fbpx
Wikipedia

Ağabəyim ağa

Ağabəyim ağa (Ağabacı; 1782, Xankəndi (dəqiqləşdirmə)1832, Tehran) — azərbaycanlı şairə, Qarabağ xanı İbrahimxəlil xanın qızıdır, Qacar şahı Fətəli şahın xanımı.

Ağabəyim ağa
Ağabəyim ağa İbrahimxəlil xan qızı Cavanşir
Doğum tarixi
Doğum yeri Xanbağı, Xankəndi, Qarabağ xanlığı
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Tehran, Qacarlar dövləti
Vətəndaşlığı Qarabağ xanlığı, sonralar Qacarlar dövləti
Milliyyəti azərbaycanlı
Həyat yoldaşı Fətəli şah
Atası İbrahim xan
Təhsili Ali
Fəaliyyəti şairə, yazıçı
Fəaliyyət illəri 1800-1832
Əsərlərinin dili Azərbaycanca
Ağabəyim ağa Vikimənbədə

Həyatı

Ağabəyim ağa 1780-ci ildə Xankəndi şəhərində, Xanbağında anadan olub. Ağa Məhəmməd şah Qacar 1797-ci ildə Şuşada qətlə yetiriləndən sonra taxta onun yerinə Fətəli şah çıxır. Fətəli şah "hər iki tərəfin xatircəmliyi üçün" İbrahim xana öz qızı Ağabəyim ağanı (Xurşidbanu Natəvanın bibisi) hərəmxanasına göndərməsini söyləyir. İbrahim xan bu nigaha qol qoyur və öz sevimli qızını İran hökmdarı Fətəli şaha ərə verir (1801).

Ağabəyim Ağa qabiliyyətli, bacarıqlı və gözəl olmaqla bərabər, həm də çox vətənpərvər bir qadın olmuşdur. Ağabəyim Ağa dustaqların zindandan azad olunması, əsirlərin buraxılması, ölüm hökmü ilə məhkum edilmişlərin əfv olunmasına nail olurdu.

Mənbələr göstərir ki, Ağabəyim Ağa atasının vəziri Molla Pənah Vaqifin yetirməsi idi və sonradan fransız dilini öyrənərək, avropalılarla sərbəst danışmış, dövrün bir sıra şəxsiyyətləri ilə məktublaşmışdır. 1811-ci ildə o, Fransa imperatorunun arvadı ilə görüşmüş, onun vasitəsilə Napoleon Bonaparta məktub göndərmişdi. Rusiya–İran münasibətlərinin barışıqla nəticələnməsi işində də Ağabəyim ağanın rolu az olmamışdır. Rus çariçası Ağabəyim ağaya göndərdiyi məktubunda yazırdı: "Ey Bəyim, Siz öz müdrikliyinizlə mərhəmətli şahın ikinci Zöhrəsi, tale ulduzu olmuşsunuz". Ağabəyim ağaya Qarabağı çox sevən, öz torpağının həsrəti ilə yaşayan, ermənilərin xəyanətinə nifrət edən bir ictimaiyyətçi də demək olar. Digər bir mənbənin yazdığı kimi, İrəvan xanı "Sarı Aslan" ləqəbli Həsən xanı rus əsirliyindən qurtarmaqda da köməkçi olmuş, onu əsirlikdən qurtarmışdı.

1832-ci ildə Tehranda vəfat edib və Darül-İman adlanan Qum şəhərində dəfn olunub.

Yaradıcılığı

Qərib bir diyarda ömür-gün sürən, min nazın, nemətin içində bəslənən Ağabəyim vətən həsrətini söylədiyi bayatılarda dilə gətirir:

Əziziyəm, Qarabağ,
Şəki, Şirvan, Qarabağ,
Tehran cənnətə dönsə,
Yaddan çıxmaz Qarabağ!

Qələm də, bayatı da, göz yaşları da vətən həsrətini ovuda bilmir. Ağabəyim ağanın könlünü şad etmək, onu sevindirmək üçün Fətəli şah Tehranda möhtəşəm bir bağ saldırır. Xankəndidə,Şuşada bitən bütün ağac, gül-çiçəyi burada əkdirir ki, Ağabəyim doğma yerlərin havasını bu bağdan ala bilsin. Bəlkə onda könlu toxtayar. Hətta bağbanı da Şuşadan gətirirlər. Bu gülüstanın da adını "Vətən bağı" qoyurlar. Ağabəyim həmin bağa seyrə çıxarkən çox qəmlənir. Dərindən ah çəkərək ağlayır. Bütün saray əhli bu vəziyyətə heyrət kəsilir. Çünki "Vətən bağı" elə Qarabağın bir parçası idi. Ağabəyim üzüntüsünü belə ifadə edir:

"Vətən bağı" al-əlvandır,
Yox üstündə Xarıbülbül.
Nədən hər yerin əlvandır,
Köksün altı sarı, bülbül.

İstinadlar

  1. "Azərbaycan qadın şairləri antologiyası", Bakı: "Avrasiya press", 2005. səh.28-29.

Mənbə

  • Əzizə Cəfərzadə. "Azərbaycanın aşıq və şair qadınları", Bakı, "Gənclik", 1991. (səh.30-31).

