Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Amensalizm — özü xeyir verməyən və başqa populyasiyaya birtərəfli ziyan vuran yaşayış forması.
Ümumi məlumat
Su hövzələrinin dibində yaşayan xərçənglər çox vaxt torpağı qarışdırmaqla oradakı yosunların inkişafına mənfi təsir göstərirlər. Bu biotik əlaqə formasında iki qarşılıqlı təsirdə olan növlərdən biri üçün birgə yaşama mənfi nəticə göstərir. Digər növ isə ondan nə fayda alır, nə də zərər çəkir. Daha çox bu formada olan qarşılıqlı əlaqə təsirinə əsasən bitkilərdə rast gəlinir. Məsələn, işıqsevər ot növləri fıstıq və ya küknar meşəsində ağac çətirlərinin güclü kölgəsi altında sıxışdırılır, lakin ağaclara belə "qonşuluq" heç bir fərq göstərmir. Bitkilərdə bəzən birinin ayırdığı məhsul digərinin (amensalın) böyüməsini ləngidir. Bu əlaqə adətən birbaşa rəqabətə aid edilir və antibioz adlanır. Bu əlaqə forması bitkilərdə yaxşı öyrənilib, bunun əsasında resurs uğrunda rəqibə qarşı mübarizə məqsədilə müxtəlif zəhərli maddələrdən (herbisid) istifadə olunur. Bu hadisə allelopatiya adlanır.
Amensalizm su mühitində
Amensalizm su mühitində də yayılmışdır. Məsələn, göy-yaşıl yosunlar suyun çiçəkləməsinə səbəb olur, bununla da su faunası, bəzən su içməyə gələn heyvaтları (mal-qaranı) da zəhərləyir. Digər yosun növləri də bu xassəyə malikdir, onların ayırdığı peptid, xinon, antibiotiklər və digər maddələr hətta kiçik dozada da zəhərlidir. Bu zəhərlər ektokrin maddələr adlanırlar.
Mənbə
- Biologiya lüğəti, səh. 59, 2011, Bakı, Çaşıoğlu mətbəəsi.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amensalizm ozu xeyir vermeyen ve basqa populyasiyaya birterefli ziyan vuran yasayis formasi Mundericat 1 Umumi melumat 2 Amensalizm su muhitinde 3 Menbe 4 Hemcinin baxUmumi melumatredakteSu hovzelerinin dibinde yasayan xercengler cox vaxt torpagi qarisdirmaqla oradaki yosunlarin inkisafina menfi tesir gosterirler Bu biotik elaqe formasinda iki qarsiliqli tesirde olan novlerden biri ucun birge yasama menfi netice gosterir Diger nov ise ondan ne fayda alir ne de zerer cekir Daha cox bu formada olan qarsiliqli elaqe tesirine esasen bitkilerde rast gelinir Meselen isiqsever ot novleri fistiq ve ya kuknar mesesinde agac cetirlerinin guclu kolgesi altinda sixisdirilir lakin agaclara bele qonsuluq hec bir ferq gostermir Bitkilerde bezen birinin ayirdigi mehsul digerinin amensalin boyumesini lengidir Bu elaqe adeten birbasa reqabete aid edilir ve antibioz adlanir Bu elaqe formasi bitkilerde yaxsi oyrenilib bunun esasinda resurs ugrunda reqibe qarsi mubarize meqsedile muxtelif zeherli maddelerden herbisid istifade olunur Bu hadise allelopatiya adlanir nbsp Amensalizm su muhitinderedakteAmensalizm su muhitinde de yayilmisdir Meselen goy yasil yosunlar suyun ciceklemesine sebeb olur bununla da su faunasi bezen su icmeye gelen heyvatlari mal qarani da zeherleyir Diger yosun novleri de bu xasseye malikdir onlarin ayirdigi peptid xinon antibiotikler ve diger maddeler hetta kicik dozada da zeherlidir Bu zeherler ektokrin maddeler adlanirlar nbsp nbsp MenberedakteBiologiya lugeti seh 59 2011 Baki Casioglu metbeesi Hemcinin baxredakteYosunlar Allelopatiya Menbe https az wikipedia org w index php title Amensalizm amp oldid 7645442