Adam Veishaupt (ˈjoːhan ˈaːdam ˈvaɪ̯s.haʊ̯pt) (6 fevral1748(1748-02-06), İnqolştadt, Yuxarı Bavariya – 18 noyabr1830(1830-11-18), Gotha[d]) — Alman hüquq professoru, filosof və gizli İlluminati təşkilatının yaradıcısı.
Adam Veishaupt 6 fevral 1748-ci ildə Bavariyanın Seçicilərində, İngolstadtda anadan olub. Veishauptun atası Johann Georg Veishaupt (1717–1753) Adam 5 yaşında olanda vəfat etmişdi. Atasının ölümündən sonra xaç atası olan Johann Adam Freiherr von Ickstattın himayəsinə keçdi. İckstatt Adamın atası kimi İngolstadt Universitedində hüquq professoru idi. İckstatt Kristian Volff və Aydınlanma fəlsəfələrinin müdafiəçisi idi və gənc Veishauptu öz rasionalizm ideyaları ilə yetişdirmişdi. Veishaupt öz formal təhsilinə 7 yaşındaykən Jesuit məktəbində başlamışdı. Daha sonra İngolstadt Universitedinə daxil oldu və 1768-ci il 20 yaşındaykən hüquq doktoru olaraq məzun oldu. 1772-ci ildə hüquq professoru adına layiq görülüb. Bir sonrakı il Eichstättlı Afra Sausenhoferlə evlənir.
1773-cü ildə XIV Papa Clement-in İsa Cəmiyyətinin basdırılmasından sonra, Veishaupt kanon hüququ professoru, bu günə qədər yalnız cizvilər tərəfindən tutulan bir mövqenin sahibi oldu. 1775-ci ildə Veishaupt, Göttingen Universitetindən Johann Georg Heinrich Federin fəlsəfəsinə gətirildi. Həm Feder, həm də Weishaupt Kantian idealizminə qarşı çıxırdı.
İlluminatinin yaradıcısı
1 may 1776-ci il Veishaupt Bavariyada "İlluminati" cəmiyyətini yaratdı. O heç bir sərəncam olmadan " Qardaş Spartak" adını aldı.
Veishaupt 1771-ci il Münhendə "Theodor zum guten Rath" adlı Mason lojasına daxil oldu. Onun layihəsi, "işıqlandırma, anlayışın səbəblərlə çatdırılması və buna görə inanc və mövhumat buludlarının dağıdılması" gözlənilməyən islahat idi. O, təbiətlə bir ictimai dövlətə nail olmaq üçün yenidən təhsil vasitəsilə "insan təbiətini mükəmməlləşdirmək" məqsədi ilə Frimasonluğu öz hökumətdən və mütəşəkkil dindən azad edilmişdir yarı-masonik cəmiyyətini işə salmaq üçün istifadə etdi. Öz sistemlərini saf masonluq kimi qələmə verib, Veishaupt və onun ritual quruluşunu yaratmış Adolf fon Kniqqe gizli təşkilatı genişləndirdi.
Veishauptun radikal rasionalizmi və sözləri müvəffəqiyyətli ola bilmədi. 1784-cü ildə ələ keçirilən yazılar təhrik olunmuş şəkildə izah olundu və cəmiyyət Karl Teodorun hökuməti tərəfindən bağlandı. Veishaupt Ingolstadt Universitetindəki vəzifəsini itirdi və Bavariyadan qaçdı.
