fbpx
Wikipedia

Başqırdıstanda aclıq (1921-1922)

Fevral 11, 2022

1921-1922 illərin arasında baş vermiş Başqırdıstanda aclıq, müasir Başqırdıstan ərazisində Rusiya vətəndaş müharibəsi vaxtı baş vermiş.

Səbəbləri

Uzun müddət ərzində, vətəndaş müharibəsinin cəbhəsi Başqırdıstan ərazisində keçirdi. Cəbhənin hər iki tərəfi ölüsoyanlıq, oğurlama və dinc əhalinə qarşı başqa cinayyətlər törədirdi. Misal üçün, hökumət komissiyasının hesabatına görə, ancaq üç kantonda (Tamyan-Qatay, Böryən-Tüngəüer və Qıpçaq-Ete ırıu) 100 həyət zərər çəkmiş, 5377 ev sahibliyi yox edilmiş, 2826 yaşayış yeri tamamilə dağıdılmış və 50 min adamın çöreyi yox idi. Müharibə ərzində mal qaranın böyük hissəsi ya müsadirə olunub ya quru 1920-ci ildə acından ölüb. 1918 ildə aparılmış meşələrin millətləşdirilməsi isə sənayənə zərər vurub. Kənd təsərrüfatının sənayə güvvətləri məhv edilib.

1918-1920 illərin arasında aparılan prodrazvörstkanın nəticəsində, Başqırdıstandan faktiki olaraq qida resursları alınırdı, özəlliklə əhalinin əksəriyyəti əksinqilabi elan olunan başqırdlar olduğu rayonlardan. 1920-ci ilin yayında Başqırd MSSR-də hökumətə gələnlər ölkənin başqa hissələrindən idilər. Onlar apardığı prodrazvörstka vaxtı bütün biçin və hətta toxumlar alınırdı. 1921-ci ilin fevralına dək Ufa quberniyasında 13 mln. pud toxum və yem, 12 min pud kərə yağı və 12 mln. ədəd yumurta, Kiçik Başqırdıstanda isə 2,2 mln. pud toxum, 6,2 min pud kərə yağı, 39 min ədəd iribuynuzlu mal-qara, 82 min ədəd qısabuynuzlu mal-qara və 2,2 min pud bal alınmış.

Nəticələri

Aclıq dövründə Başqırdınstan əhalisi 650 min adama, yəni 22%-ə azalıb.

1921-1922 illərin arasında 82,9 min kənd ev sahibliyi yox olub, işləyən atların sayı 53%, iribuynuzlu mal-qaranın sayı 37,7%, qoyunların sayı 59,5%-ə azalıb, əkim sahəsi isə 51,6%-ə azalıb.

İstinadlar

  1. Ufa quberniyası və «Kiçik Başqırdıstan», 1922 ildən bəri — Ulu Başqırdıstan.
  2. Давлетшин, Р. А. Голод 1921—1922 гг. // История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. V. Уфа: Гилем. 2010. səh. 234. ISBN 978-5-7501-1199-2.
  3. Давлетшин, Р. А. Голод 1921—1922 гг. // История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. V. Уфа: Гилем. 2010. səh. 230. ISBN 978-5-7501-1199-2.
  4. История Башкортостана (1917—1990): Учебник/ Под общ. ред. Р. З. Янгузина. Уфа. 1997. səh. 89. ISBN 5-7477-0179-7.
  5. . 2017-07-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-31.
  6. Кульшарипов, Марат Махмутович. История Башкортостана: ХХ в. Учебник для 9 кл. Уфа: Китап. 2005. səh. 69. ISBN 5-295-03552-2.
  7. Коган А. Н. Антисоветские действия Американской администрации помощи (АРА) в Советской России в 1921—1922 г. // Исторические записки. М., 1949. — Т. 29. — С.21—37.

