Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
CET (JET; Birləşdirilmiş Avropa Tokamakı-ing. Joint Eurorean Torus) — tokamak tipli eksperimental qurğu.
Tarixi
Birlik ölkələri ilə Britaniyanın atom enerjisi üzrə idarəsinin laboratoriyasında (Kalem, Oksford yaxınlığında) qurulmuşdur. CET-də yüksəktemperaturlu plazma ilk dəfə 1983-cü ildə alınmışdır.
Təsviri
Qurğuda plazmanın həcmi 100 m³-ə qədərdir; cərəyan bir neçə meqaamperə çata bilir, plazmanın saxlanma müddəti bir neçə saniyədir. CET-də aparılmış sınaqlar deytron-tritron plazmasında termonüvə sintezinin həyata keçirilməsinin mümkünlüyünü (1991); maqnit sahəsinin gərginliyi 3,8 Tl, ionların temperaturu 30 keV, elektronların sıxlığı 5.1019m³ olduqda termonüvə reaksiyasından maksimum enerji ayrılmasına (16 MVt; 1997) nail olmaq imkanını təsdiq etdi. Plazmanın CET-də alınmış parametrləri və onun saxlanma vaxtı (müddəti) idarəolunan termonüvə sintezinin praktiki həyata keçirilməsi üçün lazım olan qiymətə çatmışdır. 2006-cı ildə Kadaraş şəhərində (Fransa) ITER (Beynəlxalq termonüvə eksperimental reaktoru -ing. International Thermonuclear Experimental Reactor – ) tipli daha güclü termonüvə qurğusunun tikilməsi qərara alınmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- CET// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 226.
Xarici keçidlər
- Photos from JET Torus Hall
- The United Kingdom Atomic Energy Authority
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
CET JET Birlesdirilmis Avropa Tokamaki ing Joint Eurorean Torus tokamak tipli eksperimental qurgu CETTarixiBirlik olkeleri ile Britaniyanin atom enerjisi uzre idaresinin laboratoriyasinda Kalem Oksford yaxinliginda qurulmusdur CET de yuksektemperaturlu plazma ilk defe 1983 cu ilde alinmisdir TesviriQurguda plazmanin hecmi 100 m e qederdir cereyan bir nece meqaampere cata bilir plazmanin saxlanma muddeti bir nece saniyedir CET de aparilmis sinaqlar deytron tritron plazmasinda termonuve sintezinin heyata kecirilmesinin mumkunluyunu 1991 maqnit sahesinin gerginliyi 3 8 Tl ionlarin temperaturu 30 keV elektronlarin sixligi 5 1019m olduqda termonuve reaksiyasindan maksimum enerji ayrilmasina 16 MVt 1997 nail olmaq imkanini tesdiq etdi Plazmanin CET de alinmis parametrleri ve onun saxlanma vaxti muddeti idareolunan termonuve sintezinin praktiki heyata kecirilmesi ucun lazim olan qiymete catmisdir 2006 ci ilde Kadaras seherinde Fransa ITER Beynelxalq termonuve eksperimental reaktoru ing International Thermonuclear Experimental Reactor tipli daha guclu termonuve qurgusunun tikilmesi qerara alinmisdir Hemcinin baxAtom Enerjisi uzre Beynelxalq AgentlikIstinadlarCET Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde V cild Baki 2009 Seh 226 Xarici kecidlerPhotos from JET Torus Hall The United Kingdom Atomic Energy Authority