Sürgündəki fəaliyyətləri
Duke Ernest II of Saxe-Gotha-Altenburgdan (1745–1804) kömək alıb və Gothada yaşayıb İlluminati haqqında bir sıra əsərlər yazmışdır. Bunlara Bavariyada İlluminati zülumlarının tam tarixi (1785), İlluminizmin bir şəkli (1786), İlluminati üçün bir üzür (1786) və İnkişaf etdirilmiş İlluminizm sistemi (1787) aiddir. Adam Veishaupt 1830-cu il 18 noyabr Gothada vəfat edib. ref name="ADB Vol. 41"/> İkinci həyat yoldaşı Anna Maria (ney Sausenhofer) və uşaqları Nanette, Charlotte, Ernst, Karl, Eduard və Alfred tərəfindən xilas oldu. Weishaupt 1802-ci ildə vəfat edən oğlu Wilhelmin yanında dəfn edilmişdir. Veishauptun İlluminati ordeni qadağan olunduqdan və üzvləri dağıldıqdan sonra, gələcəkdə olduqca fərqli istiqamətlərdə inkişaf etmək üçün irəlidə gedən özündən əvvəlki üzvlərilə belə dözümlü əsərlər buraxmadı.
Xarakter və fikirlərin qiymətləndirilməsi
Adam Veishauptun ölü maskası
Veishauptun xarakter və fikirləri, onu "insan şeytan" adlandıran və onun missiyasını zərərli dağıdıcılıqlardan biri kimi görən Augustin Barruel və John Robison tərəfindən qiymətləndirilmişdir. Tomas Cefferson Ceyms Madisona yazdığı məktubda "Barruelin kitabdakı öz hissələri bir dəlinin uydurmalarıdır." deyilir və Veishauptu insanın qeyri-müəyyən mükəmməlliyinə inanan və niyyətini "təbii dini bərpa etmək və özümüzü idarə etməyi öyrətmək üçün onun mənəviyyatının işığını yaymaq" adına sadiq olan "cəsarətli bir xeyriyyəçi" olaraq qəbul etdi.
Müdafiə olaraq Veishaupt 1787-ci ildə Kurze Rechtfertigung meiner Absichten (Niyyətlərimin qısa bir əsaslandırması) əsərini yazdı. Dr. Tony Page tərəfindən tərcümə olunub, o yazırdı:
" Veishauptun məqsədi İlluminati tərəfdarlarını insanlığın və mənəviyyatın ən yüksək səviyyəsində yetişdirmək idi (Onun təlimlərini Səbəbi üstünlüyünə əsaslanaraq, Qızıl Qaydanın ruhu ilə, özünə baş verməsini istəmədiyin şeyi başqasına etmə qaydası ilə müttəfiq oldu). İlluminati məzunları sonradan əhəmiyyət və güc (məsələn, təhsil və siyasət sahələrində) mövqelərinə çatdıqda, cəmiyyətə xeyirxah və həssas təsir göstərə bilərdi. Onun layihəsi ütopik və sadəlövh optimist idi və onun xarakteri şüphəsiz nöqsanlı deyildi amma nə onlar nə də planları şeytani və ya şiddətli deyildi. Xeyirxahlıq, insanlıq, sosial ədalət və mənəviyyat aşılamağa çalışmış bir adamın 21. əsrdə nifrət edilən bir şəxsiyyətə çevrilməsi tarixin acınacaqlı və faciəli ironiyalarından biridir."
Məşhur mədəniyyətdə
Adam Veishaupt Robert Shea və Robert Anton Wilson tərəfindən yazılmış İlluminatus! triologiyasında İlluminatinin qurucusu və Corc Vaşinqtonun qatili və onun yerinə ABŞ -ın birinci prezidenti olaraq dəfələrlə xatırlanır. ABŞ -ın bir dollarlıq əsginazındakı şəklin Vaşinqtona yox, Veishaupta aid olduğu bildirilir.
Adam Veishauptun üzə çımasının başqa bir versiyasını Veishaupt və Vaşinqtonun birləşməsi kimi, Deyv Simin geniş komediya romanı Cerebus the Aardvarkda görmək olar. O əvvəlcə Cerebus və Church & State I cildlərində görünür. Onun məqsədi Estariconda (sözdə Avropada) hökumət və ya kilsə sıxılmayan bir yerdə respublika qurmaq idi.
