Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi

DYP-nin tarixi

Dövlət avtomobil müfəttişliyi 1936-cı ildə keçmiş SSRİ-nin Xalq Komissarları Sovetinin qərarı ilə yaradılaraq, Daxili İşlər Xalq Komissarlığının tabeçiliyinə verilmişdir. Bundan əvvəl müfəttişliyin fəaliyyəti, avtomobil nəqliyyatı və şosse yolları idarəsinin mülki formada olan əməkdaşları tərəfindən aparılırdı.

Dövlət avtomobil müfəttişliyinin əsas vəzifəsi ilk növbədə yol hərəkətində nizam-intizam yaratmaq, yol-nəqliyyat hadisələrinin qarşısını almaq, nəqliyyat vasitələrinin qeydiyyatını aparmaq idi. Respublikanın rayonlararası, kənd və qəsəbələri birləşdirən yolların örtüyü bərkidilməmişdi.

Bakı şəhərinin küçə və yollarının örtüyü qəmbərlikdən (çay daşından) ibarət idi, səkilər tərkibində çoxlu balıqqulağı olan, isti hava şəraitində tez əriyən qırdan döşənmişdi.

Arabir görünən, mexaniki tormoz sistemi ilə təhciz olunmuş QAZ-AA, M-1, RİS və digər markalı avtomobillərin, motosikllərin hərəkət sürətləri, saatda 40–50 km-dən artıq olmazdı.

Yol hərəkəti qaydalarına əsasən hətta yaşayış məntəqələrində nəqliyyat vasitələri sola dönərkən, yol ayrıcını keçərkən, həyətlərə girib-çıxarkən, ötmə əməliyyatı apararkən, dumanlı hava şəraitində, yollar buz bağladıqda hərəkətin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi ilə sürücülər mütləq səs siqnalı verməli, yaxud da, əl hərəkətləri ilə müvafiq işarələr verməli idi. Belə qaydalara əməl etməyən sürücülər barədə inzibati qaydada tədbir görülürdü.

Bakı şəhərinin darısqal küçə və yollarında hərəkət ikitərəfli idi. Vaxt keçdikcə zamanın tələblərinə uyğun hərəkət qaydalarında tez-tez əlavə və dəyişikliklər edilirdi.

1936-cı ildən başlayaraq "Küçə hərəkəti qaydaları" Şəhər və Vilayət Zətmətkeş Deputatları Sovetlərinin qərarlarına əsasən tərtib olunurdu. Bu səbəbdən də yerli qaydalar bir-birlərindən fərqlənirdi.

İkinci Dünya müharibəsi dövründə Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin fəaliyyətində müəyyən çətinliklər yarandı. Müfəttişliyin sərəncamında texniki vasitələr, hətta xidməti istifadə üçün avtomobil yox idi. Sürücülük vəsiqəsi almaq istəyənlərin biliyi sual-cavabla qiymətləndirilirdi.

Bakı şəhərində, eləcə də Respublikanın digər şəhər və rayonlarında hərəkətin lazımınca nizamlanmasına ehtiyac duyulurdu. Belə bir vaxtlarda ƿhliman Hüseynov Bakı şəhər Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinə, 1941-1942-ci illərdə isə Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyininə bacarıqla rəhbərlik etmiş, 1942-47-ci illərdə Bakı şəhərinin hərbi komendantı olmuşdur.

1957-ci ildə yeni redaksiyada "Yol hərəkəti qaydaları" təsdiq olundu.

1960-cı ildə "Küçə hərəkəti qaydaları" bir daha dəyişdirilərək "SSRİ-nin küçə və yollarında hərəkət qaydaları" təsdiq olundu. Bu qaydalar əvvəlkilərdən fərqli olaraq SSRİ ərazisi üçün vahid normativ sənəd oldu. Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin, eləcə də onun yerlərdəki şəhər, rayon bölmələrinin binaları köhnə yararsız vəziyyətlərdə idi.

Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyini indiki fəvvarələr meydanının yaxınlığında, müxtəlif ticarət obyektlərinin, yaşayış binalarının əhatəsində ikimərtəbəli binanın birinci mərtəbəsində yerləşirdi və otaqların sayı 10-dan artıq olmazdı.

