fbpx
Wikipedia

Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsindəki feminizm

Avqust 01, 2021

Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsindəki feminizm — beynəlxalq münasibətlərin klassik nəzəriyyələrinə etirazla 1960-cı illərdə beynəlxalq proseslərin öyrənilməsinə tənqidi yanaşma kimi meydana çıxmışdır. Bu gün beynəlxalq münasibətlərə feminist yanaşma sürətlə inkişaf edən, beynəlxalq münasibətlər sahəsini yenidən təyin edən və onlara öz töhfəsini verən bir sahədir.

Tarixi

Beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsində feminist cərəyan 1960-cı illərin ortalarında beynəlxalq münasibətlərin klassik nəzəriyyələrinə müxalifət kimi formalaşmağa başladı. Lakin 1980-ci illərə qədər feminizm alimlərin araşdırmalarının periferiyasında qaldı, qender fərqləri, yəni cinsin sosial aspektləri ilə bağlı olan fərqlər nəzərə alınmadı. Feminist hərəkatın nümayəndələri elmdə mövcud olan beynəlxalq münasibətlərin bütün nəzəriyyələrinin kişilər tərəfindən dünyagörüşünə əsaslandığını, qadınların baxışının və siyasi inkişafındakı töhfələrinin nəzərə alınmadığını iddia etdilər.

Ona maraq 1980-ci illərin sonlarında beynəlxalq münasibətlər elmində "Üçüncü mübahisə" ilə birgə artdı. Bu zaman, intizam sahəsinin həm epistemoloji, həm də ontoloji əsaslarını etiraz edən tənqidi nəzəriyyə və postmodernizm ilə bağlı elmi nəticələrin əhəmiyyətli dərəcədə yeni bir kütləsinin ortaya çıxması ilə yadda qaldı..

Bundan əlavə, SSRİ-nin dağılmasından və iki qütblü sistemin dağılmasından sonra dünyada beynəlxalq münasibətlər, xüsusilə də milli təhlükəsizlik haqqında elm üçün əsas olan müharibə və sülh məsələlərinin yeni tədqiqatları meydana gəldi. Feminizm məktəbi də bu tədqiqatlara öz töhfəsini vermiş, məsələn, realist paradiqmada, kişi mövqeyini daha çox əks etdirən təhlükəsizlik hərbi-siyasi terminlərdə dövlətin xarici müdaxiləsindən və bütövlüyündən sərhədlərin qorunmasını təmin etmək kimi müəyyən etmişdir. Feminizm "təhlükəsizlik" termini hər hansı bir zorakılıq kimi başa düşülür.

Müasir beynəlxalq münasibətlərdə feminizm

İngilis alimləri M.Layt və Fred Hellidey beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsinin cins məsələlərinə diqqətsizliyinin dörd əsas səbəbini qeyd edirlər:

  • cinslər arasında qarşılıqlı münasibətlərin sahəsi ənənəvi olaraq sırf daxili siyasi problem kimi baxılmışdır;
  • bu problemlərin nəzərə alınmamasına "institusional inersiya" əvvəllər olduğu kimi, öyrənmək və öyrətmək meyli səbəb olub.;
  • beynəlxalq münasibətlər elminin cins problemlərinə münasibətdə neytral olduğuna inam güclüdür;
  • feministlər özləri beynəlxalq münasibətlərə daha gec müraciət etdilər.

1997-ci ildə Enn Tikner feministlərlə beynəlxalq münasibətlərin tədqiqatçıları arasında dialoqun üç növ anlaşılmazlıq yaratdığını irəli sürüb:

  • genderin mənasını başa düşməməsi;
  • ontoloji fərqlər;
  • epistemoloji fərqlər.

Təsnifat

Feminist nəzəriyyələr fənlərarası xarakter daşıyır və həm sosial və təbiətşünaslıqdan, həm də humanitar və fəlsəfə elmlərindən biliklərə əsaslanır. Bunlara bir çox epistemoloji və metodoloji yanaşmalar daxildir.

Feminizmin əsas tədqiqat vəzifəsi — qadınların sosial və iqtisadi vəziyyət arasında ədalətsiz asimmetriya və ya qadın və kişilərin tabe olmasını izah etmək, bundan xilas olmaq yollarını tapmaqdır.

