fbpx
Wikipedia

Bilaanlar

Bilaanlar, bilanlar, taqalaqad (özlərini "dağlılar" adlandırırlar) - Mindanao adasındakı CənubiŞimali Kotabato əyalətlərində, həmçinin Cənubi Davao əyalətində yaşayan Filippin dağ xalqlarından biri .

Bilaanların yaşadıqları ərazilər

Sayları 100 min nəfərdir (1995), Baqobalara yaxındırlar. Bilaanlar yaşayış yerindən asılı olaraq 5 qrupa bölünürlər. Mədəniyyətlərinin bir çox elementləri maranaolar, magindanaolardan mənimsənilmişdir. Bilaanlar bilaanlar, buluanlar və baludlar qruplarına bölünürlər. Cənubi Asiya irqinə mənsubdurlar. Qonşu xalqlara nisbətən qısaboyludurlar.

Dilləri və dinləri

Avstroneziya dil ailəsinin Qərbi Avstroneziya qrupunun Filippin qruplaşmasına aid olan bulan dilində danışırlar. Dialektləri bilaan, balu və ya balud, buluan. Bilaanlar arasında hazırda dövlət dili kimi İngilis və taqal dillərindən istifadə olunur. Dindarları ənənəvi etiqadlarını saxlayırlar, bir qismi xristiandır, müsəlmanlar da var, lakin sahil xalqları arasında xristian və islam mədəniyyətinin təsiri o qədər də güclü deyildir. Bilaanların inamları ətraf mühitlə sıx şəkildə qarşılıqlı əlaqədədir, onlar Yaradanın iradəsinə hörmət edirlər, inama görə heç kim istənilən varlığı və obyekti onun razılığı olmadan məhv edə bilməz. Onlar hesab edirlər ki, yalnız kosmosu və insan ruhunu idarə edən Ali varlıq var, və o, bədəni tərk edərkən xəstəlikləri və ölümü çağırır.

Əsas məşğuliyyətləri

Əsas məşğuliyyətləri talalarda və dincə qoyulmuş torpaqlarda toxa əkinçiliyi (abaka, dənli bitkilər, şirin kartof, tərəvəz, quru dərələrdə yetişdirilən çəltik) yığıcılıq və qismən də balıqçılıqdır. Sənətkarlıq sahələri abaka liflərindən, toxuculuq, parçaların boyanması, ağac üzərində oyma, silahsazlıq və naxışlı tikmədir.

Etnoqrafik xüsusiyyətləri

Yaşayış məskənləri kiçik və pərakəndə haldadır. XX əsrin ortalarınadək müvəqqəti məskənlər yayılmışdır. Bilannaların bir hissəsi 1939-cu ildə əsası qoyulmuş General Santos şəhərinə köçürülmüşdür. Evləri yortac əsaslı, birkameralı olur, ağacdan və ya bambukdan tikilir. Geyimləri XX əsrin əvvəllərinədək bel sarğıları, lifli və parça önlüklərdən ibarət idi. İndiki geyimləri müsəlman moroların və Magindanao dağ xalqlarının (manobolar, baqobolar) geyimlərinə uyğundur. Bilaanlar arasında Avropasayağı geyimlər də yayılmışdır. Kişilər silah gəzdirirlər, uzun saçlar saxlayırlar, bellərini, sinələrini, ayaqlarını tatuirovka ilə bəzəyirlər. Qadınlar metal və ağac bəzək əşyalarından (üzük, bilərzik və daraq) istifadə edirlər. Kişik monoqam ailə üstünlük təşkil edir. Nikah bilokal, yaxud neolokaldır, beşikkərtmə və gəlin üçün ödəmə mövcuddur. Nikah bağlandıqdan sonra gənclər ərin və ya gəlinin valideynlərinin yanında və ya valideynlərindən ayrı yaşaya bilərlər. Bir neçə kənd bir başçı (pulonq, datu) tərəfindən idarə olunur. Ruhların və əcdadların kultu, ölülərin ağacların başında bambuk, yaxud ağac tabutlarda dəfn olunması adəti, folklor saxlanılmışdır. Bilaanlar həmçinin bir-biri ilə vuruşan tərəflər arasındakı mübahisələri həll etmək və ayrı-ayrı şəxslərə qarşı yol verilən cinayətə görə ödənc ödəmə qaydasından geniş istifadə edirlər. Digər qonşu dağlı xalqlara nisbətən Bilaanların mədəni səviyyəsi daha yüksəkdir.

Xarici keçid

  • Билаан на [1]
  • Cherubim A. Quizon Costume, Kóstyom, and Dress: Formulations of Bagóbo Ethnic Identity in Southern Mindanao // Ethnology, Vol. 46, No. 4 (Fall, 2007), pp. 271—288.

