Azərbaycanda QİÇS - Azərbaycandakı QİÇS-lə bağlı vəziyyəti izah etmək üçün istifadə olunan termin. Azərbaycanda ilk dəfə QİÇS virusu 1992-ci ildə aşkar edilmişdir. Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin 2014-cü ilə aid hesabatına əsasən Azərbaycanda HİV müsbət 4902 nəfər qeydiyyata götürülüb. Onlardan 4735 nəfəri Azərbaycan vətəndaşı, 167 nəfəri isə əcnəbidir. HİV-ə yoluxmuş Azərbaycan vətəndaşlarından 3597-i kişi, 1138-i qadındır. QİÇS mərhələsində olan insanların sayı 1519 nəfər, onlardan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı 1495 nəfərdir. HİV infeksiyasından dünyasını dəyişmiş insanların sayı 681 nəfər, onlardan Azərbaycan vətəndaşların sayı 671 nəfər olmuşdur.
Yoluxma yolları
4735 nəfər Azərbaycan vətəndaşından 2587-də HİV virusuna yoluxma inyeksion narkotik istifadəsi nəticəsində, 1661-də heteroseksual, 61-də isə homoseksual kontakt nəticəsində, 83-də anadan uşağa keçməklə, 1-də donor qanının köçürülməsi nəticəsində baş vermişdir; 342 nəfərdə yoluxma yolu naməlumdur.
Mübarizə
(Birləşmiş Millətlər Təşkilatının HİV/QİÇS üzrə proqramının) Ümümdünya QİÇS günü ərəfəsində dərc etdiyi məlumatda göstərilir ki, QİÇS pandemiyasının qarşısının alınmasında bir sıra nailiyyətlər əldə edilməsinə baxmayaraq, epidemiya ilə mübarizədə dönüş yaranması və 2030-cu ildə qarşısının alınması məqsədilə 2020-ci ilədək sürətləndirilmiş planlı tədbirlər həyata keçirilməlidir. Bu tədbirlər 5 il müddətində 3 əsas göstəricini hədəfləyir:
- HİV-lə yaşayanların 90%-ı HİV-ə yoluxduqlarından xəbərdar olmalıdırlar.
- HİV statuslarından xəbərdar olan şəxslərin 90%-ı müalicəyə cəlb edilməlidir.
- Müalicə alanlardan 90%-da virus yükü endirilməlidir.
2020-ci ildə bu məqsədlərə nail olmaq, 2030-cu ildə HİV/QİÇS-in qlobal epidemiyasının ləğv edilməsinə real əsas yarada bilər. (Birləşmiş Millətlər Təşkilatının HİV/QİÇS üzrə proqramının) hesabatına əsasən, 2014-cü ilin II-ci rübünün sonuna xilasedici antiretrovirus-terapiya tətbiq olunan insanların sayı 13,6 milyon təşkil edib və 2012-ci ilə nisbətən 40% artıb. Həmin müalicənin nəticəsi kimi 2012-ci ildə QİÇS-lə bağlı ölüm hallarının sayı 2005-ci illə müqaisədə 29% azalıb. Azərbaycan HİV-ə yoluxma səviyyəsi aşağı olan ölkələr sırasına daxildir və burada epidemiya əsasən yüksək riskli qrupa aid olan inyeksion narkotik istifadəçiləri arasında yayılmışdır. Belə ki, 2014-cü ildə aşkar olunan HİV-ə yoluxma hallarının 30,3%-i, 1987-2014-cü illər ərzində isə aşkar olunan halların 53,8%-i inyeksion narkotik istifadəsi nəticəsində baş verib.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin hesabatı". Press Reliz. 2017-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 Yanvar, 2015.
Xarici keçidlər
- QİÇS-ə yoluxanlar: narkomanlar, homoseksuallar, məhbuslar... | SOSİUM
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycanda QICS Azerbaycandaki QICS le bagli veziyyeti izah etmek ucun istifade olunan termin Azerbaycanda ilk defe QICS virusu 1992 ci ilde askar edilmisdir Respublika QICS le Mubarize Merkezinin 2014 cu ile aid hesabatina esasen Azerbaycanda HIV musbet 4902 nefer qeydiyyata goturulub Onlardan 4735 neferi Azerbaycan vetendasi 167 neferi ise ecnebidir HIV e yoluxmus Azerbaycan vetendaslarindan 3597 i kisi 1138 i qadindir QICS merhelesinde olan insanlarin sayi 1519 nefer onlardan Azerbaycan vetendaslarinin sayi 1495 neferdir HIV infeksiyasindan dunyasini deyismis insanlarin sayi 681 nefer onlardan Azerbaycan vetendaslarin sayi 671 nefer olmusdur 1 Mundericat 1 Yoluxma yollari 2 Mubarize 3 Istinadlar 4 Xarici kecidler Yoluxma yollariredakte 4735 nefer Azerbaycan vetendasindan 2587 de HIV virusuna yoluxma inyeksion narkotik istifadesi neticesinde 1661 de heteroseksual 61 de ise homoseksual kontakt neticesinde 83 de anadan usaga kecmekle 1 de donor qaninin kocurulmesi neticesinde bas vermisdir 342 neferde yoluxma yolu namelumdur 1 Mubarizeredakte Birlesmis Milletler Teskilatinin HIV QICS uzre proqraminin Umumdunya QICS gunu erefesinde derc etdiyi melumatda gosterilir ki QICS pandemiyasinin qarsisinin alinmasinda bir sira nailiyyetler elde edilmesine baxmayaraq epidemiya ile mubarizede donus yaranmasi ve 2030 cu ilde qarsisinin alinmasi meqsedile 2020 ci iledek suretlendirilmis planli tedbirler heyata kecirilmelidir Bu tedbirler 5 il muddetinde 3 esas gostericini hedefleyir HIV le yasayanlarin 90 i HIV e yoluxduqlarindan xeberdar olmalidirlar 1 HIV statuslarindan xeberdar olan sexslerin 90 i mualiceye celb edilmelidir 1 Mualice alanlardan 90 da virus yuku endirilmelidir 1 2020 ci ilde bu meqsedlere nail olmaq 2030 cu ilde HIV QICS in qlobal epidemiyasinin legv edilmesine real esas yarada biler Birlesmis Milletler Teskilatinin HIV QICS uzre proqraminin hesabatina esasen 2014 cu ilin II ci rubunun sonuna xilasedici antiretrovirus terapiya tetbiq olunan insanlarin sayi 13 6 milyon teskil edib ve 2012 ci ile nisbeten 40 artib Hemin mualicenin neticesi kimi 2012 ci ilde QICS le bagli olum hallarinin sayi 2005 ci ille muqaisede 29 azalib Azerbaycan HIV e yoluxma seviyyesi asagi olan olkeler sirasina daxildir ve burada epidemiya esasen yuksek riskli qrupa aid olan inyeksion narkotik istifadecileri arasinda yayilmisdir Bele ki 2014 cu ilde askar olunan HIV e yoluxma hallarinin 30 3 i 1987 2014 cu iller erzinde ise askar olunan hallarin 53 8 i inyeksion narkotik istifadesi neticesinde bas verib 1 Istinadlarredakte 1 2 3 4 5 6 Azerbaycan Respublikasi Sehiyye Nazirliyinin Respublika QICS le Mubarize Merkezinin hesabati Press Reliz 2017 11 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 Yanvar 2015 Xarici kecidlerredakteQICS e yoluxanlar narkomanlar homoseksuallar mehbuslar SOSIUM Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycanda QICS amp oldid 6629095