Feminizm özü bircinsdir və bir neçə cərəyana bölünür.

Diferensial feminizm

Diferensial feminizm qadınların dünya siyasətindəki qadın rolunu dəqiq bir qadın olaraq vurğulayır. Bu tendensiyanın bəzi nümayəndələri tərəfindən bioloji fərqlər ilə izah edilən əhəmiyyətli cinsi fərqlərin mövcudluğundan gəlir, lakin əksər nəzəriyyəçilər bununla sosial fərqləri görürlər. Bu səbəbdən kişilər və qadınlar eyni işi eyni şəkildə edə bilmirlər.

Diferensial feminizm dövlətlərin bir-birindən asılı olmasının, insan hüquqlarına riayət olunmasının, güc üsullarının məhdudluğunun vacibliyini göstərir, həmçinin vurğulayır ki, qadınlar siyasətdə xüsusi rol oynaya bilər və oynamalıdırlar, xüsusilə də münaqişə vəziyyətlərində, qərarların qəbulunda vasitəçilikdə daha çox iştirak edə bilərlər və s., Çünki qadınlar orta hesabla hərbi aksiyaları dəstəkləməyə təxminən 10% daha az meyllidirlər.

Liberal feminizm

Liberal feminizm diferensial feminizm ideyalarına şübhə ilə yanaşır və qadın və kişilərin bərabərliyinə diqqət yetirir, qeyd edir ki, cinslər arasındakı fərqlər qavrayış stereotipləri ilə bağlıdır. O, kişilər və qadınlar arasında mövcud olan fərqləri silmək yolu ilə mövcud sosial sistem çərçivəsində cinslərin bərabərliyinə nail olmaq məqsədi daşıyır, yəni burada qadın təbiətinin xüsusiyyətləri nəzərə alınmır.

Liberal feminizmin nəzəriyyəçilərinə görə, problem qadınların dünyaya başqa cür baxması deyil, onların dünya siyasətinə qarışmaq qabiliyyətlərinin məhdudluğundadır. Belə ki, C. Siqeranın məlumatına görə 1995-ci ildə BMT Baş Assambleyasında dünyanın müxtəlif ölkələrindəki nümayəndə heyətləri kişilərin 80% -i ilə təmsil olunurdu və nümayəndə heyətlərinin rəhbərləri ümumiyyətlə kişilərin 97% -ni təşkil edirdi.

Postmodern feminizm

Postmodern feminizm hesab edir ki, qadınların əhəmiyyəti şişirdilməməli və təriflənməməlidir. Və bu tendensiyanın tərəfdarlarını diferensial feminizmin nümayəndələrinə qarşı qoyur. Xüsusilə, postmodern feminizm, qadınların yalnız kişilərin qurduğu dünyaya uyğunlaşdıqlarını vurğulayır ki, bu da hər iki cinsin əziyyət çəkdiyi əxlaqi baxımdan həmişə yaxşı olmur.

İstinadlar

  1. Дж. Энн Тикнер. Мировая политика с гендерных позиций. Проблемы и подходы эпохи, наступившей после «холодной войны». — М.: «Культурная революция», 2006. — Глава 1. Тревожные столкновения: феминизм встречает МО, с.46.
  2. Лебедева М. М. Мировая политика: учебник для вузов. 2-е издание, испр. и доп. — М.: Аспект Пресс, 2007. — Глава 2. Теоретические школы в международных исследованиях, с.46.
  3. Софья Малашонок. Феминизм в международных отношениях. Информационно-аналитический портал Геополитика
  4. Анник Т. Р. Виббен. Феминистский подход к изучению международных отношений. Современная наука о международных отношениях за рубежом. Хрестоматия в трех томах. Том I. Российский совет по международным делам. — М.: НП РСМД, 2015. — Раздел 2. Отношение феминизма к вопросам войны и мира. С. 693/

Avqust 01, 2021
beynəlxalq, münasibətlər, nəzəriyyəsindəki, feminizm, beynəlxalq, münasibətlərin, klassik, nəzəriyyələrinə, etirazla, 1960, illərdə, beynəlxalq, proseslərin, öyrənilməsinə, tənqidi, yanaşma, kimi, meydana, çıxmışdır, gün, beynəlxalq, münasibətlərə, feminist, y. Beynelxalq munasibetler nezeriyyesindeki feminizm beynelxalq munasibetlerin klassik nezeriyyelerine etirazla 1960 ci illerde beynelxalq proseslerin oyrenilmesine tenqidi yanasma kimi meydana cixmisdir Bu gun beynelxalq munasibetlere feminist yanasma suretle inkisaf eden beynelxalq munasibetler sahesini yeniden teyin eden ve onlara oz tohfesini veren bir sahedir Mundericat 1 Tarixi 2 Muasir beynelxalq munasibetlerde feminizm 3 Tesnifat 3 1 Diferensial feminizm 3 2 Liberal feminizm 3 3 Postmodern feminizm 4 IstinadlarTarixi RedakteBeynelxalq munasibetler nezeriyyesinde feminist cereyan 1960 ci illerin ortalarinda beynelxalq munasibetlerin klassik nezeriyyelerine muxalifet kimi formalasmaga basladi Lakin 1980 ci illere qeder feminizm alimlerin arasdirmalarinin periferiyasinda qaldi qender ferqleri yeni cinsin sosial aspektleri ile bagli olan ferqler nezere alinmadi Feminist herekatin numayendeleri elmde movcud olan beynelxalq munasibetlerin butun nezeriyyelerinin kisiler terefinden dunyagorusune esaslandigini qadinlarin baxisinin ve siyasi inkisafindaki tohfelerinin nezere alinmadigini iddia etdiler Ona maraq 1980 ci illerin sonlarinda beynelxalq munasibetler elminde Ucuncu mubahise ile birge artdi Bu zaman intizam sahesinin hem epistemoloji hem de ontoloji esaslarini etiraz eden tenqidi nezeriyye ve postmodernizm ile bagli elmi neticelerin ehemiyyetli derecede yeni bir kutlesinin ortaya cixmasi ile yadda qaldi 1 Bundan elave SSRI nin dagilmasindan ve iki qutblu sistemin dagilmasindan sonra dunyada beynelxalq munasibetler xususile de milli tehlukesizlik haqqinda elm ucun esas olan muharibe ve sulh meselelerinin yeni tedqiqatlari meydana geldi Feminizm mektebi de bu tedqiqatlara oz tohfesini vermis meselen realist paradiqmada kisi movqeyini daha cox eks etdiren tehlukesizlik herbi siyasi terminlerde dovletin xarici mudaxilesinden ve butovluyunden serhedlerin qorunmasini temin etmek kimi mueyyen etmisdir Feminizm tehlukesizlik termini her hansi bir zorakiliq kimi basa dusulur 2 Muasir beynelxalq munasibetlerde feminizm RedakteIngilis alimleri M Layt ve Fred Hellidey beynelxalq munasibetler nezeriyyesinin cins meselelerine diqqetsizliyinin dord esas sebebini qeyd edirler cinsler arasinda qarsiliqli munasibetlerin sahesi enenevi olaraq sirf daxili siyasi problem kimi baxilmisdir bu problemlerin nezere alinmamasina institusional inersiya evveller oldugu kimi oyrenmek ve oyretmek meyli sebeb olub beynelxalq munasibetler elminin cins problemlerine munasibetde neytral olduguna inam gucludur feministler ozleri beynelxalq munasibetlere daha gec muraciet etdiler 3 1997 ci ilde Enn Tikner feministlerle beynelxalq munasibetlerin tedqiqatcilari arasinda dialoqun uc nov anlasilmazliq yaratdigini ireli surub genderin menasini basa dusmemesi ontoloji ferqler epistemoloji ferqler 4 Tesnifat RedakteFeminist nezeriyyeler fenlerarasi xarakter dasiyir ve hem sosial ve tebietsunasliqdan hem de humanitar ve felsefe elmlerinden biliklere esaslanir Bunlara bir cox