Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Biznesin qiymətləndirilməsi və ya investisiyalı təhlil (ing. Business valuation) — şirkətin cari bazar dəyərini və ya ümumi qiymətini hesablamaq üçün tətbiq olunan maliyyə və analitik prosesdir. Bu proses investorlar, potensial alıcılar, şirkət sahibləri və ya məhkəmələr tərəfindən müxtəlif məqsədlərlə istifadə edilə bilər. Biznesin dəyəri əsasən gələcəkdə əldə ediləcək gəlirlər, aktivlər, borclar və bazar şərtlərinə görə təyin olunur.
Metodları
Şirkətin dəyərini təyin etmək üçün müxtəlif yanaşmalar mövcuddur. Bu yanaşmalardan hər biri fərqli maliyyə göstəricilərinə və metodlara əsaslanır:
- Gəlir yanaşması (ing. Income Approach)
- Diskontlaşdırılmış pul axınları metodu (ing. Discounted Cash Flow – DCF) — bu metodla gələcəkdə gözlənilən pul axınları indiki qiymətə endirilir. Bu hesablamada şirkətin gələcək gəlirləri, diskont dərəcəsi və risk faktorları nəzərə alınır. DCF ən çox istifadə olunan və dəqiq nəticələr verən metodlardan biridir.
- Kapitalizasiyalı gəlir metodu — əgər şirkətin gəlirləri sabitdirsə, bu metodla həmin gəlir növbəti illər üçün kapitalizasiya edilərək şirkətin dəyəri təyin olunur. Ancaq bu metod gəlirlərin sabit olduğu hallarda daha uyğundur.
- Bazar yanaşması (ing. Market Approach)
- Müqayisəli əqd metodu — bu metodla oxşar bazarlarda və eyni sektorda fəaliyyət göstərən şirkətlərin satışları, gəlirləri və dəyəri analiz edilir. Bu yanaşma ilə bazarda oxşar şirkətlərə əsaslanaraq qiymətləndirmə aparılır.
- Əmsallar üzrə qiymətləndirmə — bu metodda bazar əmsalları (Price-to-Earnings (P/E) və ya Price-to-Sales (P/S) kimi) istifadə olunur və bu əmsallar oxşar şirkətlərin bazar göstəricilərinə əsaslanır.
- Aktivlərə əsaslanan yanaşma (ing. Asset-Based Approach)
- Şirkətin sərvətlərinin qiymətləndirilməsi — bu metodda şirkətin bütün aktivləri (torpaq, binalar, texnika, patentlər və s.) və borcları təhlil edilir. Aktivlərin cari bazar dəyərinə görə şirkətin dəyəri hesablanır. Bu metod əsasən aktiv yönümlü və ya bağlanmağa yaxın olan şirkətlərin qiymətləndirilməsində istifadə olunur.
- Likvidasiya dəyəri — şirkət fəaliyyətini dayandırarsa, aktivlərin satışı nəticəsində əldə olunacaq dəyəri göstərir. Bu metod əsasən iflas vəziyyətində olan şirkətlərin dəyərini müəyyən etmək üçün istifadə olunur.
Qiymətləndirmənin əsas addımları
- Məlumat toplama: Şirkətin maliyyə hesabatları, gəlir və xərcləri, balans hesabatları, borcları və aktivləri təhlil edilir.
- Qiymətləndirmə metodunun seçilməsi: Şirkətin növü, bazar şəraiti və məqsədlərə uyğun olaraq ən uyğun metod seçilir.
- Hesablama və təhlil: Seçilmiş metod üzrə şirkətin dəyəri hesablanır və nəticələr təhlil edilir.
- Hesabat hazırlama: Qiymətləndirmənin nəticələri və təhlili ətraflı bir hesabat şəklində təqdim edilir.
Əhəmiyyəti
Şirkətin dəyərini bilmək investorlara cəlbedici şərtlərlə sərmayə qoymağa kömək edir. Əgər şirkət satılırsa və ya başqa bir şirkətlə birləşirsə, dəqiq qiymətləndirmə lazımdır. Banklar və digər kredit təşkilatları kredit vermədən əvvəl şirkətin dəyərini qiymətləndirirlər. Şirkət dəyəri vergi planlaşdırmasında və ya miras bölüşdürülməsində vacibdir. Biznesin qiymətləndirilməsi kompleks bir proses olsa da, doğru metod və yanaşmalarla şirkətin real bazar dəyərini əldə etmək mümkündür.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Kwok, Benny K. B. Forensic Accountancy (2nd). LexisNexis. 2008. ISBN .
