Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqalədə və ya bölmədə Vikipediya meyarlarına uyğun olmadığı üçün təkmilləşdirilməsinə ehtiyac olan hissələr var. Lütfən bu məqaləni redaktə edərək təkmilləşdirilməsinə kömək edin. |
Barkod (ing. barcode) — marketlərdən aldığımız malın üstündəki etiketdə qalınlıqları fərqli şaquli cizgilər və bəzi rəqəmlər. Kassirlər bu malın etiketli tərəfini bir şüşənin üstündən keçirdir və ya etiketə bir işıq tutaraq qiymətlərini avtomatik olaraq hesablayıb kassaya yazırlar.
Barkodlar əvvəllər marketlər üçün əməliyyatları sürətləndirmək və anbarlara daha güclü nəzarət etmək üçün hazırlanmışdı. Ancaq sistem o qədər müvəffəq oldu ki, sürətlə hər cür satılan əşyaya tətbiq edilməyə başlandı. İndi super marketdən aldığınız və üstündə barkod olan hər hansı bir məhsulu əlinizə götürün və etiketə baxaraq izah edəcəklərimizi dinləyin.
Gördüyünüz kimi bir barkodda iki qisim var. 1- Makinanın oxuduğu şaquli cizgilər qismi, 2- İnsanların oxuya bildiyi 12 ədəd rəqəm. İlk altı rəqəm əşyanın identifikasiya nömrəsidir, istehsalçılar illik bir ödəniş qarşılığında bu kodları verən beynəlxalq bir təşkilatdan öz məhsullarına ala bilər.
İkinci qrupdakı ilk beş rəqəm material nömrəsidir. Eyni kod birdən çox çeşiddəki mal üçün istifadə edilə bilməz. Yəni istehsalçının satdığı hər müxtəlif məhsulda, hər müxtəlif paketdə, hətta paketlərin yenidən paketlənmələrində hər zaman müxtəlif material nömrəsi verilir. Beləliklə, marketdə nə qədər mal satıldığı, anbarda nə qədər qaldığı həmişə nəzarət altında saxlanılır.
Məsələn, su konservi ilə su şüşəsinin kod nömrələri müxtəlifdir. Hətta qutuda 6, 12 və ya 24 ədəd olması belə fərqli kodların verilməsi ilə nəticələnir. Sağdakı ən axırıncı rəqəm isə nəzarət nömrəsidir. Bu nömrə bütün yoxlanan şaquli cizgilərlə yaddaşa yazılan məlumatın oxunmasını təmin edir.
Göründüyü kimi, barkodun üzərində malın qiyməti ilə əlaqəli hər hansı bir məlumat yoxdur. Kassir barkodu oxutduqda siqnal sistem daxilində mərkəzə göndərilir, buradakı kompüter barkod nömrələrinə görə daxil olunmuş və hər zaman dəyişdirilə bilən qiymət məlumatlarını dərhal kassaya göndərir. Bu mərkəz mağazadakı malların qiymətlərini hər zaman dəyişdirmə imkanını təmin etməkdədir.
Müxtəlif qalınlığı olan şaquli qalın və nazik cizgilər ilə aralarındakı boşluqlar, müxtəlif kombinasiyalarla düzülərək hər biri bir rəqəmi təmsil edir, yəni aşağısındakı rəqəmin kompüter tərəfindən oxunmasını təmin edir. Ən geniş yayılmış barkodlar 13-mərtəbəli Avropa kodu EAN-13 (European Article Numbering) və ABŞ ilə Kanadada tətbiq olunan UPC kodudur. EAN-13 kodunun strukturu belədir: 1.Ölkənin kodu 2.İstehsalçının kodu 3.Malın kodu 4.Nəzarət rəqəmi 5.Lisenziya əsasında hazırlanmış malın işarəsi Ölkə və istehsalçının kodlarındakı rəqəmlərin sayı dəyişə bilər. Bu sistemdə Azərbaycanın kodu 476-dır. Barkod optik skaner vasitəsilə oxuna bilər və bundan kitabxanalarda, mağazalarda və başqa müəssisələrdə informasiyanın tez və səhvsiz daxil edilməsi məqsədilə istifadə edilə bilər.
