fbpx
Wikipedia

Babadağ (şəhər)

Babadağ — müasir Rumıniyada şəhər

Qədim Osmanlı şəhərlərindən olmuşdur. Baba Dağ Osmanlıların güclü və əmin qalalarından idi. Sultan IV Murad bu torpaqların mühafizəsini gücləndirmək məqsədilə Qoca Kənan paşaya (Sultan Əhmədin damadı, onun qızı Atikə sultanın əri) əmr verir: "başın sənə gərəkdirsə, Baba Dağ qalasını möhkəm bir qalaya çevir". 1. Baba Dağ və ətrafı Çələbi Sultan Mehmetin hünəri və qeyrəti sayəsində Osmanlı hakimiyyətinə daxil olmuşdusa da (1416) bu yerlərin çox-çox əvvəldən türkmən yurdu olduğu məlumdur.

Turla çayı boyunca (müasir Dnestr çayı ətrafı) torpaqlardan keçən Övliya Çələbi şəhərin adıyla bağlı göstərirdi ki, burada Sarı Saltık Sultan (o "piri- Türküstan" kimi tanınan Xoca Əhməd Yasəvinin tələbəsi olmuşdur) dəfn olunduğu üçün bu yer Baba Dağ adlanmışdı. Eyni zamanda onunla yanaşı burada digər çoxlu pirani qəbirlər vardır. Səyyah həm də şəhərdə Sarı Saltık Sultanın təkkəsi və ona bitişik olan gözəl Ulu Cameni ziyarət etdiyini söyləmişdi. Şəhərin görməli-gəzməli yerləri olan Dədə Saltık Sultan meşə qoruğu, Yar Bağları, Böyük meşəlik, Lalə bağçalarını...səyyah aludəliklə təsvir etmişdir.

Övliya Çələbini heyran qoyan gözəlliklərdən indi bir əsər qalıbmı?! Tarixçi Hammer də yeddi müxtəlif yerdə məzarı olan Sarı Saltık babanın əsas qəbrinin burada olduğunu göstərərək yazırdı: Övliya Saltıq baba XII əsrin 60-cı illərində yüz min Səlcuq türkü ilə bura gəlmiş, o vaxtdan bu yerlərə Dobruca Tatarıstanı deyilmişdi. Öləndə müridlərinə vəsiyyət etmişdi ki, onun nəşini yeddi yerə bölüb ayrı-ayrı yerlərdə dəfn etsinlər. bununla ziyarətgah halına gələn bu torpaqların İslam imperiyası torpaqlarına çevrilməsinə çalışmışdı.

Qala dəfələrlə basqınçı kazakların həmlələrinə hədəf olub; hətta Saltık Sultanın türbəsini zəngin avadanlığını yağmalayıb gedərkən olunmazın zülmünü çəkmişlər. Odur ki, götürdüklərini qorxudan gətirib yerinə qoymuşlar. Səyyah Dədə yağmaçı kazakların tamahına və talanına məruz qalan sərdabəni belə vəsf edir: türbənin içi gözəl hüsnü- xətlə yazılmış kəlami-şəriflərlə süslənib; adam boyu şamdanlar hər biri bir padşah hədiyyəsidir. Kırımın ruslar tərəfindən ilk işğalı zamanı (1738) diplomatik heyətlərin dayandığı yer, 1768-ci ildə Rus-Türk müharıbəsində ordu qışlağı olduğu məlumdur. Baba dağ ruslar tərəfindən ilk dəfə olaraq 1771-ci ildə qısa müddətə işğal etdilər, 1773-cü ildə geri çəkilərkən buranı yandırıb çıxdılar. Bundan sonra Osmanlılara geri verilsə də daimi möharibələr nəticəsində atəş xəttində qalmış; 1878-ci il Berlin andlaşması ilə Rusiyaya keçməklə hazırda Rumınyaya aiddir.

Baba dağ və ətrafı bu zaman öz türk adları ilə hələ ki, yaşamaqdadır. Övliya Çələbi Baba dağdan çıxıb Yayla köyünə , buradan da cənuba istiqamət götürüb Qara Muradlı qəsəbəsinə getdiyindən bəhs edir. Baba dağ 1791-ci ildə ruslar tərəfindən işğal olunmuşdur. Azərbaycanda da uca zirvəsində ziyarətgah yerləşən Baba dağ (Hünd.3.632 m.) Baş Qafqaz silsiləsində bir yüksəklikdir. Ətəyindən Qara çay axır. Baba dağ Azərbaycanda, Orta Asiyada – Tacikistan və Özbəkistan sərhəddində, Surxan Dərya və Kafirnihan çayları arasında dağ adıdır.