Həmçinin bax

ağabəyim, ağa, ağabacı, 1782, xankəndi, dəqiqləşdirmə, 1832, tehran, azərbaycanlı, şairə, qarabağ, xanı, ibrahimxəlil, xanın, qızıdır, qacar, şahı, fətəli, şahın, xanımı, ibrahimxəlil, qızı, cavanşirdoğum, tarixi, 1780doğum, yeri, xanbağı, xankəndi, qarabağ, x. Agabeyim aga Agabaci 1782 Xankendi deqiqlesdirme 1832 Tehran azerbaycanli saire Qarabag xani Ibrahimxelil xanin qizidir Qacar sahi Feteli sahin xanimi Agabeyim agaAgabeyim aga Ibrahimxelil xan qizi CavansirDogum tarixi 1780Dogum yeri Xanbagi Xankendi Qarabag xanligiVefat tarixi 1832Vefat yeri Tehran Qacarlar dovletiVetendasligi Qarabag xanligi sonralar Qacarlar dovletiMilliyyeti azerbaycanliHeyat yoldasi Feteli sahAtasi Ibrahim xanTehsili AliFealiyyeti saire yaziciFealiyyet illeri 1800 1832Eserlerinin dili AzerbaycancaAgabeyim aga Vikimenbede Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Istinadlar 4 Menbe 5 Hemcinin baxHeyati RedakteAgabeyim aga 1780 ci ilde Xankendi seherinde Xanbaginda anadan olub Aga Mehemmed sah Qacar 1797 ci ilde Susada qetle yetirilenden sonra taxta onun yerine Feteli sah cixir Feteli sah her iki terefin xatircemliyi ucun Ibrahim xana oz qizi Agabeyim agani Xursidbanu Natevanin bibisi heremxanasina gondermesini soyleyir Ibrahim xan bu nigaha qol qoyur ve oz sevimli qizini Iran hokmdari Feteli saha ere verir 1801 Agabeyim Aga qabiliyyetli bacariqli ve gozel olmaqla beraber hem de cox vetenperver bir qadin olmusdur Agabeyim Aga dustaqlarin zindandan azad olunmasi esirlerin buraxilmasi olum hokmu ile mehkum edilmislerin efv olunmasina nail olurdu Menbeler gosterir ki Agabeyim Aga atasinin veziri Molla Penah Vaqifin yetirmesi idi ve sonradan fransiz dilini oyrenerek avropalilarla serbest danismis dovrun bir sira sexsiyyetleri ile mektublasmisdir 1811 ci ilde o Fransa imperatorunun arvadi ile gorusmus onun vasitesile Napoleon Bonaparta mektub gondermisdi Rusiya Iran munasibetlerinin barisiqla neticelenmesi isinde de Agabeyim aganin rolu az olmamisdir Rus caricasi Agabeyim agaya gonderdiyi mektubunda yazirdi Ey Beyim Siz oz mudrikliyinizle merhemetli sahin ikinci Zohresi tale ulduzu olmussunuz Agabeyim agaya Qarabagi cox seven oz torpaginin hesreti ile yasayan ermenilerin xeyanetine nifret eden bir ictimaiyyetci de demek olar Diger bir menbenin yazdigi kimi Irevan xani Sari Aslan leqebli Hesen xani rus esirliyinden qurtarmaqda da komekci olmus onu esirlikden qurtarmisdi 1832 ci ilde Tehranda vefat edib ve Darul Iman adlanan Qum seherinde defn olunub 1 Yaradiciligi RedakteQerib bir diyarda omur gun suren min nazin nemetin icinde beslenen Agabeyim veten hesretini soylediyi bayatilarda dile getirir Eziziyem Qarabag Seki Sirvan Qarabag Tehran cennete donse Yaddan cixmaz Qarabag Qelem de bayati da goz yaslari da veten hesretini ovuda bilmir Agabeyim aganin konlunu sad etmek onu sevindirmek ucun Feteli sah Tehranda mohtesem bir bag saldirir Xankendide Susada biten butun agac gul ciceyi burada ekdirir ki Agabeyim dogma yerlerin havasini bu bagdan ala bilsin Belke onda konlu toxtayar Hetta bagbani da Susadan getirirler Bu gulustanin da adini Veten bagi qoyurlar Agabeyim hemin baga seyre cixarken cox qemlenir Derinden ah cekerek aglayir Butun saray ehli bu veziyyete heyret kesilir Cunki Veten bagi ele Qarabagin bir parcasi idi Agabeyim uzuntusunu bele ifade edir Veten bagi al elvandir Yox ustunde Xaribulbul Neden her yerin elvandir Koksun alti sari bulbul Istinadlar Redakte Azerbaycan qadin sairleri antologiyasi Baki Avrasiya press 2005 seh 28 29 Menbe RedakteEzize Ceferzade Azerbaycanin asiq ve sair qadinlari Baki Genclik 1991 seh 30 31 Hemcinin bax RedakteXursidbanu Natevan Vikimenbede Muellif Agabeyim aga Cavansir ile elaqeli melumatlar var Menbe https az wikipedia org w index php title Agabeyim aga amp oldid 5690788, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.