Yuxarıda göstərildiyi kimi barkodun ilk 3 rəqəmi ilə onun hansı ölkəyə aid olduğunu bilmək olar:
000…139 ABŞ və Kanada
300…379 Fransa
380 Bolqarıstan
383 Sloveniya
385 Xorvatiya
387 Bosniya və Herseqovina
400…440 Almaniya
450…499 Yaponiya
460…469 Rusiya
470 Qırğızıstan
471 Tayvan
474 Estoniya
475 Latviya
476 Azərbaycan
477 Litva
478 Özbəkistan
479 Şri lanka
480 Filippin
481 Belarus
482 Ukrayna
484 Moldova
485 Ermənistan
486 Gürcüstan
487 Qazaxıstan
500…509 İngiltərə
520 Yunanıstan
528 Livan
529 Kipr
539 İrlandiya
500…549 Belçika və Lüksemburq
560 Portuqaliya
569 İslandiya
570…579 Danimarka
590 Polşa
599 Macarıstan
600…601 CAR
609 Mavriki
611 Mərakeş
613 Əlcəzair
619 Tunis
640 ..649 Finlandiya
690…699 ÇXR
700..709 Norveç
729 İsrail
700…739 İsveç
740 Qvatemela
741 Salvador
742 Honduras
743 Nikaraqua
744 Kosta rika
745 Panama
746 Dominikan
750 Meksika
759 Venesuela
760…769 İsveçrə
770 Kolumbiya
773 Uruqvay
775 Peru
777 Boliviya
779Argentina
780 Çili
786 Ekvador
789 Braziliya
800…839 İtaliya
840…849 İspaniya
850 Kuba
858 Slovakiya
859 Çexiya
860 Yuqoslaviya
869 Türkiyə
870…879 Niderland
880 Cənubi Koreya
885 Tailand
888 Sinqapur
890 Hindistan
893 Vyetnam
900…919 Avstriya
920…929 Avstraliya
940…949 Yeni Zenlandiya
995 Malasiya
Mənbə
- BARKOD NƏDİR? 2006-05-02 at the Wayback Machine
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede ve ya bolmede Vikipediya meyarlarina uygun olmadigi ucun tekmillesdirilmesine ehtiyac olan hisseler var Lutfen bu meqaleni redakte ederek tekmillesdirilmesine komek edin Barkod ing barcode marketlerden aldigimiz malin ustundeki etiketde qalinliqlari ferqli saquli cizgiler ve bezi reqemler Kassirler bu malin etiketli terefini bir susenin ustunden kecirdir ve ya etikete bir isiq tutaraq qiymetlerini avtomatik olaraq hesablayib kassaya yazirlar Barkodlar evveller marketler ucun emeliyyatlari suretlendirmek ve anbarlara daha guclu nezaret etmek ucun hazirlanmisdi Ancaq sistem o qeder muveffeq oldu ki suretle her cur satilan esyaya tetbiq edilmeye baslandi Indi super marketden aldiginiz ve ustunde barkod olan her hansi bir mehsulu elinize goturun ve etikete baxaraq izah edeceklerimizi dinleyin Gorduyunuz kimi bir barkodda iki qisim var 1 Makinanin oxudugu saquli cizgiler qismi 2 Insanlarin oxuya bildiyi 12 eded reqem Ilk alti reqem esyanin identifikasiya nomresidir istehsalcilar illik bir odenis qarsiliginda bu kodlari veren beynelxalq bir teskilatdan oz mehsullarina ala biler Wikipedia barkodu Ikinci qrupdaki ilk bes reqem material nomresidir Eyni kod birden cox cesiddeki mal ucun istifade edile bilmez Yeni istehsalcinin satdigi her muxtelif mehsulda her muxtelif paketde hetta paketlerin yeniden paketlenmelerinde her zaman muxtelif material nomresi verilir Belelikle marketde ne qeder mal satildigi anbarda ne qeder qaldigi hemise nezaret altinda