Bayrım Ana - Qafqaz Türklerinde Məryəm Ana. Bəzən qadın və uşaq Tanrıçası. "Bayrım Biyçe" olaraq da adlandırılar. (Biyçe, Qafqazda Prenses deməkdir.) Bayrım anlayışı ilk əvvəllər qadın övliya və hətta daha geniş olaraq "Pir" mənasını verərkən, sonralar Qaraçay və Balkar bölgəsində Məryəm Ananın xarakterizə etməkdə istifadə edilmişdir. Yarı Tanrı mövqesindədir. Nartlarda Umay Biyçe və Bayrım Biyçe üzərinə qurulan ikitərəfli Tanrı tərəfindən kül idi yaradılmışdır. Umay Biyçe, Türklərin Ana Tanrıçası Umay Xanımdan başqası deyil və onun bütün xüsusiyyətlərini daşıyır. Bayrım Ana (Məryəm Ana) isə Xristianlığın təsiri gəlmişdir. Monqolların Alankova Xanımı ilə bənzər bir şəkildə kişi əli dəymədən hamilə qalmışdır. Alankova Ayışığında hamilə qalmış, Məryəm Ananın isə Baş Mələyin Tanrıdan aldığı əmrlə ona verdiyi möcüzə (rəhminə qoyduğu ruh) nəticəsində, atasız olaraq uşağı olmuşdur. Məryəm adı İvrit Miriam, Ərəbcə Məryəm sözlərindən dilimizə keçmişdir. Bayrım Öy, Bayrım Anadan dilək dilənən yer, Bayrım Gün isə özündən dilək dilənən gündür və bəzən Cümə gününə bu ad verilər. Bayrım Ay isə Novruz yəni Mart ayıdır.
Bay Kökü
Türk inanc sistemində mifoloji varlıqların adlarında müqəddəslik məzmununu bildirən bir söz və köktür. Məsələn Ülgen və onun oğulları kimi, ən ulu ilahi varlıqların və ən güclü şamanların adlarıyla birlikdə iştirak edər. Və ya "Bay Terək" (Bay Qayın) adı verilən həyat ağacının adında da istifadə edilər. Bayram sözü və bənzəri bir məna daşıyan Bay-gün yenə bu anlayışla əlaqəlidir. Monqolcada "Boyan", "Bayan", "Buyan" və "Poyan" kimi adam adlarının içərisində də qorunmuşdur. Bay/Pay/May kökü məna etibarilə ovsun, cadu, dua və qurban, mərasim, bayram və bənzəri anlayışlarla bağlılıq ehtiva edər. Anadolu türkcəsində "bağı" sözü, ovsuncu, cadugər mənasında istifadə edilər. Altaylarda "baylu" sözü, toxunulmaz, müqəddəs və qadağan mənasını verər. Slavyan dillərinə bu kökdən keçən bəzi sözlər var. Məsələn serb-xorvatcada istifadə edilən, "Bayati" (ovsunlamaq, ovsunlamaq, fala baxmaq) kimi...
Etimologiya
(Bay) kökündən törəmişdir. Kutluluk mənası vardır. Bayram sözüylə kökteştir.
Mənbə
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
September 19, 2021
bayrım, qafqaz, türklerinde, məryəm, bəzən, qadın, uşaq, tanrıçası, biyçe, olaraq, adlandırılar, biyçe, qafqazda, prenses, deməkdir, anlayışı, əvvəllər, qadın, övliya, hətta, daha, geniş, olaraq, mənasını, verərkən, sonralar, qaraçay, balkar, bölgəsində, məryə. Bayrim Ana Qafqaz Turklerinde Meryem Ana Bezen qadin ve usaq Tanricasi Bayrim Biyce olaraq da adlandirilar Biyce Qafqazda Prenses demekdir Bayrim anlayisi ilk evveller qadin ovliya ve hetta daha genis olaraq Pir menasini vererken sonralar Qaracay ve Balkar bolgesinde Meryem Ananin xarakterize etmekde istifade edilmisdir Yari Tanri movqesindedir Nartlarda Umay Biyce ve Bayrim Biyce uzerine qurulan ikiterefli Tanri terefinden kul idi yaradilmisdir Umay Biyce Turklerin Ana Tanricasi Umay Xanimdan basqasi deyil ve onun butun xususiyyetlerini dasiyir Bayrim Ana Meryem Ana ise Xristianligin tesiri gelmisdir Monqollarin Alankova Xanimi ile benzer bir sekilde kisi eli deymeden hamile qalmisdir Alankova Ayisiginda hamile qalmis Meryem Ananin ise Bas Meleyin Tanridan aldigi emrle ona verdiyi mocuze rehmine qoydugu ruh neticesinde atasiz olaraq usagi olmusdur Meryem adi Ivrit Miriam Erebce Meryem sozlerinden dilimize kecmisdir Bayrim Oy Bayrim Anadan dilek dilenen yer Bayrim Gun ise ozunden dilek dilenen gundur ve bezen Cume gunune bu ad veriler Bayrim Ay ise Novruz yeni Mart ayidir Bay Koku RedakteTurk inanc sisteminde mifoloji varliqlarin adlarinda muqeddeslik mezmununu bildiren bir soz ve koktur Meselen Ulgen ve onun ogullari kimi en ulu ilahi varliqlarin ve en guclu samanlarin adlariyla birlikde istirak eder Ve ya Bay Terek Bay Qayin adi verilen heyat agacinin adinda da istifade ediler Bayram sozu ve benzeri bir mena dasiyan Bay gun yene bu anlayisla elaqelidir Monqolcada Boyan Bayan Buyan ve Poyan kimi adam adlarinin icerisinde de qorunmusdur Bay Pay May koku mena etibarile ovsun cadu dua ve qurban merasim bayram ve benzeri anlayislarla bagliliq ehtiva eder Anadolu turkcesinde bagi sozu ovsuncu caduger menasinda istifade ediler Altaylarda baylu sozu toxunulmaz muqeddes ve qadagan menasini verer Slavyan dillerine bu kokden kecen bezi sozler var Meselen serb xorvatcada istifade edilen Bayati ovsunlamaq ovsunlamaq fala baxmaq kimi Etimologiya Redakte Bay kokunden toremisdir Kutluluk menasi vardir Bayram sozuyle koktestir Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Menbe https az wikipedia org w index php title Bayrim amp oldid 2778589, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