- M. Mark Lee (2010). Using Total Beta and the Butler Pinkerton Calculator to Solve the CAPM Credibility Problem Arxiv surəti 17 sentyabr 2024 tarixindən (Wayback Machine) saytında, Business Valuation Review (2010) 29 (3): 75–82.
- Gottlieb, CPA/ABV/CFF, ASA, CVA, CBA, MST, Mark S. "Withstand the Scrutiny of Cross-Examination and Criticism of your Business Valuation Expert Report". BusinessValuationNewYork.com. 2011. 2020-07-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-13.
- See, e.g., these discussions: "Business Valuation vs. Stock Market Valuation"; "Valuation Factors: The Top 9 Things To Consider"[ölü keçid]
- Pratt, Shannon; Robert F. Reilly; Robert P. Schweihs. Valuing a Business. McGraw-Hill Professional. McGraw Hill. 2000. ISBN . hmegrii
- Bucks, Kennickell, Mach, & Moore, "Changes in US Family Finances from 2004 to 2007: Evidence from the Survey of Consumer Finances," Federal Reserve Bulletin, February 2009
- Anderson, Patrick L., "Value of Private Businesses in the United States," Business Economics (2009) 44, 87–108. DOI:10.1057/be.2009.4
- "Economic Principles behind the Market, Asset and Income Approaches". 2018-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-13.
- Zhang, Chu. "On the explanatory power of firm-specific variables in cross-sections of expected returns". Journal of Empirical Finance. 16 (2). 2009: 306–317. doi:10.1016/j.jempfin.2008.10.001.
- Gleißner Werner, Gregor Dorfleitner. "Valuing streams of risky cash flows with risk-value models". Journal of Risk. 2016.
- Correia, C & Gevers, J (2015). Total Beta: A review of theory and practice Arxiv surəti 17 sentyabr 2024 tarixindən (Wayback Machine) saytında
Ədəbiyyat
- Anderson, Patrick L., Business Economics and Finance, Chapman & Hall/CRC, 2005. ISBN .
- Anderson, Patrick L., "New Developments in Business Valuation." Developments in Litigation Economics. Eds P.A. Gaughan and R.J. Thornton, Burlington: Elsevier, 2005. ISBN .
- Greg Beech and Dave Thayser, Valuations, Mergers and Acquisitions, Oxford University Press, 2015. ISBN .
- Brining, Brian P., JD, CPA, Finance & Accounting for Lawyers, BV Resources, LLC, Portland, OR, 2011. ISBN .
- Campbell Ian R., and Johnson, Howard E., The Valuation of Business Interests, Canadian Institute of Chartered Accountants, 2001. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Biznesin qiymetlendirilmesi ve ya investisiyali tehlil ing Business valuation sirketin cari bazar deyerini ve ya umumi qiymetini hesablamaq ucun tetbiq olunan maliyye ve analitik prosesdir Bu proses investorlar potensial alicilar sirket sahibleri ve ya mehkemeler terefinden muxtelif meqsedlerle istifade edile biler Biznesin deyeri esasen gelecekde elde edilecek gelirler aktivler borclar ve bazar sertlerine gore teyin olunur MetodlariSirketin deyerini teyin etmek ucun muxtelif yanasmalar movcuddur Bu yanasmalardan her biri ferqli maliyye gostericilerine ve metodlara esaslanir Gelir yanasmasi ing Income Approach Diskontlasdirilmis pul axinlari metodu ing Discounted Cash Flow DCF bu metodla gelecekde gozlenilen pul axinlari indiki qiymete endirilir Bu hesablamada sirketin gelecek gelirleri diskont derecesi ve risk faktorlari nezere alinir DCF en cox istifade olunan ve deqiq neticeler veren metodlardan biridir Kapitalizasiyali gelir metodu eger sirketin gelirleri sabitdirse bu metodla hemin gelir novbeti iller ucun kapitalizasiya edilerek sirketin deyeri teyin olunur Ancaq bu metod gelirlerin sabit oldugu hallarda daha uygundur Bazar yanasmasi ing Market Approach Muqayiseli eqd metodu bu metodla oxsar bazarlarda ve eyni sektorda fealiyyet gosteren sirketlerin satislari gelirleri ve deyeri analiz edilir Bu yanasma ile bazarda oxsar sirketlere esaslanaraq qiymetlendirme aparilir Emsallar uzre qiymetlendirme bu metodda bazar emsallari Price to Earnings P E ve ya Price to Sales P S kimi istifade olunur ve bu emsallar oxsar