Veishauptun adı İlluminatinin yaradıcısı və Deus Ex (2000) oyununda sui-qəsdçi kimi bir çox yerlərdə anılıb. Baş qəhrəman VersaLife Corporation ilə onun 13 və 27. qatlarında molekulyar quruluşun hazırladığı bir virus aşkar edir. Qəhrəmanın bir müttəfiqi Veishauptun 1748-ci ildə doğulmasına baxmayaraq, "1723. Adam Veishauptun doğulduğu tarix" olaraq qeyd edir.
İşləri
Fəlsəfi işləri
(1775) De Lapsu Academiarum Commentatio Politica.
(1786) Über die Schrecken des Todes – eine philosophische Rede.
(fransızca) Discours Philosophique sur les Frayeurs de la Mort (1788). Gallica
(1786) Über Materialismus und Idealismus.
(1788) Geschichte der Vervollkommnung des menschlichen Geschlechts.
(1788) Über die Gründe und Gewißheit der Menschlichen Erkenntniß.
(1788) Über die Kantischen Anschauungen und Erscheinungen.
(1788) Zweifel über die Kantischen Begriffe von Zeit und Raum.
(1793) Über Wahrheit und sittliche Vollkommenheit.
(1794) Über die Lehre von den Gründen und Ursachen aller Dinge.
(1794) Über die Selbsterkenntnis, ihre Hindernisse und Vorteile.
(1797) Über die Zwecke oder Finalursachen.
(1802) Über die Hindernisse der baierischen Industrie und Bevölkerung.
(1804) Die Leuchte des Diogenes.
(1817) Über die Staats-Ausgaben und Auflagen. Google Books
↑ Engel, Leopold. Geschichte des Illuminaten-ordens. Berlin: H. Bermühler Verlag, 1906.
↑ van Dülmen, Richard. Der Geheimbund der Illuminaten. Stuttgart: Frommann-Holzboog, 1975.
↑ Engel 22.
Allgemeine Deutsche Biographie Vol. 13, pp. 740–741.
Freninger, Franz Xaver, ed. Das Matrikelbuch der Universitaet Ingolstadt-Landshut-München. München: A. Eichleiter, 1872. 31.
Engel 33. Also, Allgemeine Deutsche Biographie Vol. 41, p. 540.
Engel 61–62.
Beiser, Frederick C. The Fate of Reason. Harvard University Press, 1987. 186–88.
Catholic Encyclopedia: Illuminati,
Dr. Eberhard Weis in Die Weimarer Klassik und ihre Geheimbünde, edited by Professor Walter Müller-Seidel and Professor Wolfgang Riedel, Königshausen und Neumann, 2003, pp. 100–101
"From Thomas Jefferson to Bishop James Madison, 31 January 1800".
"Kurze Rechtfertigung meiner Absichten - Adam Weishaupt". www.books.google.com.
Dr. Tony Page (translator and editor), Supplement to the Justification of My Intentions by Adam Weishaupt, Justice Publications, Bangkok, Amazon Kindle, 2014, p. 1
"Today in Masonic History - Johann Adam Weishaupt Passes Away". www.masonrytoday.com.