İstinadlar

  1. http://www.rappler.com/nation/94006-proud-blaan-women
  2. http://www.ethnicgroupsphilippines.com/people/ethnic-groups-in-the-philippines/blaan-sarangani/
  3. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 4-cü cild: Bəzirxana – Brünel (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2013. səh. 33–34. ISBN 978-9952-441-03-1.

bilaanlar, bilanlar, taqalaqad, özlərini, dağlılar, adlandırırlar, mindanao, adasındakı, cənubi, şimali, kotabato, əyalətlərində, həmçinin, cənubi, davao, əyalətində, yaşayan, filippin, dağ, xalqlarından, biri, yaşadıqları, ərazilər, sayları, nəfərdir, 1995, b. Bilaanlar 1 bilanlar taqalaqad ozlerini daglilar adlandirirlar 2 Mindanao adasindaki Cenubi ve Simali Kotabato eyaletlerinde hemcinin Cenubi Davao eyaletinde yasayan Filippin dag xalqlarindan biri 3 Bilaanlarin yasadiqlari eraziler Saylari 100 min neferdir 1995 Baqobalara yaxindirlar Bilaanlar yasayis yerinden asili olaraq 5 qrupa bolunurler Medeniyyetlerinin bir cox elementleri maranaolar magindanaolardan menimsenilmisdir Bilaanlar bilaanlar buluanlar ve baludlar qruplarina bolunurler Cenubi Asiya irqine mensubdurlar Qonsu xalqlara nisbeten qisaboyludurlar Mundericat 1 Dilleri ve dinleri 2 Esas mesguliyyetleri 3 Etnoqrafik xususiyyetleri 4 Xarici kecid 5 IstinadlarDilleri ve dinleri RedakteAvstroneziya dil ailesinin Qerbi Avstroneziya qrupunun Filippin qruplasmasina aid olan bulan dilinde danisirlar Dialektleri bilaan balu ve ya balud buluan Bilaanlar arasinda hazirda dovlet dili kimi Ingilis ve taqal dillerinden istifade olunur Dindarlari enenevi etiqadlarini saxlayirlar bir qismi xristiandir muselmanlar da var lakin sahil xalqlari arasinda xristian ve islam medeniyyetinin tesiri o qeder de guclu deyildir Bilaanlarin inamlari etraf muhitle six sekilde qarsiliqli elaqededir onlar Yaradanin iradesine hormet edirler inama gore hec kim istenilen varligi ve obyekti onun raziligi olmadan mehv ede bilmez Onlar hesab edirler ki yalniz kosmosu ve insan ruhunu idare eden Ali varliq var ve o bedeni terk ederken xestelikleri ve olumu cagirir Esas mesguliyyetleri RedakteEsas mesguliyyetleri talalarda ve dince qoyulmus torpaqlarda toxa ekinciliyi abaka denli bitkiler sirin kartof terevez quru derelerde yetisdirilen celtik yigiciliq ve qismen de baliqciliqdir Senetkarliq saheleri abaka liflerinden toxuculuq parcalarin boyanmasi agac uzerinde oyma silahsazliq ve naxisli tikmedir Etnoqrafik xususiyyetleri RedakteYasayis meskenleri kicik ve perakende haldadir XX esrin ortalarinadek muveqqeti meskenler yayilmisdir Bilannalarin bir hissesi 1939 cu ilde esasi qoyulmus General Santos seherine kocurulmusdur Evleri yortac esasli birkamerali olur agacdan ve ya bambukdan tikilir Geyimleri XX esrin evvellerinedek bel sargilari lifli ve parca onluklerden ibaret idi Indiki geyimleri muselman morolarin ve Magindanao dag xalqlarinin manobolar baqobolar geyimlerine uygundur Bilaanlar arasinda Avropasayagi geyimler de yayilmisdir Kisiler silah gezdirirler uzun saclar saxlayirlar bellerini sinelerini ayaqlarini tatuirovka ile bezeyirler Qadinlar metal ve agac bezek esyalarindan uzuk bilerzik ve daraq istifade edirler Kisik monoqam aile ustunluk teskil edir Nikah bilokal yaxud neolokaldir besikkertme ve gelin ucun odeme movcuddur Nikah baglandiqdan sonra gencler erin ve ya gelinin valideynlerinin yaninda ve ya valideynlerinden ayri yasaya bilerler Bir nece kend bir basci pulonq datu terefinden idare olunur Ruhlarin ve ecdadlarin kultu olulerin agaclarin basinda bambuk yaxud agac tabutlarda defn olunmasi adeti folklor saxlanilmisdir Bilaanlar hemcinin bir biri ile vurusan terefler arasindaki mubahiseleri hell etmek ve ayri ayri sexslere qarsi yol verilen cinayete gore odenc odeme qaydasindan genis istifade edirler Diger qonsu dagli xalqlara nisbeten Bilaanlarin medeni seviyyesi daha yuksekdir Xarici kecid RedakteBilaan na 1 Cherubim A Quizon Costume Kostyom and Dress Formulations of Bagobo Ethnic Identity in Southern Mindanao Ethnology Vol 46 No 4 Fall 2007 pp 271 288 Istinadlar Redakte http www rappler com nation 94006 proud blaan women http www ethnicgroupsphilippines com people ethnic groups in the philippines blaan sarangani Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 4 cu cild Bezirxana Brunel 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2013 seh 33 34 ISBN 978 9952 441 03 1 Menbe https az wikipedia org w index php title Bilaanlar amp oldid 4150499, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.