Belə bir şəraitdə Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin azyaşlı kollektivi üzərinə düşən vəzifələrin icrasından bacarıqla gəlirdilər.

Yeri gəlmişkən qeyd edilməlidir ki, vaxtı ilə D.Kondakov, Nüsrət Bağırov, Xəyyam Mahmudov, Fətulla Hüseynov, Rizvan Nəcəfov Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinə, Maksim Lyaşenko, Cəfər Bağırbəyov, İsmayıl Cabbarov, Arif Seyidbəyov, Mirrəsul Rəsulov, Ramiz Abbasov Bakı şəhər Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinə rəhbərlik etmişlər.

1970-ci ildən başlayaraq "Jiquli", "QAZ-24" və digər yeni markalı avtomobillərin kütləvi şəkildə buraxılışı, hərəkətin təşkilinin yaxşılaşdırılmasına təkan verdi. Yollarda təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün əlavə tədbirlərin həyata keçirilməsi zərurəti yarandı. Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin vertolyot vzvodu yarandı, Xaqani, Nizami, Ü.Hacıbəyov və onlarca başqa küçə və yollarda nəqliyyat vasitələrinin bir tərəfli hərəkəti təşkil olundu.

1970-ci il aprelin 25-dən Kirov prospekti və L.Şmidt küçəsində çoxcərgəli, birtərəfli hərəkət müəyyən edildi. Daha sonralar belə bir tədbir Kommunist, Q.Qarayev, C.Cabbarlı, 28 May küçələrində və onlarca digər yerlərdə aparılırdı.

ƿsas yolların, demək olar ki, hamısında cizgi xətləri çəkildi, yollarda işıqlandırıcı yol nişanlarının asılmasına başlandı.

Omsk şəhəri, xüsusi konstruktor bürosunun layihəsi əsasında quraşdırılmış "Magistral" adlı avtomat svetoforlar Bakı şəhərinin Kirov prospektində 28 Aprel, Xəqani, Ü.Hacıbəyov və L.Şmit küçələrində nəqliyyat vasitələrinə "Yaşıl dalğa" açdı, yol ayrıclarında lüzumsuz dayanmaların qarşısı alındı. Beləliklə, ilk dəfə bu yollarda hərəkətin vahid nizamlayıcı avtomatik sistemi yaradıldı.

Piyadaların tam təhlükəsiz hərəkətini təmin etmək məqsədi ilə bir-birinin ardınca Moskva, Nərimanov, Kirov, İnşaatçılar, Neftçilər və digər küçə və yollarda yeraltı keçidlər dairəvi yolda, Y.Qaqarin, Bakıxanov küçələrində yeraltı keçid tikildi. Nəqliyyatda könüllü xalq drujinaları yaradıldı, Drujinaçılar xüsusi geyimlə və döş nişanları ilə təmin olundular və tədricən onların fəaliyyəti gücləndirildi.

1970-ci illərə qədər Bakı şəhərində küçə hərəkətini nizamlayan divizion fəaliyyət göstərirdi. Divizion "Azərbaycan qadını" heykəlinin yanında birmərtəbəli yararsız binada yerləşirdi.

Divizion əməkdaşları əsasən sıravi heyətdən ibarət olub, gediş-gəlişin intensiv olduğu yol ayrıclarının bilavasitə mərkəzində hərəkət əl ilə ağ-qara zolaqlı jezl ilə nizamlayırdılar.

ƿməkdaşlar arasında çevik, cəld hərəkətləri ilə fərqlənən, yorulmaz nizamlayıcılar yoldan keçənlərin diqqətini cəlb edir, onların məharətinə vurulurdular.

"Yol ayrıcının dirijoru" adlandırılan Mazanov "Mosfilm" kino studiyasının və C.Cabbarlı adına kinostudiyanın kino filmlərinə də çəkilmişdir. Adi milis işçisinin hərəkəti cəldliyi ilə nizamlama bacarığı barədə "Veçernaya Moskva" və Respublika mətbuatında materiallar dərc olunmuşdu.