Filosof ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
adam, veishaupt, ˈjoːhan, ˈaːdam, ˈvaɪ, haʊ, fevral, 1748, 1748, inqolştadt, yuxarı, bavariya, noyabr, 1830, 1830, gotha, alman, hüquq, professoru, filosof, gizli, illuminati, təşkilatının, yaradıcısı, johann, adam, weishauptdoğum, tarixi, fevral, 1748, 1748, . Adam Veishaupt ˈjoːhan ˈaːdam ˈvaɪ s haʊ pt 6 fevral 1748 1748 02 06 1 2 3 Inqolstadt Yuxari Bavariya 18 noyabr 1830 1830 11 18 1 3 Gotha d 4 5 6 Alman huquq professoru filosof ve gizli Illuminati teskilatinin yaradicisi Adam VeishauptJohann Adam WeishauptDogum tarixi 6 fevral 1748 1748 02 06 1 2 3 Dogum yeri Inqolstadt Yuxari Bavariya BavariyaVefat tarixi 18 noyabr 1830 1830 11 18 1 3 82 yasinda Vefat yeri Gotha d Saksen Koburq Qota Almaniya ittifaqiVetendasligi AlmaniyaDovr Maarifcilik dovruEsas maraqlari felsefe metafizika epistemologiya etika Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Illuminatinin yaradicisi 3 Surgundeki fealiyyetleri 4 Xarakter ve fikirlerin qiymetlendirilmesi 5 Meshur medeniyyetde 6 Isleri 6 1 Felsefi isleri 6 2 Illuminatiye aid isleri 7 Hemcinin bax 8 Xarici kecidler 9 IstinadlarHeyati RedakteAdam Veishaupt 6 fevral 1748 ci ilde Bavariyanin Secicilerinde Ingolstadtda 4 7 anadan olub Veishauptun atasi Johann Georg Veishaupt 1717 1753 Adam 5 yasinda olanda vefat etmisdi 7 Atasinin olumunden sonra xac atasi olan Johann Adam Freiherr von Ickstattin 8 himayesine kecdi Ickstatt Adamin atasi kimi Ingolstadt Universitedinde 9 huquq professoru idi Ickstatt Kristian Volff ve Aydinlanma felsefelerinin mudafiecisi idi ve genc Veishauptu oz rasionalizm ideyalari ile yetisdirmisdi Veishaupt oz formal tehsiline 7 yasindayken Jesuit mektebinde baslamisdi Daha sonra Ingolstadt Universitedine daxil oldu ve 1768 ci il 20 yasindayken huquq doktoru olaraq mezun oldu 1772 ci ilde huquq professoru adina layiq gorulub Bir sonraki il Eichstattli Afra Sausenhoferle evlenir 1773 cu ilde XIV Papa Clement in Isa Cemiyyetinin basdirilmasindan sonra Veishaupt kanon huququ professoru 10 bu gune qeder yalniz cizviler terefinden tutulan bir movqenin sahibi oldu 1775 ci ilde Veishaupt Gottingen Universitetinden Johann Georg Heinrich Federin felsefesine getirildi 11 Hem Feder hem de Weishaupt Kantian idealizmine qarsi cixirdi 12 Illuminatinin yaradicisi Redakte1 may 1776 ci il Veishaupt Bavariyada Illuminati cemiyyetini yaratdi O hec bir serencam olmadan Qardas Spartak adini aldi Veishaupt 1771 ci il Munhende Theodor zum guten Rath adli Mason lojasina daxil oldu Onun layihesi isiqlandirma anlayisin sebeblerle catdirilmasi ve buna gore inanc ve movhumat buludlarinin dagidilmasi gozlenilmeyen islahat idi O tebietle bir ictimai dovlete nail olmaq ucun yeniden tehsil vasitesile insan tebietini mukemmellesdirmek meqsedi ile Frimasonlugu oz hokumetden ve mutesekkil dinden azad edilmisdir yari masonik cemiyyetini ise salmaq ucun istifade etdi Oz sistemlerini saf masonluq kimi qeleme verib Veishaupt ve onun ritual qurulusunu yaratmis Adolf fon Kniqqe gizli teskilati genislendirdi 13 Veishauptun radikal rasionalizmi ve sozleri muveffeqiyyetli ola bilmedi 1784 cu ilde ele kecirilen yazilar tehrik olunmus sekilde izah olundu ve cemiyyet Karl Teodorun hokumeti terefinden baglandi Veishaupt Ingolstadt Universitetindeki vezifesini itirdi ve Bavariyadan qacdi Surgundeki fealiyyetleri RedakteDuke Ernest II of Saxe