sirketlerin bazar gostericilerine esaslanir Aktivlere esaslanan yanasma ing Asset Based Approach Sirketin servetlerinin qiymetlendirilmesi bu metodda sirketin butun aktivleri torpaq binalar texnika patentler ve s ve borclari tehlil edilir Aktivlerin cari bazar deyerine gore sirketin deyeri hesablanir Bu metod esasen aktiv yonumlu ve ya baglanmaga yaxin olan sirketlerin qiymetlendirilmesinde istifade olunur Likvidasiya deyeri sirket fealiyyetini dayandirarsa aktivlerin satisi neticesinde elde olunacaq deyeri gosterir Bu metod esasen iflas veziyyetinde olan sirketlerin deyerini mueyyen etmek ucun istifade olunur Qiymetlendirmenin esas addimlariMelumat toplama Sirketin maliyye hesabatlari gelir ve xercleri balans hesabatlari borclari ve aktivleri tehlil edilir Qiymetlendirme metodunun secilmesi Sirketin novu bazar seraiti ve meqsedlere uygun olaraq en uygun metod secilir Hesablama ve tehlil Secilmis metod uzre sirketin deyeri hesablanir ve neticeler tehlil edilir Hesabat hazirlama Qiymetlendirmenin neticeleri ve tehlili etrafli bir hesabat seklinde teqdim edilir EhemiyyetiSirketin deyerini bilmek investorlara celbedici sertlerle sermaye qoymaga komek edir Eger sirket satilirsa ve ya basqa bir sirketle birlesirse deqiq qiymetlendirme lazimdir Banklar ve diger kredit teskilatlari kredit vermeden evvel sirketin deyerini qiymetlendirirler Sirket deyeri vergi planlasdirmasinda ve ya miras bolusdurulmesinde vacibdir Biznesin qiymetlendirilmesi kompleks bir proses olsa da dogru metod ve yanasmalarla sirketin real bazar deyerini elde etmek mumkundur Hemcinin baxBiznes deyeriIstinadlarKwok Benny K B Forensic Accountancy 2nd LexisNexis 2008 ISBN 978 962 8972 76 0 M Mark Lee 2010 Using Total Beta and the Butler Pinkerton Calculator to Solve the CAPM Credibility Problem Arxiv sureti 17 sentyabr 2024 tarixinden Wayback Machine saytinda Business Valuation Review 2010 29 3 75 82 Gottlieb CPA ABV CFF ASA CVA CBA MST Mark S Withstand the Scrutiny of Cross Examination and Criticism of your Business Valuation Expert Report BusinessValuationNewYork com 2011 2020 07 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 07 13 See e g these discussions Business Valuation vs Stock Market Valuation Valuation Factors The Top 9 Things To Consider olu kecid Pratt Shannon Robert F Reilly Robert P Schweihs Valuing a Business McGraw Hill Professional McGraw Hill 2000 ISBN 0 07 135615 0 hmegrii Bucks Kennickell Mach amp Moore Changes in US Family Finances from 2004 to 2007 Evidence from the Survey of Consumer Finances Federal Reserve Bulletin February 2009 Anderson Patrick L Value of Private Businesses in the United States Business Economics 2009 44 87 108 DOI 10 1057 be 2009 4 Economic Principles behind the Market Asset and Income Approaches 2018 11 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 11 13 Zhang Chu On the explanatory power of firm specific variables in cross sections of expected returns Journal of Empirical Finance 16 2 2009 306 317 doi 10 1016 j jempfin 2008 10 001 Gleissner Werner Gregor Dorfleitner Valuing streams of risky cash flows with risk value models Journal of Risk 2016 Correia C amp Gevers J 2015 Total Beta A review of theory and practice Arxiv sureti 17 sentyabr 2024 tarixinden Wayback Machine saytindaEdebiyyatAnderson Patrick L Business Economics and Finance Chapman amp Hall CRC 2005 ISBN 1 58488 348 0 Anderson Patrick L New Developments in Business Valuation Developments in Litigation Economics Eds P A Gaughan and R J Thornton Burlington Elsevier 2005 ISBN 0 7623 1270 X Greg Beech and Dave Thayser Valuations Mergers and Acquisitions Oxford University Press 2015 ISBN 0 585 13223 2 Brining Brian P JD CPA Finance amp Accounting for Lawyers BV Resources LLC Portland OR 2011 ISBN 978 1 935081 71 5 Campbell Ian R and Johnson Howard E The Valuation of Business Interests Canadian Institute of Chartered Accountants 2001 ISBN 0 88800 614 4