Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
1-Xlorpropan (С3H7Cl) — üzvi birləşmədir, hallogenalkanların nümayəndəsidir. 2-xloropropanın izomeridir.
| 1-Xlorpropan | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| 1-Xlorpropan | |
| Kimyəvi formulu | С3H7Cl |
| Molyar kütlə | 0 kq |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0,89 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | −122,8 °C |
| Qaynama nöqtəsi | 47,2 °C, 46,5 °C |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 540-54-5 |
| PubChem | 10899 |
| ChemSpider | 10437 |
Fiziki xassələri
1-Xlorpropan rəngsis tez alışan mayedir. Xloroforma bənzər qoxusu var. Bir çox xloralkanlardan fərqli olaraq sudan yüngüldür, sıxlığı 0,89 q/ml təşkil edir.
Alınması
1.Propanın xlorlaşması reaksiyası zamanı 2-xlorpropan ilə birlikdə alınır. Məhsulların nisbəti temperaturdan asılıdır. Dimetilformiadın katalizi zamanı tionilxloridin propanol-1-ə təsiri nəticəsində:
2.Propan-1 –in xlorid turşusu ilə reaksiyası nəticəsində almaq olar:
3.Hidrogenləşmə reaksiyası:
Kimyəvi xassələri
1-Xlorpropan suda pis həll olunur. Etil spirtində, dietil efirində, asetonda yaxşı həll olunur.
1.Vürs reaksiyası:
2.Dehidrogenləşmə reaksiyası
3.Fridel-Krafts reaksiyası:
![{\displaystyle {\ce {CH3-CH2-CH2Cl <=>[{\ce {AlCl3}}] CH3-CH(Cl)-CH3}}}](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkzYVd0cGJXVmthV0V1YjNKbkwyRndhUzl5WlhOMFgzWXhMMjFsWkdsaEwyMWhkR2d2Y21WdVpHVnlMM04yWnk4MFpESTROelEyTUdZM1lXVXdPV05tWldSaU5UVmtZamc0TXprek5tTmhaV0V6TldKbFptUXcuc3Zn.svg)
Reaksiya zamanı benzol çox götürülürki alkilləşmə davam etməsin.
4.Konovalov reaksiyası. Nitrolaşma raksiyası
Toksikliyi
1-Xlorpropan tənəffüs olunduqda və daxilə düşdükdə çox zərərlidir, dərialtına keçir. Mərkəzi sinir sisteminə pis təsir göstərir. Göz və dəri ilə təmasda olduqda keçici qıcıqlanmaya səbəb olur. Hava ilə qarışdıqda partlayış baş verə bilər.
Ədəbiyyat
- Məhərrəmov A. M., Məhərrəmov M. M. Üzvi kimya, BDU, Bakı, 2007.
- Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
- Шаваров Ю. С. Органическая химия. Москва, Издательства химия, 2002.
İstinadlar
- 1-CHLOROPROPANE (ing.).
- David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals (ing.): A CRC quick reference handbook. CRC Press, 1993.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
1 Xlorpropan S3H7Cl uzvi birlesmedir hallogenalkanlarin numayendesidir 2 xloropropanin izomeridir 1 XlorpropanUmumi1 XlorpropanKimyevi formulu S3H7ClMolyar kutle 0 kqFiziki xasseleriSixliq 0 89 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 122 8 CQaynama noqtesi 47 2 C 46 5 CTesnifatiCAS da qeyd nom 540 54 5PubChem 10899ChemSpider 10437Fiziki xasseleri1 Xlorpropan rengsis tez alisan mayedir Xloroforma benzer qoxusu var Bir cox xloralkanlardan ferqli olaraq sudan yunguldur sixligi 0 89 q ml teskil edir Alinmasi1 Propanin xlorlasmasi reaksiyasi zamani 2 xlorpropan ile birlikde alinir Mehsullarin nisbeti temperaturdan asilidir Dimetilformiadin katalizi zamani tionilxloridin propanol 1 e tesiri neticesinde 2 Propan 1 in xlorid tursusu ile reaksiyasi neticesinde almaq olar 3 Hidrogenlesme reaksiyasi Kimyevi xasseleri1 Xlorpropan suda pis hell olunur Etil spirtinde dietil efirinde asetonda yaxsi hell olunur 1 Vurs reaksiyasi 2 Dehidrogenlesme reaksiyasi 3 Fridel Krafts reaksiyasi CH3 CH2 CH2Cl AlCl3CH3 CH Cl CH3 displaystyle ce CH3 CH2 CH2Cl lt gt ce AlCl3 CH3 CH Cl CH3 dd Reaksiya zamani benzol cox goturulurki alkillesme davam etmesin 4 Konovalov reaksiyasi Nitrolasma raksiyasiToksikliyi1 Xlorpropan teneffus olunduqda ve daxile dusdukde cox zererlidir derialtina kecir Merkezi sinir sistemine pis tesir gosterir Goz ve deri ile temasda olduqda kecici qiciqlanmaya sebeb olur Hava ile qarisdiqda partlayis bas vere biler EdebiyyatMeherremov A M Meherremov M M Uzvi kimya BDU Baki 2007 Spravochnik himika Redkol Nikolskij B P i dr L Himiya 1971 T 2 1168 s Shavarov Yu S Organicheskaya himiya Moskva Izdatelstva himiya 2002 Istinadlar1 CHLOROPROPANE ing David R Lide Jr Basic laboratory and industrial chemicals ing A CRC quick reference handbook CRC Press 1993 ISBN 978 0 8493 4498 5Xarici kecidler