Barsakelmes (qaz.Барсакелмес) — Aral dənizində yerləşən keçmiş ada. İnzibati cəhətdən Qazaxıstanın Kızılorda vilayəti Aralsk yaronu ərazisinə daxildir. Türk dillərindən tərcümədə «getsə — gəlməz» anlamında işlədilir. Barsakelmes haqqında ilk coğrafi qeydləri 1848-ci ilin avqustunda A. Maksetev vermişdir. A. Akisev isə adanın toporafiyasını tərtib etmişdir. Taras Şevçenko yerli flora və fauna haqqında məlumat yermişdir. A jumping hörümçəyi adanın şərəfinə 1998-ci ildə Sitticus barsakelmes olaraq adlandırılmışdır.
Aralsk şəhərindən 180 km cənub-qərbdə yerləşir. İllik yağıntının miqdarı 128 mm olmuşdur. İyul ayında orta temperatur + 28°C təşkil edirdi. Maksimal temperatur isə +44 °C olmuşdur. Yanvar ayının orta temperaturu −13 °C, minimal temperatur isə −36 °C-dir. 1980-ci ildə adanın sahəsi 133 km² olmuşdur. Onun ən hündür nöqtəsi 113 m-dir.
Cənub hissəsində hündürlüyü 180 metr olan platolar vardır. Şimalı isə düzənlikdir. Burada boz-qonur takır və şoranlıqlar müşahidə edilir. Sahilində belə qabarıq söranlıqları müşahidə etmək olardı.
Adanın 1960-ci illərdə horizatal olaraq uzunluğu 23 - 7 kilometrə olmuşdur (45°38′07″ şm. e. 59°54′30″ ş. u.). Adanın son mövcudluğu dövrü həddindən artıq tez böyüyürdü. 1990-cı illərdə yarımadaya çevrilir. 2000-ci illərdə isə ölçüləri 40-16 km olur.
2009-ci ilin yayında Böyük Aralın quruması ilə əlaqədar yarımada yoxa çıxaraq quyun bir hissəsi olmuşdur. Keçmiş adanın yerində Barsakelmes dövlət təbiət qoruğu yerləşir. Hazırda qoruq ərazisində güçlü külək və toz fırtınaları olduğundan gözləri bağlamaq məsləhət görülür. Deyilənə görə adanın ilkin adı Sujok (susuz) olmuşdur.
Ada incəsəntdə
Adada Boris Andreeviç Lavrenyovun povestində baş vermiş hadisələr 1924-cü ildə cərəyan edir.
Ada sovet ədəbiyyatında dinozavların yaşayış yeri, nəmalum uçan boşqabların gəldiyi məkan, keçmişlə gələcək arasında qapı rolunu oynayan yer kimi məşhurlaşmışdır. Bu hadisələr fantastik janrda yazan Sergey Lukyanenkonun təxəyüllülünün məhsulu olmuşdur. Onun sözlərinə görə bu əfsanələr 1950-ci ildə Qazaxıstanda buraxılan «Lelinskaya smena» qəzetində dərc edilən məqalədən sobra yayılmışdır. Burada ada ərazisində qədim uçan dinozavrın görülməsindən bəhs edilirdi.
Adanın adında özbək yazıçısı Conrid Abdullaxanov roman yazmışdır.
Digər bir əfsanəyə görə 1950-ci — 1960-cı illərdə adada Abdrazak adlı birisi yaşayırdı. Onu bura qohumları linza göründüyü ilk gündə gətirmişdilər. O, uçan boşqablarda gəlmiş canlılarla söhbət edərək onlardan məlumat almışdır.
. 2016-10-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-01.