Gotha Altenburgdan 1745 1804 komek alib ve Gothada yasayib Illuminati haqqinda bir sira eserler yazmisdir Bunlara Bavariyada Illuminati zulumlarinin tam tarixi 1785 Illuminizmin bir sekli 1786 Illuminati ucun bir uzur 1786 ve Inkisaf etdirilmis Illuminizm sistemi 1787 aiddir Adam Veishaupt 1830 cu il 18 noyabr Gothada vefat edib ref name ADB Vol 41 gt 5 6 Ikinci heyat yoldasi Anna Maria ney Sausenhofer ve usaqlari Nanette Charlotte Ernst Karl Eduard ve Alfred terefinden xilas oldu 5 Weishaupt 1802 ci ilde vefat eden oglu Wilhelmin yaninda defn edilmisdir Veishauptun Illuminati ordeni qadagan olunduqdan ve uzvleri dagildiqdan sonra gelecekde olduqca ferqli istiqametlerde inkisaf etmek ucun irelide geden ozunden evvelki uzvlerile bele dozumlu eserler buraxmadi 14 Xarakter ve fikirlerin qiymetlendirilmesi Redakte Adam Veishauptun olu maskasi Veishauptun xarakter ve fikirleri onu insan seytan adlandiran ve onun missiyasini zererli dagidiciliqlardan biri kimi goren Augustin Barruel ve John Robison terefinden qiymetlendirilmisdir Tomas Cefferson Ceyms Madisona yazdigi mektubda Barruelin kitabdaki oz hisseleri bir delinin uydurmalaridir deyilir ve Veishauptu insanin qeyri mueyyen mukemmelliyine inanan ve niyyetini tebii dini berpa etmek ve ozumuzu idare etmeyi oyretmek ucun onun meneviyyatinin isigini yaymaq adina sadiq olan cesaretli bir xeyriyyeci olaraq qebul etdi 15 Mudafie olaraq Veishaupt 1787 ci ilde Kurze Rechtfertigung meiner Absichten 16 Niyyetlerimin qisa bir esaslandirmasi eserini yazdi Dr Tony Page terefinden tercume olunub o yazirdi Veishauptun meqsedi Illuminati terefdarlarini insanligin ve meneviyyatin en yuksek seviyyesinde yetisdirmek idi Onun telimlerini Sebebi ustunluyune esaslanaraq Qizil Qaydanin ruhu ile ozune bas vermesini istemediyin seyi basqasina etme qaydasi ile muttefiq oldu Illuminati mezunlari sonradan ehemiyyet ve guc meselen tehsil ve siyaset sahelerinde movqelerine catdiqda cemiyyete xeyirxah ve hessas tesir gostere bilerdi Onun layihesi utopik ve sadelovh optimist idi ve onun xarakteri suphesiz noqsanli deyildi amma ne onlar ne de planlari seytani ve ya siddetli deyildi Xeyirxahliq insanliq sosial edalet ve meneviyyat asilamaga calismis bir adamin 21 esrde nifret edilen bir sexsiyyete cevrilmesi tarixin acinacaqli ve facieli ironiyalarindan biridir 17 Meshur medeniyyetde RedakteAdam Veishaupt Robert Shea ve Robert Anton Wilson terefinden yazilmis Illuminatus triologiyasinda Illuminatinin qurucusu ve Corc Vasinqtonun qatili ve onun yerine ABS in birinci prezidenti olaraq defelerle xatirlanir ABS in bir dollarliq esginazindaki seklin Vasinqtona yox Veishaupta aid oldugu bildirilir Adam Veishauptun uze cimasinin basqa bir versiyasini Veishaupt ve Vasinqtonun birlesmesi kimi Deyv Simin genis komediya romani Cerebus the Aardvarkda gormek olar O evvelce Cerebus ve Church amp State I cildlerinde gorunur Onun meqsedi Estariconda sozde Avropada hokumet ve ya kilse sixilmayan bir yerde respublika qurmaq idi Veishauptun adi Illuminatinin yaradicisi ve Deus Ex 2000 oyununda sui qesdci kimi bir cox yerlerde anilib Bas qehreman VersaLife Corporation ile onun 13 ve 27 qatlarinda molekulyar qurulusun hazirladigi bir virus askar edir Qehremanin bir muttefiqi Veishauptun 1748 ci ilde dogulmasina baxmayaraq 1723 Adam Veishauptun doguldugu tarix olaraq qeyd edir 18 Isleri RedakteFelsefi isleri Redakte 1775 