Biopiratlıq- müxtəlif tibbi, kənd-təsərrüfat aborigen (yerli) biliklərin bunlardan istifadə edənlərin icazəsi olmadan və onlara kompensasiya ödəmədən patentləşdirilib, ticarət məqsədilə tədbiq edilməsidir.
Məlum hadisələr
Çəhrayı katarantus
Vətəni Madaqaskar olan çəhrayi katarantus vinkristin kəşf olunmamışdan əvvəl bir çox ölkələrdə yetişirdi. Yerli əhali bu bitkini, Eli Lilly and Company şirkətinin kommersiya məqsədilə patentlişdirib tətbiq etməsindən xeyli əvvəl fərqli metodla müalicəvi bitki kimi istifadə etmişlər. Bu bitkidən diabet xəstəliyinin müalicəsində istifadə onun üzərində tədqiqatlar aparmaq üçün bir stimul yaradırdı, lakin xərçəng xəstəliyinin müalicəsi daha böyük əhəmiyyət kəsb edirdi.Verilən məlumatlara görə müxtəlif ölkələrdə bu bitkinin müalicəvi xüsusiyyətləri haqqında fikirlər fərqlidir.Tədqiqatların nəticəsi göstərmişdir ki, xərçəng xəstəliyinin, əsasən limfoqranulematozanın müalicəsində çəhrayı katarantusdan alınan vinblastindən kimyəvi terapiya üçün istifadə olunur.
Enol paxlası
Enol paxlası Meksikanın sarı paxla növünə aid olub, 1990-cu ildə Larri Proktor tərəfindən patentləşdirilib. Bu paxlanın əsas fərqli xüsusiyyəti sarı rəngli olmasıdır. Sonralar Larri bu meksika paxlalarını ixrac edənləri məhkəməyə verdi. Bunun nəticəsi olaraq ixracın səviyyəsi 90% azaldı və 22 min meksikalı çox böyük iqtisadi ziyana uğradı. Bununla əlaqədar olaraq ABŞ-nın patent qediyyatı və Ticarət markası Bürosu fermerlərin iddiasını nəzərə olaraq bu patenti 2003-cü ildə ləğv etdi.
Basmati düyüsü
1997-ci ildə RiceTec İnc. şirkəti basmati düyüsünə patent aldı. Lakin Hindistan hökuməti bu məsələnin həlli üçün xüsusi komissiya təşkil etdi və 2000-ci ildə RiceTec patenti düyünün cəmi 3 çeşidi ilə məhdudlaşdırıldı.
Hüquqi aspektlər
BMT-nin konvensiyanın bioloji müxtəliflik haqqında 1 saylı məcəlləsinə görə onun əsas məqsədi “ bioloji müxtəlifliyi qoruyub saxlamaq, onun komponentlərinin və genetik resursların davamlı istifadəsi zamanı mənafelərin doğru, düzgün bölüşdürülməsi, bu resurslara görə bütün hüquqları nəzərə alıb, buna uyğun olaraq lazım texnologiyaların ötürülməsi və onların maliyyə cəhətdən təmin edilməsidir.” Biopiratliq son zamanlar aborigen cəmiyyəti genetik resurslardan, şəxsi biliklərdən istifadə edilməsi hüququndan məhrum edilməsi,bu huquqların monopoliyaların bioloji müxtəliflikərdən istismar edilməsi hüququ ilə əvəz olunmsı prosesi ilə bağlıdır.
Mənbə
НГ-Наука: Высокотехнологичное биопиратство
Текст Конвенции ООН о биологическом разнообразии
Ричард Столлман / Биопиратство или биокаперство?
Научное пиратство
Avqust 03, 2021
biopiratlıq, müxtəlif, tibbi, kənd, təsərrüfat, aborigen, yerli, biliklərin, bunlardan, istifadə, edənlərin, icazəsi, olmadan, onlara, kompensasiya, ödəmədən, patentləşdirilib, ticarət, məqsədilə, tədbiq, edilməsidir, mündəricat, məlum, hadisələr, çəhrayı, kat. Biopiratliq muxtelif tibbi kend teserrufat aborigen yerli biliklerin bunlardan istifade edenlerin icazesi olmadan ve onlara kompensasiya odemeden patentlesdirilib ticaret meqsedile tedbiq edilmesidir Mundericat 1 Melum hadiseler 2 Cehrayi katarantus 3 Enol paxlasi 4 Basmati duyusu 5 Huquqi aspektler 6 MenbeMelum hadiseler RedakteCehrayi katarantus RedakteVeteni Madaqaskar olan cehrayi katarantus vinkristin kesf olunmamisdan evvel bir cox olkelerde yetisirdi Yerli ehali bu bitkini Eli Lilly and Company sirketinin kommersiya meqsedile patentlisdirib tetbiq etmesinden xeyli evvel ferqli metodla mualicevi bitki kimi istifade etmisler Bu bitkiden diabet xesteliyinin mualicesinde istifade onun uzerinde tedqiqatlar aparmaq ucun bir stimul yaradirdi lakin xerceng xesteliyinin mualicesi daha boyuk ehemiyyet kesb edirdi Verilen melumatlara gore muxtelif olkelerde bu bitkinin mualicevi xususiyyetleri haqqinda fikirler ferqlidir Tedqiqatlarin neticesi gostermisdir ki xerceng xesteliyinin esasen limfoqranulematozanin mualicesinde cehrayi katarantusdan alinan vinblastinden kimyevi terapiya ucun istifade olunur Enol paxlasi RedakteEnol paxlasi Meksikanin sari paxla novune aid olub 1990 cu ilde Larri Proktor terefinden patentlesdirilib Bu paxlanin esas ferqli xususiyyeti sari rengli olmasidir Sonralar Larri bu meksika paxlalarini ixrac edenleri mehkemeye verdi Bunun neticesi olaraq ixracin seviyyesi 90 azaldi ve 22 min meksikali cox boyuk iqtisadi ziyana ugradi Bununla elaqedar olaraq ABS nin patent qediyyati ve Ticaret markasi Burosu fermerlerin iddiasini nezere olaraq bu patenti 2003 cu ilde legv etdi Basmati duyusu Redakte1997 ci ilde RiceTec Inc sirketi basmati duyusune patent aldi Lakin Hindistan hokumeti bu meselenin helli ucun xususi komissiya teskil etdi ve 2000 ci ilde RiceTec patenti duyunun cemi 3 cesidi ile mehdudlasdirildi Huquqi aspektler RedakteBMT nin konvensiyanin bioloji muxteliflik haqqinda 1 sayli mecellesine gore onun esas meqsedi bioloji muxtelifliyi qoruyub saxlamaq onun komponentlerinin ve genetik resurslarin davamli istifadesi zamani menafelerin dogru duzgun bolusdurulmesi bu resurslara gore butun huquqlari nezere alib buna uygun olaraq lazim texnologiyalarin oturulmesi ve onlarin maliyye cehetden temin edilmesidir Biopiratliq son zamanlar aborigen cemiyyeti genetik resurslardan sexsi biliklerden istifade edilmesi huququndan mehrum edilmesi bu huquqlarin monopoliyalarin bioloji muxteliflikerden istismar edilmesi huququ ile evez olunmsi prosesi ile baglidir Menbe RedakteNG Nauka Vysokotehnologichnoe biopiratstvo Tekst Konvencii OON o biologicheskom raznoobrazii Richard Stollman Biopiratstvo ili biokaperstvo Nauchnoe piratstvoMenbe https az wikipedia org w index php title Biopiratliq amp oldid 4940494, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
