Əhatə olunan faiz arbitrajı (ing. Covered Interest Arbitrage, CIA) — maliyyə bazarlarında faiz dərəcələrinin və valyuta məzənnələrinin uyğunsuzluğundan istifadə edərək risksiz qazanc əldə etmə strategiyasıdır. Strategiya, faiz fərqlərini valyuta məzənnələri ilə əlaqələndirərək investorların iki fərqli ölkənin maliyyə bazarları arasında gəlir əldə etmələrinə imkan verir.
Əhatə olunan faiz arbitrajı risksiz gəlir imkanları təklif etsə də, bazarların qloballaşması və səmərəliliyi bu imkanı məhdudlaşdırır. Lakin hələ də maliyyə nəzəriyyəsində və beynəlxalq maliyyə strategiyalarında mühüm yer tutur.
Əsas prinsip
Əhatə olunan faiz arbitrajı iki əsas komponentə əsaslanır:
- Faiz fərqləri — iki ölkənin faiz dərəcələri arasında mövcud olan fərq.
- Valyuta məzənnəsi — mövcud spot məzənnə və forvard məzənnəsi.
İnvestorlar, aşağı faiz dərəcəsinə malik olan bir valyutada borclanaraq, həmin məbləği daha yüksək faiz dərəcəsinə malik olan başqa bir valyutaya çevirirlər. Eyni zamanda, gələcəkdə valyuta məzənnəsi riskini aradan qaldırmaq üçün forvard müqaviləsi ilə mövqelərini "əhatə edirlər".
Mexanizmi
- Addım 1: Borclanma — aşağı faizli ölkənin valyutasında borc alınır.
- Addım 2: Valyuta mübadiləsi — alınan məbləğ yüksək faizli ölkənin valyutasına spot məzənnə ilə çevrilir.
- Addım 3: Yatırımlar — yüksək faizli ölkədə əldə edilən valyuta həmin ölkənin maliyyə bazarında yatırılır.
- Addım 4: Forvard müqaviləsi — yüksək faizli ölkədəki gəlir, valyuta məzənnəsi riskini minimuma endirmək üçün forvard məzənnəsi ilə əvvəlki valyutaya çevrilməsi üçün müqavilə bağlanır.
- Addım 5: Gəlirin əldə edilməsi — müddət sonunda, yatırılan məbləğ və gəlir forvard məzənnəsi ilə ilkin valyutaya çevrilir və borc qaytarılır. Qalan məbləğ arbitraj gəliridir.
Riyazi formula
Arbitraj gəlirini hesablamaq üçün əsas bərabərlik:
Burada:
- 𝑖d — daxili ölkənin faiz dərəcəsi,
- 𝑖𝑓 — xarici ölkənin faiz dərəcəsi,
- 𝐹 — forvard məzənnəsi (ilkin valyutaya qarşı gələcəkdəki məzənnə),
- 𝑆 — mövcud spot məzənnə.
Əgər bu bərabərlik pozulursa, faiz arbitrajı imkanı yaranır.
Əhatə olunmamış faiz arbitrajı ilə fərqi
Əhatə olunmuş faiz arbitrajı forvard müqaviləsi ilə riskin aradan qaldırılmasını nəzərdə tutur. Əhatə olunmamış faiz arbitrajında isə valyuta məzənnələrindəki dəyişikliklərdən yaranan risk qəbul edilir, yəni gəlir dəyişkən olur.
İstinadlar
- Madura, Jeff. International Financial Management: Abridged 8th Edition. Mason, OH: Thomson South-Western. 2007. ISBN .
- Batten, Jonathan A.; Szilagyi, Peter G. "Covered interest parity arbitrage and temporal long-term dependence between the US dollar and the Yen". Physica A: Statistical Mechanics and Its Applications. 376 (1). 2007: 409–421. Bibcode:2007PhyA..376..409B. doi:10.1016/j.physa.2006.10.021.
- Moffett, Michael H.; Stonehill, Arthur I.; Eiteman, David K. Fundamentals of Multinational Finance, 3rd Edition. Boston, MA: Addison-Wesley. 2009. ISBN .
- Pilbeam, Keith. International Finance, 3rd Edition. New York, NY: Palgrave Macmillan. 2006. ISBN .
- Carbaugh, Robert J. International Economics, 10th Edition. Mason, OH: Thomson South-Western. 2005. ISBN .
- Dunn, Robert M. Jr.; Mutti, John H. International Economics, 6th Edition. New York, NY: Routledge. 2004. ISBN .
- Frenkel, Jacob A.; Levich, Richard M. "Covered interest arbitrage in the 1970's". Economics Letters. 8 (3). 1981: 267–274. doi:10.1016/0165-1765(81)90077-X.
