Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Adana müqaviləsiimzalanma tarixi 20 oktyabr 1998imzalanma yeri Adana Türkiyə Adana müqavil

Adana müqaviləsi

Adana müqaviləsi
TikTok Jeton Satışı
Vikipediya, azad ensiklopediya
Adana müqaviləsi
İmzalanma tarixi 20 oktyabr 1998
İmzalanma yeri Adana, Türkiyə

Adana müqaviləsi — 1998-ci ildə Suriya ilə Türkiyə arasında bağlanmış və Suriyadakı Kürdüstan İşçi Partiyasına qarşı əlaqədar tədbirlər görülmüşdür.

Arxa plan

| ]

XX əsrdə Türkiyə-Suriya münasibətləri narahat idi. Suriya, ərazilərin Hatay liləsinə qaytarılmasını iddia etdi, ölkələrin Dəclə və Fırat çay sistemi üzərində nəzarəti ilə bağlı fikir ayrılıqları var idi, əlavə olaraq, Suriya və Türkiyə Soyuq müharibə dövründə barrikadaların əks tərəflərində tapıldı, ikincisi NATO-ya qoşuldu, keçmiş SSRİ-yə qarşı cazibə çəkdi.

1980-90-cı illərdə Suriyanın PKK lideri Abdullah Öcalanın öz ərazisindəki PKK yaraqlılarının düşərgələrini yerləşdirməsinə və Suriya ətrafında sərbəst hərəkət etməsinə icazə verdikdən sonra ölkələr arasındakı münasibətlər daha da pisləşdi. PKK İsrailə qarşı qarşıdurmada idi. PKK, ərazilərinin bir hissəsi Türkiyə ərazisində yerləşən Kürdüstanın müstəqilliyini əldə etməyi planlaşdırırdı və buna nail olmaq üçün Türkiyəyə qarşı silahlı mübarizə apardı.

Türkiyə PKK-nı terror təşkilatı elan etdi və PKK-ya qarşı mübarizəyə başladı, bu qruplaşmada Suriyanın PKK-ya dəstək verməməsini və PKK lideri Abdullah Öcalanın təhvil verilməsini, əks təqdirdə Suriyanı işğal etməklə təhdid etməsini tələb etdi . ABŞ Türkiyənin mövqeyini dəstəklədi.

Suriya əvvəlcə Türkiyənin tələblərini rədd etdi, lakin uzun sürən danışıqlardan sonra PKK-ya ərazisindəki dəstəyi məhdudlaşdırmağa razı oldu. Öcalan Suriyadan qovuldu, lakin Türkiyəyə təhvil verilmədi, lakin Moskvaya təyyarəyə mindirildi.

Bundan sonra, Suriya səlahiyyətliləri ölkədəki PKK düşərgələrini bağladılar və o vaxta qədər hələ də olan bir neçə PKK liderini həbs etdilər.

Adana müqaviləsi

| ]

20 oktyabr 1998-ci ildə Türkiyənin Adana şəhərində, Suriya ilə Türkiyə arasında aşağıdakı məqamları əhatə edən bir müqavilə imzalandı :

  • Suriya, Türkiyədə "təhlükəsizlik və sabitliyin pozulmasına" səbəb ola biləcək fəaliyyətlərə icazə verməyəcək. Ayrıca, Suriya ərazisindən bu cür fəaliyyət göstərən qruplara hər hansı bir şəkildə maddi və ya maddi dəstək verilməsinə icazə verilmir.
  • Suriya, PKK-nın öz ərazisində yeni düşərgələr yaratmasına və Suriyada ticari fəaliyyət göstərməsinə icazə verməyəcək.
  • Suriya, PKK-nı bir terror təşkilatı olaraq tanıyır və Suriyadakı fəaliyyətlərini, həm də əlaqəli qrupların fəaliyyətlərini qadağan edəcəkdir.
  • Suriya PKK üzvlərinin öz ərazilərindən digər ölkələrin ərazisinə keçməsinə icazə verməyəcək
  • Suriya Abdullah Öcalanın Suriya sərhədini keçməsinə icazə verməyəcək.
  • Suriya bu öhdəliklərini pozarsa, Türkiyə PKK-çılarla mübarizə aparmaq üçün Türkiyə-Suriya sərhədindən beş kilometrə qədər məsafədə Suriya ərazisinə girmək hüququ qazanacaqdır.

