2038-ci il problemi — hesablama texnikasında 19 yanvar 2038-ci ildə müəyyən proqram təminatlarında baş verməsi gözlənilən ciddi bir proqramlaşdırma xətası. Bu problem zamanın POSIX standartı (UNIX-zaman) ilə təsvir olunduğu proqram və sistemlərdə baş verəcək.
Xəta, sistem zamanını 1 yanvar 1970-ci il tarixindən bəri saniyə əsasında hesablayan və 32-bitlik UNIX sistemlərdə 19 yanvar 2038-ci il çərşənbə axşamı günü saat 03:14:07-də sayğacın başa dönməsi ilə sistem tarixinin 13 dekabr 1901-ci il 20:45:52-i göstərməsi ilə ortaya çıxacaq.
Demək olar ki, Unix bənzəri bütün 32-bitlik əməliyyat sistemlərində bu problemin yaşanacağı gözlənilir. Bundan başqa 32-bitlik Windows əməliyyat sistemləri və MySQL verilənlər bazası ilə çalışan web-layihələr üçün eyni problem aktual xarakter daşıyır.
Son illərdə bu xətanın aradan qaldırılması ilə bağlı bir çox təkliflər irəli sürülsə də heç biri faydalı olmamışdır.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, 32-bitlik prosessor və əməliyyat sistemləri üçün bu ehtimal olunan problemin sadə həlli mövcud deyil. Odur ki, yaxşı olardı ki, risk halıyla qarşılaşmadan 2038-ci ilə qədər 32-bitlik bu sistemlər 64-bitlik sistemlərlə əvəz edilsin.
2038-ci il problemi — (ing. Year 2038 problem, ru. проблема 2038 года – 2038-ci ilin yanvar ayının 19-da kompüterlərin proqram təminatında gözlənilən sıradançıxmalar. Bu problem zamanın göstərilməsi üçün POSIX (UNIX-zaman) standartından istifadə olunan proqramlar və sistemlərlə bağlıdır. Bu standartda zamanı göstərmək üçün 1 yanvar 1970-ci il tarixindən keçən saniyələrin miqdarı götürülür.
32-bitlik sistemlərin əksəriyyətində saniyələri signed int (32-bitlik işarəli tam ədəd) şəklində saxlamaq üçün time_t verilənlər tipindən istifadə olunur. POSIX standartında belə formatla veriləbilən ən son zaman Ümumdünya zamanına (UTC) görə 2038-ci ilin yanvar ayının 19-u, çərşənbə axşamı, saat 03:14:07 olacaq. Bundan sonrakı zamanda time_t dəyişəninin qiyməti mənfi olacaq ki, proqramlar mənfi ədədi ya 1970-ci, ya da 1901-ci il kimi qəbul edəcək (reallaşdırmadan asılı olaraq). Bu da yanlış hesablamalara, yaxud nəticələrə səbəb ola bilər. Prosessorların və əməliyyat sistemlərinin mövcud kombinasiyası üçün 2038-ci il probleminin sadə həlli yoxdur. time_t tipini 64 bitlə təyin etmək proqramların, mövcud saxlanılabilən verilənlərin və verilənlərin binar şəkildə göstərilməsindən istifadə olunan hər şeyin binar uyğunluğunu poza bilər. time_t tipini işarəsiz tam ədədə çevirmək isə zaman fərqini hesablayan proqramın işini korlaya bilər. 64-bitlik arxitekturalı əməliyyat sistemlərinin əksəriyyətində artıq time_t 64-bitlik ədəd kimi verilir. Bu arxitekturaya keçid başlayıb və bəziləri onun 2038-ci ilədək sona çatacağını gözləyirlər. Buna baxmayaq, indi də yüz minlərlə 32-bitlik sistemlər istifadəyə verilir və onların 2038-ci ilədək əvəz olunacağı şübhə doğurur.
64-bitlik formata keçid isə təxminən 290 milyard ildən sonra, daha dəqiqi, 292277026596-cı ilin dekabr ayının 4-də, bazar günü saat 15:30:08-də problem yaradacaq.
