşmələr - trihalogenborazollar B3N3H3Hal3 əmələ gəlir. N-dəki H atomları əvəzetmə reaksiyalarına daxil ola bilmirlər:
Alınması
| ]Borazol litium tetrahidroborat və ammonium xlorid qızdırmaqla əldə edilə bilər:
Diboranın ammonyak ilə reaksiyasına görə, qızdırıldıqda sintez həyata keçirilir:
- 3 B2H6 + 6 NH3 → 2 B3H6N3 + 12 H2
Bor trixloridin ammonium xlorid ilə reaksiyası. Reaksiya iki mərhələdə gedir:
Borazinin trimerizasiyası (azot və bor arasında üçlü rabitə ilə):
Molekulda alkilen, siloksan, karboran və digər fraqmentləri olan borazolun alkil və ya aril törəmələrinə əsaslanan məlum polimerlər mövcuddur. [(CH3)3N3B3(CH2)6—]14, 400-600 °C-də davamlıdır.
Mənbə
| ]- Karapetyants M. X. Drakin S. I. Ümumi və qeyri-üzvi kimya. M.: Kimya 1994
- Kimya Ensiklopediyası / Red.: Knunyants I.L. və başqaları.- M .: Sovet Ensiklopediyası, 1988. - T. 1 (Abl-Dar). — 623 s.
- Джерард В., Химия органических соединений бора, пер. с англ., М., 1966; Ниденцу К.,
- Даусон Дж., Химия боразотных соединений, пер. с англ., М., 1968;
- Коршак В. В., Замятина В. А., Бекасова Н. И., Борорганические полимеры, М., 1975;
- Greenwood N. N., в кн.: Comprehensive inorganic chemistry, v. 8, Oxf.-[a.o.], 1975, p. 665-991. Н.Т. Кузнецов.
İstinadlar
| ]- David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals (ing.): A CRC quick reference handbook. CRC Press, 1993.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya BorazolUmumiKimyevi formulu B3H6N3Fiziki xasseleriSixliq 0 81 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 58 CQaynama noqtesi 55 C 53 CEmelegelme entalpiyasi 548 kC molTesnifatiCAS da qeyd nom 6569 51 3PubChem 138768641 426 2SMILES B1NBNBN1 InChI 1S B3H6N3 c1 4 2 6 3 5 1 h1 6HBGECDVWSWDRFSP UHFFFAOYSA NChEBI 33119ChemSpider 122374Melumatlar 25 C 100 kPa ucun verilmisdir Borazol heksahidro 1 3 5 2 4 6 triazotribor borazin triborin triimid Kimyevi formulu B3 H6N3 diger adlari borazol borazin triborin triimidi rengsiz maye haldadir Izahi span Molekul bor ve azot atomlarinin bir birini evez etdiyi her biri bir hidrogen atomuna bagli olan alti uzvlu hamar halqadir Borazol azot atomunun bor ile evez olundugu piridinin analoqu olan borabenzol ile qarisdirilmamalidir Borazol molekulu benzol molekuluna izoelektrondur ve oxsar qurulusa malikdir Borazolda nuvelerarasi mesafenin azalmasi d B N 0 144 nm tek rabite ile muqayisede d B N 0 154 nm p elektronlarin delokalizasiyasi ile elaqedardir Elektron sixliginin paylanmasi effektiv yuklere uygundur Borazolunreaksiya qabiliyyeti benzoldan daha yuksekdir cunki rabitelerin polyarlasmasi uc azot atomu oz tek elektron cutlerini bor atomlarinin serbest orbitallarina verir Belelikle o havada oksidlesir suda hell olunur onunla tedricen reaksiyaya girerek B OH 3 NH3 ve H2 emele getirir ve benzoldan daha az istiliye davamlidir Borazol yanar maddedir hava ile partlayici qarisiqlar emele getirir Kimyevi xasseleri span Borazol fiziki xasselerine gore benzola benzeyir mecmu veziyyet qaynama diapazonu sixliq ve s eyni zamanda borazol ve benzolun kimyevi xasseleri keskin sekilde ferqlenir B atomlarina bagli olan H atomlari tsikli pozmadan deyisdirile biler Belelikle BCl3 ve ya BBr3 un borazola tesiri altinda qizdirildiqda berk sabit birlesmeler trihalogenborazollar B3N3H3Hal3 emele gelir N deki H atomlari evezetme reaksiyalarina daxil ola bilmirler Alinmasi span Borazol litium tetrahidroborat ve ammonium xlorid qizdirmaqla elde edile biler 3LiBH4 3NH4Cl B3H6N3 3LiCl 9H2 displaystyle mathsf 3LiBH 4 3NH 4 Cl rightarrow B 3 H 6 N 3 3LiCl 9H 2 Diboranin ammonyak ile reaksiyasina gore qizdirildiqda sintez heyata kecirilir 3 B2H6 6 NH3 2 B3H6N3 12 H2 Bor trixloridin ammonium xlorid ile reaksiyasi Reaksiya iki merhelede gedir 3BCl3 3NH4Cl Cl3B3H3N3 9HCl displaystyle mathsf 3BCl 3 3NH 4 Cl rightarrow Cl 3 B 3 H 3 N 3 9HCl Cl3B3H3N3 3NaBH4 B3H6N3 3 2B2H6 3NaCl displaystyle mathsf Cl 3 B 3 H 3 N 3 3NaBH 4 rightarrow B 3 H 6 N 3 3 2B 2 H 6 3NaCl Borazinin trimerizasiyasi azot ve bor arasinda uclu rabite ile 3HBNH B3H6N3 displaystyle mathsf 3HBNH rightarrow B 3 H 6 N 3 Molekulda alkilen siloksan karboran ve diger fraqmentleri olan borazolun alkil ve ya aril toremelerine esaslanan melum polimerler movcuddur CH3 3N3B3 CH2 6 14 400 600 C de davamlidir Menbe span Karapetyants M X Drakin S I Umumi ve qeyri uzvi kimya M Kimya 1994 Kimya Ensiklopediyasi Red Knunyants I L ve basqalari M Sovet Ensiklopediyasi 1988 T 1 Abl Dar 623 s Dzherard V Himiya organicheskih soedinenij bora per s angl M 1966 Nidencu K Dauson Dzh Himiya borazotnyh soedinenij per s angl M 1968 Korshak V V Zamyatina V A Bekasova N I Bororganicheskie polimery M 1975 Greenwood N N v kn Comprehensive inorganic chemistry v 8 Oxf a o 1975 p 665 991 N T Kuznecov Istinadlar span David R Lide Jr Basic laboratory and industrial chemicals ing A CRC quick reference handbook CRC Press 1993 ISBN 978 0 8493 4498 5 Kateqoriya Azot heterotsiklleriGizli kateqoriyalar ISBN sehrli kecidlerinin istifade olundugu sehifelerVikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler

