Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Belinski (rus. Белинский район) — Rusiya Federasiyasında yerləşən rayon Penza vilayətinə daxildir
| Rusiya rayonu | |||||
| Belinski rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| HGYO | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 16 iyul 1928 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Digər | |||||
| rbel.pnzreg.ru | |||||
  Belinski rayonu | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Rusiyanın Penza vilayətində şəhər. Penza torpaqlarında tarixən tatarlar, mordvalılar yaşamışlar. Kazan xanlığının işğalından sonra tamamən Rusiyaya birləşdirilməsinə başlanılmışdır. Ruslarla bağlı Çembar (Çəmbər) kəndinə aid ilk sənədli məlumat 1723-cü ilə aiddir. Mordva tatarlarının ana yurdu olan Çembar 1700-cü ildən rus şəhəri kimi məskunlaşdırılaraq inkişaf etdirilməyə başlandı. Mərkəzi Hərbi Tarixi Dövlət Arxivində bu şəhərə köçürülmüşlərlə bağlı saxlanılan 1784-cü ilə aid sənəddən məlum olur ki, Çembarda ta qədimdən Mordvalılar yaşamışlar. Lakin 1963-cü ildə şəhər daxilində su boruları xətti çəkilişi zamanı qədim məzarlığa rast gəlindi. Bunlar tatar qəbirləri idi. Ölülər oturmuş vəziyyətdə dəfn olunmuşdular. Bu tarix çox şey deyirdi. Deməli burada təkcə mordvalılar yox, tatarlar da yaşamışlar. 1780-ci ildə II Yekaterinanın fərmanı ilə əyalət şəhəri, periferiya sayılan Çembara şəhər statusu verildi. Çembar yeni planla tikilməyə başladı. Yekaterinanın ölümündən sonra hakimiyyətə gələn oğlu Pavel dövlətin böyük siyasətindən başlamış, xırda kiçik güzəştlərədək çariçə anasının əmrlərini indi tərsinə oxuyurdu; Çembarın statusu dayandırılır. Lakin yeni çar I Aleksandr hakimiyyətə gələn kimi Çembarın inzibati mərkəz statusunu bərpa etdi. Get-gedə burada zadəganlar, tacirlər, şəhər sənətkarları artıb çoxalmağa başladı. Artıq daş kilsələr tikildi. Ilk kilsə Nikolsk kilsəsi idi. Etimoloq alim Maks Fasmer Ulyanovsk şəhərinin 1924-cü ilədək olan Sinbir(sk) adının çuvaşca Tsembər şəklində tələffüzü ilə Çembar~Çəmbər adı arasında bir eynilik görür. Çəmbər şəhərindən azca aralı böyük Çembar çayı (indiki adı Bolşoy Çembar) axmaqdadır. Çox ehtimal ki, çayın Çembar adı ilə (Çembar,Çəmbər "əyri, dönük" ) üstündəki şəhərin adı əlaqəlidir. KDQ-da : Çəmbərümə alca qanım dökəyimmi? Burada çəmbər dedikdə "yəhərin qaşı" nəzərdə tutulur. Ermənistanda qədim Çəmbərək diyarı, Bakının şəhərdaxili tarixi ərazi adlarından olan Çəmbərəkənd məhz öz relyeflərinə görə belə adlanmışdır. Dövrün memuar ədəbiyyatlarında Çəmbər (Çembar) şəklində işlədilir. Çəmbərdə baş verənlərdən sonra Nikolay Petroviç daha öz arabaçısı Yakovla yola çıxmırdı. (A. Smirnova-Rosset. Vospominaniya. Pisma. s.101.) ; "Tarxan kəndi Çəmbərdən şərqdə poçt yolundan 14 verst aralıda yerləşir.2. Qeyd : Çənbər şəhərinin adı 1948-ci ildə dəyişdirilib rus ədibi V. Belinskinin şərəfinə Belinski şəhəri qoyulmuşdur.(V. Q. Belinski (1811-1848) rus inqilabçı demokratı, ədəbi tənqidçi, publisist, bu şəhərdə doğulmuşdur) Belinski bir vaxtlar öz ilk iri məqaləsini "Çembar" deyə imzalamışdır
Coğrafiyası və iqlimi
Əhalisi
150 milyon
İqtisadiyyatı
Şəkilləri
Mənbə
Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
Rusiya haqqında olan bu məqalə bu məqalə . Məqaləni Vikipediyanı zənginləşdirin. |
- Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года) (rus.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Belinski rus Belinskij rajon Rusiya Federasiyasinda yerlesen rayon Penza vilayetine daxildirRusiya rayonuBelinski rayonu Bayraq d Gerb 52 58 sm e 43 25 s u H G Y O Olke Rusiya Tarixi ve cografiyasi Esasi qoyulub 16 iyul 1928 Sahesi 2 124 km Ehalisi Ehalisi 24 579 nef 2021 1 Diger rbel pnzreg ruXeriteni goster gizle Belinski rayonu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Cografiyasi ve iqlimi 3 Ehalisi 4 Iqtisadiyyati 5 Sekilleri 6 Menbe 7 Xarici kecidler 8 Hemcinin baxTarixiredakteRusiyanin Penza vilayetinde seher Penza torpaqlarinda tarixen tatarlar mordvalilar yasamislar Kazan xanliginin isgalindan sonra tamamen Rusiyaya birlesdirilmesine baslanilmisdir Ruslarla bagli Cembar Cember kendine aid ilk senedli melumat 1723 cu ile aiddir Mordva tatarlarinin ana yurdu olan Cembar 1700 cu ilden rus seheri kimi meskunlasdirilaraq inkisaf etdirilmeye baslandi Merkezi Herbi Tarixi Dovlet Arxivinde bu sehere kocurulmuslerle bagli saxlanilan 1784 cu ile aid senedden melum olur ki Cembarda ta qedimden Mordvalilar yasamislar Lakin 1963 cu ilde seher daxilinde su borulari xetti cekilisi zamani qedim mezarliga rast gelindi Bunlar tatar qebirleri idi Oluler oturmus veziyyetde defn olunmusdular Bu tarix cox sey deyirdi Demeli burada tekce mordvalilar yox tatarlar da yasamislar 1780 ci ilde II Yekaterinanin fermani ile eyalet seheri periferiya sayilan Cembara seher statusu verildi Cembar yeni planla tikilmeye basladi Yekaterinanin olumunden sonra hakimiyyete gelen oglu Pavel dovletin boyuk siyasetinden baslamis xirda kicik guzestleredek carice anasinin emrlerini indi tersine oxuyurdu Cembarin statusu dayandirilir Lakin yeni car I Aleksandr hakimiyyete gelen kimi Cembarin inzibati merkez statusunu berpa etdi Get gede burada zadeganlar tacirler seher senetkarlari artib coxalmaga basladi Artiq das kilseler tikildi Ilk kilse Nikolsk kilsesi idi Etimoloq alim Maks Fasmer Ulyanovsk seherinin 1924 cu iledek olan Sinbir sk adinin cuvasca Tsember seklinde teleffuzu ile Cembar Cember adi arasinda bir eynilik gorur Cember seherinden azca arali boyuk Cembar cayi indiki adi Bolsoy Cembar axmaqdadir Cox ehtimal ki cayin Cembar adi ile Cembar Cember eyri donuk ustundeki seherin adi elaqelidir KDQ da Cemberume alca qanim dokeyimmi Burada cember dedikde yeherin qasi nezerde tutulur Ermenistanda qedim Cemberek diyari Bakinin seherdaxili tarixi erazi adlarindan olan Cemberekend mehz oz relyeflerine gore bele adlanmisdir Dovrun memuar edebiyyatlarinda Cember Cembar seklinde isledilir Cemberde bas verenlerden sonra Nikolay Petrovic daha oz arabacisi Yakovla yola cixmirdi A Smirnova Rosset Vospominaniya Pisma s 101 Tarxan kendi Cemberden serqde poct yolundan 14 verst aralida yerlesir 2 Qeyd Cenber seherinin adi 1948 ci ilde deyisdirilib rus edibi V Belinskinin serefine Belinski seheri qoyulmusdur V Q Belinski 1811 1848 rus inqilabci demokrati edebi tenqidci publisist bu seherde dogulmusdur Belinski bir vaxtlar oz ilk iri meqalesini Cembar deye imzalamisdirCografiyasi ve iqlimiredakteEhalisiredakte150 milyonIqtisadiyyatiredakteSekilleriredakteMenberedakteMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009Xarici kecidlerredakteHemcinin baxredakteRusiya haqqinda olan bu meqale bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 goda po sostoyaniyu na 1 oktyabrya 2021 goda rus Menbe https az wikipedia org w index php title Belinski rayonu amp oldid 8024021