- Fong, Wai-Ming; Valente, Giorgio; Fung, Joseph K.W. "Covered interest arbitrage profits: The role of liquidity and credit risk". Journal of Banking & Finance. 34 (5). 2010: 1098–1107. doi:10.1016/j.jbankfin.2009.11.008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehate olunan faiz arbitraji ing Covered Interest Arbitrage CIA maliyye bazarlarinda faiz derecelerinin ve valyuta mezennelerinin uygunsuzlugundan istifade ederek risksiz qazanc elde etme strategiyasidir 1 Strategiya faiz ferqlerini valyuta mezenneleri ile elaqelendirerek investorlarin iki ferqli olkenin maliyye bazarlari arasinda gelir elde etmelerine imkan verir Ehate olunan faiz arbitraji risksiz gelir imkanlari teklif etse de bazarlarin qloballasmasi ve semereliliyi bu imkani mehdudlasdirir Lakin hele de maliyye nezeriyyesinde ve beynelxalq maliyye strategiyalarinda muhum yer tutur 2 Mundericat 1 Esas prinsip 2 Mexanizmi 3 Riyazi formula 4 Ehate olunmamis faiz arbitraji ile ferqi 5 IstinadlarEsas prinsipredakteEhate olunan faiz arbitraji iki esas komponente esaslanir 3 Faiz ferqleri iki olkenin faiz dereceleri arasinda movcud olan ferq 4 Valyuta mezennesi movcud spot mezenne ve forvard mezennesi Investorlar asagi faiz derecesine malik olan bir valyutada borclanaraq hemin meblegi daha yuksek faiz derecesine malik olan basqa bir valyutaya cevirirler Eyni zamanda gelecekde valyuta mezennesi riskini aradan qaldirmaq ucun forvard muqavilesi ile movqelerini ehate edirler 5 MexanizmiredakteAddim 1 Borclanma asagi faizli olkenin valyutasinda borc alinir Addim 2 Valyuta mubadilesi alinan mebleg yuksek faizli olkenin valyutasina spot mezenne ile cevrilir Addim 3 Yatirimlar yuksek faizli olkede elde edilen valyuta hemin olkenin maliyye bazarinda yatirilir Addim 4 Forvard muqavilesi yuksek faizli olkedeki gelir valyuta mezennesi riskini minimuma endirmek ucun forvard mezennesi ile evvelki valyutaya cevrilmesi ucun muqavile baglanir 6 Addim 5 Gelirin elde edilmesi muddet sonunda yatirilan mebleg ve gelir forvard mezennesi ile ilkin valyutaya cevrilir ve borc qaytarilir Qalan mebleg arbitraj geliridir 7 Riyazi formularedakteArbitraj gelirini hesablamaq ucun esas beraberlik nbsp Burada 𝑖d daxili olkenin faiz derecesi 𝑖𝑓 xarici olkenin faiz derecesi 𝐹 forvard mezennesi ilkin valyutaya qarsi gelecekdeki mezenne 𝑆 movcud spot mezenne Eger bu beraberlik pozulursa faiz arbitraji imkani yaranir Ehate olunmamis faiz arbitraji ile ferqiredakteEhate olunmus faiz arbitraji forvard muqavilesi ile riskin aradan qaldirilmasini nezerde tutur Ehate olunmamis faiz arbitrajinda ise valyuta mezennelerindeki deyisikliklerden yaranan risk qebul edilir yeni gelir deyisken olur 8 Istinadlarredakte Madura Jeff International Financial Management Abridged 8th Edition Mason OH Thomson South Western 2007 ISBN nbsp 978 0 324 36563 4 Batten Jonathan A Szilagyi Peter G Covered interest parity arbitrage and temporal long term dependence between the US dollar and the Yen Physica A Statistical Mechanics and Its Applications 376 1 2007 409 421 Bibcode 2007PhyA 376 409B doi 10 1016 j physa 2006 10 021 Moffett Michael H Stonehill Arthur I Eiteman David K Fundamentals of Multinational Finance 3rd Edition Boston MA Addison Wesley 2009 ISBN nbsp 978 0 321 54164 2 Pilbeam Keith International Finance 3rd Edition New York NY Palgrave Macmillan 2006 ISBN nbsp 978 1 4039 4837 3 Carbaugh Robert J International Economics 10th Edition Mason OH Thomson South Western 2005 ISBN nbsp 978 0 324 52724 7 Dunn Robert M Jr Mutti John H International Economics 6th Edition New York NY Routledge 2004 ISBN nbsp 978 0 415 31154 0 Frenkel Jacob A Levich Richard M Covered interest arbitrage in the 1970 s Economics Letters 8 3 1981 267 274 doi 10 1016 0165 1765 81 90077 X Fong Wai Ming Valente Giorgio Fung Joseph K W Covered interest arbitrage profits The role of liquidity and credit risk Journal of Banking amp Finance 34 5 2010 1098 1107 doi 10 1016 j jbankfin 2009 11 008 Menbe https az wikipedia org w index php title Ehate olunan faiz arbitraji amp oldid 7877431