Ağoğlan qapısı, Muxtar qapısı və ya Şuşakənd qapısı — Şuşa qalasının üç əsas qapısından biri olmaqla qalanın şərq tərəfində yerləşir və şəhərin aşağı hissəsinə girişi təmin edir. Qalanın digər iki qapısı isə Gəncə və İrəvan qapılarıdır.
Ağoğlan qapısı
Şuşa qalası divarlarının Şuşa həbsxanası yaxınlığından keçən hissəsi və Ağoğlan qapısı (sağda, arxa fonda)
Şuşa qalası üç əsas qapıya malik olmuşdur: Gəncə, İrəvan və Ağoğlan qapıları. Hər üç qapının adı tarixi mənbələrdə tez-tez xatırlanır, həmçinin onlar Şuşanın XIX əsrdə çəkilmiş bütün baş planlarında qeyd edilir. Məslən "Qafqaz" qəzetinin 1871-ci ildə çıxarılmış 25-ci nömrəsində yazılır: "Abixin barometrik ölçmələrinə görə, şəhərin Ağoğlan və Yelizavetpol qapıları yerləşən şimal-şərq hissəsi 3886 fut hündürlükdə, "Şuşa qayası" adlandırılan və İrəvan qapısı yerləşən cənub qərb hissəsi isə 4705 fut hündürlükdə yerləşir."
Hələ XIX əsrin 60-cı illərində bu qapılar Şuşanın ictimai həyatında mühüm rol oynayırdılar ki, "Иллюстрация" qəzetində çap edilmiş məqalə də bunu isbat edir. Həmin məqalədə verilən məlumata görə, Ağoğlan və İrəvan qapıları ali şəxslərin keçişi və yük daşınması üçün, Gəncə qapısı isə arabaların keçməsi üçün nəzərdə tutulmuşdu. Bəzi mənbələrdə qala divarlarının dördüncü divarının da olmasından bəhs edilsə də, onun yeri və adı müəyyən edilməmişdir.
Pənahəli xanın dövründə inşa edilmiş qala qapısından çıxan yol Şuşa şəhərini Şuşakənd və Muxtar kəndləri ilə birləşdirərək Ağoğlan qəsrinə kimi uzanırdı. XIX əsrin bütün rusdilli mənbələrində Şuşanın cənub qapısı Ağoğlan qapısı kimi qeyd edilmişdir. 1846-cı ilin "Qafqaz təqvimi"nə ( (rus.)) əlavə edilmiş yol xəritəsinə görə Şuşa qalasını Ağoğlan qəsri ilə məhz bu qapıdan çıxan kəndlərarası yol birləşdirirdi. Bu qapının mənbələrdə xatırlanan digər bir adı isə Topxana qapısıdır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
E. Avalov qeyd edir ki, Rusiya Dövlət Hərbi-Tarixi Arxivində saxlanan çertyoja əsasən qalanın şimal və qərb qapılarından fərqli olaraq şərqdə yerləşən Ağoğlan qapısı döyüş qüllələri ilə bərkidilməmiş və kifayət qədər sadə görünüşə malik olmuşdur. Giriş oxvari tağla həll olunmuşdur.
XIX əsrdə qalanın aşağı tərəfində, şərq qapısı yaxınlığında Şuşa həbsxanası inşa edilmişdir. Həbsxananın inşa edilməsi zamanı qala divarlarının bir hissəsi və müdafiə qüllələri həbsxana divarları kimi istifadə edilmişdir. Bu zaman qapı da həbsxanaya giriş kimi dəyişdirilərək yenidən formalaşdırılmışdır.
İstinadlar
Nersesov (Qarabaği), Mirzə Yusif (2006). Tarixi-Safi (PDF) (Qarabağnamələr. II kitab). Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 35.
Авалов, Э. В. (1972). "О некоторых особенностях архитектуры оборонительных сооружений Шуши". Изв. АН Азерб. ССР сер. Лит. Яз. и Иск. (№ 2). (#accessdate_missing_url)
"Кавказ, Тифлис" (№ 25). 1871.
Очерки Закавказья. «Иллюстрация» (т. VII). СПб.-М. 1861. 257.
Nersesov (Qarabaği), Mirzə Yusif (2006). Tarixi-Safi (PDF) (Qarabağnamələr. II kitab). Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 35.
Карта к дорожнику Кавказского края. (1845). Кавказский календар на 1846 год. Тифлис.
Ədəbiyyat
Авалов, Э. В. (1977). Архитектура города Шуши и проблемы сохранения его исторического облика. Баку: Элм.