1975-ci ildə yay günlərinin birində DİN-nin binasının yaxınlığında H.Hacıyev və Nizami küçələrinin kəsişdiyi yol ayrıcında "ƿlaçı nizamlayıcı" devizi altında konkurs keçirilmiş, qaliblər əmrlə mükafatlandırılmışlar.

Nizamlayıcıların gündən, yağan yağış və qardan qorunması üçün ilk dəfə Bakı şəhərində yenilik, bir sıra yol ayrıclarının mərkəzində çətirdən (zontiklərin) quraşdırılması tətbiq olundu. Daha sonralar milis nəfərləri tərəfindən hərəkətin çubuqla nizamlanması, tədricən əllə işlək vəziyyətlərinə gətirilən 3 gözlü svetoforlarla əvəz olunmağa başlandı.

İlk dəfə Bakı şəhərində daha bir yenilik tətbiq olundu, H.Hacıyev, S.Vurğun və digər küçələrin yol ayrıclarında görünüş məsafəsinin artırılması məqsədi ilə belə budkaların əvəzinə yenisi, dəmir betondan hazırlanmış iri həcmli hündür budkalar qoyuldu. Avtomatik idarə edilən svetoforlardan istifadə edilməsinə başlandı.

İllər ötdükdə hərəkətin əl ilə nizamlanmasına ehtiyac olmadı və bu baxımdan, adı çəkilən divizion ləğv edildi.

Divizionun bazasında Bakı şəhərində ƿlahiddə yol-patrul divizionu, daha sonralar Yol Polisi Alayı və belə struktur dəyişiklərinə uyğun müvafiq olaraq Respublika Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin tabeçiliyində olan divizion və nəhayət, hal-hazırda fəaliyyət göstərən Yol Polisii Alayı yaradıldı.

Bakı şəhəri Dövlət Avtomobil Müfəttişliyi vaxtı ilə Qoqol küçəsi 41-də, Bakı şəhəri BPİ-nin binasının yanında bir mərtəbəli binada fəaliyyət göstərirdi.

1970-ci ildə Bakı şəhərində nizamlayıcı texniki vasitələrin hazırlanması, quraşdırılması, xidmət olunması barədə xüsusiləşdirilmiş vahid bir təşkilat, "Siqnal" İstehsal Layihə İdarəsi yarandı.

Xüsusilə 1970-ci ildən başlayaraq yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə əhali arasında təbliğat xətti üzrə işlərin gücləndirilməsinə diqqət artırıldı.

DİN-nin və Azərbaycan radio və televiziya verilişləri Komitəsinin birgə razılığı ilə, 1973-cü ildən başlayaraq və bir qayda olaraq, hər həftənin birinci günləri Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin əməkdaşları tərəfindən televiziya vasitəsi ilə "Dövlət Avtomobil Müfəttişliyinin məlumatı" verilişi apırılır. Verilişlərə, daha çox tamaşaçıların diqqətini cəlb etmək məqsədi ilə Moskvanın "Vremya" xəbərlər proqramından əvvəl saat 21.50-də efirə verilirdi.

Müfəttişliyin məlumatlarında həftə ərzində, respublikanın avtomobil yollarında baş vermiş yol-nəqliyyat hadisələri, qəzaların qarşısının alınmasına yönəldilmiş qabaqlayıcı tədbirlər, bir sözlə, hərəkətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində geniş təbliğat işləri aparılırdı. Bu verilişlərdə yol hərəkətinin təhlükəsizliyinə dair müxtəlif məlumatlar, yol nişanları, svetoforlar, cizgi xətləri, onların mənaları oxuculara izah edilir, maraqlı viktorinalar təşkil olunur.

Daha sonralar belə mövzuda məlumatlar hər həftə "Bakı" axşam qəzetində "Sürücü, piyada, hadisələr" başlığı altında dərc olunmağa başlandı.

1971-ci ildə "Azərbaycan pioneri" qəzetində "üç möcüzəli işıq" sərlövhəsi altında məgalələr dərc olunmağa başlandı.