Жизнь на островах — Barsakelmes adası - o yer ki, bəlkədə ordan geri qayıtmaq olmaz…
September 05, 2021
barsakelmes, Барсакелмес, aral, dənizində, yerləşən, keçmiş, inzibati, cəhətdən, qazaxıstanın, kızılorda, vilayəti, aralsk, yaronu, ərazisinə, daxildir, türk, dillərindən, tərcümədə, getsə, gəlməz, anlamında, işlədilir, haqqında, coğrafi, qeydləri, 1848, ilin,. Barsakelmes qaz Barsakelmes Aral denizinde yerlesen kecmis ada Inzibati cehetden Qazaxistanin Kizilorda vilayeti Aralsk yaronu erazisine daxildir Turk dillerinden tercumede getse gelmez anlaminda isledilir Barsakelmes haqqinda ilk cografi qeydleri 1848 ci ilin avqustunda A Maksetev vermisdir A Akisev ise adanin toporafiyasini tertib etmisdir Taras Sevcenko yerli flora ve fauna haqqinda melumat yermisdir A jumping horumceyi adanin serefine 1998 ci ilde Sitticus barsakelmes olaraq adlandirilmisdir Aral denizinin xeritedi 1960 il Barsakelmes 1853 il Barsakelmes adasi Taras Sevcenkonun resmi 1848 il Aralsk seherinden 180 km cenub qerbde yerlesir Illik yagintinin miqdari 128 mm olmusdur Iyul ayinda orta temperatur 28 C teskil edirdi Maksimal temperatur ise 44 C olmusdur Yanvar ayinin orta temperaturu 13 C minimal temperatur ise 36 C dir 1980 ci ilde adanin sahesi 133 km olmusdur Onun en hundur noqtesi 113 m dir Cenub hissesinde hundurluyu 180 metr olan platolar vardir Simali ise duzenlikdir Burada boz qonur takir ve soranliqlar musahide edilir Sahilinde bele qabariq soranliqlari musahide etmek olardi Adanin 1960 ci illerde horizatal olaraq uzunlugu 23 7 kilometre olmusdur 45 38 07 sm e 59 54 30 s u Adanin son movcudlugu dovru heddinden artiq tez boyuyurdu 1990 ci illerde yarimadaya cevrilir 2000 ci illerde ise olculeri 40 16 km olur 2009 ci ilin yayinda Boyuk Aralin qurumasi ile elaqedar yarimada yoxa cixaraq quyun bir hissesi olmusdur Kecmis adanin yerinde Barsakelmes dovlet tebiet qorugu yerlesir Hazirda qoruq erazisinde guclu kulek ve toz firtinalari oldugundan gozleri baglamaq meslehet gorulur Deyilene gore adanin ilkin adi Sujok susuz olmusdur Mundericat 1 Ada incesentde 2 Hemcinin bax 3 Menbe 4 IstinadlarAda incesentde RedakteAdada Boris Andreevic Lavrenyovun povestinde bas vermis hadiseler 1924 cu ilde cereyan edir 1 Ada sovet edebiyyatinda dinozavlarin yasayis yeri nemalum ucan bosqablarin geldiyi mekan kecmisle gelecek arasinda qapi rolunu oynayan yer kimi meshurlasmisdir Bu hadiseler fantastik janrda yazan Sergey Lukyanenkonun texeyullulunun mehsulu olmusdur 2 Onun sozlerine gore bu efsaneler 1950 ci ilde Qazaxistanda buraxilan Lelinskaya smena qezetinde derc edilen meqaleden sobra yayilmisdir Burada ada erazisinde qedim ucan dinozavrin gorulmesinden behs edilirdi 3 Adanin adinda ozbek yazicisi Conrid Abdullaxanov roman yazmisdir Diger bir efsaneye gore 1950 ci 1960 ci illerde adada Abdrazak adli birisi yasayirdi Onu bura qohumlari linza gorunduyu ilk gunde getirmisdiler O ucan bosqablarda gelmis canlilarla sohbet ederek onlardan melumat almisdir 4 Hemcinin bax RedakteBarsakelmes qoruguMenbe RedakteBarsakelmes Arxivlesdirilib 2008 09 28 at the Wayback Machine Barsakelmesde dogulus Barsakelmes qorugu Arxivlesdirilib 2016 11 22 at the Wayback Machine Barsakelmesin sekilleri Arxivlesdirilib 2006 06 20 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte Kazahstanskaya pravda Uhodya vozvratis Informacionnaya svodka KLF MGU Vypusk 9 Tochka nevozvrata 2016 10 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 01 Zhizn na ostrovah Barsakelmes adasi o yer ki belkede ordan geri qayitmaq olmaz Menbe https az wikipedia org w index php title Barsakelmes amp oldid 5749739, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