De Lapsu Academiarum Commentatio Politica 1786 Uber die Schrecken des Todes eine philosophische Rede fransizca Discours Philosophique sur les Frayeurs de la Mort 1788 Gallica 1786 Uber Materialismus und Idealismus Torino 1788 Geschichte der Vervollkommnung des menschlichen Geschlechts 1788 Uber die Grunde und Gewissheit der Menschlichen Erkenntniss 1788 Uber die Kantischen Anschauungen und Erscheinungen 1788 Zweifel uber die Kantischen Begriffe von Zeit und Raum 1793 Uber Wahrheit und sittliche Vollkommenheit 1794 Uber die Lehre von den Grunden und Ursachen aller Dinge 1794 Uber die Selbsterkenntnis ihre Hindernisse und Vorteile 1797 Uber die Zwecke oder Finalursachen 1802 Uber die Hindernisse der baierischen Industrie und Bevolkerung 1804 Die Leuchte des Diogenes 1817 Uber die Staats Ausgaben und Auflagen Google Books 1818 Uber das Besteuerungs System Illuminatiye aid isleri Redakte 1786 Apologie der Illuminaten ISBN 978 3 7448 1853 7 1786 Vollstandige Geschichte der Verfolgung der Illuminaten in Bayern 1786 Schilderung der Illuminaten 1787 Einleitung zu meiner Apologie 1787 Einige Originalschriften des Illuminatenordens 1787 Nachtrage von weitern Originalschriften Google Books 1787 Kurze Rechtfertigung meiner Absichten 1787 Nachtrag zur Rechtfertigung meiner Absichten 1787 Apologie des Missvergnugens und des Ubels 1787 Das Verbesserte System der Illuminaten 1788 Der achte Illuminat oder die wahren unverbesserten Rituale der Illuminaten 1795 Pythagoras oder Betrachtungen uber die geheime Welt und Regierungs Kunst Hemcinin bax RedakteIlluminatlar Masonluq Masonluq Dunyani idare eden quvveXarici kecidler RedakteMeet the Man Who Started the Illuminati Adam Weishaupt Adam WeishauptIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 CERL Thesaurus Avropa Tedqiqat Kitabxanalari Konsorsiumu lt a href https wikidata org wiki Track P1871 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1127581 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q60909659 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt 1 2 Allgemeine Deutsche Biographie Vol 41 p 539 1 2 3 Engel Leopold Geschichte des Illuminaten ordens Berlin H Bermuhler Verlag 1906 1 2 van Dulmen Richard Der Geheimbund der Illuminaten Stuttgart Frommann Holzboog 1975 1 2 Engel 22 Allgemeine Deutsche Biographie Vol 13 pp 740 741 Freninger Franz Xaver ed Das Matrikelbuch der Universitaet Ingolstadt Landshut Munchen Munchen A Eichleiter 1872 31 Engel 33 Also Allgemeine Deutsche Biographie Vol 41 p 540 Engel 61 62 Beiser Frederick C The Fate of Reason Harvard University Press 1987 186 88 Catholic Encyclopedia Illuminati Dr Eberhard Weis in Die Weimarer Klassik und ihre Geheimbunde edited by Professor Walter Muller Seidel and Professor Wolfgang Riedel Konigshausen und Neumann 2003 pp 100 101 From Thomas Jefferson to Bishop James Madison 31 January 1800 Kurze Rechtfertigung meiner Absichten Adam Weishaupt www books google com Dr Tony Page translator and editor Supplement to the Justification of My Intentions by Adam Weishaupt Justice Publications Bangkok Amazon Kindle 2014 p 1 Today in Masonic History Johann Adam Weishaupt Passes Away www masonrytoday com Filosof ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Felsefe portaliMenbe https az wikipedia org w index php title Adam Veishaupt amp oldid 6060178, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