Respublikamız müstəqillik əldə etdikdən sonra Dövlət Avtomobil Müfəttişliyində onun adından başlamış ciddi dəyişikliklər edildi, ilk növbədə əməkdaşların iş şəraiti yaxşılaşdırıldı. DYPİ-nin normativ sənədləri yenidən işlənildi, günün tələblərinə uyğun, demək olar ki, bütün xidmət sahələri üzrə təlimatlar hazırlanıb, DİN-nin əmri ilə təsdiqləndi. Yol hərəkətinin təşkilində və onun təhlükəsizliyinin təmin edilməsində müasir texniki vasitələrdən istifadə olunmağa başlandi.

1994-cü ildən Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin edilmiş indiki polis general-mayoru R.M.Zeynalovun rəhbərliyi ilə şəxsi heyətin belə bir çətin, ağır, eyni zamanda şərəfli xidmət sahəsində bir sıra uğurlar əldə edilmişdir.

Hazırkı dövrdə Respublikamızda yol hərəkəti ilə bağlı insanların həyat və sağlamlığının qorunması dövləti vəzifə kimi qarşıda durur. Müstəqil Azərbaycanda yol hərəkəti sahəsində hüquqi normativ bazanın yaradılması və onun beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması prosesi yüksələn xətlə gedir. Bu baxımdan 1998-ci ilin iyulundan qüvvəyə minmiş Azərbaycan Respublikasının "Yol hərəkəti haqqında" Qanunu çox mühüm sənəddir. Bu sənəddə yol hərəkəti iştirakçılarının hüquq və vəzifələri geniş əksini tapmaqla yanaşı, yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsində beynəlxalq hüquq normalarının tələblərinə cavab verən müddəalar geniş yer almışdır. Eləcə də qanunun müvafiq tələblərinin, yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 13-cü və 14-cü fəsillərində əksini tapmış məsuliyyət, küçə və yollarda təhlükəsiz hərəkətin təmin edilməsi üçün profilaktiki tədbirlərin keçirilməsinin hüquqi əsasını təmin edir.

Ölkəmizdə daim yol hərəkəti sahəsində hüquqi normaların təkmilləşdirilməsi sahəsində iş gedir və bu işdə beynəlxalq təcrübə yaxından öyrənilir. Respublikamız 1997-ci ildə "Yol hərəkəti haqqında" 1969-cu il Vyana konvensiyasına, "Təhlükəli yuklərin beynəlxalq daşımalarının Avropa sazişinə" 2000-ci ildə, "Sürücülük hüququndan məhrum olunmalarının qarşılıqlı tanınması barədə" 1976-cı il Avropa konvensiyasına qoşulmuşdur.

Yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin təmin olunması bir çox faktorlardan asılıdır. Küçə və yollarda nəqliyyat vasitələrinin və piyadaların fasiləsiz və rahat hərəkətinin təşkilində avtomatlaşdırılmış müasir texniki nizamlama və nəzarət cihazlarının tətbiqi çox mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Hazırkı dövrdə respublikamızda 520 minə yaxın nəqliyyat vasitəsi istismar olunur. İldən-ilə nəqliyyat vasitələrinin artdığı bir dövrdə yolların əsaslı təmir olunması, genişləndirilməsi, yol hərəkətinin nümunəvi təşkili və hərəkət iştirakçıları tərəfindən qaydalara əməl edilməsi hərəkətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin mühüm amilidir.

DYP-nin vəzifələri

Dövlət Yol Polisinin əsas vəzifələri aşağıdakılardır:

• Yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin təşkili;
• DYP aparatlarının və hissələrinin fəaliyyətinə təşkilati – metodiki rəhbərliyin həyata keçirilməsi;
• Yol hərəkəti təhlükəsizliyinə aid qaydaların, standartların və texniki normaların işlənib hazırlanmasında iştirak edilməsi;
• Hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsində "Yol hərəkəti haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa riayət olunmasına nəzarətin həyata keçirilməsi;
• Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yol hərəkəti təhlükəsizliyi Komissiyasının iclasları üçün materialların hazırlanması, qəbul edilmiş qərarların yerinə yetirilməsi gedişinə səlahiyyətləri daxilində nəzarət edilməsi;
• Yol hərəkəti və onun təhlükəsizliyi göstəricilərinin uçotunun aparılmasının təşkili;
• DYP hissələrinin texniki vasitələrlə təmin olunması, onların texniki cəhətdən saz saxlanılmasına nəzarət edilməsi;
• Yol hərəkəti qaydalarının pozulması barədə inzibati xətalar üzrə icraatın təşkili, inzibati tənbehlərin düzgün tətbiq edilməsinin təşkili və bu işə nəzarətin həyata keçirilməsi;
• Yol hərəkəti təhlükəsizliyi məsələləri üzrə hüquqi və fiziki şəxslərin müraciətlərinə baxılması;
• DYP hissələrinə xidmətlə bağlı əməli köməklik göstərilməsi həvalə olunmuş vəzifələrin icrasına nəzarətin təmin edilməsi;
• DYP əməkdaşları barədə daxil olmuş müraciətlərə baxılması, şikayətlərə səbəb olan neqativ halların qarşısının alınması üçün tədbirlər görülməsi;
• Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yol hərəkəti təhlükəsizliyi komissiyasının qərarı əsasında avtomobil yollarda yol hərəkətini nizamlayan texniki vasitələrin quraşdırılmasının təşkili;
• Nəqliyyat vasitələrinin axtarışı işinin təşkili və bu işdə digər xidmətlərlə qarşılıqlı əlaqələrin təmin edilməsi;
• Avtonəqliyyat vasitələrinin və qoşquların dövlət texniki baxışının və qeydiyyatının keçirilməsinin, onlara dövlət nömrə nişanlarının verilməsinin, habelə yol hərəkəti qaydaları və sürücülük vəsiqələri üzrə imtahanların qəbul edilməsi və nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququ verən sürücülük vəsiqəsinin verilməsinin təşkil edilməsi;
• Yol hərəkətinin təhlükəsizliyi məsələləri üzrə elmi-tədqiqat işlərinin aparılmasında iştirak edilməsi;
• Nəqliyyat vasitələrinin müayinə olunması, onların texniki layihə sənədləri barədə rəylərin verilməsi işinin təşkili;
• Büdcə və büdcədənkənar vəsaitlər hesabına yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin olunması tədbirlərinin müəyyənləşdirilməsi;
• Yol nişanlarının və göstəricilərin quraşdırılmasını, yol hərəkətini nizamlayan və ona nəzarət edən nəqliyyat və texniki vasitələrin, yol-nəqliyyat hadisələrinin nəticələrinin aradan qaldırılması üçün hadisə yerində tətbiq olunan qəza-xilasetmə avadanlığının, habelə yol hərəkətinin təhlükəsizliyini təmin edən digər texniki vasitələrin və cihazların, yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin tətbiqinə xidmət edən təşviqat vasitələrinin, xüsusi məhsulların (sürücülük vəsiqələrinin blanklarının, nəqliyyat vasitəsinin qeydiyyat şəhadətnamələrinin, dövlət qeydiyyat nişanlarının və tanınma nişanlarının) sifarişinin və istehsalının təmin edilməsi.