Fevral 11, 2022
başqırdıstanda, aclıq, 1921, 1922, 1921, 1922, illərin, arasında, baş, vermiş, başqırdıstanda, aclıq, müasir, başqırdıstan, ərazisində, rusiya, vətəndaş, müharibəsi, vaxtı, baş, vermiş, səbəbləri, redaktəuzun, müddət, ərzində, vətəndaş, müharibəsinin, cəbhəsi,. 1921 1922 illerin arasinda bas vermis Basqirdistanda acliq muasir Basqirdistan erazisinde 1 Rusiya vetendas muharibesi vaxti bas vermis Sebebleri RedakteUzun muddet erzinde vetendas muharibesinin cebhesi Basqirdistan erazisinde kecirdi Cebhenin her iki terefi olusoyanliq ogurlama ve dinc ehaline qarsi basqa cinayyetler toredirdi Misal ucun hokumet komissiyasinin hesabatina gore ancaq uc kantonda Tamyan Qatay Boryen Tungeuer ve Qipcaq Ete iriu 100 heyet zerer cekmis 5377 ev sahibliyi yox edilmis 2826 yasayis yeri tamamile dagidilmis ve 50 min adamin coreyi yox idi 2 Muharibe erzinde mal qaranin boyuk hissesi ya musadire olunub ya quru 1920 ci ilde acindan olub 1918 ilde aparilmis meselerin milletlesdirilmesi ise senayene zerer vurub Kend teserrufatinin senaye guvvetleri mehv edilib 3 1918 1920 illerin arasinda aparilan prodrazvorstkanin neticesinde Basqirdistandan faktiki olaraq qida resurslari alinirdi ozellikle ehalinin ekseriyyeti eksinqilabi elan olunan basqirdlar oldugu rayonlardan 4 1920 ci ilin yayinda Basqird MSSR de hokumete gelenler olkenin basqa hisselerinden idiler Onlar apardigi prodrazvorstka vaxti butun bicin ve hetta toxumlar alinirdi 1921 ci ilin fevralina dek Ufa quberniyasinda 13 mln pud toxum ve yem 12 min pud kere yagi ve 12 mln eded yumurta Kicik Basqirdistanda ise 2 2 mln pud toxum 6 2 min pud kere yagi 39 min eded iribuynuzlu mal qara 82 min eded qisabuynuzlu mal qara ve 2 2 min pud bal alinmis 5 Neticeleri RedakteAcliq dovrunde Basqirdinstan ehalisi 650 min adama yeni 22 e azalib 6 1921 1922 illerin arasinda 82 9 min kend ev sahibliyi yox olub isleyen atlarin sayi 53 iribuynuzlu mal qaranin sayi 37 7 qoyunlarin sayi 59 5 e azalib ekim sahesi ise 51 6 e azalib 7 Istinadlar Redakte Ufa quberniyasi ve Kicik Basqirdistan 1922 ilden beri Ulu Basqirdistan Davletshin R A Golod 1921 1922 gg Istoriya bashkirskogo naroda v 7 t gl red M M Kulsharipov In t istorii yazyka i literatury UNC RAN V Ufa Gilem 2010 seh 234 ISBN 978 5 7501 1199 2 Davletshin R A Golod 1921 1922 gg Istoriya bashkirskogo naroda v 7 t gl red M M Kulsharipov In t istorii yazyka i literatury UNC RAN V Ufa Gilem 2010 seh 230 ISBN 978 5 7501 1199 2 Istoriya Bashkortostana 1917 1990 Uchebnik Pod obsh red R Z Yanguzina Ufa 1997 seh 89 ISBN 5 7477 0179 7 Arxivlenmis suret 2017 07 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 31 Kulsharipov Marat Mahmutovich Istoriya Bashkortostana HH v Uchebnik dlya 9 kl Ufa Kitap 2005 seh 69 ISBN 5 295 03552 2 Kogan A N Antisovetskie dejstviya Amerikanskoj administracii pomoshi ARA v Sovetskoj Rossii v 1921 1922 g Istoricheskie zapiski M 1949 T 29 S 21 37 Menbe https az wikipedia org w index php title Basqirdistanda acliq 1921 1922 amp oldid 5721446, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.