Mənbə

  • Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009, səh.43-45

babadağ, şəhər, babadağ, müasir, rumıniyada, şəhərqədim, osmanlı, şəhərlərindən, olmuşdur, baba, dağ, osmanlıların, güclü, əmin, qalalarından, sultan, murad, torpaqların, mühafizəsini, gücləndirmək, məqsədilə, qoca, kənan, paşaya, sultan, əhmədin, damadı, onun. Babadag muasir Ruminiyada seherQedim Osmanli seherlerinden olmusdur Baba Dag Osmanlilarin guclu ve emin qalalarindan idi Sultan IV Murad bu torpaqlarin muhafizesini guclendirmek meqsedile Qoca Kenan pasaya Sultan Ehmedin damadi onun qizi Atike sultanin eri emr verir basin sene gerekdirse Baba Dag qalasini mohkem bir qalaya cevir 1 Baba Dag ve etrafi Celebi Sultan Mehmetin huneri ve qeyreti sayesinde Osmanli hakimiyyetine daxil olmusdusa da 1416 bu yerlerin cox cox evvelden turkmen yurdu oldugu melumdur Turla cayi boyunca muasir Dnestr cayi etrafi torpaqlardan kecen Ovliya Celebi seherin adiyla bagli gosterirdi ki burada Sari Saltik Sultan o piri Turkustan kimi taninan Xoca Ehmed Yasevinin telebesi olmusdur defn olundugu ucun bu yer Baba Dag adlanmisdi Eyni zamanda onunla yanasi burada diger coxlu pirani qebirler vardir Seyyah hem de seherde Sari Saltik Sultanin tekkesi ve ona bitisik olan gozel Ulu Cameni ziyaret etdiyini soylemisdi Seherin gormeli gezmeli yerleri olan Dede Saltik Sultan mese qorugu Yar Baglari Boyuk meselik Lale bagcalarini seyyah aludelikle tesvir etmisdir Ovliya Celebini heyran qoyan gozelliklerden indi bir eser qalibmi Tarixci Hammer de yeddi muxtelif yerde mezari olan Sari Saltik babanin esas qebrinin burada oldugunu gostererek yazirdi Ovliya Saltiq baba XII esrin 60 ci illerinde yuz min Selcuq turku ile bura gelmis o vaxtdan bu yerlere Dobruca Tataristani deyilmisdi Olende muridlerine vesiyyet etmisdi ki onun nesini yeddi yere bolub ayri ayri yerlerde defn etsinler bununla ziyaretgah halina gelen bu torpaqlarin Islam imperiyasi torpaqlarina cevrilmesine calismisdi Qala defelerle basqinci kazaklarin hemlelerine hedef olub hetta Saltik Sultanin turbesini zengin avadanligini yagmalayib gederken olunmazin zulmunu cekmisler Odur ki goturduklerini qorxudan getirib yerine qoymuslar Seyyah Dede yagmaci kazaklarin tamahina ve talanina meruz qalan serdabeni bele vesf edir turbenin ici gozel husnu xetle yazilmis kelami seriflerle suslenib adam boyu samdanlar her biri bir padsah hediyyesidir Kirimin ruslar terefinden ilk isgali zamani 1738 diplomatik heyetlerin dayandigi yer 1768 ci ilde Rus Turk muharibesinde ordu qislagi oldugu melumdur Baba dag ruslar terefinden ilk defe olaraq 1771 ci ilde qisa muddete isgal etdiler 1773 cu ilde geri cekilerken burani yandirib cixdilar Bundan sonra Osmanlilara geri verilse de daimi moharibeler neticesinde ates xettinde qalmis 1878 ci il Berlin andlasmasi ile Rusiyaya kecmekle hazirda Ruminyaya aiddir Baba dag ve etrafi bu zaman oz turk adlari ile hele ki yasamaqdadir Ovliya Celebi Baba dagdan cixib Yayla koyune buradan da cenuba istiqamet goturub Qara Muradli qesebesine getdiyinden behs edir Baba dag 1791 ci ilde ruslar terefinden isgal olunmusdur Azerbaycanda da uca zirvesinde ziyaretgah yerlesen Baba dag Hund 3 632 m Bas Qafqaz silsilesinde bir yukseklikdir Eteyinden Qara cay axir Baba dag Azerbaycanda Orta Asiyada Tacikistan ve Ozbekistan serheddinde Surxan Derya ve Kafirnihan caylari arasinda dag adidir Menbe RedakteMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009 seh 43 45 Menbe https az wikipedia org w index php title Babadag seher amp oldid 3826917, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.