Yol hərəkətinin təşkili sahəsində

• Avtomobil yollarının, küçələrin, dəmir yolu keçidlərinin yol hərəkəti üçün təhlükəsiz vəziyyətdə saxlanılmasının, küçə və yolların hərəkəti tənzimləyən vasitələrlə təhciz olunmasının təşkili;
• Respublika və yerli əhəmiyyətli yolların tikintisi layihələrinə yol hərəkəti təhlükəsizliyi baxımından rəy verilməsi;
• Yeni və yenidən qurulmuş yolların, yol qurğularının və dəmir yolu keçidlərinin istismara qəbulu üzrə dövlət və işçi komissiyalarının işində yol hərəkətinin təhlükəsizliyi şərtlərinə əməl olunması baxımından iştirak edilməsi;
• Yol hərəkətini tənzimləyən və ona nəzarət edən texniki vasitələrin hazırlanması üçün sifarişlər verilməsi;
• Küçə və yollarda, habelə dəmir yolu keçidlərində yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, texniki təmin işlərinin görülməsi sahəsində tələblərin yerinə yetirilməsinin təşkili;
• Texniki tənzimləmə vasitələrinin quraşdırılması, istismarı və tətbiqi üzrə DYP-nin ixtisaslaşdırılmış quraşdırma-istismar bölmələrinin fəaliyyətinə rəhbərliyin həyata keçirilməsi;
• Yol hərəkətini tənzimləyən texniki vasitələrin yeni konstruksiyalarının sınağında və istismara qəbulunda iştirak edilməsi, onların təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər hazırlanması;
• Tırtıllı, uzun ölçülü, iriqabaritli, ağır çəkili və ya təhlükəli yüklər daşıyan nəqliyyat vasitələrinin avtomobil yollarından istifadə işinin təşkili;
• DYP-nin mühafizə olunan duracaqlarının yaradılmasının təşkili;
• İctimai nəqliyyatın hərəkət marşrutlarının hərəkətin təhlükəsizliyi baxımından razılaşdırılması.

Yol hərəkətinə nəzarət sahəsində

• Nəqliyyat vasitələrinin və piyadaların təhlükəsiz və fasiləsiz hərəkətinin təmin edilməsi, hərəkət iştirakçıları tərəfindən yol hərəkəti qaydalarının pozulmasının aşkarı və qarşısının alınması;
• Yol hərəkəti qaydalarını pozan hərəkət iştirakçılarının qanunvericiliyə uyğun olaraq inzibati məsuliyyətə cəlb olunması işinin təşkili;
• "Yol hərəkəti haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununda nəzərdə tutulmuş pozuntulara görə inzibati tənbeh tətbiq edilmiş şəxslərin cərimə ballarının mərkəzləşdirilmiş kompüter uçotunun aparılması, həmçinin DYP hissələrinin bu məlumatlardan istifadəsinin təşkil edilməsi;
• Yol patrul xidmətinin təşkili və bu işə nəzarət edilməsi, yol patrul xidmətinin təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər hazırlanması;
• Yol patrul xidmətinin sərancamında olan əməliyyat-xidməti nəqliyyat vasitələrinin, eləcə də digər texniki vasitələrin təyinatı üzrə istifadə olunmasına nəzarət edilməsi;
• Yol-nəqliyyat hadisələri yerində DYP hissələri tərəfindən təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsi və zərər çəkənlərə həkimə qədər yardım edilməsinin təşkili;
• Nəqliyyat dəstələrinin müşayiət olunması işinin təşkil edilməsi;
• Zədələnmiş və sahibsiz qalmış nəqliyyat vasitələrinin bu məqsədlər üçün müəyyən edilmiş yerlərə aparılmasının təşkili;
• DİN-in digər xidmətləri ilə qarşılıqlı əlaqədə post-patrul xidmətinin işinə dair məsələlər üzrə tədbirlər görülməsinin təşkili;
• Digər xüsusi xidmət orqanları ilə birgə xüsusi təyinatlı nəqliyyat vasitələrinin təhlükəsiz hərəkətinin təmini işinin təşkili;
• Yol hərəkətinə nəzarət sahəsində DYP hissələrinə metodiki və praktiki köməklik göstərilməsi;
• Yol patrul xidmətinin zəruri əməliyyat-xidməti nəqliyyat, rabitə vasitələri və başqa texniki vasitələrlə, habelə xüsusi geyim və ləvazimatlarla təhciz olunmasına dair təkliflər verilməsi, bu vasitələrin və ləvazimatların istismara qəbulu üzrə komissiyaların işində iştirak edilməsi.