Müqavilənin məqsədi sarsılmış Türkiyə-Suriya münasibətlərini bərpa etmək idi, bununla birlikdə Türk nümayəndə heyəti münasibətlərin tam normallaşmasının yalnız Suriyadan sonra gələcəyini israr etdi, bunlara əlavə olaraq fəaliyyətlərə son verilməsi də daxil olmaqla bir sıra digər tələbləri yerinə yetirdi "Ərəb Dövlətləri Birliyi üzvlərini Türkiyəyə qarşı təhrik etmək" habelə Öcalanın tutulmasında kömək. Bu tələblər olaraq müqavilənin mətninə daxil edilmişdir.

Suriya Prezidenti Bəşər Əsəd, müqavilənin Türkiyə tərəfindən edilən təzyiq nəticəsində olduğunu inkar edərək, Suriya üçün ən yaxşı seçimin “Türkiyə xalqı ilə dost olmaq”, Suriyanın Kürd qruplarına dəstəyi ilə, olacağına inandığına görə imzalamağa razı olduğunu söylədi və bu, bir araya sığmaz..

İstinadlar

| ]
  1. Why is the 1998 Adana pact between Turkey and Syria back in the news? Arxivləşdirilib 2020-12-05 at the Wayback Machine, SINEM CENGIZ, January 25, 2019, arabnews.com.
  2. "Syria and Turkey: The PKK Dimension". www.washingtoninstitute.org (ingilis). 7 noyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  3. Şafak, Yeni. "1980s CIA reports: Syria backing PKK". Yeni Şafak (türk). 22 dekabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  4. "From Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs". Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs. 1 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  5. "Profile: Abdullah Ocalan". www.aljazeera.com. 11 noyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  6. Weiner, Tim. "U.S. Helped Turkey Find and Capture Kurd Rebel". The New York Times (ingilis). 20 fevral 1999. ISSN 0362-4331. 6 mart 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  7. staff, By; agencies. "Ocalan: a profile". The Guardian (ingilis). 16 fevral 1999. ISSN 0261-3077. 22 dekabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  8. "Analysis: What does the Adana deal mean for Turkey and Syria?". www.aljazeera.com. 23 dekabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.
  9. "Why is the 1998 Adana pact between Turkey and Syria back in the news?". Arab News (ingilis). 25 yanvar 2019. 5 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2019.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Adana muqavilesiImzalanma tarixi 20 oktyabr 1998Imzalanma yeri Adana Turkiye Adana muqavilesi 1998 ci ilde Suriya ile Turkiye arasinda baglanmis ve Suriyadaki Kurdustan Isci Partiyasina qarsi elaqedar tedbirler gorulmusdur Arxa plan span XX esrde Turkiye Suriya munasibetleri narahat idi Suriya erazilerin Hatay lilesine qaytarilmasini iddia etdi olkelerin Decle ve Firat cay sistemi uzerinde nezareti ile bagli fikir ayriliqlari var idi elave olaraq Suriya ve Turkiye Soyuq muharibe dovrunde barrikadalarin eks tereflerinde tapildi ikincisi NATO ya qosuldu kecmis SSRI ye qarsi cazibe cekdi 1980 90 ci illerde Suriyanin PKK lideri Abdullah Ocalanin oz erazisindeki PKK yaraqlilarinin dusergelerini yerlesdirmesine ve Suriya etrafinda serbest hereket etmesine icaze verdikden sonra olkeler arasindaki munasibetler daha da pislesdi PKK Israile qarsi qarsidurmada idi PKK erazilerinin bir hissesi Turkiye erazisinde yerlesen Kurdustanin musteqilliyini elde etmeyi planlasdirirdi ve buna nail olmaq ucun Turkiyeye qarsi silahli mubarize apardi Turkiye PKK ni terror teskilati elan etdi ve PKK ya qarsi mubarizeye basladi bu qruplasmada Suriyanin PKK ya destek vermemesini ve PKK lideri Abdullah Ocalanin tehvil verilmesini eks teqdirde Suriyani isgal etmekle tehdid etmesini teleb etdi ABS Turkiyenin movqeyini