saxlanilir Meselen su konservi ile su susesinin kod nomreleri muxtelifdir Hetta qutuda 6 12 ve ya 24 eded olmasi bele ferqli kodlarin verilmesi ile neticelenir Sagdaki en axirinci reqem ise nezaret nomresidir Bu nomre butun yoxlanan saquli cizgilerle yaddasa yazilan melumatin oxunmasini temin edir Gorunduyu kimi barkodun uzerinde malin qiymeti ile elaqeli her hansi bir melumat yoxdur Kassir barkodu oxutduqda siqnal sistem daxilinde merkeze gonderilir buradaki komputer barkod nomrelerine gore daxil olunmus ve her zaman deyisdirile bilen qiymet melumatlarini derhal kassaya gonderir Bu merkez magazadaki mallarin qiymetlerini her zaman deyisdirme imkanini temin etmekdedir Muxtelif qalinligi olan saquli qalin ve nazik cizgiler ile aralarindaki bosluqlar muxtelif kombinasiyalarla duzulerek her biri bir reqemi temsil edir yeni asagisindaki reqemin komputer terefinden oxunmasini temin edir En genis yayilmis barkodlar 13 mertebeli Avropa kodu EAN 13 European Article Numbering ve ABS ile Kanadada tetbiq olunan UPC kodudur EAN 13 kodunun strukturu beledir 1 Olkenin kodu 2 Istehsalcinin kodu 3 Malin kodu 4 Nezaret reqemi 5 Lisenziya esasinda hazirlanmis malin isaresi Olke ve istehsalcinin kodlarindaki reqemlerin sayi deyise biler Bu sistemde Azerbaycanin kodu 476 dir Barkod optik skaner vasitesile oxuna biler ve bundan kitabxanalarda magazalarda ve basqa muessiselerde informasiyanin tez ve sehvsiz daxil edilmesi meqsedile istifade edile biler Yuxarida gosterildiyi kimi barkodun ilk 3 reqemi ile onun hansi olkeye aid oldugunu bilmek olar 000 139 ABS ve Kanada 300 379 Fransa 380 Bolqaristan 383 Sloveniya 385 Xorvatiya 387 Bosniya ve Herseqovina 400 440 Almaniya 450 499 Yaponiya 460 469 Rusiya 470 Qirgizistan 471 Tayvan 474 Estoniya 475 Latviya 476 Azerbaycan 477 Litva 478 Ozbekistan 479 Sri lanka 480 Filippin 481 Belarus 482 Ukrayna 484 Moldova 485 Ermenistan 486 Gurcustan 487 Qazaxistan 500 509 Ingiltere 520 Yunanistan 528 Livan 529 Kipr 539 Irlandiya 500 549 Belcika ve Luksemburq 560 Portuqaliya 569 Islandiya 570 579 Danimarka 590 Polsa 599 Macaristan 600 601 CAR 609 Mavriki 611 Merakes 613 Elcezair 619 Tunis 640 649 Finlandiya 690 699 CXR 700 709 Norvec 729 Israil 700 739 Isvec 740 Qvatemela 741 Salvador 742 Honduras 743 Nikaraqua 744 Kosta rika 745 Panama 746 Dominikan 750 Meksika 759 Venesuela 760 769 Isvecre 770 Kolumbiya 773 Uruqvay 775 Peru 777 Boliviya 779Argentina 780 Cili 786 Ekvador 789 Braziliya 800 839 Italiya 840 849 Ispaniya 850 Kuba 858 Slovakiya 859 Cexiya 860 Yuqoslaviya 869 Turkiye 870 879 Niderland 880 Cenubi Koreya 885 Tailand 888 Sinqapur 890 Hindistan 893 Vyetnam 900 919 Avstriya 920 929 Avstraliya 940 949 Yeni Zenlandiya 995 MalasiyaMenbeBARKOD NEDIR 2006 05 02 at the Wayback Machine Ismayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Hemcinin baxInformatika