Avtonəqliyyat vasitələrinin axtarışı sahəsində

• Qaçırılmış, oğurlanmış və hadisə yerindən yayınmış avtonəqliyyat vasitələrinin DYP hissələri tərəfindən axtarışı (o cümlədən "isti izlərlə") işinin təşkili;
• Nəqliyyat vasitələrinin qeyri-qanuni yollarla əldə edilməsi, qaçırılması, sökülməsi, gizlədilməsi və leqallaşdırılması ilə bağlı törədilən hüquqpozmalarla əlaqədar vəziyyətin təhlili və ümumiləşdirilməsi, müvafiq tövsiyələr və icmallar hazırlanması;
• Qeydiyyata alınan, axtarılan və sahibsiz nəqliyyat vasitələrinin, eləcə də oğurlanmış, itirilmiş qeydiyyat və nəqliyyat vasitələrindən istifadə etmə hüququ verən digər sənədlərin avtomatlaşdırılmış uçotunun və DYP hissələrinin bu məlumatlardan istifadəsinin təşkil edilməsi;
• "Sipər" əməliyyat-axtarış sisteminə daxil olan nəzarət postlarının fəaliyyətinin təşkili. ƿməliyyat statistik informasiya idarəsi və İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosu ilə qarşılıqlı əlaqədə avtomoto nəqliyyatın axtarışı üzrə avtomatlaşdırılmış məlumat-axtarış sisteminin (AMAS) texniki və proqram vasitələrinin təhcizatının təmin edilməsi;
• Nəqliyyatdan istifadə etməklə törədilən cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində DİN-in və Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin əmr və göstərişlərinin DYP aparatları və nizami hissələri tərəfindən yerinə yetirilməsinə nəzarət edilməsi;
• Axtarış sahəsində DYP hissələrinə metodiki və praktiki köməklik göstərilməsi.

Avtonəqliyyat vasitələrinə texniki nəzarət sahəsində

• Hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən nəqliyyat vasitələrinin texniki cəhətdən saz vəziyyətdə idarə edilməsinə nəzarətin təmini, bu sahədə müvafiq təkliflər hazırlanması;
• Avtonəqliyyat vasitələrinə dövlət texniki baxışın vaxtında və keyfiyyətlə keçirilməsinin təşkili, yeni müayinə stansiyalarının yaradılmasının məqsədəmüvafiqliyi barədə təkliflər hazırlanması;
• Yol hərəkətinə dair ekoloji tələblərin təmin edilməsi sahəsində tədbirlərin həyata keçirilməsi;
• Yeni hazırlanan, quruluşu dəyişdirilən nəqliyyat vasitələrinin konstruksiyalarının razılaşdırılması, yol hərəkəti təhlükəsizliyi baxımından onların istismara buraxılmasının mümkünlüyü haqqında rəy verilməsi. Yeni və modeli dəyişdirilmiş nəqliyyat vasitələrinin sınağında və qəbulunda iştirak edilməsi, nəqliyyat vasitələrinin texniki layihə sənədləri tələb olunmayan avadanlaşdırılmasına icazə verilməsi;
• Sərnişin və yük daşımaları sahəsində Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarlarının, DİN-in əmr və göstərişlərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edilməsi;
• Nəqliyyat vasitələrində reklamın yayılmasına müvafiq qaydada razılıq verilməsi;
• Müəyyən olunmuş qaydalara uyğun xüsusi və işıq siqnallarının quraşdırılmasına icazə verilməsi, belə nəqliyyat vasitələrinin qeydiyyatının aparılması. Operativ nəqliyyat vasitələrinin xarici örtüyünün rəng qrafikasının müəyyən edilməsi.

Hərəkətin təhlükəsizliyinin təbliği sahəsində

• Kütləvi informasiya vasitələrinin imkanlarından istifadə etməklə hərəkətin təhlükəsizliyinin təbliği üzrə işin səmərəsini yüksəltmək sahəsində tədbirlər hazırlanması, əhalinin yol hərəkəti sahəsində mövcud qanunvericiliklə əlaqədar maarifləndirilməsi işinin təşkili;
• Məktəbəqədər müəssisələrdə, məktəblərdə və tədris müəssisələrində yol hərəkəti qaydalarının öyrənilməsinə, yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üzrə tədris proqramlarının vəsaitlərin hazırlanmasının təşkili;
• Uşaq yol-nəqliyyat travmatizminin qarşısını almaq üzrə tədbirlər keçirilməsində nazirliklərə, idarələrə və başqa təşkilatlara yardım göstərilməsi;
• Yol hərəkəti qaydalarının təbliği və nəqliyyat vasitələri sürücülərinin şəxsi məsuliyyətinin artırılması sahəsində ictimai qurumlarla əlaqələr yaradılması;
• Dövrü mətbuatda, radio və televiziyada yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təbliğinin təşkil edilməsi;
• Yol hərəkətinin təbliğinə dair mətbuat vasitələrinin nəşrinin təşkili.

