Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Arxeoloji abidələr (yun. archaios — qədim) — keçmişdən bu günə (tarixdən əvvəlki və ya tarixi dövrlər) izlər daşıyan və arxeologiyanın əhatə dairəsinə daxil olan yer və ya yerlərin ümumi adıdır.
Arxeoloji abidənin dəqiq sərhədlərini müəyyən etmək üçün arxeoloq adətən həmin yaşayış məntəqəsinin təsir sərhədlərini bilməlidir.
Arxeoloji abidələrə, əsasən,insan məskənləri, şəhər və qala xarabalıqları, qaya təsvirləri, torpaq sədlər, sərdabəlar, emalatxana qalıqları, qəbirlər, qədim yazılar (daş və s. üzərində), suvarma kanalları, su kəmərləri və s. daxildir. Arxeoloji abidələr insan cəmiyyətinin tarixini öyrənir.
Arxeoloji abidələr ənənəvi olaraq yaşayış yeri və artefaktların mövcudluğuna görə təsnif edilir. Arxeoloji abidələrdə ocaq və ev qalıqlarına tez-tez rast gəlinir. Arxeoloji qazıntılarda heyvan (sümük parçaları) və bitki qalıqları kimi bioloji materiallara da çox rastlanır. Qaya parçaları paleolit və mezolit dövrləri üçün səciyyəvi materiallardır.
Ümumiyyətlə insanların fəaliyyəti nəticəsində əmələ gələn arxeoloji abidələr (obyektlər) tamamilə təbii proseslər nəticəsində də məhv ola bilər. Zamanla yer altında qalan mədəni sərvətlərin qorunma şansı insan təsirinə açıq olan mədəni sərvətlərə nisbətən daha çoxdur. Tropik meşələrdə və sıx bitki örtüyü olan ərazilərdə qalıqlar qısa müddətdə torpaqla örtülə bilər. İnsanların şüurlu və ya şüursuz hərəkətləri də arxeoloji abidələrin torpaq altında qalmasına səbəb olur. Dağıntılar üzərində insanların daha sonra qurub yaratdıqları yeni yaşayış yerləri şəhər arxeologiyasının maraq dairəsindədir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Arxeoloji abidələr
Xarabagilan yaşayış məntəqəsinin tarixi
İstinadlar
- Dunnell, Robert C,, William S. Dancey. 983 The Siteless Survey: A Regional Scale Data Collection Strategy, Advances in Archaeological Method and Theory (eng) (M.B. Schiffer, ed.). 6:267-287.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arxeoloji abideler yun archaios qedim kecmisden bu gune tarixden evvelki ve ya tarixi dovrler izler dasiyan ve arxeologiyanin ehate dairesine daxil olan yer ve ya yerlerin umumi adidir Monte Alban Meksikanin Oaxaca seherinde yerlesen Zapotek arxeoloji abidesi Arxeoloji abidenin deqiq serhedlerini mueyyen etmek ucun arxeoloq adeten hemin yasayis menteqesinin tesir serhedlerini bilmelidir Arxeoloji abidelere esasen insan meskenleri seher ve qala xarabaliqlari qaya tesvirleri torpaq sedler serdabelar emalatxana qaliqlari qebirler qedim yazilar das ve s uzerinde suvarma kanallari su kemerleri ve s daxildir Arxeoloji abideler insan cemiyyetinin tarixini oyrenir Arxeoloji abideler enenevi olaraq yasayis yeri ve artefaktlarin movcudluguna gore tesnif edilir Arxeoloji abidelerde ocaq ve ev qaliqlarina tez tez rast gelinir Arxeoloji qazintilarda heyvan sumuk parcalari ve bitki qaliqlari kimi bioloji materiallara da cox rastlanir Qaya parcalari paleolit ve mezolit dovrleri ucun seciyyevi materiallardir Umumiyyetle insanlarin fealiyyeti neticesinde emele gelen arxeoloji abideler obyektler tamamile tebii prosesler neticesinde de mehv ola biler Zamanla yer altinda qalan medeni servetlerin qorunma sansi insan tesirine aciq olan medeni servetlere nisbeten daha coxdur Tropik meselerde ve six bitki ortuyu olan erazilerde qaliqlar qisa muddetde torpaqla ortule biler Insanlarin suurlu ve ya suursuz hereketleri de arxeoloji abidelerin torpaq altinda qalmasina sebeb olur Dagintilar uzerinde insanlarin daha sonra qurub yaratdiqlari yeni yasayis yerleri seher arxeologiyasinin maraq dairesindedir Kommos arxeoloji abidesi Krit adasi YunanistanHemcinin baxArxeologiya Artefakt NekropolXarici kecidlerArxeoloji abideler Xarabagilan yasayis menteqesinin tarixiIstinadlarDunnell Robert C William S Dancey 983 The Siteless Survey A Regional Scale Data Collection Strategy Advances in Archaeological Method and Theory eng M B Schiffer ed 6 267 287