Birinci Çaylı
Birinci Çaylı — Azərbaycan Respublikasının Şamaxı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Birinci Çaylı | |
---|---|
40°27′03″ şm. e. 48°42′33″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Şamaxı rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 721 m |
Saat qurşağı | |
Kəndin küçələrinin adı:
- Mirzə Ələkbər Sabir
- Cəfər Cabbarlı
- Seyid Əzim Şirvani
- Xaqani Şirvani
- Məhəmməd Hadi
- İmaməddin Nəsimi
- Abbas Səhhət
- Hacı Zeynəlabdin Şirvani
- Səməd Vurğun
- Sultan Məcid Qənizadə
Tarixi
Kənd Şirvanşahlar dövlətinin vaxtından mövcuddur. Ərazisi Şirvan xanlığının Xançoban mahalının tərkibində olub.
Xançoban mahalında 1821-ci ildə 46 obada (Axtaçı, Garıs, Qaraqoyunlu, Padar, Xəlilli, Kolanı, Məlikçobanlı, Şahsünlü, Ərəbxanədan, Müsküri, Ovculu, Mollalar, Göydəlləkli, Muradlı, Sığırlı, Qurd, Pirhəsənli, İlxıçı, Sarvan, Mustafalı, Binaslı, Çaylı, Qaraməmmədli, Ərəbuşağı, Dəlilər, Çovurqanlı, Adnalı, Bağırlı, Alpout, Əlicanlı, Nəmirli, Sorsor, Eldəlləkli, Xanazad, Şahsultanlı, Müskürlü Molla Qədim, Şıxlı, Axundlu, Çıraqlı, Axtaçı Salyan, Elli-Gözlü, Veysəlli, Mərzili Lələ Əhmədli, Qaraxanlı, Qaravəlli Ağaməmməd) 1492 ailə yaşayırdı. Mahalın naibi Məlik Umud idi.
Şamaxı rayonunun Göylər və Dzerjinovka inzibati ərazi vahidində iki kənd. Birinci Çaylı Pirsaat çayı sağ sahilində, dağətəyi ərazidədir. İkinci Çaylı isə Pirqulu istiqamətindədi. Bu kəndlər 1846-cı ildə ağakişibəyli (Çaylıda Dəymədağıldıda deyilən bəy nəslinin bəyinin adı ilə adlandırılmışdır). (Birinci Çaylı) və baxşıbəyli (İkinci Çaylı) adlı elatlara mənsub ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmışlar.
Toponimikası
Şamaxı rayonunun Göylər və Dzerjinovka i.ə.v.-də iki kənd. Pirsaat çayı sahilində, dağətəyi ərazidədir. Bu kəndlər 1846-cı ildə baxşıbəyli və ağakişibəyli adlı elatlara mənsub ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmışlar; Çaylı adlı bütün yaşayış məntəqələri çay kənarında yerləşdikləri üçün belə adlandırılmışdır.
Əhalisi
Kəndin sakinləri əsasən aşağıdakı tayfa birləşmələrindən ibarətdir:
Hacıməmmədlilər, Qasımlılar, Anacıqlılar, Niyazlılar, Qaraismayıllılar, Qəhirlilər, Qululular, Dəymədağıldılar(Ağakişibəylilər).
Son 20 il ərzində kənddə işsizlikdən Bakı şəhərinə köc edən Çaylı çamaatı 200 dən yuxari ev tikib, 250 yuxarı ailə Bakıya yerləşib.
Hal–hazırda Bakı və Abşeron yarımadası ərazisində rəsmi və qeyri rəsmi 1000-dən yuxarı Çaylı əhalisi yerləşmişdir.
Kənd əhalisi 1603 nəfərdir ki, onunda 841 nəfəri kişi, 762 nəfəri isə qadınlar təşkil edir.
Tanınmış şəxsləri: Həsənxan Manaflı(şair) Fuad Əhmədov (aktyor) İlkin Fuad(müğənni) Məstəli Məmmədov(müəllim 2-ci dünya müharibəsi veteranı) Əli Vahid Çaylı(şair)
Şəhidləri
- Baxışov Ələddin Allahverdi oğlu
- Qurbanov Rövşən Bəybala oğlu
- Səmədov Kamil Səmədpaşa oğlu
İqtisadiyyatı
Əhalisi əsasən kənd təsərrüfatı – əkinçilik və maldarlıqla məşğuldur.
Son dovrlərdə cavanların əksəriyyəti tikinti sahəsində çalışdığindan sənətkarlıg əsas məşğuliyyətə çevrilib.
İstinadlar
- N.Bəndəliyev “Dağlıq Şirvanın toponimləri”, Bakı, “Elm”, 2009, s.34
- http://www.history.az/pdf.php?item_id=20101210022205469&ext=pdf
- ”Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. İki cilddə. I cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, səh. 189. (azərb.)
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
Şamaxı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |