Bergü - Türk xalq inancında qeyri-adi qabiliyyətlər əldə etmək, Tanrı vergisi xüsusiyyətlər qazanmaq, bəzən müqəddəs yuxu görmək, ruhun hərəkətli hissəsinin bədəndən ayrılaraq mücərrəd diyarlara səfər etməsidir. Vəhy və ya ilham mənasını verir. Əsin (ilham) almaq deməkdir. Bergi və ya Vergi də deyilir.
Tərif və məzmun
Bir ozanın, üç badə içdiyi yuxunu görməsi. Bu yuxuda ozanın dilindən və burnundan köpük gəlir, qan boşalar. Özünə üç badə (qədəh) verilər. İlk badəni bir qurtumda içib "Yaradan eşqinə!" deyər. İkincini iki qurtumda içərkən "Yalvaç xətrinə!" deyə səslənər. Üçüncünü "Yar xətrinə!" deyərək üç qurtumda içər. Özünə tapacağı sevgilisinin adı deyilər. Oyandığında ağızından və burnundan həqiqətən qan gəlir. Sazını və ya qopuzunu əlinə alar və çalıb oxuyar. Bu qabiliyyəti o yuxu ilə birlikdə qazanmışdır. Yollara düşər və sevgilisini axtarmağa başlayır. Çox vaxt da heç tapa bilməz. Yuxuda içilən əslində bir işıq şərabıdır. Bəzən bu şərab Xızır tərəfindən verilir. Yenidən yaranması və çatmağı işarələr. Yeni bir ad alar. Bu ad ozanlarda təxəllüsdür. Ruhlar aləmi ilə əlaqə qura bilər. Meəkan və zamanın sərhədlərinə çatıla bilər, hətta xaricinə çıxıla bilər. Bəzən görülən bu yuxunun ardından otaqda müşk qoxusu hiss edilir. Bəzən şaman olacaq adam, o an gələnə qədər xəstələnər. Xızırı yuxuda görmək də bu anlayış ilə əlaqəlidir. Vəhy və ya ilham anlayışını da ehtiva edər. Ancaq vəhy yalvaçlara xas bir vəziyyət olaraq algılansa da, İslam terminologiyasında bəzən ilahi bir xəbər olaraq da keçər. Məsələn Qurani- Kərimdəki Balarısı (Nəhl) surəsində, Tanrının arıya vəhy etdiyi deyilər. Müqəddəs yuxu mənasında buta təbiri də istifadə edilər lakin sözün mənşə etibarilə sanskritcə (Köhnə Hind) olmaq ehtimalı yüksəkdir. Buta daha sonra badə ilə qarşılanmışdır. İlahi meh və ya vəhy dəyişik adlarla xeyli çox dində iştirak edər.
Şamanlara "Tanrı Vergisi" verilməsi eşq dastanlarında, "Buta" vermək şəklində istifadə olunur. Aşiğin, yuxusunda verilən "Buta" nın təsiriylə, torpağa yatdıqdan sonra xəstələnməsi, özündən keçməsi və ağızının köpürmesi, oyandığında isə saz çalıb türkü söyləməsi şamanizmle paraleldir. "Buta", çox vaxt destanlardaki aşiqə işıq şərabı şəklində içirdiləcəkdir. "Buta"nı verən Xızırdır, aşiğin sinəsini yaxan bu bâde, onun yenidən meydana gəlməsinin simvolu olub normal bir insanın, haqq aşiqi qatına yüksəlməsini təmsil edir. Müqəddəs yuxu mənasında Buta təbiri də istifadə edilər lakin sözün sanskritcə (köhnə hind) olma ehtimalı yüksəkdir. Buta daha sonra Badə ilə qarşılanmışdır. Tanrısal əsin və ya vəhy dəyişik adlarla xeyli çox dində iştirak edər.
Tüşimel
Tüşimel, yuxu təbircisi deməkdir. Yuxuları şərh edən adamdır. Yuxu şərhinin ən qabaqda gələni Yusuf peyğəmbərdir. Tüşimel, yuxulardakı bəzi işarələrə əsaslanaraq gələcəyə dair xəbərlədə tapılar. Tüş (düş) yuxu deməkdir.
Etimologiya
(Ber / Ver) kökündən törəmişdir. Vermək hərəkəti ilə eyni kökdəndir. Bacarıq və sıra xarici xüsusiyyətlər üçün istifadə edilən "Allah Vergisi" sözünün kökündə bu anlayış vardır. Eyni kökdən gələn monqolcada Berh çətinlik, Türkcədə Berk möhkəmlik mənasını verər ki, vəhyin və ilhamın çətinliyini və intizamını izah edər.
Mənbə
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
May 04, 2022
bergü, türk, xalq, inancında, qeyri, qabiliyyətlər, əldə, etmək, tanrı, vergisi, xüsusiyyətlər, qazanmaq, bəzən, müqəddəs, yuxu, görmək, ruhun, hərəkətli, hissəsinin, bədəndən, ayrılaraq, mücərrəd, diyarlara, səfər, etməsidir, vəhy, ilham, mənasını, verir, əsi. Bergu Turk xalq inancinda qeyri adi qabiliyyetler elde etmek Tanri vergisi xususiyyetler qazanmaq bezen muqeddes yuxu gormek ruhun hereketli hissesinin bedenden ayrilaraq mucerred diyarlara sefer etmesidir Vehy ve ya ilham menasini verir Esin ilham almaq demekdir Bergi ve ya Vergi de deyilir Mundericat 1 Terif ve mezmun 2 Buta Bade 3 Tusimel 4 Etimologiya 5 MenbeTerif ve mezmun RedakteBir ozanin uc bade icdiyi yuxunu gormesi Bu yuxuda ozanin dilinden ve burnundan kopuk gelir qan bosalar Ozune uc bade qedeh veriler Ilk badeni bir qurtumda icib Yaradan esqine deyer Ikincini iki qurtumda icerken Yalvac xetrine deye seslener Ucuncunu Yar xetrine deyerek uc qurtumda icer Ozune tapacagi sevgilisinin adi deyiler Oyandiginda agizindan ve burnundan heqiqeten qan gelir Sazini ve ya qopuzunu eline alar ve calib oxuyar Bu qabiliyyeti o yuxu ile birlikde qazanmisdir Yollara duser ve sevgilisini axtarmaga baslayir Cox vaxt da hec tapa bilmez Yuxuda icilen eslinde bir isiq serabidir Bezen bu serab Xizir terefinden verilir Yeniden yaranmasi ve catmagi isareler Yeni bir ad alar Bu ad ozanlarda texellusdur Ruhlar alemi ile elaqe qura biler Meekan ve zamanin serhedlerine catila biler hetta xaricine cixila biler Bezen gorulen bu yuxunun ardindan otaqda musk qoxusu hiss edilir Bezen saman olacaq adam o an gelene qeder xestelener Xiziri yuxuda gormek de bu anlayis ile elaqelidir Vehy ve ya ilham anlayisini da ehtiva eder Ancaq vehy yalvaclara xas bir veziyyet olaraq algilansa da Islam terminologiyasinda bezen ilahi bir xeber olaraq da kecer Meselen Qurani Kerimdeki Balarisi Nehl suresinde Tanrinin ariya vehy etdiyi deyiler Muqeddes yuxu menasinda buta tebiri de istifade ediler lakin sozun mense etibarile sanskritce Kohne Hind olmaq ehtimali yuksekdir Buta daha sonra bade ile qarsilanmisdir Ilahi meh ve ya vehy deyisik adlarla xeyli cox dinde istirak eder Buta Bade RedakteSamanlara Tanri Vergisi verilmesi esq dastanlarinda Buta vermek seklinde istifade olunur Asigin yuxusunda verilen Buta nin tesiriyle torpaga yatdiqdan sonra xestelenmesi ozunden kecmesi ve agizinin kopurmesi oyandiginda ise saz calib turku soylemesi samanizmle paraleldir Buta cox vaxt destanlardaki asiqe isiq serabi seklinde icirdilecekdir Buta ni veren Xizirdir asigin sinesini yaxan bu bade onun yeniden meydana gelmesinin simvolu olub normal bir insanin haqq asiqi qatina yukselmesini temsil edir Muqeddes yuxu menasinda Buta tebiri de istifade ediler lakin sozun sanskritce kohne hind olma ehtimali yuksekdir Buta daha sonra Bade ile qarsilanmisdir Tanrisal esin ve ya vehy deyisik adlarla xeyli cox dinde istirak eder Tusimel RedakteTusimel yuxu tebircisi demekdir Yuxulari serh eden adamdir Yuxu serhinin en qabaqda geleni Yusuf peygemberdir Tusimel yuxulardaki bezi isarelere esaslanaraq geleceye dair xeberlede tapilar Tus dus yuxu demekdir Etimologiya Redakte Ber Ver kokunden toremisdir Vermek hereketi ile eyni kokdendir Bacariq ve sira xarici xususiyyetler ucun istifade edilen Allah Vergisi sozunun kokunde bu anlayis vardir Eyni kokden gelen monqolcada Berh cetinlik Turkcede Berk mohkemlik menasini verer ki vehyin ve ilhamin cetinliyini ve intizamini izah eder Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Menbe https az wikipedia org w index php title Bergu amp oldid 3826551, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