Avqust 25, 2021
ağoğlan, qapısı, muxtar, qapısı, şuşakənd, qapısı, şuşa, qalasının, üç, əsas, qapısından, biri, olmaqla, qalanın, şərq, tərəfində, yerləşir, şəhərin, aşağı, hissəsinə, girişi, təmin, edir, qalanın, digər, qapısı, isə, gəncə, irəvan, qapılarıdır, şuşa, qalası, . Agoglan qapisi Muxtar qapisi 1 ve ya Susakend qapisi 2 Susa qalasinin uc esas qapisindan biri olmaqla qalanin serq terefinde yerlesir ve seherin asagi hissesine girisi temin edir Qalanin diger iki qapisi ise Gence ve Irevan qapilaridir Agoglan qapisiSusa qalasi divarlarinin Susa hebsxanasi yaxinligindan kecen hissesi ve Agoglan qapisi sagda arxa fonda Olke AzerbaycanSeher Susa SusaYerlesir Susa Dovlet Tarix Memarliq QoruguAidiyyati Qarabag xanligiSifarisci Penaheli xanTikilme tarixi XVIII esrUslubu Arran memarliq mektebiUNESCO Ehtiyat SiyahisiTipiMedeniKriteriyai iv v viTeyin edilib2001Istinad nom 1574DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 337KateqoriyaQalaEhemiyyetiOlke ehemiyyetliQapinin profil gorunusu Mundericat 1 Tarixi 2 Memarliq xususiyyetleri 3 Istinadlar 4 EdebiyyatTarixi RedakteSusa qalasi uc esas qapiya malik olmusdur Gence Irevan ve Agoglan qapilari Her uc qapinin adi tarixi menbelerde tez tez xatirlanir hemcinin onlar Susanin XIX esrde cekilmis butun bas planlarinda qeyd edilir 3 Meslen Qafqaz qezetinin 1871 ci ilde cixarilmis 25 ci nomresinde yazilir Abixin barometrik olcmelerine gore seherin Agoglan ve Yelizavetpol qapilari yerlesen simal serq hissesi 3886 fut hundurlukde Susa qayasi adlandirilan ve Irevan qapisi yerlesen cenub qerb hissesi ise 4705 fut hundurlukde yerlesir 4 Hele XIX esrin 60 ci illerinde bu qapilar Susanin ictimai heyatinda muhum rol oynayirdilar ki Illyustraciya qezetinde cap edilmis meqale de bunu isbat edir Hemin meqalede verilen melumata gore Agoglan ve Irevan qapilari ali sexslerin kecisi ve yuk dasinmasi ucun Gence qapisi ise arabalarin kecmesi ucun nezerde tutulmusdu 5 Bezi menbelerde qala divarlarinin dorduncu divarinin da olmasindan behs edilse de onun yeri ve adi mueyyen edilmemisdir 6 Penaheli xanin dovrunde insa edilmis qala qapisindan cixan yol Susa seherini Susakend ve Muxtar kendleri ile birlesdirerek Agoglan qesrine kimi uzanirdi XIX esrin butun rusdilli menbelerinde Susanin cenub qapisi Agoglan qapisi kimi qeyd edilmisdir 2 1846 ci ilin Qafqaz teqvimi ne rus elave edilmis yol xeritesine gore Susa qalasini Agoglan qesri ile mehz bu qapidan cixan kendlerarasi yol birlesdirirdi 7 Bu qapinin menbelerde xatirlanan diger bir adi ise Topxana qapisidir Memarliq xususiyyetleri RedakteE Avalov qeyd edir ki Rusiya Dovlet Herbi Tarixi Arxivinde saxlanan certyoja esasen qalanin simal ve qerb qapilarindan ferqli olaraq serqde yerlesen Agoglan qapisi doyus qulleleri ile berkidilmemis ve kifayet qeder sade gorunuse malik olmusdur Giris oxvari tagla hell olunmusdur 2 XIX esrde qalanin asagi terefinde serq qapisi yaxinliginda Susa hebsxanasi insa edilmisdir Hebsxananin insa edilmesi zamani qala divarlarinin bir hissesi ve mudafie qulleleri hebsxana divarlari kimi istifade edilmisdir 2 Bu zaman qapi da hebsxanaya giris kimi deyisdirilerek yeniden formalasdirilmisdir 2 Istinadlar Redakte Nersesov Qarabagi Mirze Yusif 2006 Tarixi Safi PDF Qarabagnameler II kitab Baki Serq Qerb nesriyyati 35 1 2 3 4 5 Avalov 1977 seh 35 Avalov E V 1972 O nekotoryh osobennostyah arhitektury oboronitelnyh sooruzhenij Shushi Izv AN Azerb SSR ser Lit Yaz i Isk 2 accessdate missing url Kavkaz Tiflis 25 1871 Ocherki Zakavkazya Illyustraciya t VII SPb M 1861 257 Nersesov Qarabagi Mirze Yusif 2006 Tarixi Safi PDF Qarabagnameler II kitab Baki Serq Qerb nesriyyati 35 Karta k dorozhniku Kavkazskogo kraya 1845 Kavkazskij kalendar na 1846 god Tiflis Edebiyyat RedakteAvalov E V 1977 Arhitektura goroda Shushi i problemy sohraneniya ego istoricheskogo oblika Baku Elm Menbe https az wikipedia org w index php title Agoglan qapisi amp oldid 6042192, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