epistemoloji ve metodoloji yanasmalar daxildir Feminizmin esas tedqiqat vezifesi qadinlarin sosial ve iqtisadi veziyyet arasinda edaletsiz asimmetriya ve ya qadin ve kisilerin tabe olmasini izah etmek bundan xilas olmaq yollarini tapmaqdir Feminizm ozu bircinsdir ve bir nece cereyana bolunur Diferensial feminizm Redakte Diferensial feminizm qadinlarin dunya siyasetindeki qadin rolunu deqiq bir qadin olaraq vurgulayir Bu tendensiyanin bezi numayendeleri terefinden bioloji ferqler ile izah edilen ehemiyyetli cinsi ferqlerin movcudlugundan gelir lakin ekser nezeriyyeciler bununla sosial ferqleri gorurler Bu sebebden kisiler ve qadinlar eyni isi eyni sekilde ede bilmirler Diferensial feminizm dovletlerin bir birinden asili olmasinin insan huquqlarina riayet olunmasinin guc usullarinin mehdudlugunun vacibliyini gosterir hemcinin vurgulayir ki qadinlar siyasetde xususi rol oynaya biler ve oynamalidirlar xususile de munaqise veziyyetlerinde qerarlarin qebulunda vasitecilikde daha cox istirak ede bilerler ve s Cunki qadinlar orta hesabla herbi aksiyalari desteklemeye texminen 10 daha az meyllidirler Liberal feminizm Redakte Liberal feminizm diferensial feminizm ideyalarina subhe ile yanasir ve qadin ve kisilerin beraberliyine diqqet yetirir qeyd edir ki cinsler arasindaki ferqler qavrayis stereotipleri ile baglidir O kisiler ve qadinlar arasinda movcud olan ferqleri silmek yolu ile movcud sosial sistem cercivesinde cinslerin beraberliyine nail olmaq meqsedi dasiyir yeni burada qadin tebietinin xususiyyetleri nezere alinmir Liberal feminizmin nezeriyyecilerine gore problem qadinlarin dunyaya basqa cur baxmasi deyil onlarin dunya siyasetine qarismaq qabiliyyetlerinin mehdudlugundadir Bele ki C Siqeranin melumatina gore 1995 ci ilde BMT Bas Assambleyasinda dunyanin muxtelif olkelerindeki numayende heyetleri kisilerin 80 i ile temsil olunurdu ve numayende heyetlerinin rehberleri umumiyyetle kisilerin 97 ni teskil edirdi Postmodern feminizm Redakte Postmodern feminizm hesab edir ki qadinlarin ehemiyyeti sisirdilmemeli ve teriflenmemelidir Ve bu tendensiyanin terefdarlarini diferensial feminizmin numayendelerine qarsi qoyur Xususile postmodern feminizm qadinlarin yalniz kisilerin qurdugu dunyaya uygunlasdiqlarini vurgulayir ki bu da her iki cinsin eziyyet cekdiyi exlaqi baximdan hemise yaxsi olmur Istinadlar Redakte Dzh Enn Tikner Mirovaya politika s gendernyh pozicij Problemy i podhody epohi nastupivshej posle holodnoj vojny M Kulturnaya revolyuciya 2006 Glava 1 Trevozhnye stolknoveniya feminizm vstrechaet MO s 46 Lebedeva M M Mirovaya politika uchebnik dlya vuzov 2 e izdanie ispr i dop M Aspekt Press 2007 Glava 2 Teoreticheskie shkoly v mezhdunarodnyh issledovaniyah s 46 Sofya Malashonok Feminizm v mezhdunarodnyh otnosheniyah Informacionno analiticheskij portal Geopolitika Annik T R Vibben Feministskij podhod k izucheniyu mezhdunarodnyh otnoshenij Sovremennaya nauka o mezhdunarodnyh otnosheniyah za rubezhom Hrestomatiya v treh tomah Tom I Rossijskij sovet po mezhdunarodnym delam M NP RSMD 2015 Razdel 2 Otnoshenie feminizma k voprosam vojny i mira S 693 Menbe https az wikipedia org w index php title Beynelxalq munasibetler nezeriyyesindeki feminizm amp oldid 5997942, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.