Ədəbiyyat
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Avqust 12, 2021
2038, problemi, hesablama, texnikasında, yanvar, 2038, ildə, müəyyən, proqram, təminatlarında, baş, verməsi, gözlənilən, ciddi, proqramlaşdırma, xətası, problem, zamanın, posix, standartı, unix, zaman, ilə, təsvir, olunduğu, proqram, sistemlərdə, baş, verəcək,. 2038 ci il problemi hesablama texnikasinda 19 yanvar 2038 ci ilde mueyyen proqram teminatlarinda bas vermesi gozlenilen ciddi bir proqramlasdirma xetasi Bu problem zamanin POSIX standarti UNIX zaman ile tesvir olundugu proqram ve sistemlerde bas verecek Xeta sistem zamanini 1 yanvar 1970 ci il tarixinden beri saniye esasinda hesablayan ve 32 bitlik UNIX sistemlerde 19 yanvar 2038 ci il cersenbe axsami gunu saat 03 14 07 de saygacin basa donmesi ile sistem tarixinin 13 dekabr 1901 ci il 20 45 52 i gostermesi ile ortaya cixacaq Demek olar ki Unix benzeri butun 32 bitlik emeliyyat sistemlerinde bu problemin yasanacagi gozlenilir Bundan basqa 32 bitlik Windows emeliyyat sistemleri ve MySQL verilenler bazasi ile calisan web layiheler ucun eyni problem aktual xarakter dasiyir Son illerde bu xetanin aradan qaldirilmasi ile bagli bir cox teklifler ireli surulse de hec biri faydali olmamisdir Mutexessisler qeyd edirler ki 32 bitlik prosessor ve emeliyyat sistemleri ucun bu ehtimal olunan problemin sade helli movcud deyil Odur ki yaxsi olardi ki risk haliyla qarsilasmadan 2038 ci ile qeder 32 bitlik bu sistemler 64 bitlik sistemlerle evez edilsin 2038 ci il problemi ing Year 2038 problem ru problema 2038 goda 2038 ci ilin yanvar ayinin 19 da komputerlerin proqram teminatinda gozlenilen siradancixmalar Bu problem zamanin gosterilmesi ucun POSIX UNIX zaman standartindan istifade olunan proqramlar ve sistemlerle baglidir Bu standartda zamani gostermek ucun 1 yanvar 1970 ci il tarixinden kecen saniyelerin miqdari goturulur 32 bitlik sistemlerin ekseriyyetinde saniyeleri signed int 32 bitlik isareli tam eded seklinde saxlamaq ucun time t verilenler tipinden istifade olunur POSIX standartinda bele formatla verilebilen en son zaman Umumdunya zamanina UTC gore 2038 ci ilin yanvar ayinin 19 u cersenbe axsami saat 03 14 07 olacaq Bundan sonraki zamanda time t deyiseninin qiymeti menfi olacaq ki proqramlar menfi ededi ya 1970 ci ya da 1901 ci il kimi qebul edecek reallasdirmadan asili olaraq Bu da yanlis hesablamalara yaxud neticelere sebeb ola biler Prosessorlarin ve emeliyyat sistemlerinin movcud kombinasiyasi ucun 2038 ci il probleminin sade helli yoxdur time t tipini 64 bitle teyin etmek proqramlarin movcud saxlanilabilen verilenlerin ve verilenlerin binar sekilde gosterilmesinden istifade olunan her seyin binar uygunlugunu poza biler time t tipini isaresiz tam edede cevirmek ise zaman ferqini hesablayan proqramin isini korlaya biler 64 bitlik arxitekturali emeliyyat sistemlerinin ekseriyyetinde artiq time t 64 bitlik eded kimi verilir Bu arxitekturaya kecid baslayib ve bezileri onun 2038 ci iledek sona catacagini gozleyirler Buna baxmayaq indi de yuz minlerle 32 bitlik sistemler istifadeye verilir ve onlarin 2038 ci iledek evez olunacagi subhe dogurur 64 bitlik formata kecid ise texminen 290 milyard ilden sonra daha deqiqi 292277026596 ci ilin dekabr ayinin 4 de bazar gunu saat 15 30 08 de problem yaradacaq Edebiyyat RedakteIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Menbe https az wikipedia org w index php title 2038 ci il problemi amp oldid 5987930, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