destekledi Suriya evvelce Turkiyenin teleblerini redd etdi lakin uzun suren danisiqlardan sonra PKK ya erazisindeki desteyi mehdudlasdirmaga razi oldu Ocalan Suriyadan qovuldu lakin Turkiyeye tehvil verilmedi lakin Moskvaya teyyareye mindirildi Bundan sonra Suriya selahiyyetlileri olkedeki PKK dusergelerini bagladilar ve o vaxta qeder hele de olan bir nece PKK liderini hebs etdiler Adana muqavilesi span 20 oktyabr 1998 ci ilde Turkiyenin Adana seherinde Suriya ile Turkiye arasinda asagidaki meqamlari ehate eden bir muqavile imzalandi Suriya Turkiyede tehlukesizlik ve sabitliyin pozulmasina sebeb ola bilecek fealiyyetlere icaze vermeyecek Ayrica Suriya erazisinden bu cur fealiyyet gosteren qruplara her hansi bir sekilde maddi ve ya maddi destek verilmesine icaze verilmir Suriya PKK nin oz erazisinde yeni dusergeler yaratmasina ve Suriyada ticari fealiyyet gostermesine icaze vermeyecek Suriya PKK ni bir terror teskilati olaraq taniyir ve Suriyadaki fealiyyetlerini hem de elaqeli qruplarin fealiyyetlerini qadagan edecekdir Suriya PKK uzvlerinin oz erazilerinden diger olkelerin erazisine kecmesine icaze vermeyecek Suriya Abdullah Ocalanin Suriya serhedini kecmesine icaze vermeyecek Suriya bu ohdeliklerini pozarsa Turkiye PKK cilarla mubarize aparmaq ucun Turkiye Suriya serhedinden bes kilometre qeder mesafede Suriya erazisine girmek huququ qazanacaqdir Muqavilenin meqsedi sarsilmis Turkiye Suriya munasibetlerini berpa etmek idi bununla birlikde Turk numayende heyeti munasibetlerin tam normallasmasinin yalniz Suriyadan sonra geleceyini israr etdi bunlara elave olaraq fealiyyetlere son verilmesi de daxil olmaqla bir sira diger telebleri yerine yetirdi Ereb Dovletleri Birliyi uzvlerini Turkiyeye qarsi tehrik etmek habele Ocalanin tutulmasinda komek Bu telebler olaraq muqavilenin metnine daxil edilmisdir Suriya Prezidenti Beser Esed muqavilenin Turkiye terefinden edilen tezyiq neticesinde oldugunu inkar ederek Suriya ucun en yaxsi secimin Turkiye xalqi ile dost olmaq Suriyanin Kurd qruplarina desteyi ile olacagina inandigina gore imzalamaga razi oldugunu soyledi ve bu bir araya sigmaz Istinadlar span Why is the 1998 Adana pact between Turkey and Syria back in the news Arxivlesdirilib 2020 12 05 at the Wayback Machine SINEM CENGIZ January 25 2019 arabnews com Syria and Turkey The PKK Dimension www washingtoninstitute org ingilis 7 noyabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Safak Yeni 1980s CIA reports Syria backing PKK Yeni Safak turk 22 dekabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 From Rep of Turkey Ministry of Foreign Affairs Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs 1 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Profile Abdullah Ocalan www aljazeera com 11 noyabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Weiner Tim U S Helped Turkey Find and Capture Kurd Rebel The New York Times ingilis 20 fevral 1999 ISSN 0362 4331 6 mart 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 staff By agencies Ocalan a profile The Guardian ingilis 16 fevral 1999 ISSN 0261 3077 22 dekabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Analysis What does the Adana deal mean for Turkey and Syria www aljazeera com 23 dekabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Why is the 1998 Adana pact between Turkey and Syria back in the news Arab News ingilis 25 yanvar 2019 5 dekabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2019 Kateqoriyalar Elifba sirasina gore muqavilelerXX esrde beynelxalq muqavilelerTurkiyenin muqavileleri

Nəşr tarixi:
Yuxarı