Avtomotonəqliyyat vasitələrinin uçotu, qeydiyyatı və sürücülərin hazırlanması sahəsində

• Respublika üzrə avtonəqliyyat vasitələrinin, onların qoşqularının və yarımqoşqularının dövlət qeydiyyatından keçirilməsi, dövlət qeydiyyatı üzrə uçota alınması və uçotdan çıxarılması işinin təşkili, habelə bu sahəyə nəzarətin həyata keçirilməsi;
• Sürücülər hazırlayan tədris müəssisələrinin qeydiyyatının aparılması, sürücülük vəsiqəsi almaq istəyən şəxslərdən bilavasitə nəzəri və təcrübi imtahanların qəbul edilməsi, imtahanlardan müvəffəqiyyətlə keçənlərə sürücülük vəsiqəsinin verilməsi, onların uçotunun aparılması, bu işin tabelikdəki orqanlarda həyata keçirilməsi;
• Nəqliyyat vasitələri sürücülərinin hazırlanması və ixtisaslarının artırılması işini həyata keçirən məktəb və kursların qeydiyyata alınması üçün yoxlanılması, tədris proqramlarının razılaşdırılması və onların fəaliyyətinə mütəmadi nəzarət edilməsi;
• Qeydiyyata alınan nəqliyyat vasitələrinə dövlət qeydiyyat nişanlarının və qeydiyyat şəhadətnamələrinin verilməsi, özgəninkiləşdirilən nəqliyyat vasitələrinin sənədləşdirilməsi, təkrar qeydiyyatın aparılması, nəqliyyat vasitəsinin girov müqaviləsinin qeydiyyata alınması barədə şəhadətnamənin verilməsi və mövcud qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş digər hallarla bağlı qeydiyyat hərəkətlərinin həyata keçirilməsi və onların uçotunun aparılması;
• Nəqliyyat vasitələrinin qeydiyyat şəhadətnaməsinin, dövlət qeydiyyat nişanlarının və sürücülük vəsiqəsinin nümunələrinin hazırlanması, onların və digər xüsusi məhsul və avadanlıqların müəyyən edilmiş qaydalara əsasən istehsalının həyata keçirilməsi;
• Nəqliyyat vasitələri üçün dövlət qeydiyyat nişanlarının seriyalar üzrə rayonlar arasında bölüşdürülməsi, qeydiyyata alınmış nəqliyyat vasitələrinin regionlar üzrə və mərkəzləşdirilmiş uçotunun aparılmasının həyata keçirilməsi. Özünün struktur hissələrini dövlət qeydiyyat nişanları, qeydiyyat şəhadətnaməsi, sürücülük vəsiqəsi blankları, eləcə də digər xüsusi məhsul və avadanlıqla təhciz edilməsi və onların vaxtaşırı təftişinin aparılması;
• Nəqliyyat vasitələri və onların ehtiyat hissələrinin satışı ilə məşğul olan hüquqi şəxslərin və istehsalçı müəssisələrin uçotunun aparılması, onların "tranzit" nişanları və arayış-hesab blankları ilə təhciz olunması və bu məmulatların sərfinə nəzarətin vaxtaşırı həyata keçirilməsi;
• Sürücülük vəsiqələrinin, qeydiyyat şəhadətnamələrinin və dövlət qeydiyyat nişanlarının verilməsi və digər qeydiyyat hərəkətlərinin aparılması üzrə ödənc, vergi və rüsumların vaxtında ödənilməsinə nəzarətin təmini.