Bibb Latane (ing. Bibb Latané; 19 iyul 1937) — amerikalı sosial psixoloq, insanların qrup şəraitində davranışlarını, xüsusilə də sosial təsir, məsuliyyətin paylaşılması və müşahidəçi effekti (ing. bystander effect) sahəsində aparılmış araşdırmaları ilə tanınır. Əsasən ilə birlikdə 1960-cı illərdə həyata keçirdikləri eksperimentlərlə tanınmışdır.
Bibb Latane | |
---|---|
Doğum tarixi | 19 iyul 1937(88 yaş) |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | psixoloq |
Elmi dərəcələri |
|
Bioqrafiyası
Bibb Latane 1937-ci ildə ABŞ-ın Ohayo ştatında anadan olmuşdur. O, psixologiya üzrə bakalavr dərəcəsi almış, daha sonra isə Minnesota Universitetində doktorantura təhsilini tamamlamışdır. Akademik fəaliyyətinə Yel Universitetində başlamış və uzun illər çalışmışdır.
Elmi fəaliyyəti
Latane-nin araşdırmaları əsasən sosial təsir və qrup davranışı üzərində cəmlənmişdir. O, insanın sosial vəziyyətdən necə təsirləndiyini, xüsusilə də fərdlərin başqalarının yanında olarkən davranışlarında hansı dəyişikliklərin baş verdiyini araşdırmışdır.
Ən məşhur töhfəsi və müşahidəçi effekti nəzəriyyəsidir. Bu nəzəriyyəyə əsasən, insanlar başqalarının da yardım göstərə biləcəyini düşünərək, fövqəladə vəziyyətlərdə daha passiv davranırlar.
Məşhur eksperimentlər
- Kitti Conoveze hadisəsi — 1964-cü ildə baş vermiş bu real hadisə əsasında Latane və Darli insanların fövqəladə vəziyyətlərdə necə reaksiya verdiklərini öyrənmək üçün laboratoriya şəraitində bir sıra eksperimentlər keçirmişlər.
- Duman otağı təcrübəsi (ing. Smoke-filled room experiment) — bu təcrübədə iştirakçılar otaqda tək və ya başqaları ilə birlikdə olarkən otağa yayılan dumanı fərq edib-etməmələrinə görə reaksiyaları müşahidə olunmuşdur.
- Əsas nəzəriyyələri
- Sosial təsir nəzəriyyəsi (ing. Social Impact Theory) — bu nəzəriyyəyə görə, sosial təsirin gücü onun mənbələrinin sayı, yaxınlığı və gücündən asılıdır.
- Dinamik sosial təsir nəzəriyyəsi — qruplar daxilində fikir formalaşması və konformizmi izah edir.
İstinadlar
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
- Darley, J. M., & Latané, B. (1968). Bystander intervention in emergencies: Diffusion of responsibility. Journal of Personality and Social Psychology, 8, 377–383.
- Brest, Paul; Krieger, Linda Hamilton. Problem Solving, Decision Making, and Professional Judgment: A Guide for Lawyers and Policymakers. New York: Oxford University Press. 2010. 544. ISBN .
- "Human Science Project Creates Close Community". 2004-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2004-03-24.
- Group Dynamics. Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. 2009. 183. ISBN .
- Latané, B., & Bourgeois, M. J. (1996). Experimental evidence for dynamic social impact: The emergence of subcultures in electronic groups. Journal of Communication, 46, 35–47.
- Breckler, Steven J.; Olson, James; Wiggins, Elizabeth. Social Psychology Alive. Belmont, CA: Thomson Wadsworth. 2005. 398. ISBN .
- "History & Archives: AAAS Prize for Behavioral Science Research". May 2004. 2013-05-09 tarixində arxivləşdirilib.
Xarici keçidlər
- Center for Human Science
- Odum Institute
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bibb Latane ing Bibb Latane 19 iyul 1937 amerikali sosial psixoloq insanlarin qrup seraitinde davranislarini xususile de sosial tesir mesuliyyetin paylasilmasi ve musahideci effekti ing bystander effect sahesinde aparilmis arasdirmalari ile taninir Esasen ile birlikde 1960 ci illerde heyata kecirdikleri eksperimentlerle taninmisdir Bibb LataneDogum tarixi 19 iyul 1937 1937 07 19 88 yas Tehsili Minnesota UniversitetiFealiyyeti psixoloqElmi dereceleri bakalavr d 1958 felsefe doktoru 1963 BioqrafiyasiBibb Latane 1937 ci ilde ABS in Ohayo statinda anadan olmusdur O psixologiya uzre bakalavr derecesi almis daha sonra ise Minnesota Universitetinde doktorantura tehsilini tamamlamisdir Akademik fealiyyetine Yel Universitetinde baslamis ve uzun iller calismisdir Elmi fealiyyetiLatane nin arasdirmalari esasen sosial tesir ve qrup davranisi uzerinde cemlenmisdir O insanin sosial veziyyetden nece tesirlendiyini xususile de ferdlerin basqalarinin yaninda olarken davranislarinda hansi deyisikliklerin bas verdiyini arasdirmisdir En meshur tohfesi ve musahideci effekti nezeriyyesidir Bu nezeriyyeye esasen insanlar basqalarinin da yardim gostere bileceyini dusunerek fovqelade veziyyetlerde daha passiv davranirlar Meshur eksperimentler Kitti Conoveze hadisesi 1964 cu ilde bas vermis bu real hadise esasinda Latane ve Darli insanlarin fovqelade veziyyetlerde nece reaksiya verdiklerini oyrenmek ucun laboratoriya seraitinde bir sira eksperimentler kecirmisler Duman otagi tecrubesi ing Smoke filled room experiment bu tecrubede istirakcilar otaqda tek ve ya basqalari ile birlikde olarken otaga yayilan dumani ferq edib etmemelerine gore reaksiyalari musahide olunmusdur Esas nezeriyyeleriSosial tesir nezeriyyesi ing Social Impact Theory bu nezeriyyeye gore sosial tesirin gucu onun menbelerinin sayi yaxinligi ve gucunden asilidir Dinamik sosial tesir nezeriyyesi qruplar daxilinde fikir formalasmasi ve konformizmi izah edir IstinadlarLibrary of Congress Authorities ing Library of Congress Darley J M amp Latane B 1968 Bystander intervention in emergencies Diffusion of responsibility Journal of Personality and Social Psychology 8 377 383 Brest Paul Krieger Linda Hamilton Problem Solving Decision Making and Professional Judgment A Guide for Lawyers and Policymakers New York Oxford University Press 2010 544 ISBN 9780195366327 Human Science Project Creates Close Community 2004 11 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2004 03 24 Group Dynamics Belmont CA Wadsworth Cengage Learning 2009 183 ISBN 9780495599524 Latane B amp Bourgeois M J 1996 Experimental evidence for dynamic social impact The emergence of subcultures in electronic groups Journal of Communication 46 35 47 Breckler Steven J Olson James Wiggins Elizabeth Social Psychology Alive Belmont CA Thomson Wadsworth 2005 398 ISBN 0534578349 History amp Archives AAAS Prize for Behavioral Science Research May 2004 2013 05 09 tarixinde arxivlesdirilib Xarici kecidlerCenter for Human Science Odum Institute